اثر غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تاثیر شرایط متفاوت رطوبتی

ریحان با خواص دارویی متعدد یکی از مهم ترین گیاهان خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. از جمله عوامل موثر بر رشد و نمو و تولید مواد موثره گیاهان دارویی و معطر آب است که کمبود آن بیشتر از سایر نهاده ها بر کاهش تولید اثر می گذارد. نتایج تحقیقات نشان داده است که اسید سالیسیلیک سبب ایجاد مقاومت در گیاهان نسبت به تنش های محیطی می شود. بنابراین به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر ویژگی های کمی و کیفی گیاه ریحان تحت تاثیر تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه ای خصوصی واقع در منطقه ماهدشت شهرستان کرج در سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 اجرا شد. آبیاری در 4 سطح: I1: 100 درصد حجم آب مورد نیاز، I2: 80 درصد حجم آب مورد نیاز، I3: 60 درصد حجم آب مورد نیاز و I4: 40 درصد حجم آب مورد نیاز در کرت های اصلی و اسید سالیسیلیک در 5 سطح:S1 بدون کاربرد (محلول پاشی با آب خالص به عنوان شاهد)، S2 : محلول پاشی با غلظت 50 میکرومولار، S3: 100میکرومولار، S4: میکرومولار و S5: 200 میکرومولار در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کمبود آب موجب کاهش تعداد سنبله در بوته، تعداد فندقه در بوته، تعداد دانه در فندقه و وزن هزار دانه و مصرف اسید سالیسیلیک موجب افزایش تعداد سنبله، تعداد فندقه در بوته و وزن هزار دانه شد. تحت تاثیر کمبود آب، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه کاهش و با افزایش غلظت اسید سالیسیلیک، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه افزایش معنی دار یافت. با افزایش مصرف اسید سالیسیلیک در تمامی رژیم های رطوبتی، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه نیز افزایش معنی داری نشان داد. همچنین پاسخ گیاه ریحان به اسید سالیسیلیک تحت شرایط تنش خشکی نسبت به شرایط تامین 100% نیاز آبی گیاه (آبیاری کامل) بسیار قابل توجه بود. در نهایت، بدلیل تاثیر نامطلوب تنش خشکی بر رشد و تولید گیاه ریحان، استفاده از اسید سالیسیلیک برای تعدیل تنش خشکی ضروری به نظر می رسد.