مدل صلاحیت شخصی زمامدار در حکومت اسلامی از منظر نهج البلاغه

زمامدار در افق نهج البلاغه، کسی است که اختیار اداره امور جامعه را برعهده دارد و فرامین حکومتی از سوی او صادر یا به وسیله او تنفیذمی شود و با واژگانی چون«امیر»، «امام»، «ولی» و «والی» از او یادشده است که امروزه در نظام های سیاسی جهان، متناسب با قوانین اساسی کشورها، زمامدار به رهبر، رئیس جمهور، رئیس دولت، نخست وزیر، پادشاه و... اطلاق می شود. فرضیه تحقیق حاضر این است که« نهج البلاغه مدل شخصیتی معیار را برای زمامدار جامعه اسلامی معرفی و ویژگی های خاص برای او ذکرکرده است.» که به تناظر این فرضیه، سوال اصلی تحقیق آن است که «مدل صلاحیت شخصی زمامدار اسلامی در نهج البلاغه، کدام است؟». لذا با مطالعه نهج البلاغه به روش کتابخانه ای، اطلاعات اولیه پژوهش گردآوری و به روش تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل و کدگذاری مفهومی گردیده و سپس با سازماندهی مفاهیم ذیل مولفه ها ، 9 مولفه «کف نفس»، «مردمی و تلاشگربودن»،«صداقت با مردم»،«قدرشناسی از مردم»،«متخلق به فضایل اخلاقی»،«اهل مراعات و مواسات با مردم»،«ایجادکننده نشاط در جامعه»،«برپادارنده فرائض دینی» و «اهل مشورت با دانایان و شایستگان» برای صلاحیت شخصی زمامدار کشف و در قالب مدل ارائه شده است که این مولفه ها با سنجه خبرگانی ارزیابی و حاصل سنجه با آزمون فریدمن محاسبه گردیده که خروجی آزمون نشان داد؛ مولفه«تخلق به فضائل اخلاقی» با عدد 6.03 درصد، بالاترین و کف نفس با عدد 4.13 درصد، پایین ترین رتبه را داشته است.