جداسازی و شناسایی اکتینوباکترهای تولیدکننده آنتی بیوتیک از ساحل خلیج فارس

اکتینومیست ها باکتری های رشته ای و گرم مثبت هستند که به صورت آزاد یا ساپروفیت و گاه همزیست با گیاهان دیده می شوند. این باکتری ها را می توان از همه اکوسیستم ها ازجمله خاک، آب، رسوبات دریایی به ویژه آب های گرم جداسازی کرد. اکتینوباکتری های دریایی به عنوان تولیدکننده طیف وسیعی از متابولیت های ثانویه شناخته شده اند. درواقع هر سویه از اکتینوباکتری ها به احتمال زیاد ظرفیت ژنتیکی برای تولید 10 تا 20 متابولیت ثانویه را دارد. حدود 23000 نوع آنتی بیوتیک از میکروارگانیسم ها کشف شده است که طبق برآوردها حدود 10000 نوع از آنها از اکتینوباکتری ها جدا شده اند. متابولیت های ثانویه تولیدشده توسط اکتینوباکتری های دریایی، طیف گسترده ای از فعالیت های زیستی مانند ضدباکتری، ضدقارچ، ضدسرطان، سمیت سلولی، سیتواستاتیک، ضدعفونی، ضدانگل، ضدمالاریا، ضدویروسی، آنتی اکسیدان و ضدرگ زایی و غیره دارند.

در این پژوهش برای جداسازی اکتینوباکتری ها، نمونه های آب و رسوب از خلیج فارس در محل ایستگاه انرژی اتمی بندر بوشهر جمع آوری شدند. برای کشت این نمونه ها از 7 نوع محیط کشت استفاده شد. برای تعیین هویت جدایه های به دست آمده، ویژگی های ریخت شناسی، تست های بیوشیمیایی و مطالعات مولکولی بررسی شدند.

24 جدایه اکتینوباکتر از نمونه های آب و رسوب سواحل خلیج فارس جدا شدند که 18 جدایه فعالیت ضدباکتریایی داشتند؛ بنابراین، 75 درصد جدایه ها مولد آنتی بیوتیک بودند. 95 درصد مواد به دست آمده از این 18 سویه، اثر ضدباکتریایی علیه باکتری های گرم مثبت و 60 درصد علیه باکتری های گرم منفی داشتند. 60 درصد از این مواد علیه هر دو گروه باکتری موثر بودند.

 نتایج نشان دادند هرکدام از 18 نوع ماده ضدباکتری جداشده از 18 سویه مختلف، حداقل علیه یک باکتری بیماری زا موثر هستند که این نشان دهنده توانایی بالقوه این منبع برای مطالعه در زمینه دستیابی به آنتی بیوتیک های جدید است.