رابطه میان قدرت و جرم انگاری بر پایه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف (مطالعه موردی جرم سب النبی)

هدف از این پژوهش بررسی نقش قدرت و سلطه در شکل گیری گفتمان جرم سب النبی در فقه اسلامی است. به عقیده تحلیلگران گفتمان انتقادی همچون نورمن فرکلاف گفتمان رایج در جامعه محصول حفظ قدرت و سلطه طبقه حاکم است. به تعبیر دیگر فرکلاف معتقد است طبقه حاکم می کوشد تا با طبیعی سازی ایدیولوژی مطلوب خود متن و گفتار (گفتمان) مورد نظر خود را به عنوان گفتمان مطلوب در جامعه مسلط کند. پرسش این پژوهش نیز آن است که آیا می توان جرم انگاری سب النبی و به تعبیر کلان تر شکل گیری گفتمان این جرم را بر پایه دیدگاه فرکلاف قرار داد؟ در پاسخ به این پرسش می توان دو نظر را مطرح نمود؛ یک دیدگاه مبتنی بر دلایلی همچون قطعیت و شدت مجازات ها، وجود نظریه استیلا و امام قایم به سیف، سرکوبگرانه و عدول از اصل قضایی شدن مجازات ها در جرم سب النبی معتقد است که شکل گیری گفتمان جرم سب النبی بر مبنای همان دیدگاه فرکلاف در خصوص طبیعی سازی گفتمان مطلوب حاکمیت است و دیدگاه مقابل می توان با استناد به دلایلی همچون اهداف اصلاحی و تربیتی در مجازات سب النبی از طریق پذیرش توبه، اصل قانونی بودن جرم و مجازات در سب النبی و... بیان کرد که شکل گیری گفتمان سب النبی در اسلام مبتنی بر حفظ قدرت شارع نبوده است.