تحلیل فضایی کیفیت کالبدی مسکن در سکونتگاه ‏های رسمی و غیررسمی (مطالعه موردی: منطقه 1 کلانشهر تبریز)

شاخص‏ های مسکن ابزار مناسبی برای شناخت وضعیت مسکن در ابعاد مختلف هستند. هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیت کالبدی مسکن و مقایسه آن در محله ‏های رسمی و غیر‏رسمی کلانشهر تبریز می ‏باشد. پژوهش حاضر در دسته تحقیقات کاربردی بوده و به لحاظ روش ‏شناختی جزو پژوهش ‏های توصیفی - تحلیلی است. بدین منظور با بهره ‏گیری از مطالعات کتابخانه ‏ای پژوهش از 7 متغیر؛ عمر بنا، نوع سازه، کیفیت بنا، تعداد طبقات، مساحت مساکن، سطح اشغال و تراکم ساختمانی بعنوان شاخص کیفیت کالبدی مسکن مستخرج از طرح تفصیلی کلانشهر تبریز 1395 استفاده شد. از روش تحلیل عاملی و بار عاملی متغیرها برای وزن ‏دهی متغیرها استفاده شد و تجزیه‏ و تحلیل داده ‏ها بصورت مجزا از طریق تحلیل فضایی در محیط نرم‏ افزار Arc Gis و روش الکتره در محیط نرم ‏افزار اکسل صورت گرفت. پژوهش از طریق تحلیل فضایی به ارزیابی توزیع فضایی کیفیت کالبدی مسکن در سطح محلات دست یافت و همچنین از طریق روش الکتره محلات با توجه به شاخص کالبدی کیفیت مسکن رتبه‏ بندی شده و سپس هر دو یافته با هم مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته ‏های پژوهش نشان داد که بر اساس تحلیل فضایی محلات گلپارک، زمرد، ولیعصر و گلکار بیشترین مساحت را به لحاظ کیفیت برخوردار بوده و همچنین مطابق یا یافته ‏های الکتره محلات زمرد، ولیعصر و گلکار در رتبه اول تا سوم قرار دارند.