گنجینه مسکوکات دوره ماد از نوشیجان، نزدیک ملایر

کارزار کاوش های سال 1967 در نوش جان، حدود یازده کیلومتری شمال غرب ملایر و شصت و نه کیلومتری جنوب شرق همدان، توسط آقای دیوید استروناخ در مقاله اش برای بولتن موزه متروپولیتن شرح داده شده است. در ادامه با جزئیات بیشتر در شماره 1969 (ایران. 2) در آخرین روز فصل، گنجینه ای از اشیاء نقره ای در یک کاسه برنزی کشف شد که در زیر سطح کف در پایه سطح شیب دار در شرق مدفون شده بود. ساختمان یا قلعه این سازه توسط حفاری به فاز نوشیجان اول، مربوط به دوره پادشاهی مادها در قرن هفتم قبل از میلاد نسبت داده شده است. این کشفیات توسط وی، مربوط به 600 قبل از میلاد به نظر می رسد که به طور کامل توسط بررسی فعلی این مهم تایید می‏شود. بیش از 200 شیء نقره درون کاسه یافت شده است، برخی از آنها به شکل جواهرات بوده و شامل یک گوشواره و چندین مهره مارپیچ دوتایی و چهارگانه بوده است. این کاوش‏ها بایستی در جای دیگری توسط آقای استروناخ مورد بحث قرار گیرد. این مقاله بررسی می‏کند که این اقلام صرفا برای زینت شخصی یا ساخت جواهرات در نظر گرفته نشده باشند بلکه بیشتر به دلیل محتوای ارزشمند آن به لحاظ مسکوکات مد نظر بوده و به عنوان باستانی‏ترین پول مورد توجه قرار گیرد.