بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر تعهد زناشویی و کیفیت زندگی در زنان دنبال کننده سریال های ماهواره ای

با توجه به اثرات منفی سریال های ماهواره ای بر تعهد زناشویی، کیفیت زندگی زنان و متزلزل شدن نظام خانواده، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر تعهد زناشویی و کیفیت زندگی در زنان دنبال کننده سریال های ماهواره ای در شهر تهران انجام گردید.

مطالعه حاضر از نوع مداخله ای نیمه تجربی به صورت پیش آزمون- پس آزمون طراحی شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان مخاطب سریال های ماهواره ای که عضو موسسه ای فعال در حوزه ازدواج و خدمات روانشناختی به زوجین در شرق تهران بودند تشکیل می دادند که با روش در دسترس (اتفاقی) اولین فرد انتخاب شده و سپس به شکل نمونه گیری گلوله برفی 120 نفر معرفی شدند. بعد از بررسی، افت و انتخاب افراد واجد شرایط حجم نمونه به 30 نفر کاهش پیدا کرد که به روش تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند (هر گروه 15 نفر). سپس زنان گروه آزمایش در جلسات آموزشی شناختی_رفتاری به صورت مجازی شرکت کردند. ابزار جمع آوری داده ها شامل دو پرسشنامه استاندارد شده پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز بودند که در دو مقطع قبل و بعد از مداخله در دو گروه توزیع و تکمیل شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در سطح توصیفی از میانگین، انحراف معیار، شایپروویک، کجی و کشیدگی، آزمون ام باکس و رگرسیون استفاده شد. در سطح آمار توصیفی برای بررسی معنی دار بودن اثربخشی مداخله  از تحلیل کوواریانس استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 26 تجزیه تحلیل شدند.

نتایج تحقیق نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (05/0<p). نمرات گروه آزمایش پس از اجرای مداخله در سطح معناداری آزمون تحلیل کوواریانس در پس آزمون برای متغیرهای سلامت جسمانی، سلامت روان شناختی، روابط اجتماعی، محیط اجتماعی، کیفیت زندگی (کل)، تعهد شخصی، تعهد اخلاقی، تعهد ساختاری و تعهد زناشویی (کل) نسبت به پیش آزمون افزایش معناداری را نشان می دهد (05/0<p)، درحالی که گروه کنترل تفاوت معناداری را نشان نداد (05/0>p).

نتایج این پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری تاثیر مثبتی بر کیفیت زندگی و تعهد زناشویی دارد. این نوع درمان می تواند به عنوان یکی از راهکارهای موثر برای بهبود تعهد زناشویی و کیفیت زندگی زنان که به تماشای سریال های ماهواره ای می پردازند، مورد استفاده قرار گیرد.