واکاوی گفتمان یادگیری در پداگوژی انتقادی با تاکید بر آراء پائولو فریره

هدف پژوهش حاضر، واکاوی گفتمان یادگیری در پداگوژی انتقادی با تاکید بر آراء فریره است. پداگوژی انتقادی نظریه نسبتا جدیدی در حوزه نظام تربیت و یادگیری مدرسه ای که اصول اساسی و مبانی فکری آن در مکتب فرانکفورت ریشه دارد. که در آن نابرابری و سکوت در یادگیری طرد و طنین های تازه ای از فهم پذیر کردن لایه های عمیق و پنهان روابط در مدرسه نمایان و با ایجاد تحول بینشی و اجتماعی به آگاهسازی فراگیران به منظور نفع جمعی از طریق یادگیری انتقادی صورت می گیرد.

روش پژوهش حاضر، کیفی و از نوع تحلیل محتوی با بهره گیری از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف که جهت پاسخ به سوال اصلی پژوهش (گفتمان یادگیری فریره در پداگوژی انتقادی از چه ساختارها، بافت های موقعیتی، روابط متنی و بینامتنی شکل گرفته و بر چه مولفه هایی استوار است؟) مورد استفاده قرار گرفت. روش گردآوری اطلاعات،کتابخانه ای - اسنادی است. به این صورت که روابط ، شاکله، لایه های زیرین متن و زمینه های بینامتنی گفتمان یادگیری فریره در پداگوژی انتقادی، براساس رویکرد فرکلاف را در سه سطح توصیف، تفسیر وتبیین واکاوی نموده و سپس به کشف ارتباط میان زبان و نسبت یاددهنده و یادگیرنده درگفتمان مورد بررسی قرار گرفت.

بر اساس یافته های پژوهش، مولد متن به دنبال ایجاد ایده گفتمان سازی مبتنی برگفت وشنود، هوشیارسازی،کارسازی و یادگیری فاعلانه در اندیشیدن با جهان برای دگرگون کردن آنها، همراه با ایجاد حس قرابت بوده و با هدف تبیین نقش فراگیر شناسنده در جهان و تعهد تغییر جهان توسط او روایت راه طی شده انسان با جهان و ایجاد فضای گفتمانی کنشگری و جدلی، در صدد ترسیم مسیر آینده یادگیرنده انتقادی است. در گفتمان یادگیری فریره در پداگوژی انتقادی بکارگیری یادگیری بانکی، نقالی،کاذب و منفعلانه باعث پذیرندگی، امانت سپاری،کارپذیری، و ذهنگرایی در یادگیری می گردد.

بر اساس گفتمان یادگیری فریره در پداگوژی انتقادی، توسعه یادگیری مساله طرح کن، گفت وشنودی، رهایی بخش در مدارس بواسطه بکارگیری کلمات و مفاهیم کارا و زایا در بیدار شدن حس آگاهی انتقادی همسو می باشد. و می تواند تجلی بخش ارتباطی تعاملی وسازنده بین معلم وفراگیر و ظهور یادگیرندگانی انتقادی در یادگیری گردد.