شناسایی پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: مثلث طلایی گردشگری اصفهان، فارس، یزد)

گردشگری از صنایعی است که فعالیت های آن تا حد زیادی بر اقتصاد کشورهای مختلف تاثیر می گذارد و در این راستا شناسایی عوامل موثر بر توسعه گردشگری حایز اهمیت است. در پژوهش حاضر به دلیل پتانسیل بالقوه ای که مثلث طلایی گردشگری اصفهان، فارس و یزد جهت توسعه گردشگری دارد، به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است تا با رویکرد آینده پژوهی، شاخص های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری آن شناسایی گردند.

روش شناسی: 

پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی است که با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و پرسشنامه با خبرگان و حرفه مندان آشنا با موضوعات گردشگری و آینده پژوهی و به کمک نرم افزار میک مک انجام گرفته است. بدین منظور در ابتدا 33 عامل اولیه موثر بر توسعه گردشگری با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با خبرگان شناسایی شدند و سپس با تشکیل ماتریس اثرات متقاطع و بهره گیری از نظرات پرسش شوندگان و با استفاده از نرم افزار میک مک، پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری شناسایی شدند. پرسش شوندگان به صورت هدفمند انتخاب شدند و در نمونه «14» اشباع نظری شکل گرفت.

یافته های پژوهش بیانگر آن است که 11 عامل «سیاست های کلان دولت»، «تعامل دستگاه ها»، «شیوه مدیریت استان»، «مدیریت تخصصی»، «برندسازی و ایجاد انگیزه سفر»، «جاذبه های طبیعی»، «آثار تاریخی و میراث فرهنگی»، «صنایع دستی و بومی»، «فرهنگ گردشگرپذیری»، «زیرساخت های حمل و نقل» و «زیرساخت ها و خدمات گردشگری» پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری در سه استان مثلث طلایی گردشگری هستند.

نتیجه پژوهش بیان می کند که می توان پیشران های مذکور را به دو دسته «سازمانی و مدیریتی» و «برندسازی» تقسیم کرد و برنامه ریزی جهت توسعه و بهبود عملکرد آنها می تواند سهم قابل توجهی در توسعه گردشگری این سه استان داشته باشد.

نوآوری و اصالت:

 با توجه به تفاهم نامه طرح مثلث طلایی گردشگری میان استان های اصفهان، فارس و یزد و عدم بررسی پیشران های موثر بر توسعه گردشگری این سه استان در پژوهش های پیشین، از این حیث، پژوهش حاضر دارای نوآوری است که با مصاحبه با صاحب نظران مرتبط با موضوع، اصالت یافته است.