اثر گیاهان شهدزا و گرده زا در برنامه ریزی کاربری مرتع از جنبه زنبورداری درحوزه طالقان میانی

وجود پوشش گیاهی شهدزا و گرده زا در مراتع می تواند زمینه اشتغال جهت کاربری زنبورداری به عنوان یکی از جنبه های استفاده چند منظوره را فراهم آورد. به این منظور توسعه زنبورداری به عنوان یک راهکار مبتنی بر دانش بومی برای ایجاد اشتغال و جبران کاهش درآمد دامداران، به دلیل ضرورت کاهش دام و جلوگیری از فشار وارده بر مرتع توصیه می گردد. با توجه به ارتباط تنگاتنگ بین زنبور و گیاهان گلدار، شناسائی و مطالعه فنولوژی (به ویژه زمان گلدهی) گیاهان مورد علاقه زنبورعسل و نقاط پراکنش آنها از ابزارهای مهم برنامه ریزی جهت تعیین شایستگی منطقه از نظر زنبورداری، حفظ و جلوگیری از تخریب مرتع توسط چرای دام و توسعه زنبورداری می باشد. لذا جهت نیل به حداکثر تولید در زنبورداری آگاهی از این مهم الزامی است. عدم آگاهی و شناخت گیاهان و پتانسیل مناطق، استفاده مناسبی از ظرفیت زنبورپذیری مراتع به عمل نخواهد آمد. در این تحقیق بر اساس پتانسیل منطقه از نظر شناسایی و کاربرد گیاهان منطقه در زنبورداری، به عنوان ابزار مدیریت مرتعدار مدنظر قرار گرفته است. نمونه برداری در تیپ های گیاهی به روش تصادفی با استقرار 3 ترانسکت 200 متری و 30 پلات یک مترمربعی در راستای آن مستقر و نمونه برداری از گیاهان و درصد پوشش و درصد ترکیب گیاهی برداشت گردید. در منطقه مورد مطالعه طالقان میانی مهمترین تیره های گیاهی مورد استفاده زنبورعسل به ترتیب: Labiatae، Fabaceae، Asteraceae، Apiaceae، Rosaceae و Cruciferae و... می باشد. از تعداد 175 گونه گیاهی در منطقه، 79 گونه مورد استفاده زنبورعسل می باشند که از نظر دامداران کم ارزش بوده و پوشش غالب مراتع ضعیف و بحرانی را تشکیل می دهند. لذا شناخت گیاهان و تعیین زمان گل دهی، منجر به تهیه تقویم زنبورداری و پتانسیل زنبورپذیری خواهد شد.