بررسی اثر متغیرهای مالی بر رفاه اقتصادی ایران

مخارج و درآمدهای مالیاتی ازجمله مهم ترین ابزارهای مالی می باشند که جهت اثرگذاری بر اقتصاد در اختیار دولت قرار دارند. با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد، دولت ها با تعیین و اعمال سیاست های مالی می توانند رفاه اقتصادی قابل‎قبولی را ایجاد نمایند. نقش ابزارهای مالی دولت در رفاه اقتصادی موضوعی بوده است که برخلاف اهمیت آن، در مطالعات داخل و خارج کمتر موردتوجه قرار گرفته است. لذا پژوهش حاضر با هدف محاسبه رفاه اقتصادی طی 5 دهه ی اخیر و تحلیل عوامل موثر بر آن تبیین شده است. به همین منظور، نخست، شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی بر مبنای چهار بعد جریان مصرف، انباشت ثروت، نابرابری اقتصادی و ناامنی اقتصادی محاسبه شده است. نتایج محاسبه شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی نشان می‎دهد که بیشترین سطح رفاه با رقم 174 مربوط به سال 1396 و کمترین سطح آن با رقم 71 مربوط به سال 1350 بوده است. سپس اثر ابزارهای مالی دولت و دیگر متغیرها در قالب دو الگو با استفاده از رهیافت خودتوضیحی با وقفه های توزیعی طی دوره زمانی 1350 تا 1399 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بلندمدت از برآورد الگوی پژوهش در دو قالب نشان می دهد که مالیات کل اثر معناداری یافت نشده است. همچنین رشد اقتصادی و درآمد سرانه حقیقی است.