بررسی عوامل ایجاد کننده ی سینوزیت های مهاجم قارچی در بیماران بستری در بیمارستان های دانشگاهی شیراز

هدف از انجام مطالعه ی حاضر، تعیین عوامل موثر در بروز عفونت های قارچی مهاجم سینوس در بیماران بستری در بیمارستان های دانشگاهی شیراز بود.

36 بیمار مشکوک به سینوزیت قارچی مهاجم، که دارای شرایط انجام بیوپسی بافتی بودند، در طول 18 ماه (از اول فروردین 1388 تا پایان شهریور 1389) از بخش های داخلی سه بیمارستان دانشگاهی شیراز در این مطالعه وارد شدند. تمامی نمونه ها هم از جهت یافته های هیستوپاتولوژی ارزیابی شدند و هم کشت و آنتی بیوگرام آن ها مورد بررسی قرار گرفت. همه ی بیماران ضمن انجام سی تی اسکن سینوس از نظر عوامل خطرزا بررسی و به سه سطح قطعی (Proven)، محتمل (Probable) و ممکن (Possible) تقسیم شدند. برای تحلیل آماری داده ها در نرم افزار 14SPSS از آزمون آماری 2χ و جداول توصیفی استفاده شد.

در مجموع 35 نفر از بیماران با یکی از بیماری ها یا درمان های ضعیف کننده ایمنی یا با دیابت به طور منفرد یا به طور همراه با دیگر بیماری ها درگیر بودند. تعداد 20 نفر از بیماران، یافته های رادیولوژیک تهاجم بیماری به خارج از سینوس یا نکروز را نشان دادند که 18 نفر در معاینه دارای علایم نکروز، خوردگی استخوان های بینی و کام یا درگیری حدقه چشم و... را نشان دادند. 21 نمونه دارای یافته های هیستوپاتولوژی بودندکه این 21 نفر در گروه Proven قرار داشتند و 16 نمونه کشت حاصل شد: 4 کاندیدا 7 آسپرژیلوس (6 فلاوس و1 فومیگاتوس) و 5 موکورمایکوزیس. از مجموع 16 ارگانیسم رشد یافته تمامی دارای هیستوپاتولوژی مثبت) بودند. از بین 8 بیماری که هیستوپاتولوژی به نفع موکور مایکوز داشتند، 6 نفر به دیابت مبتلا بودند، بنابراین موکورمایکوزیس با دیابت بیشترین ارتباط را دارد (05/0 > P). هیچ یک از داروهای ضد قارچ موجود توان لازم جهت پوشش هر سه دسته ارگانیسم شایع را ندارند.

باید شرایطی که زمینه ساز بیماری سینوزیت قارچی مهاجم بوده یا مانع درمان می شود را اصلاح کرد. پیش از بررسی نتایج وقت گیر کشت و آنتی بیوگرام می توان درمان را بر پایه ی هیستوپاتولوژی با اعتماد زیاد آغاز نمود ولی انجام دبریدمان وسیع جراحی بافت آلوده و نکروزه و آغاز داروی ضد قارچ مناسب با شک بیشتر به موکور یا آسپرزیلوس الزامی است. تا کامل شدن داده ها و انجام مطالعات بیشتر، درمان ترکیبی برای عفونت های مهاجم قارچی مجاز نیست.