به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
جستجوی مطالب مجلات
ردیف ۱۰-۱ از ۵۶ عنوان مطلب
|
  • زیبا شفیعی خوزانی*

    از میان ردیه نویسان قرن پنجم هجری، ابن حزم اندلسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. درحالی که برخی از محققان غربی و پژوهشگران مسلمان ابن حزم را به عنوان پایه گذار علم ادیان تطبیقی معرفی می کنند. برخی دیگر به خاطر شیوه کلامی و ماهیت جدلی آثار انتقادی او نظریه فوق را صحیح نمی دانند. در این پژوهش که به روش تحلیلی توصیفی صورت گرفته، به منظور آگاهی از جایگاه واقعی و نقش این متفکر بزرگ مسلمان در علم مطالعه ادیان، انتقادات ابن حزم بر مسیحیت در کتاب «الفصل»، به صورت موردی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد شیوه کار ابن حزم در «الفصل» بر روشی علمی و نظام مند دلالت می کند و می توان آن را اولین اثر روش مند انتقادی در زمینه ادیان دانست، اما به دلیل ماهیت جدلی نوشته ها، برخی استدلال های سطحی و ارجاعات غیردقیق، نمی توان «الفصل» را در زمره کتاب های علمی و بی طرفانه به معنای امروزین آن به حساب آورد. 

    کلید واژگان: نقد مسیحیت, ابن حزم ظاهری, الفصل, ردیه نویسی
    Ziba Shafiei-Khuzani*

    Among the fifth-century (Hijri) writers who wrote in rejection of a subject, Ibn Hazm has a specific position. While some Western and Muslim scholars refer to Ibn Hazm as the founder of the science of comparative religions, others do not consider the above theory to be correct because of the theological method and controversial nature of his critical works. In this analytical-descriptive study, in order to know the real position and role of this great Muslim thinker in the study of religions, Ibn Hazm's critiques of Christianity in the book "Al-Fasl" are examined on a case-by-case basis. The results of this study show that Ibn Hazm's method in "Al-Fasl" indicates a scientific and systematic method and it can be considered as the first methodical critical work in the field of religions, but due to the controversial nature of the writings, some superficial arguments and inaccurate references “Al-Fasl” cannot be considered a scientific and neutral book in its modern meaning. 

    Keywords: critique of Christianity, Ibn Hazm Zaheri, Al-Fasl, writing rejection notes
  • فردین جمشیدی مهر، محمدعلی محمدپور فخرآبادی، کوکب دارابی

    مسیله اصلی این پژوهش، چیستی علم دینی با مطالعه موردی دیدگاه ابن‌حزم قرطبی است. یافته اصلی این پژوهش ‌که به‌شیوه کتابخانه‌ای در جمع‌آوری مطالب و توصیف و تحلیل عقلانی داده‌ها به‌نگارش درآمده‌ آن است که از دیدگاه ابن‌حزم، ملاک دینی بودن علم این است که علم از طریق منبع یا غایت خود با دین در ارتباط باشد و همین مطلب وجه تمایز ابن‌حزم با دیدگاه برخی از اندیشمندان معاصر مانند آیت‌الله جوادی آملی است که ملاک دینی بودن علم را به موضوع یا همان معلوم می‌دانند. ابن‌حزم براساس اهداف بشری، علوم را به دو دسته دنیوی و اخروی تقسیم می‌کند و علم اخروی را به‌نام «علم شریعت» معرفی می‌نماید. به‌اعتقاد او، علم شریعت به‌علاوه همه علومی که در خدمت علم شریعت هستند، به میزانی که به علم شریعت خدمت می‌کنند، علم دینی به‌شمار می‌آیند؛ درحالی‌که وی از اشتراک لفظی معنای دنیا و آخرت غافل بوده است.

    کلید واژگان: ابن حزم, علم, معرفت, علم شریعت, علم دینی, دنیا, آخرت
  • محمدعلی برزنونی*

    هشداردهی با نگاهی آینده نگرانه، اهمیتی ویژه و ضرورتی بنیادین در حوزه های اطلاعاتی امنیتی دارد تا با شناخت پیش دستانه از فرصت ها و تهدیدهای پیش رو، احتمال بروز آسیب، خطر، تهدید و بحران را روشن سازد و همین کارکرد متمایز اطلاعات در همه زمان ها در سطوح سه گانه راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی است. حزم در متون دینی، نوعی دوراندیشی با بصیرت و هوشیاری همراه با آینده نگری است؛ که در کنار توجه به مولفه های مهم و مرتبط با بحث هشداردهی آینده نگرانه، تاکید بر احتیاط به عنوان شرطی عقلانی و نکته ای کلیدی شده است. ازاین رو می توان از امکان طرح آن در هشداردهی آینده نگرانه در حوزه های اطلاعاتی امنیتی سخن گفت. در بررسی های روایی در متون دینی، مولفه های بسیاری در مفهوم حزم قابل استنباط است؛ این مولفه ها ما را به این نتیجه رهنمون می سازد که می توان حزم را به عنوان رهیافتی دینی در موضوع هشداردهی آینده نگرانه در حوزه های اطلاعاتی امنیتی مطرح ساخت. حزم اطلاعاتی در یک تحلیل شامل پنج مولفه کلان است: «احتیاط و ظن ورزی خردمندانه»، «کیاست و زیرکی مدبرانه»، «مشورت طلبی و مشورت پذیری فعالانه»، «فرصت جویی آگاهانه» و نیز «بررسی و تصمیم شناختمند هوشیارانه». این نوشتار در بررسی اجمالی آینده نگاری، هشداردهی، حزم و مباحث مرتبط با آنها الگوی تحلیل خود را اسنادی مکتوب قرار داده و تکنیک تحلیل نیز توصیفی تحلیلی با روی آوردی تفسیری با نگاهی اجتهادی است.

    کلید واژگان: آینده نگری, حزم اطلاعاتی, هشداردهی اطلاعاتی, مولفه های حزم اطلاعاتی
  • وحید صفری
    در این مقاله تلاش شده تا اندیشه های کلامی ابن حزم اندلسی و هبه الله لالکایی دو متفکر بزرگ فرقه های ظاهریه و اهل حدیث بررسی و مقایسه شود.
    علی رغم برخی اشتراکات میان این دو، مانند پیروی از اهل سنت و جماعت، مخالفت با قیاس، استحسان، رای و نص گرایی در امور دینی، اختلافاتی جدی نیز با یکدیگر دارند. از جمله این اختلافات، عقل گرایی ابن حزم، موضع گیری متفاوت هر یک در قبال معتزله، اشاعره و احتجاج با مخالفان به شکلی متفاوت است. در انتهای مقاله، این مسئله مورد تاکید قرار گرفته که با وجود این اختلافات جدی، نمی توان دو فرقه یاد شده را یکی دانست.
    کلید واژگان: ظاهریه, اهل حدیث, اتفاق, افتراق
    Vahid Safari
    The study tries to survey and compare the thoughts of Ebne-Hazm and Hebatollah Lalkaei the two great thinkers of Zaheriyyah and Ahle-Hadith sects. Despite, some common ideas or agreemants between these two sects, for instance obeying "Ahle-Sunnat" and Jamaat, opposing Ghiyath [analogy], Estehsan or ray [will fullness in religious subjects, that is one looks to the religions subjects as he wishes.] and inclination towards Nass (i.e., obeying tradition, narrations and verses putting them as reasoning elements), there are some serious disagreements. From among the disagreements, we can refer to the Ebne-Hazm realism and his inclination toward reason, his superficial look upon Hadith, different positiontakings of each regarding Mutazeleh, Ashaereh; and arguing whit the opponents in a different way. At the end of the essay it is emphasized that for the existence of serious disagreements between the two sects, we can not consider them as one.
  • محسن جاهد، امیرحسین تقی پورجاوی
    این پژوهش با رویکرد تحلیلی، درصدد بررسی و تطبیق دیدگاه های فایده باوران کلاسیک، جرمی بنتام و جان استوارت میل و ابن حزم اندلسی می باشد. فایده گرایان بیشترین خوشی و شادکامی را بنیاد اخلاق می دانند. فایده گرایان کلاسیک لذت گرا مدعی بودند که غایت اخلاق، بیشترین غلبه لذت بر الم است. از این رو، خوشی و شادکامی در اصطلاح آنها، همان لذت است و لذت را یگانه خیر ذاتی می دانند. ایشان بر این باورند که ایجاد لذت و ممانعت از الم، تصمیم های اخلاقی ما را تعیین می کند. ابن حزم اندلسی نیز دارای آرای فایده گرایانه بوده است. این پژوهش، به مقایسه تطبیقی فایده گرایان کلاسیک و ابن حزم اندلسی می پردازد.
    کلید واژگان: فایده گرایی, جرمی بنتام, جان استوارت میل, شادکامی, ابن حزم اندلسی, فایده گرایی الاهیاتی
    Mohsinjahid, Amir Hussein Taqhipoorjavi
    The present paper uses an analytical method to investigate and compare between the views ofJohn Stuart Mill and Jeremy Bentham, two classical utilitarians, and IbnHazmAndalusi's views.Utilitarians believe that morality is based on the greatest happiness and joy. Classical hedonist utilitarians claim that the aim of ethics is the ever- increasing dominance of pleasure over pain. Therefore, classical hedonist utiliterians consider happiness and joy to be the same as pleasure, and pleasure as the only inherent good (utility). They believe that creating pleasure and preventing pain determine our moral decisions. IbnHazmAndalusi has had utilitarian views as well. This research compares between the views of classical utiliterains and those of IbnHazmAndalusi.
  • مریم خوشدل روحانی، لیلا بیات
    وجود تنوع دینی در حوزه مطالعات دینی، از مسائل مهمی است که محققین این حوزه ضرورتا به آن توجه دارند. این مطالعه باطرح مباحثی نظیر حقانیت ادیان، نجات پیروان ادیان ورویکردپیروان یک دین به مطالعه پیرامون ادیان می پردازد.وجود این سوالات در باب ادیان و تلاش برای پاسخ گویی به آن ها، بحث در زمینه ادیان را که پلورالیزم دینی از آن جمله است،ضرور ی می سازد.یکی از عمده ترین مباحث در این زمینه، بحث تکافوادله در حقانیت ادیان است که در طول تاریخ حامیان و دافعانی داشته است،ابن حزم متکلم اندلسی در کتاب خود، تحت عنوان الفصل فی الملل و الاهواء و النحل بخشی را تحت عنوان «من قال بتکافوادله» به این بحث اختصاص داده است. وی ضمن تقسیم بندی سه گانه خود قائلین به تکافو ادله را به سه گروه تقسیم نموده وبه بررسی نظریات آن ها می پردازد.ابن حزم ضمن اعتقاد به تحریف تورات و انجیل، تنها دین راستین را اسلام و یگانه راه رستگاری و نجات را در پیروی از آیین اسلام می داند. این تحقیق بر آن است که ضمن بررسی نظریات ابن حزم به بررسی بستر تاریخی آن در حوزه ادیان بپردازد.
    کلید واژگان: تکافو ادله, ابن حزم - حقانیت ادیان, تکثر گرایی
    Maryam Khoshdel Rohani, Liela Bayat
    In Religious Studies, religious diversity is an issue which has been of a particular significance for researchers in the field. This study addresses the questions of the Truth of religions, salvation of the followers of a particular religion, and their attitudes towards the various approaches in the field. These are some of questions that are essential for religious pluralism. One of the major issues in the field is the equivalence of reasons in the truth of religions. Historically speaking, this issue has had supporters and opponents. In his book, Alfesal Va Neha Valahval, Ibn Hazm of Andalusia devotes a Section called "Who Are the Announcers for Equality” to address this problem. He divides the Announcers into three groups and examines their theories. Ibn Hazm believes that only the distorted versions of the Torah and the Bible are now available. He regards Islam to be the only true religion and the only way to salvation. This research discusses theories of Ibn Hazm and also explores the historical context of the three religions.
    Keywords: Equivalence of Reasons, Ibn Hazm of Andalusia, The Truth of Religions, Pluralism
  • اصغر سلیمی نوه *، مریم پوررضاقلی
    یکی از روش های بسیار مفید و موثر تربیت، نزد مربیان تعلیم و تربیت و اندیشمندان مسلمان، محبت و مهرورزی است. ابن مسکویه و ابن حزم دو اندیشمند هم عصر قرن چهارم هجری، در فلسفه تعلیم و تربیت خود با نگاهی روان شناختی ماهیت، انواع، مراتب و مولفه های مربوط به محبت را تحلیل کرده اند. در اندیشه اخلاقی ابن مسکویه، اصل محبت عنوان عامی برای بیان استعداد ذاتی بشر در ارتباط و همبستگی معرفی شده است. دوستی، رنگ اجتماعی دارد و از فروع عدالت و برتر از آن شمرده می شود. هر دو اندیشمند با اینکه قائل به مراتب و انواع گوناگون محبت و حالات نفسانی محب هستند اما تفاوت هایی نیز در این بحث دارند؛ از جمله اینکه ابن مسکویه از برترین مرتبه محبت با عنوان «عشق» یاد کرده که مخصوص خداوند و حاصل افاضه و القای الاهی است. اما ابن حزم برترین محبت را اگرچه با عنوان «عشق» یاد کرده که با مرگ فنا می پذیرد، اما آن را «این سویی» و از نوع محبت محبت کنندگان در راه خدای متعال می داند. به عبارت دیگر، عشق نزد ابن مسکویه «آن سویی» است، اما نزد ابن حزم «این سویی».
    کلید واژگان: محبت, مهرورزی, عشق, تعلیم و تربیت, ابن مسکویه, ابن حزم
    Asghar Salimi Naveh *, Maryam Pourreza Qoli
    One of the most beneficial and effective ways for the teacher trainers and Muslim scholars is the affection and kindness. Ibn Miskawayh and Ibn-Hazm, two contemporary thinkers of the fourth century, in their philosophy of education, have psychologically analyzed the nature, types, dimensions and components of kindness. In the moral thought of Ibn Miskawayh, the principle of affection is introduced as a general title for the expression of the inherent human talent in having communication and solidarity of individuals. Friendship has a social color and is a branch of justice and superior to it. Both thinkers, in spite of believing in various degrees and kinds of affection and emotional states of lover, differ over this issue: Ibn-Miskawayh has referred to the highest affection order as “love”, which is just for God and the result of divine indulgence. On the other hand, although Ibn Hazm mentions the supreme affection as "love", which perishes with death, he considers it “terrestrial” and views it as a type of love of those who love just for the sake of the glorious God. In other words, love for Ibn Miskawayh is “terrestrial” while for Ibn-Hazm it is “celestial.”
    Keywords: affection, kindness, love, Education, Ibn, Hazm, Ibn, Miskawayh
  • نوید خاکبازان، حمید رفیعی هنر
    پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم «حزم» (آینده نگری) در روان شناسی و منابع اسلامی و تعیین مولفه ها و مقوله های این سازه انجام شده است. یافته های روان شناختی از طریق بررسی و تبیین منابع روان شناسی به صورت «کتابخانه ای» جمع آوری و تحلیل شد. مولفه ها و مقوله های «حزم» نیز به روش «توصیفی- تحلیلی» بر اساس رتبه بندی کتب روایی با استفاده از رتبه «الف» و «ب» استخراج و تبیین گردید. یافته های این بررسی نشان می دهد که مفهوم جامع سازه «حزم» عبارت است از: مهارت شناختی(کیاست) که فرد با استفاده از ظرفیت های گذشته و حال به پیامدهای آینده رویدادها توجه نموده(سیر زمانی) و در زمان حال آگاهانه به اقدامات منطقی(اقدام آگاهانه) روی می آورد.
    همچنین سازه مذکور مشتمل بر سه مولفه اصلی «کیاست»، «سیر زمانی» و «اقدام آگاهانه» و 10 مقوله با عنوان خرده مولفه هاست. یافته های مذکور قابلیت بهره برداری به منظور طراحی بسته های اموزشی و تربیتی را دارد.
    کلید واژگان: آینده نگری, حزم, کیاست, سیر زمانی, پیش آگاهی, غایت نگری, روشن بینی, فضیلت
  • فردین جمشیدی مهر*

    ابن حزم متکلم سرشناسی است که توجه امروزه اندیشمندان مسلمان در جهان عرب به دیدگاه های او، بازخوانی تحلیلی دیدگاه های وی را ضروری می کند. او خداوند را علت عالم نمی داند، زیرا از طرفی معتقد است که اسمای الهی توقیفی است و از طرف دیگر علیت خداوند را مستلزم امور محالی از قبیل سلب اراده از خداوند، محدودیت قدرت و فعل الهی، منفعل بودن حق تعالی، ازلی بودن عالم و وجود بالقوه عالم در ذات خداوند می داند. ابن حزم غالب آرای خود در این مسئله را در انتقادات خویش بر کندی - بدون اینکه شخص کندی موضوعیت داشته باشد - ابراز می کند و ضمن تکفیر وی، اصل علیت را از خداوند نفی می کند. در مقابل، ملاصدرا - که بر اساس مبانی او دیدگاه ابن حزم مورد نقد قرار می گیرد - نه تنها اسمای الهی را توقیفی نمی داند، بلکه هر صفت کمالی و وجودی را بعد از اسقاط اضافات برای حق تعالی اثبات می کند. مبانی فکری ملاصدرا دیدگاه های ابن حزم را کاملا انکار می کند و علیت را موجب سلب اراده از خداوند یا محدودیت قدرت او نمی داند. انفعال علت از معلول تنها در عالم مادی و آن هم از جهتی غیر از جهت اثرگذاری علت معقول است. این مقاله در جمع آوری مطالب به شیوه ی اسنادی و در پردازش داده ها از شیوه ی توصیفی و با تحلیل منطقی و عقلانی آن ها به نگارش درآمده است.

    کلید واژگان: خداوند, علیت, ابن حزم, کندی, ملا صدرا
    Fardīn Jamshīdīmihr *

    Ibn Ḥazm (Arabic: إبن حزم) is a well-known theologian whose views are now being paid attention to by Muslim thinkers in the Arab world, necessitating an analytical re-reading of his views. He does not consider God to be the cause of the universe, because on the one hand, he believes that the Divine Names are non-restricted (Arabic: توقیفی, romanized: tawqīfī), and on the other hand, he considers God’s causality to require impossible things such as negation of God’s will, the limitation of Divine power and action, the passivity of the Truth (Arabic: حق تعالی), the eternity of the world, and the potential existence of the world in the essence of God. Ibn Ḥazm expresses most of his views on this issue in his criticisms of al-Kindī (Arabic: الکندی), without the individual al-Kindī being significant, and he denies the principle of causality from God while excommunicating (Arabic: تکفیر, romanized: takfīr) him. On the other hand, Mullā Ṣadrā (Arabic: ملا صدرا), based on his fundamentals, which critique Ibn Ḥazm’s views, does not only consider the Divine Names to be non-restricted, but he also affirms every attribute of perfection and existence for the Truth, after eliminating any additional qualifications. Mullā Ṣadrā’s intellectual foundations completely reject Ibn Ḥazm’s views and do not consider causality to be the cause of the negation of God’s will or the limitation of His power. The passivity of the cause in relation to the effect is only applicable in the material world, and even then, in a manner distinct from the effect of the cause. This article has been written in a documentary way and in processing the data in a descriptive way and with a logical and rational analysis of them.

    Keywords: Supreme Being, Ibn Ḥazm (Arabic: إبن حزم), Al-Kindī (Arabic: الکندی), Mullā Ṣadrā (Arabic: ملا صدرا)
  • علی کارشناس*

    مساله «اجتهاد تشریعی نبی» قدمتی به درازای تاریخ صدر اسلام دارد. برخی علمای اهل سنت بر این باورند که پیامبراکرم در مواردی از احکام شریعت که وحی بر ایشان نازل نشد، براساس اجتهاد خویش عمل نمود. مساله پژوهش آن است که راه یابی اجتهاد تشریعی در احکام الهی، اعتماد به احکام بیان شده توسط پیامبراکرم را سست می نماید و زمینه را برای اعمال رای و سلیقه شخصی در احکام شریعت فراهم می سازد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نظریه «اجتهاد تشریعی نبی» براساس شواهد و دلایل قرآنی و روایی با تاکید بر آرای ابن حزم اندلسی و علامه حلی است. روش پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی است و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به توصیف داده ها و تحلیل تاریخی مساله پژوهش پرداخته شده است.یافته پژوهش به اجمال از این قرار است که براساس دیدگاه علامه حلی، مساله اجتهاد تشریعی نبی به نحو مطلق، امری مردود به شمار آمده و تنها در صورت وجود اذن الهی و در چهارچوب اصول وحیانی امری مقبول به شمار می آید. به اعتقاد ابن حزم نیز روایات مورد استناد برای اثبات اجتهاد تشریعی نبی دچار ضعف سندی بوده و برخلاف ظواهر آیات قرآن کریم است.

    کلید واژگان: اجتهاد تشریعی, ولایت تشریعی, نبی اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم), علامه حلی(ره), ابن حزم اندلسی
    Ali Karshenas *

    The issue of "legislative ijtihad of the Holy Prophet" dates back to the early history of Islam. Some Sunni scholars believe that Prophet Muhammad (peace be upon him and his progeny), in some religious rulings where no revelation was revealed upon him, acted based on his own ijtihad (i.e. independent reasoning). The research problem is that the admission of legislative ijtihad in divine rulings undermines trust in the rulings taught by the Holy Prophet and opens the door to personal opinions and discretion in religious rulings. The aim of this paper is to examine the theory of "legislative ijtihad of the Holy Prophet" based on Quranic and narrative arguments and evidences, with emphasis on the views of Ibn Ḥazm Al-Andalusī and ‘Allāmah Ḥillī. The research method is descriptive-analytical and through utilizing library sources, the data is described and historical analysis of the research problem is made. The research findings in brief suggest that according to ‘Allāmah Ḥillī, the concept of legislative ijtihad of the Holy Prophet in an absolute sense is rejected, and is only acceptable in the case of divine permission and within the framework of principles of revelation. Ibn Ḥazm also believes that the narrations cited to prove the legislative ijtihad of the Prophet have weak chains of transmission and contradict the apparent meaning of the Quranic verses.

    Keywords: : Ijtihad, Legislative Ijtihad, Legislative Authority (Al-Wilāyah Al-Tashrī'iyah), Prophet Muhammad, ‘Allāmah Ḥillī, Ibn Ḥazm Al-Andalusī
نکته:
  • از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است‌.
  • نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
  • جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
در صورت تمایل نتایج را فیلتر کنید:
نوع نشریه
  • علمی
    56
اعتبار نشریه
زبان مطلب
موضوعات گروه نشریات علمی
نتایج را در یکی از موضوعات زیر محدود کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال