واکاوی تطبیقی دلالت آیات قرآن کریم بر جامعیت دین اسلام بر پایه آرای مفسران شیعه و اهل سنت

یکی از ویژگیهای دین اسلام و باورهای بنیادی مسلمانان، جامعیت دین اسلام در بیان آنچه که مکلفین به آن احتیاج دارند تا قیام قیامت از نظر علم و عمل است که مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان از گذشته تاکنون بوده است. آیات بسیاری از قرآن از جمله آیات فطرت، تصدیق، صدق و عدل به مسئله جامعیت دین اسلام نسبت به ادیان و شریعت های دیگر الهی می پردازد. در این مقاله به روش کتابخانه-ای، تحلیلی و مقایسه ای به بررسی دیدگاه مفسرانی از شیعه چون طبرسی، علامه طباطبائی و جوادی آملی و مفسرانی از اهل سنت چون طبرانی و فخررازی در خصوص این آیات پرداخته و نظرات شان مورد تفقد قرار گرفته است. چنان که در تفسیر آیه مهیمن (آیه 48 سوره مائده) نظرات مختلفی از جمله برتری و حاکمیت دین اسلام، امانتدار بودن قرآن، عدم تحریف قرآن و زنده کردن دیگر ادیان ارائه کرده اند؛ در آیه فطرت (آیه 30 سوره روم) نظراتی چون کاملتر بودن قرآن، همسو با فطرت بودن، دین استوار و بدون انحراف بودن قرآن؛ و در آیه صدق و عدل (آیه 115 سوره انعام) نظراتی مانند کمال دین، تغییر ناپذیری دین، ظهور دعوت اسلامی، و واجب شدن قول پروردگار مداقه شده است؛ با تامل در نظرات مفسران فهمیده می شود همه نظرات بر برتری و جامع بودن اسلام بر دیگر ادیان تاکید دارند.