بررسی الفاظ مشترک ومتضاد درتفسیر التبیان شیخ طوسی

بررسی مقوله ی تغییر یا تعدد معنی به سبب اهمیت ونقش آن در دریافت معانی از آثار مکتوب و متون دینی وادبی , یکی از مباحث با سابقه ودر عین حال کاربردی از گذشته تا  عصر حاضرمی باشد .مقاله ی پیش رو با موضوع , الفاظ مشترک ومتضاد در تفسیر التبیان ,نوشته ی شیخ طوسی, کوششی است درجهت تشخیص مصداقهای مفهوم یاد شده در این تفسیر. تفسیرالتبیان با بهره مندی از منابع متعددی,همچون آیات قرآنی وتعمق در معانی آن ,احادیث , بهره گیری ازآثار (فراء , اخفش , ابی عبیده ,مفضل وزجاج) همچنین در بخش لغت ونحو به (العین) خلیل بن احمد (الکتاب)  سیبویه ,(جمهره اللغه) ابن درید ,(تهذیب اللغه) الازهری دیوان شاعران  خصوصا جاهلی واسلامی به رشته تحریر در آمده است.در  رابطه با (بررسی مصادیق اشتراک وتضاد)-موضوع این مقاله- باید گفت: در بین مصادیق مورد اشاره شیخ (ره)  ؛ تعداد مصادیق اشتراک 39 مورد وتعداد مصادیق تضاد 22مورد می باشد. تشخیص مصادیق اشتراک وتضاد در همه ی سوره ها به یک شکل ویک میزان نبوده است .به عنوان مثال سوره بقره؛ به عنوان بلند ترین سوره در قرآن کریم , بیشترین تعداد آیاتی که دارای تحول معنا در واژه ها هستند را ؛ دارد. این در حالی است که شیخ (ره) در برخی از سوره ها ,اشاره ای به تحول معنی نداشته است.