چالش های اخلاقی مراقبت از سالمندان با توسل به ربات های انسان نما

استفاده از ربات‌های انسان‌نما به منظور مراقبت از سالمندان به عنوان یکی از راهکارهای موثر در جهت حل مشکلات ناشی از افزایش جمعیت سالمندان معرفی گردیده است. موضوعی که به دلیل وجود برخی کاستی‌ها با چالش‌های اخلاقی مختلفی مواجه شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ابعاد اخلاقی و مشکلات ناشی از توسل به ربات در حوزه مراقبت از سالمندان با نگاهی به قواعد قانون مدنی در حوزه رباتیک است.

پژوهش حاضر با رویکرد کتابخانه‌ای ضمن بررسی اسناد علمی و حقوقی مرتبط با موضوع تحقیق و بکارگیری شیوه توصیفی تحلیلی به چالش‌های اخلاقی ناشی از توسل به ربات‌های‌ مراقبت‌کننده از سالمندان می‌پردازد.

در تالیف مقاله حاضر جنبه های اخلاقی اعم از امانتداری، صداقت و اصالت متن رعایت گردیده است.

 توسل به ربات با هدف مراقبت از سالمندان نیازمند به حمایت، ضمن حل برخی از مشکلات موجود در این زمینه، با خود چالش‌هایی از قبیل تهدید امنیت، فریب‌دادن سالمندان، نقض حریم خصوصی و سلب خودمختاری را به دنبال خواهد داشت. مسایلی که با توجه به فقدان نظام حقوقی مشخص در زمینه مسیولیت‌پذیری و شفاف‌سازی می‌تواند به معضلی جدی تبدیل گردد.

با توجه به استقبال از ربات‌های انسان‌نما در حوزه مراقبت از سالمندان و با توجه به روند رو به رشد طراحی و تولید این نوع ربات در کشورهای مختلف، از جمله ایران، بررسی چالش‌های موجود در این زمینه، امری ضروری است. در این راستا آموزش خانواده‌ها در جهت افزایش حمایت از سالمندان و توجه به دغدغه‌های آن‌ها، بایسته به نظر می رسد؛ البته، فقدان مقررات مشخص در زمینه نظارت بر تولید ربات و همچنین لزوم جبران خسارات ناشی از توسل به ربات، تصویب قوانین اختصاصی در این حوزه را نیز اهمیتی مضاعف بخشیده است.