تحلیل جامعه شناختی خاطره داستان روز سانحه بر اساس الگوی زالامانسکی

ادبیات همواره زمینه بازتاب عناصر فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است و برای آشنایی با ساختارهای یک جامعه می توان به آثار ادبی آن مراجعه کرد. رویکرد جامعه شناختی به ادبیات از رویکردهای نوین نقد ادبی است که تاثیر متقابل ادبیات و اجتماع را بررسی می کند. گونه ادبی خاطره داستان دفاع مقدس بخشی از رویدادهای جنگ تحمیلی و دفاع مقدس را بازآفرینی کرده و آگاهی های تاریخی مبتنی بر جامعه شناسی را درباره جامعه ایران نشان داده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین شاخص های هویت ملی و دینی با تکیه بر الگوی پیشنهادی هانری زالامانسکی (جامعه شناسی محتواگرا) در خاطره داستان روز سانحه با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده و کوشیده است تا بر پایه گزارش یک دوره تاریخی و اجتماعی (دوران دفاع مقدس) پیوندهای راستین که میان جامعه و خاطره داستان روز سانحه وجود دارد، بیان کند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که آموزه های دینی و مذهبی تشیع، نقش عمده ای در هویت بخشی به جامعه ایرانی دارند و مولفه های، صبر و شکیبایی بر مشکلات، شهادت طلبی، میهن دوستی، اعتقاد به باورهای دینی مانند توحید، نبوت، معاد و... شاخص ترین مولفه های هویت جامعه ایرانی است که در روز سانحه نمود یافته است.