تکلیف به یاری ‏رسانی به اشخاص آسیب دیده و محروم در فقه اسلامی و حقوق کامن لا

روزانه حوادث طبیعی چون سیل و زلزله و انسانی چون تصادف های وسایل نقلیه و اثرات ناگوار و ناگهانی بیماری‏ های مختلف، رخ می دهد. دولت ها برای مقابله با آثار سوء اتفاق ها و بیماری ها تدابیر بسیاری اندیشیده اند؛ اما مسئله این است که همیشه نهادهای امدادرسانی و درمانی، نمی توانند به موقع، به مصدومان سوانح و یا بیماران یاری رسانند و حتی در مواردی تعداد امدادگران و کادر پزشکی کفاف رسیدگی را نمی دهد. در چنین شرایطی توجه به صحنه سانحه و بروز اثرات بیماری، خالی از فایده نیست، چرا که به طور مثال در صحنه ی تصادف ها، علاوه بر افرادی که مصدوم شده اند، افراد دیگری پیدا می شوند که در تصادف نبوده اند و یا اگر بوده اند، جان سالم به دربرده اند و قادرند به سرعت درصحنه سوانح به یاری هم نوعان مصدوم بشتابند. این یاری رسانی زودهنگام در بسیاری موارد موجب نجات جان افراد می شود، درحالی که اگر یاری‏ رسان بالقوه، وقت را در انتظار رسیدن نیروهای پزشکی و امدادرسانی تلف می کرد، به هیچ وجه آن فرد جان سالم به درنمی برد. سیاست اتخاذی نظام حقوقی کامن لا درزمینه ی یاری رسانی، در قالب نهادی تحت عنوان یاری رسان نوع دوست قرار گرفته است و شباهت انکارناپذیری با سیاست اتخاذی فقه اسلامی در این خصوص دارد، آنجا که در فقه اسلامی دستاویز حمایت از چنین افراد هم نوع دوستی، قاعده ی احسان است که اتفاقا همانند قاعده ی کامن لایی یاری رسان نوع دوست، در جهت حمایت این افراد و نه اجبار، مورداستفاده قرار می گیرد.