بررسی اثر احتمالی دانه شنبلیله بر گر گرفتگی زنان یائسه

شایع ترین مشکل زنان یائسه گرگرفتگی است. گرگرفتگی کیفیت خواب را بر هم زده و توانایی زن را برای کنار آمدن با استرس ها و مشکلات روز بعد کاهش می دهد. در حال حاضر درمان جایگزینی استروژن رایج ترین شیوه درمان این مشکل است که به علت خطرات احتمالی آن باعث نگرانی شده است. فقط حدود 12.5 درصد زنان یائسه به طور صحیح هورمون درمانی می شوند. یکی از درمان های جایگزینی مطرح فیتواستروژن ها هستند.
شنبلیله یکی از گیاهانی است که حاوی ترکیبات فیتواستروژنی است ولی تا به حال تاثیر آن بر نشانه های زودرس یائسگی بررسی نشده است. در این بررسی اثر دانه شنبلیله بر گرگرفتگی زنان یائسه سنجیده شده است.
در این بررسی نیمه تجربی 2 گروه 25 نفری از زنان بعد از یائسگی مورد و شاهد انتخاب شدند. به زنان گروه مورد، روزانه 6 گرم دانه شنبلیله تبدیل شده به گرانول به مدت 8 هفته و به زنان گروه شاهد دو دوره 25 روزه استروژن کونژوگه تجویز گردید. قبل از شروع درمان، 4 و 8 هفته بعد از درمان تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانه های وازوموتور (شامل شدت گرگرفتگی و تعریق شبانه) برای گروه های مورد و شاهد محاسبه و نمرات مذکور با استفاده از آزمون های t مستقل یا من ویتنی و نمرات قبل از درمان، 4 و 8 هفته بعد از درمان در داخل هر گروه با استفاده از آزمون های آنالیز واریانس تکرار شونده و t زوج یا آزمون فریدمن و ویلکاکسون مورد مقایسه قرار گرفت.
از نظر تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانه های وازوموتور بین دو گروه مورد و شاهد در زمان قبل از شروع درمان تفاوت معنی داری وجود نداشت (p>0.05)، ولی در 4 و 8 هفته بعد از درمان تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانه های وازوموتور زنان گروه شاهد به طور معنی دار کمتر از گروه مورد بود (به ترتیب با 0.001 p= و 0.001 p=). در زنان گروه مورد تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانه های وازوموتور در 4 و 8 هفته بعد از درمان نسبت به قبل از درمان به طور معنی دار کاهش یافته بود (به ترتیب با 0.001 p= و 0.001 p=).
با توجه به نتایج این پژوهش، احتمال می رود مصرف دانه شنبلیله به مدت 4 و 8 هفته در تخفیف تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانه های وازوموتور موثر باشد ولی این تاثیر کمتر از تاثیر هورمون درمانی جایگزینی است. جهت قضاوت دقیق تر در این زمینه لازم است بررسی های بیشتری به صورت تصادفی دوسویه کور و با داشتن گروه کنترل مصرف کننده دارونما انجام گیرد.