مطالعه تطبیقی قدرت هوشمند در دیپلماسی ورزشی ایران و آمریکا

امروزه جایگاه ورزش و کوشش های ورزشی از یک تلاش بدنی و تفریح و سرگرمی صرف فراتر رفته و به ویژه جنبه ی سیاسی و بین المللی یافته است. بین المللی شدن شمار زیادی از ورزش ها باعث گردیده تا کشورها به هماوردی ورزشی بین المللی، جهت نیل به منافع ملی و رسیدن به مقاصد سیاسی و بین المللی خود، روی آورند. در این راستا، مفهوم دیپلماسی ورزشی همراه با سایر دیپلماسی های دیگر پدیدار شده است. دیپلماسی قدرت هوشمند استفاده از همه سازوکارهای دیپلماتیک در تمام عرصه ها جهت تامین منافع ملی و از جمله سازوکار قدرت ورزش است. بر این اساس، این پرسش اساسی مطرح گردیده که در راستای دیپلماسی ورزشی در چارچوب قدرت هوشمند، ورزش از چه جایگاهی در دستگاه دیپلماسی ایران و آمریکا، برخوردار بوده است؟ در پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیل  در چارچوب نظریه قدرت هوشمند سوزان ناسل و قدرت نرم جوزف نای، بهره گرفته شده است. ایران، علیرغم داشتن ظرفیت کارآمد در زمینه ی ورزش و استفاده بهینه از آن، در راستای دیپلماسی ورزشی، به ورزش چشم انداز حاشیه ای و نگرش حیات خلوت داشته، و نیز در چشم انداز آمریکا، ورزش، ابزاری برای تحریم و سلب مشروعیت یا ابزاری برای برقراری روابط بین دو کشور، بوده است. ایالات متحده آمریکا از رهگذر قدرت هوشمند در دیپلماسی ورزشی،  با ارائه برنامهای منسجم و در خصوص استفاده از ورزشکاران، مربیان، داوران و نیز شرکتهای ورزشی، در پی نیل به اهداف بلندمدت سیاسی خود در جریان ورزش بوده؛ ولی مسئولان سیاسی ایران به ورزش به مثابه ابزار سرگرمی پنداشته و تا بحال به اثربخشی ورزش در عرصه ی بینالملل نیندیشیده اند.