ارزیابی تطبیقی انعکاس واژه قسط در روایات تفسیری و غیرتفسیری با تکیه بر تفاسیر النور الثقلین و الدر المنثور

بدون تردید روایات صحیح و مسند یکی از گنجینه های ارزش مند در تبیین آیات و تاویل متشابهات است و دست یابی به روایاتی که چنین نقشی را در فهم آیات قرآن کریم ایفاد کند، همواره مورد توجه قرآن پژوهان خصوصا در تفاسیر اثری بوده است. تفکیک نکردن روایات تفسیری در ظواهر و بواطن قرآن، موجب فهم نادرست آیات یا فهم ناقص آنها می گردد و از جهتی دسته بندی تئوریک روایات نیز مسئله را به طور کامل حل نکرده است و نیاز به بررسی خاص دارند که کمتر به این مهم پرداخته شده است. از جهتی روایاتی که ذیل آیات در منابع شیعی و سنی آمده است، با هم متفاوت می باشد و هر یک از منظری بر آن آیات نگریسته اند؛ لذا در نظر است روایات مربوط به واژه قسط را در برخی منابع شیعه و سنی از جمله تفاسیر الدرالمنثور و النورالثقلین تطبیق و تحلیل کند تا انعکاس آن بر روایات هر یک از فریقین به دست آمده، جهت و نوع نگرش آنان معلوم گردد. نتیجه برآمده در این پژوهش بدین گونه نمودار شده است: رویکرد روایات تفسیری در حوزه ظاهرو ایضاح لفظی آن در هر دو منبع در تعبیر قسط تقریبا به یک میزان و معنا بوده و اندک تفاوتی داشته است؛ ولی در موارد دیگر از روایات تفسیری مستقیم و غیرمستقیم کاملا متفاوت می باشند؛ به این صورت که درمنابع شیعی تاویل مصداقی و تطبیق، بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است که از موارد تفسیری غیرمستقیم می باشد؛ ولی در منابع سنی بیشتر به ظاهر و مفهوم از روایات تفسیری مستقیم توجه شده و در روایات تفسیری غیرمستقیم بیشتر به تطبیق و فضای نزول آیه رویکرد داشته است که با جدول و نمودار به تصویر کشیده شده است.