تبیین وضعیت سرپرستی و حضانت کودکان والدین تراجنسی بر مبنای مصلحت کودک

در بحث از وضعیت حقوقی افراد تراجنسی پس از تغییر جنسیت، نه تنها احکام مربوط به خود شخص، بلکه افراد دیگری نیز که به واسطه روابط خانوادگی محق در برخوردای از حقوق خاصی هستند، دستخوش تغییرات خواهد بود. در میان مباحث حقوقی متعدد این موضوع، وضعیت سرپرستی و حضانت کودکان به جهت حساسیت جایگاه آنان با تاکید بر اصل مصلحت، از اهمیت زیادی برخوردار است.

این پژوهش از نوع نظری با روش توصیفی تحلیلی است و گردآوری اطلاعات آن با شیوه کتابخانه ای اسنادی صورت پذیرفته است.

ملاحظات اخلاقی:

 در تمام مراحل پژوهش اعم از مطالعه و گردآوری داده ها، مستندسازی و تحلیل آن ها ملاحظات اخلاقی رعایت شده است.

برخی حقوق، متاثر از جنسیت با اتصاف فرد به مرد یا زن، است و به تبع آن حقوق اختصاصی هر یک از زوجین در خانواده بر این اساس مشخص و متغیر خواهد بود، از جمله حقوق مکتسبه والدین (زوجین)، سرپرستی و حضانت کودکان است که در هر نظام حقوقی تصمیم گیری در خصوص آن، مبتنی بر برداشت نظام مذکور از کودک و مفهوم کودکی و بهره گیری از معیارهای مشخص و کارآمد است. در نظام حقوقی ایران، این معیار تحت عنوان، مصلحت در نظر گرفته شده است.

با توجه به اینکه محور اصلی در بحث سرپرستی و حضانت کودک، بر مصلحت وی شکل گرفته، اگر تغییر جنسیت بر کودک آسیب و صدمه جسمی وارد نکند، حق سرپرستی و یا حضانت برای هر یک از پدر و یا مادر، باقی است و در غیر این صورت، حق ساقط می شود. اگر تغییر جنسیت اثر زیانباری برای کودک نداشته باشد، دلیلی بر اسقاط این حق وجود ندارد، البته در فرض عکس این قضیه، حکم به اسقاط این حق خواهد شد.