تاثیر آموزش الکترونیکی مبتنی بر پروژه (PBL) بر خودکارآمدی و درگیری تحصیلی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی

روش های سنتی تدریس، دانش آموزان را برای زیستن در قرن بیست و یکم آماده نمی کند. دانش آموزان در قرن بیست و یک باید فراتر از دانش اساسی در زمینه موضوعی حرکت کنند و دنبال موضوعات مهم تری مانند کسب مهارت باشند. درحال حاضر داشتن مهارت خودکارآمدی و ایجاد درگیری تحصیلی توسط دانش آموزان یکی از چالش های نظام آموزشی ا‏ست. همچنین نظام های آموزش ابتدایی در کشورهای پیشرفته نیز تربیت دانش آموزانی با چنین مهارت هایی را جهت پیشرفت تحصیلی مدنظر قرار می دهند. لذا ضرورت دارد روش های تدریس مناسبی که موجب ارتقای این دو مهارت در یادگیرندگان می شود را مورد بررسی قرار داد و از تمام ظرفیت های موجود در آموزش برخط برای بهبود مهارت خودکارآمدی و درگیری تحصیلی استفاده نمود؛ زیرا استراتژی های تدریس با پیشرفت چشمگیر فناوری در حال پیشرفتند و آموزش و پرورش باید به تدریج تمرکز خود را از فضای فیزیکی کلاس درس به محیط های مجازی منتقل کند. یادگیری مبتنی بر پروژه یک رویکرد یادگیری عمیق و جامع برای تدریس و یادگیری در کلاس است و می توان آن را با یادگیری الکترونیکی تلفیق کرد و برای دست یابی به مهارت های اساسی مانند خودکارآمدی و درگیری تحصیلی از آن استفاده کرد. هدف این پژوهش نیز بررسی تاثیر آموزش الکترونیکی مبتنی بر پروژه ی بر خودکارآمدی و درگیری تحصیلی دانش آموزان پایه ی ششم ابتدایی است.

روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه ی ششم ابتدایی سوادکوه در سال تحصیلی 1399-1400 بوده اند که 34 نفر از آن ها (17 نفر در گروه آزمایش و 17 نفر در گروه کنترل)  با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه درگیری تحصیلی آپلتون و همکاران (2006) و پرسش نامه ی خودکارآمدی تحصیلی جینگ و مورگان (1999) بود.

در یافته ها نشانه روشنی وجود داشت که یادگیری مبتنی بر پروژه می تواند دانش آموزان را به یادگیری ترغیب کند و خودکارآمدی و درگیری تحصیلی آن ها را برای عملکرد بهتر در این زمینه تحریک کند. یافته های تحقیق نشان داد آموزش مبتنی بر پروژه در محیط برخط به طور کلی بر خودکارآمدی (05/0<p و46/4 =F) و درگیری تحصیلی دانش آموزان (05/0<p و 97/7= F) تاثیر مثبت دارد.

با توجه به تاثیر مثبت آموزش مبتنی بر پروژه در محیط برخط برخودکارآمدی و درگیری تحصیلی دانش آموزان در این پژوهش و همچنین افزایش محبوبیت یادگیری مبتنی بر پروژه، باید برای بهبود آموزش و پرورش، معلمان رویکردهای تدریس خود را به سمت آموزش مبتنی بر پروژه سوق دهند. از الزامات این اقدام می توان به توانمندسازی معلمان در حوزه نظام آموزش الکترونیک و طراحی کتاب های درسی متناسب برای یادگیری مهارت ها و آموزش مبتنی بر پروژه اشاره نمود. همچنین پیشنهاد می شود معلمان به دانش آموزان  مسیولیت یادگیری و نقش فعال ببخشند؛ زیرا آن ها از طریق یادگیری مبتنی بر پروژه می توانند یادگیری خود را درک کنند، محصولات خود را ارایه دهند که یادگیری و تلاش آن ها را نشان می دهد.