بررسی منشاء و مکانیسم تشکیل گل فشان های منطقه سیوان در شمال غرب تبریز

گل فشان های منطقه سیوان از پدیده های منحصربفردی هستند که ارتباط تنگاتنگی با واحدهای رسوبی چین خورده و دانه ریز میوسن دارند. این گل فشان ها بصورت اشکال مخروطی فرسایش یافته و خاموش یا نیمه فعال و نیز حوضچه های گل در منطقه گسترش دارند. نتایج آنالیز نمونه های رسوب به لحاظ بافتی، آنها را در گروه گل سنگ و سیلت رسی به ترتیب در طبقه بندی فولک و شپارد قرار می دهد. کوارتز، فلدسپاتها، میکاها، انواع کانی های سنگین، کانی های رسی (ایلیت و کلریت) و خرده سنگها (دگرگونی، کربناته و آتشفشانی) از اجزاء تشکیل دهنده این رسوبات هستند. شواهد کانی شناسی بیانگر منشاء رسوبات از سنگهای دگرگونی و احتمالا آتشفشانی منطقه است. میزان کربنات کلسیم در نمونه های گل بین 19 تا 45 درصد متغیر بوده و بر این اساس رسوبات گلفشان ها، از نوع گل آهکی، مارن رسی و مارن می باشند. تشکیل گلفشان های سیوان در ارتباط با عواملی مانند حضور رسوبات دانه ریز میوسن، ضخامت رسوبات منطقه و تاثیر فشارهای روباره و تکتونیک ناحیه ای می تواند باشد. همچنین حضور گنبد نمکی پنهان طبق نقشه زمین شناسی و نیز عوارض سطحی، می تواند از عوامل موثر در تشکیل و فعالیت گل فشان های این ناحیه بوده باشد. این گل فشان ها به لحاظ ترکیب رسوب، آب و مکانیسم تشکیل قابل مقایسه با گل فشان های حواشی حوضه خزر هستند که با شرایط تکتونیکی-رسوبگذاری حوضه آنها می تواند مرتبط باشد.