بهبود جوانه زنی گیاه دم گاوی (Smirnovia iranica) از طریق کشت درون شیشه ای

گیاه دم گاوی از گونه های درختچه ای ارزشمند بومی و سازگار در ماسه زارهای مناطق مرکزی ایران است که علاوه بر ایفای نقش مهم در پوشش بیابانی به منظور حفاظت خاک، چرای دام و تولید علوفه، به عنوان گیاهی دارویی نیز حایز اهمیت است. از آن جایی که جوانه زنی بذر این گیاه به دلیل داشتن پوسته ای سخت به راحتی انجام نمی گیرد، لذا در این تحقیق برای اولین بار از روش کشت بافت و استقرار بذر در محیط کشت درون شیشه ای به منظور غلبه بر مشکلات جوانه زنی گیاه دم گاوی استفاده شده است.

بذرهای بدون خراش، بذرهای خراش داده شده و جنین بذر گیاه دم گاوی به عنوان ریزنمونه های مختلف، پس از تیمار گندزدایی سطحی در دو نوع محیط کشت (MS و MS به همراه مخلوطی از اسیدهای آمینه) و همچنین در دو نوع تیمار نوری (16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی و دیگری 24 ساعت تاریکی مطلق)، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در شش تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت درصد جوانه زنی (10 روز پس از کشت بذر) و طول نوساقه رشد یافته (30 روز پس از جوانه زنی بذر) اندازه گیری شدند.

نتایج به دست آمده مبین معنی دار بودن تاثیر تیمارهای مورد بررسی روی برخی صفات جوانه زنی درون شیشه ای بود. مشخص شد که کاشت جنین بذر در محیط کشت MS به همراه ترکیبی از اسید های آمینه در دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، بهترین تیمار از نظر درصد جوانه زنی بذرها (83/78%) و طول نوساقه جوانه زده (83/44 میلی متر) می باشد.

 از روش کشت درون شیشه ای می توان جهت بهبود جوانه زنی و تولید پایه های بذری این گیاه استفاده نمود.