لیبرالیسم در ایران، از تولد جریانی تا انقلاب اسلامی

یکی از جریانات فکری و سیاسی در ایران معاصر، جریان لیبرالیسم می باشد. این اندیشه بعنوان نحله ای ترانزیتی از غرب، ازکمی پیش از دوره مشروطه وارد ایران گردید و با پیروزی نهضت مشروطیت، عملا جریان لیبرال در ایران متولد شد. در همین راستا سیر تحولات و میزان تاثیرگذاری این نحله فکری-عملی در تاریخ ایران معاصر، همواره از حوزه های مناقشه برانگیز مطالعات تاریخ تحولات سیاسی و جامعه شناسی سیاسی در ایران بوده است.از سوی دیگر مقطع تاریخی 1332تا 1357 از جمله ادوار تاریخی مهم می باشد که مجموعه تحولات و آرایش نیروها و جریان های فکری-سیاسی دخیل در آن، منتهی به انقلاب شکوهمند اسلامی ایران گردید.این مقاله بر آن است تا ضمن بررسی پیشینه تاریخی، همچنین آرایش نیروها و تشکل های حامل اندیشه لیبرال در مقطع زمانی 1332 تا 1357، وضعیت این جریان در این سالها را به روش توصیفی- تحلیلی و مدلی جریانی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. چیزی که نمود خاص دارد تولد شکل خاصی از لیبرالیسم است که اگرچه در دوران نهضت مشروطیت و ما بعد آن هم رگه های از آن وجود داشت ولی عملا با تشکیل نهضت مقاومت ملی و به طور مشخص نهضت آزادی بود که در جامعه ایران به طور عینی بروز یافته است. این شکل از لیبرالیسم سعی بر آشتی دادن میان مذهب و برخی از اصول و آرمان های دست چین شده لیبرالی دارد.