بررسی تنوع ژنتیکی لاین های گلرنگ از طریق صفات زراعی و نشانگرهای مولکولی RAPD

وجود تنوع ژنتیکی از ضروریات اجرای برنامه های اصلاحی بوده و تعیین میزان این تنوع لازمه استفاده بهینه از منابع ژنتیکی می باشد. جهت بررسی تنوع ژنتیکی گلرنگ، 20 لاین (14 لاین ایرانی و 6 لاین خارجی) با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD و نیز صفات زراعی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 87-86 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که لاین ها در همه صفات زراعی به جز تعداد طبق در بوته تفاوت معنی داری داشتند. صفات ارتفاع بوته، تعداد طبق در بوته و درصد سبز بیشترین همبستگی مثبت را با عملکرد دانه نشان داده و در تجزیه علیت نیز بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه دارا بودند، به طوریکه این صفات در مجموع 43% از کل تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمودند. تعداد 20 آغازگر در بررسی تنوع ژنتیکی گلرنگ با استفاده از نشانگر RAPD استفاده شد که 12 آغازگر توانستند نوارهای چند شکلی ایجاد نمایند. در مجموع تعداد 104 نوار چند شکل و با میانگین 7/8 نوار برای هر آغازگر بدست آمد. در تجزیه خوشه ایبر اساس صفات زراعی و داده های مولکولی، لاین ها به چهار گروه تقسیم بندی شدند. مقایسه گروه بندی ها بر اساس صفات زراعی و مولکولی تشابه اندکی (7/7%) را نشان د اد. نتایج این مطالعه بیانگر کارآمدی نشانگرهای RAPD در بررسی تنوع ژنتیکی میان لاین های مورد مطالعه گلرنگ می باشد که وجود این تنوع ژنتیکی می تواند در برنامه های به نژادی گلرنگ در دیم زارهای ایران مورد بهره برداری قرار گیرد.