مروری بر تکنیک های نوین در تولید آلکالوئیدهای تروپانی

گرایش روزافزون جوامع بشری به استفاده از داروهای دارای منشاء گیاهی سبب افزایش تقاضای مواد موثره گیاهان دارویی شده است. علی رغم پیشرفت های زیاد در زمینه سنتز مصنوعی مواد موثره گیاهی، هنوز هم استخراج از منابع گیاهی تنها راه دستیابی به بسیاری از مواد دارویی ارزشمند است. زمینه تحقیقاتی آلکالوئیدها هرچند سابقه کهنی دارد ولی ما هنوز در ابتدای راه شناخت کامل و بهره وری بیوتکنولوژیک آن هستیم. تاکنون در حدود 5000 نوع آلکالوئید در 15 درصد از گیاهان متعلق به 150 خانواده گیاهی شناخته شده است که در این بین آلکالوئیدهای تروپانی نظیر هیوسیامین، آتروپین و اسکوپولامین دارای کاربرد گسترده ای در پزشکی می باشند. امروزه تولید صنعتی آلکالوئیدهای تروپانی از طریق تکنیک های نوینی همچون کشت سلول و بافت گیاهی، هیبریداسیون سوماتیکی، مهندسی متابولیک، کشت مقیاس وسیع و تجاری سازی آن با استفاده از بیورآکتورها توجه زیادی به خود جلب کرده و در این مقاله مروری سعی شده است که نتایج حاصل از استفاده این تکنیک ها بررسی شود.