تاثیر آموزش رژیم غذایی بر شاخص های آزمایشگاهی و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز در بیماران تحت درمان با همودیالیز نگه دارنده

تغذیه یک فاکتور مهم در درمان بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی می باشد، به طوری که رژیم غذایی نامناسب باعث کاهش کیفیت زندگی و افزایش مشکلات و ناخوشی و مرگ و میر در این بیماران می شود. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش رژیم غذایی بر شاخص های آزمایشگاهی و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز در بیماران تحت درمان با همودیالیز نگه دارنده انجام شد.

یک مطالعه قبل و بعد که در یک گروه به صورت پیش آزمون - پس آزمون در بیمارستان های آموزشی منتخب دانشگاه های علوم پزشکی تهران و ایران انجام گرفت. 32 بیمار تحت درمان با همودیالیز نگه دارنده بصورت غیر تصادفی و مبتنی بر هدف انتخاب گردیدند و با استفاده از پرسشنامه تعیین نیازهای آموزشی مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص های آزمایشگاهی به صورت میانگین دو ماهه قبل از آموزش و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز در 4 نوبت در طی دو هفته قبل از آموزش اندازه گیری شد. سپس یک برنامه آموزشی بر اساس مشکلات تعیین شده و الگوی خود مراقبتی اورم تدوین و در طی چهار جلسه 20 دقیقه ای در روزهایی که بیماران دیالیز نمی شدند، به صورت پرسش و پاسخ بین بیماران و آموزش دهنده با کمک وسایل کمک آموزشی (اورهد و پاورپوینت) ارائه گردید. بعد از پایان آموزش، شاخص های آزمایشگاهی به صورت میانگین دو ماهه بعد از آموزش و اضافه وزن بیماران در 4 نوبت به فاصله دو هفته بعد از آموزش (هفته های سوم و پنجم) اندازه گیری و با استفاده از آزمون t زوجی تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج نشان دهنده کاهش قابل توجهی در میزان اوره (p<0.001)، اسید اوریک (p<0.01)، فسفر (p<0.01)، پتاسیم (p<0.05)، اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز (p<0.001) بود. ولی میزان سدیم، کلسیم، کراتینین و آلبومین تغییر چندانی نداشت (p>0.05)

اجرای برنامه آموزشی در بیماران تحت درمان با همودیالیز نگه دارنده می تواند در کاهش مشکلات بیماران در ارتباط با شاخص های آزمایشگاهی و رعایت کردن رژیم غذایی موثر باشد.