ارائه الگوی اولویت گذاری فناوری های دفاعی

محدودیت منابع و وجود فرصت های متعدد نوآوری، ضرورت توجه بیش از پیش به اولویت گذاری هوشمندانه در حوزه علم، فناوری و نوآوری را آشکار نموده است. بر این اساس، در این تحقیق به  ارائه سازوکاری برای اولویت گذاری فناوری های دفاعی پرداخته شده است.

روش شناسی: 

در این پژوهش از روش شناسی علم طراحی استفاده شد که بر حل مسائل خاص از راه طراحی و ساخت مصنوعات جدید تمرکز دارد. این روش دارای 3 مرحله اصلی شامل آگاهی، توسعه و جمع بندی است و هر مرحله دارای چهار مرحله فرعی است. در این پژوهش، از ابزار مصاحبه عمیق استفاده شد. تعداد 24 نفر از خبرگان به عنوان جامعه آماری به روش گلوله برفی انتخاب شدند. برای تحلیل داده های پژوهش از روش های عمومی مبتنی بر تحلیل تم و نیز ترکیبی از رویکردهای استقرائی و نظریه مبنایی برای شناسایی و دسته بندی مضامین و الگوهای معنایی (تم ها) موجود در داده ها استفاده شد.

الگوی پیشنهادی برای اولویت گذاری فناوری های دفاعی به ترتیب شامل هشت مرحله زیر بود؛  استخراج ارزش های پایه راهبردی فرابخشی - بالادستی - ملی و بین المللی، شناسایی فناوری ها و برآورد مستمر احتمال استفاده و ابعاد کاربری آنان در حوزه نظامی، تبیین پیامدها و نتایج حال و آینده توسعه هرکدام از فناوری ها، حوزه های تحت اثر و ذینفعان هرکدام از فناوری ها، تعیین اوزان هرکدام از معیارهای توانمندی، جذابیت و سازگاری و انعکاس در ماتریس سه بعدی و انتخاب بهترین سبد پروژه های توسعه فناوری، نهایی کردن سبد پروژه ها، پایش و ارزیابی مستمر اولویت های فناورانه.

در موضوع اولویت گذاری فناوری های بالقوه یا بالفعل دفاعی، در نظر گرفتن انتظارات ذینفعان یا بخش های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضروری است. همچنین به عنوان یک توصیه سیاستی، به ضرورت تمرکز هر چه بیشتر بر فناوری های دومنظوره و ارتباط صنایع دفاعی و غیردفاعی تاکید شد.