به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
جستجوی مطالب مجلات
ردیف ۱۰-۱ از ۶۶۵۹ عنوان مطلب
|
  • رعنا احمدی، حبیب نظرنژاد*، سعید نجفی
    توزیع مکانی پدیده های فرسایشی و تحلیل حساسیت پذیری بخش های مختلف حوزه های آبخیز به انواع آن، نقش مهمی در برنامه ریزی محیطی ایفا می کند. به طوری که تهیه نقشه حساسیت به انواع فرسایش و شناسایی عوامل موثر بر آن، می تواند علاوه بر کاهش خطر وقوع انواع پدیده های فرسایشی، منجر به ارایه اقدامات مدیریتی لازم برای مناطق مربوطه شود. در این پژوهش، روش آماری دومتغیره برای تحلیل حساسیت پذیری پدیده های فرسایش سطحی، شیاری، آبراهه ای و کنار آبراهه ای با استفاده از هشت عامل مقاومت سنگ، کاربری و پوشش اراضی، درصد شیب، جهت شیب، انحنای پروفیل دامنه، طول شیب، شاخص قدرت جریان و گروه هیدرولوژیکی خاک در حوزه آبخیز عمرآباد ارومیه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در مورد اثر عوامل مختلف مستعدکننده به وقوع فرسایش سطحی، شیاری، آبراهه ای و کنار آبراهه ای، نتایج قابل قبول و دارای روند مشخصی در مورد فرسایش سطحی و شیاری حاصل نشد. اما در مورد فرسایش آبراهه ای و کنار آبراهه ای، هر یک از عوامل، با توجه به طبقات مربوطه، تاثیری مثبت یا منفی در وقوع این نوع از فرسایش دارند و نمی توان اثر یک عامل را به طور کامل، مثبت یا منفی قلمداد کرد. عواملی چون سنگ شناسی، طول شیب، درصد شیب، جهت شیب و SPI، بیش ترین تاثیر مثبت را در وقوع فرسایش آبراهه ای و کنار آبراهه ای دارند. از طرفی، بر اساس واسنجی نقشه حساسیت پذیری به فرسایش آبراهه ای و کنار آبراهه ای، در نقشه حساسیت پذیری تنها 20 درصد از مساحت مناطق با فرسایش آبراهه ای و کنار آبراهه ای مربوط به واسنجی، در محدوده مناطق با حساسیت خیلی شدید تا شدید قرار گرفتند. این امر به عدم کارایی نقشه حساسیت پذیری تولید شده با استفاده از هشت عامل مستعدکننده فوق الذکر دلالت دارد و پژوهش در مورد عوامل مهم تر و موثرتر دیگر در ایجاد پدیده های فرسایشی مورد نظر در منطقه مورد مطالعه را مورد تاکید قرار می دهد.
    کلید واژگان: حساسیت پذیری به فرسایش, حفاظت خاک, روش آماری دومتغیره, شدت فرسایش
    Rana Ahmadi, Habib Nazarnejad *, Saeed Najafi
    Spatial distribution of erosion phenomena and susceptibility analysis of different parts of watersheds to their types, plays an important role in environmental planning, so that the preparation of susceptibility maps to types of erosion and identification of factors affecting it, can Reducing the risk of various erosive phenomena will lead to providing the necessary management measures for the relevant areas. In this research, a bivariate statistical method was investigated for analyzing the susceptibility of Surface, Rill, Channel and Riverbank erosion phenomena using eight factors of rock resistance, land use and land cover, slope percentage, slope aspect, plan curvature, slope length, stream power index and soil hydrologic group in Omarabad watershed of Urmia. The results showed that regarding the effect of various factors predisposing to the occurrence of Surface, Rill, Channel and Streambank erosion, acceptable results with a clear trend in surface and rill erosion were not obtained, However, in the case of channel and streambank erosion, each of the factors, according to the relevant classes, has a positive or negative effect on the occurrence of this type of erosion and the effect of one factor cannot be considered as complete, positive or negative. factors such as lithology, slope length, slope percentage, slope aspect and SPI have the most positive effect on the occurrence of Channel and Streambank erosion. On the other hand, according to the calibration of the susceptibility map to Channel and Streambank erosion, only 20% of the area with Channel and Streambank erosion related to calibration were in the range of areas with very high to severe sensitivity in the susceptibility map. This indicates the inefficiency of the susceptibility map produced using the above eight predisposing factors and emphasizes the research on other more important and effective factors in creating the desired erosion phenomena in the study area.
    Keywords: Susceptibility to erosion, Soil conservation, bivariate statistical method, Erosion
  • رامین ساریخانی*، آرتیمس قاسمی دهنوی، حمیدرضا پیروان، ضیاءالدین شعاعی، محمد کریمی خالدی
    مارن ها در بین واحدهای سنگ شناسی، بیش ترین رسوبات را در حوضه های آبخیز تولید می نمایند. این خاصیت مارن ها سبب کاهش عمر مفید سدها، سیل، رسوب گذاری کانال های آبرسانی، تخریب جاده، تاسیسات و در نهایت پدیده بیابان زایی می شود. از این رو شناخت خصوصیات موثر در فرسایش پذیری و واگرایی مارن ها می تواند در اولویت باشد. در این مطالعه مارن های جنوب استان تهران (جنوب حسن آباد ورامین) از نقطه نظر شکل و شدت فرسایش، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، مهندسی و واگرایی مورد ارزیابی قرار گرفته شده است. واحد مارنی مطالعه شده شامل مارن های خشکی سازند قرمز بالایی واحدM3 و مارن های پلیوسن واحد Plm می باشد. نمونه برداری در واحد زمین شناسی قرمز بالایی و پلیوسن درشیب های 5٪،20٪ و40٪ انجام شده است. برای دستیابی به اهداف آزمایش هایی نظیر دانه بندی، حدود آتربرگ، آنالیزهای شیمیایی نظیرکاتیون ها و آنیون ها، نسبت جذب سدیم (SAR) هدایت الکتریکی (EC) کل مواد محلول جامد (TDS) و هیدورمتری دوگانه و پین هول انجام شد. در منطقه مورد مطالعه و با مقایسه شاخص خمیری در بین اشکال مختلف فرسایش ملاحظه می شود که شاخص خمیری فرسایش سطحی نسبت به سایر اشکال فرسایش اختلاف زیادی ندارد. مقدار ظرفیت تبادل کاتیونی در نمونه ها بین 2/14 تا 88/25 میلی اکی والان در لیتر که میانگین این متغیر در فرسایش آبراهه ای بیش تر می باشد و محدوده این متغیر در نمونه ها بین 9/0 تا 17/2 میلی اکی والان در لیتر می باشد. میانگین این متغیر در فرسایش آبراهه ای و خندقی بیش تر از بقیه واحدهای سازند قرمز بالایی می باشد. نتایج حاصل از آزمون های هیدرومتری دوگانه در 20 نمونه، نشان دهنده عدم واگرایی می باشد. نمونه دست نخورده برداشت شده از ایستگاه 1 با شکل فرسایش خندقی و ایستگاه 5 با شیب 5٪ با شکل فرسایش آبراهه ای واگرایی متوسط نشان می دهد. طبق آزمایش پین هول انجام شده در ایستگاه های مختلف، ایستگاه 5 با شکل فرسایش آبراهه ای واحدM3 و ایستگاه 7 با شکل فرسایش خندقی واحد M3 واگرایی متوسط از خود نشان دادند.
    کلید واژگان: مارن, واگرایی, پین هول و هیدرومتری دوگانه, فرسایش, آنالیز شیمیایی
    R. Sarikhani *, A. Ghasemi Dehnavi, H.R Peyrawan, Z. Shoaei, M. Kerimi
    Marls produce the highest deposits in the catchment areas among lithological units. This property of marls can cause the reduced useful life of dams, river, and sedimentation of water channels, the destruction of road, utilities, and ultimately desertification phenomenon. Hence, understanding the characteristics influencing the erodibility and marls divergence can be a priority. In this thesis, marls located in the south of Tehran (south of Hassan Abad- Varamin) were evaluated in terms of shape and intensity of erosion, physical, chemical, engineering and divergence features. Marl unit studied includes the onshore marl of Upper Red Formation unit M3 and Pliocene marl of unit Plm. Sampling in the unit of red upper geology and Pliocene was conducted in slopes 5%, 20% and 40%. Tests such as gradation, Atterberg limits, chemical analysis such as cations and anions, SAR, TDS, EC and dual Hydrometry and pinhole were carried out to achieve the predetermined goals. Granulation distribution showed no significant difference in different slopes. Comparing the plasticity index among the different forms of erosion, it can be seen that the surface erosion plasticity index is greater than other forms of erosion .it is a factor in the postponement of erosion. But overall, it's not much different from many other forms of erosion. The cation exchange capacity in the samples is between 14/2 to 25/88 meq per liter. The mean of this variable is further in the stream erosion .the range of this variable in samples is between 0.9 to 2.17 meq per liter. The mean of this variable in the erosion of stream and ditch is more than the rest of upper red formation units. The results of the double hydrometer tests on 20 samples indicate the high non-divergence. The sample collected from Station 1 (in the form of gully erosion) and station 5 with a gradient of 5% (with stream erosion) shows the average divergence. According to the pinhole experiment conducted at different stations, station 5 (with single stream erosion M3) and station 7 (with a form of gully erosion M3) showed a moderate divergence.
    Keywords: Marl, divergence, Pin Hole, Double hydrometer, Erosion, Chemical analysis
  • مریم بیاتی خطیبی، فریبا کرمی، داود مختاری کشکی
    فرسایش آبراهه ای درحوضه های کوهستانی، ازمهمترین عامل افزایش رسوب محسوب می شود.عوامل بی شماری به تنهایی ویادرقالب یک مجموع، در تحریک بسترجریان رودخانه ها ویا شیب های مشرف به دره ها،نقش ایفا می کنند.نحوه عملکردفرآیندهای مختلف رودخانه ای ودامنه ای، با شاخصه هایی همراه هستند که مهمترین آنها،حضوراشکال کاوشی ویا نهشته ای درطول دره هاوتغییرنیمرخ طولی آنها درطی زمان می باشد.استنادبه نحوه آرایش نیمرخ طولی دره ها در بررسی نحوه عملکرد فرآیندها،می توانند اطلاعات با ارزشی ارائه دهد.مهمتر اینکه، می توان نیمرخ طولی دره ها رابا استفاده ازتحلیل های رگرسیونی (باانواع توابع ریاضی)تفسیروتغییرات آن رادرطی زمان بررسی نمود ودره ها را با تکیه به ضرایب حاصل ازتحلیل های رگرسیونی مقایسه نمود.با این توجیه که، تحول دره ها مشخص کننده میزان سایش درطول دره ها ویادرکل حوضه یک آبریزویژه است، دراین مقاله سعی شده است نحوه فرسایش درطول آبراهه ها درارتباط با تحول دره ها وکل حوضه، با استفاده از تحلیل های رگرسیونی مورد بررسی قرارگیرد وبا استناد به نتایج حاصل، محدوده های تحت انواع فرسایش، پهنه بندی شود.نتایج این بررسی ها نشان می دهد که بطورکلی حوضه قرنقو، دره اصلی و بعضی ازدره های فرعی آن درمرحله بلوغ (برازش با تابع توانی) واقع شده اندوبیشترین مساحت حوضه نیزتحت فرسایش آبراهه ای متوسط قراردارد.
    کلید واژگان: تحول دره, تحول حوضه, فرسایش آبراهه ای, کوهستان سهند, قرنقوچای
  • ابراهیم مقیمی*، منصور جعفربیگلو، مهران مقصودی، نولبرتو مونیر، امیر احمدی

    فرسایش آبراهه‏ای و رودخانه‏ای همواره یکی از فاکتورهای اصلی مخاطرات خطوط انتقال انرژی و لوله‏ های نفت و گاز است. در این مقاله با استفاده از ماتریکس ریسک خط لوله (PRSM) و مدل ANP به بررسی مخاطرات فرسایش آبراهه ‏ای در خط لوله گاز نهم سراسری در محدوده استان خوزستان با طول 170 کیلومتر پرداخته شده است. برای این منظور با استفاده از مدل ANP چهار معیار اصلی شامل «وضعیت خطوط لوله نسبت به آبراهه‏ ها»، «هیدروژیومورفولوژی»، «ژیومورفولوژی»، و «دیگر عوامل محیطی» بررسی شد. سپس، با استفاده از مدل PRSM و پرسش نامه به امتیازدهی معیارها و زیر معیارها در نرم افزار Superdecision پرداخته شد و در آخر  نقشه کلاس بندی مخاطرات خط لوله و محور ریسک تهیه شد. نتایج نشان داد که معیار «وضعیت خط لوله نسبت به آبراهه‏ ها و رودخانه‏ ها» دارای بیشترین وضعیت ریسک و واکنش نسبت به مخاطرات خط لوله در میان چهار معیار بالاست. زیرمعیارهای مهم و دارای بیشترین وضعیت ریسک برای خط لوله گاز نهم شامل روش ساخت خط لوله، واحد کوهستان، و جابه جایی آبراهه ‏ها و رودخانه‏ ها و زمین شناسی است.

    کلید واژگان: فرسایش آبراهه‏ای, لوله گاز نهم سراسری, ماتریکس ریسک خط لوله, مخاطرات, مدل ANP
    Ebrahim Moghimi *, M. Jafar Beglou, Mehran Maghsoudi, Nolberto Monier, Amir Ahmadi

    river erosion is always one of the main factors in the risk of energy transmission lines and oil and gas pipelines. In this paper, using the Pipeline Risk Screening Matrix (PRSM) and the ANP model, stream pipelines in the Iran gas trunk – line 9 (IGAT 9), in the province of Khuzestan with a length of 170 km were investigated. For this purpose, using the ANP model, four main categories of criteria were included: the criteria "pipeline situation to the streams", "Hydrogeomorphology", "geomorphology" and "other environmental factors", with 36 sub-criteria, then using the PRSM model and the questionnaire were sub-criteria scoring in the Super decision software, as well as a pipeline hazard risk classification map. The results showed that the "pipeline situation to the streams" criterion has the highest risk and response to pipeline hazards among the four criteria. The most important sub-criteria with the highest risk profile are construction method, mountain, drainage and geology. Risk map is also in the range of Shushtar and km 150+ to 170+ in east of Dezful. The 9th gas pipeline has the highest risk situation and increased stream and rivers response in mountain geomorphology unit.

    Keywords: Hazard, stream erosion, gas pipeline, pipeline risk screening matrix, Iran gas trunk line-9. Introduction
  • کاظم نصرتی*
    کربن آلی خاک یکی از مولفه های اصلی در ارزیابی کیفیت خاک محسوب می گردد. آگاهی از تغییرات میزان ذخیره کربن آلی و نیتروژن خاک در اثر فرآیندهای مختلف در درک نقش این فرآیندها در چرخه جهانی آن ها و در نتیجه کاهش اثرات گازهای گلخانه ای اهمیت زیادی دارد. ذخیره کربن آلی و نیتروژن توابعی از غلظت کربن و نیتروژن و وزن مخصوص خاک بوده که مستعد تغییر در اثر تغییرات کاربری اراضی و نوع فرسایش می باشند. هدف از این مطالعه ارزیابی ذخیره کربن آلی و نیتروژن خاک تحت تاثیر کاربری اراضی و فرآیند فرسایش در مقیاس حوزه آبخیز می باشد. به این منظور ذخیره کربن آلی و نیتروژن در 112 نمونه خاک در واحدهای کاری دو حوزه هیو و زیدشت بر اساس فرسایش و کاربری اراضی شامل مرتع-فرسایش سطحی، اراضی باغ-فرسایش سطحی، اراضی دیم-فرسایش سطحی و مرتع-فرسایش آبراهه ای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد ذخیره کربن آلی و نیتروژن خاک تحت تاثیر کاربری اراضی و نوع فرسایش در هر دو حوزه دارای اختلاف معنی دار می باشد. ذخیره کربن آلی و نیتروژن خاک در هر دو حوزه در اراضی باغ تحت تاثیر فرسایش سطحی در لایه سطحی (20 سانتی متری) بیش از سایر کاربری ها می باشد و در حوزه هیو به ترتیب اراضی باغ- فرسایش سطحی، مرتع-فرسایش سطحی و مرتع-فرسایش آبراهه ای دارای ذخیره کربن آلی 46، 31 و 21 تن بر هکتار (005/p<) و در حوزه زیدشت به ترتیب اراضی باغ-فرسایش سطحی، مرتع-فرسایش سطحی، اراضی دیم-فرسایش سطحی و مرتع-فرسایش آبراهه ای دارای ذخیره کربن آلی 43، 23، 23 و 22 تن بر هکتار است (005/p<). همچنین در مورد ذخیره نیتروژن کل خاک روند مشابه دیده می شود. بنابراین نتیجه گیری می شود هدررفت کربن آلی و نیتروژن در اثر فرسایش موجب کاهش ذخایر کربن و نیتروژن و پیرو آن سطح تولیدات در اراضی مرتعی شده است. نتایج این مطالعه می تواند در انتخاب روش های مناسب کنترل فرسایش به عنوان رویکردی کم هزینه و ساده در کاهش هدررفت کربن آلی و نیتروژن مورد استفاده قرار گیرد.
    کلید واژگان: ذخیره کربن آلی خاک, ذخیره نیتروژن کل خاک, کاربری اراضی, فرسایش خاک, حوزه های هیو و زیدشت
    Kazem Nosrati *
    Soil organic carbon (SOC) is a principal component in soil quality assessment. Knowledge of SOC and total nitrogen (TN) stocks are important keys to understand the role of SOC in the global carbon cycle and, as a result, in the mitigation of global greenhouse effects. SOC and TN stocks are functions of the SOC concentration and the bulk density of the soil that are prone to changes, influenced by land use changes, and soil erosion processes. This study has evaluated SOC and TN stock under different land use types and soil erosion types at catchment scale.SOC and TN stocks were measured in 112 different sampling sites of four main groups of land use/soil erosion: rangeland/surface erosion, orchard/surface erosion, dry-farming land/surface erosion, and rangeland/streambank erosion at Hiv and Zidasht catchments, Iran. The results showed that SOC and TN stock under all land use and erosion groups was significantly different. SOC and TN stock was greatest in the orchard land use and the total SOC stock for the 20 cm soil layer under different land uses and erosion types varied for Hiv in order of orchard/surface erosion (46), rangeland/surface erosion (31), and rangeland/streambank erosion Mg/ha (p<0.005). For Zidasht, the variance was, in order:orchard/surface erosion (43), dry-farming land/surface erosion (23), rangeland/surface erosion (23), and rangeland/streambank erosion 22 Ton/Hector (p<0.005). The TN stock has the same trend in all studied land use and erosional groups. Therefore it was concluded that rangelands were affected by erosion, with a subsequent decreasein productivity level. These results can be useful as a scientific basis for selecting the proper soil erosion control methods as a simple, low-cost approach to mitigate SOC and TN loss.
    Keywords: Hiv, Zidasht catchments, Land use, Soil carbon stock, Soil erosion, Total nitrogen stock
  • محمد مهدی حسین زاده*
    پدیده سیل یکی از مخاطرات طبیعی است و بررسی آمار و اطلاعات خسارت های سالانه ناشی از وقوع سیلاب ها در ایران و جهان بیانگر گستردگی صدمات ناشی از وقوع سیلاب بر منابع طبیعی و انسانی است. به منظور برآورد ارتفاع رواناب و دبی اوج در حوزه های آبخیز و فرسایش آبراهه ای حاصل از آن روش های تجربی و مدل های ریاضی مختلفی وجود دارد. یکی از این مدل ها، مدل SCS است. بنابراین هدف این تحقیق برآورد ضریب رواناب و دبی اوج سیل با استفاده از روش شماره منحنی در واحدهای مختلف تشکیل دهنده حوزه فیروزکلای کجور و همچنین پهنه بندی توان تولید رواناب و وقوع فرسایش آبراهه ای در حوزه است. بعد از تهیه نقشه CN و S حوزه، به منظور محاسبه حجم رواناب تولید شده در منطقه، بارش های کوتاه مدت برای دوره بازگشت های مختلف با استفاده از توزیع پیرسون تیپ III محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اراضی جنگلی دارای کمترین و اراضی مرتعی دارای بیشترین توان تولید رواناب و وقوع فرسایش آبراهه ای و همچنین از کمترین میزان نفوذ برخوردار هستند. در واقع بخش های میانی حوزه، دارای بیشترین رواناب و مستعد فرسایش و تشکیل خندق در منطقه می باشند. پس از تعیین ارتفاع رواناب سطحی حوزه، دبی اوج در کلاس هیدرولوژیک D قرار دارد.
    کلید واژگان: سیل, شماره منحنی, رواناب, کجور, دبی اوج, فرسایش آبراهه ای
    Flooding is a natural hazard events and Survey data from the annual losses due to flood in Iran and the world show the extent of the flood damage caused on natural and human resources. To estimate height of the runoff and discharge maximum in basins and stream erosion، there are various experimental methods and mathematical models that one of these models، SCS model is. Thus، the aim of this study was to estimate the Runoff coefficient and Maximum discharge by Curve Number method with different units forming the Fyruzkla Kojoor basin and zoning maps of potential runoff and stream erosion in the drainage basin is. After mapping the watershed CN and S، to calculate the volume of runoff produced in the region، short-term rainfall for different return periods were calculated using Pearson distribution of type III. According to the map of potential runoff in the basin، forest land has the lowest runoff potential and pasture lands have the greatest potential to generate runoff and erosion is occurring and also has the lowest penetration. The middle part of the basin، the most prone to runoff and erosion and gully formation in the region are. After determining the height of the basin surface runoff، peak discharge was calculated for various hydrological. The highest values of maximum flow rate are based on rangeland with hydrologic group D.
    Keywords: Flood, Curve number, Runoff, Kojoor, Peak flow, Stream erosion
  • دانیال صیاد، هدی قاسمیه*، زهرا ناصریان اصل

    فرسایش آبی، مهم ترین مسئله تخریب زمین در مقیاس جهان است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر ارزیابی اهمیت معیارها و زیر معیار های موثر هر معیار در حساسیت فرسایش آبراهه ای با استفاده از مدل تلفیقی آنتروپی- ارزش اطلاعاتی در حوضه آبخیز بالادست رودخانه تجن است. برای این منظور، ابتدا 252 نقطه فرسایشی با استفاده از تصاویر Google Earth شناسایی شد که از این تعداد به صورت تصادفی، 176 نقطه (70 درصد) برای آموزش مدل و 76 نقطه (30 درصد) برای اعتبارسنجی مدل طبقه بندی شدند. آنگاه 7 معیار موثر بر وقوع فرسایش (شامل ارتفاع، جهت شیب، فاصله تا آبراهه، کاربری اراضی، فرسایندگی باران، خاک و شاخص TWI) شناسایی و هر یک به زیر معیارهایی طبقه بندی شدند. سپس به منظور ارزیابی تاثیر هر معیار و زیر معیار برحساسیت فرسایش حوضه مورد مطالعه از مدل تلفیقی داده کاوی آنتروپی- ارزش اطلاعاتی استفاده شد. نتایج حاصل از تاثیر هر معیار و زیر معیار برحساسیت فرسایش حوضه مورد مطالعه با استفاده از مدل تلفیقی آنتروپی- ارزش اطلاعاتی نشان داد که معیارهای کاربری اراضی و ارتفاع به ترتیب باWj برابر با 07/2 و 9/0 و همچنین زیر معیار اراضی بایر و طبقه ارتفاعی 3724-2745 متر به ترتیب با IV برابر با 74/2 و 65/1 بیش ترین تاثیر را در فرسایش منطقه دارند. نرخ موفقیت و پیش بینی مدل تلفیقی شاخص آنتروپی- ارزش اطلاعاتی، با توجه به منحنی (ROC-AUC) به ترتیب برابر با 831/0 و 837/0 به دست آمد که از عملکرد خوب مدل برای دوره های آموزش و اعتبار سنجی حکایت دارد. همچنین نقشه حساسیت به فرسایش نشان داد که بیش ترین مناطق با حساسیت پذیری به فرسایش آبراهه ای زیاد تا خیلی زیاد منطبق بر امتداد شمال شرقی، جنوب شرقی تا جنوب غربی حوضه است.

    کلید واژگان: رودخانه تجن, مدل داده کاوی, منحنی ROC, حساسیت فرسایش آبراهه ای
    Daniyal Sayyad, Hoda Ghasemieh *, Zahra Naserianasl
    Introduction

    Soil is one of the most vital issues for the sustainability of the environment, which provides human needs and livelihood on the surface of the earth. Therefore, reducing the phenomenon of land degradation is one of the leading challenges for the sustainable development of the environment and economic activities, which is why comprehensive planning and management against erosion is essential. Today, several methods have been developed for preparing soil erosion maps, which can be mentioned using experimental methods; that these methods include equal weights for all parameters in calculating the average erosion; While each criterion has a point value that is affected by environmental, geomorphological and physical factors related to soil erosion. Among other methods, we can mention machine learning, which is an advanced method that requires high-performance computing systems. However, it is necessary to use statistical methods for fast, understandable and accurate modeling, and there is no requirement for high-performance systems in these methods and Among these methods, Entropy Index, Frequency Ratio, Information Value, Certainty Factor, and Witness Weight methods can be mentioned. Therefore, the aim of the current research is to identify the most important criteria and sub-criteria that are effective in preparing the erosion sensitivity map of the watershed upstream of the Tajen River using the Integration of two data mining models Entropy - Information Value.

    Methodology

    The erosion inventory map with 252 erosion points for the upper watershed of Tejn River was identified using Google Earth images, and 70% of these erosion points were classified for training and validation of the model. Then, to evaluate the sensitivity of erosion and also to identify the most important driving factors in the occurrence of erosion, the criteria of elevation, slope direction, soil type, land use, Rainfall Erosivity, distance to stream and Topographic Wetness Index were used and The erosion sensitivity map of the studied area was obtained from the integrated entropy-information value model. In order to evaluate the success rate and predict the model, Receiver Operating Characteristics and Area Under the Curve were used.

    Results and Discussion

    The results of the present study showed that the effect of elevation on soil erosion is increasing, so that this effect reaches its maximum value in the elevation class of 2745-3742 meters with an Information Value of 1.65. The influence of the slope directions on soil erosion showed that the south-west slope direction with an Information Value of 1.04 has the greatest effect on the erosion of the region. The results of overlapping the distance to stream layer with the erosion map of the region indicate that the distance layer of 0-456 meters has the highest Information Value of 0.63. The barren land use class with an Information Value of 2.74 has the greatest effect on the erosion potential of the region. The results of the overlap between the Rainfall Erosivity map and the regional erosion map showed that the 302-325 layer of rain erosion has the highest Information Value of 1.28. Examining the relationship between types of soil groups with regional erosion showed that the Inceptisols soil group with an Information Value of 0.66 has the greatest effect on soil erosion in the region. The results of the overlap between the Topographic Wetness Index layer and soil erosion in the region indicated that the 6.2-8.6 layer of the Topographic Wetness Index with an information value of 0.25 has the highest erosion potential. According to the curve (ROC-AUC), the success and prediction rate of the combined model of Entropy Index - Information Value was obtained as 0.831 and 0.837, respectively which indicates the good performance of the model for training and validation courses.

    Conclusion

    Soil erosion is one of the most important issues of land destruction on a global scale, which causes muddying of waters and lakes, loss of fertile agricultural topsoil and biodiversity; Therefore, it is essential to evaluate the sensitivity of soil erosion. The current research was conducted with the aim of identifying the most important criteria and sub-criteria effective in soil erosion with the integrated model of Entropy - Information Value in the upper watershed of Tajen River. The results of the present study showed that out of the total area of 693.23 square kilometers of the study area, 156.75 and 94.71 square kilometers are in the high and very high categories, respectively. The prepared soil erosion sensitivity map in the studied area can be a useful tool for management and planning in line with soil protection measures.

    Keywords: Tajen River, Data Mining Model, ROC Curve, Waterway Erosion Sensitivity
  • منصور جعفربیگلو*، ابراهیم مقیمی، مهران مقصودی، نولبرتو مونیر، امیر احمدی

    در سال های اخیر تجارب ارزشمندی درباره چالش های محیطی و همچنین مدیریت ریسک خطوط لوله در آمریکا و اروپا، در زمینه طراحی و پایدارسازی خطوط لوله به دست آمده است؛ در این میان دانش مخاطرات ژیومورفولوژیکی، به ویژه مخاطرات فرسایش آبراهه ای، کمک شایانی به کاهش ریسک و شناسایی پاسخ و واکنش رودخانه ها کرده است. در این مقاله با استفاده از ماتریکس ریسک خط لوله (Pipeline Risk Screening Matrix) به بررسی مخاطرات آبراهه ای در خط لوله گاز نهم سراسری در محدوده استان خوزستان پرداخته شده است. به این منظور از هفت داده هیدروژیومورفولوژی شامل مقیاس، حساسیت چشم انداز، نوع آبراهه، کرانه رودخانه، ویژگی های دیواره، ویژگی های بستر و رژیم هیدرولوژی برای برآورد ریسک (کم- متوسط- زیاد) استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که معیار نوع آبراهه در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک کم - متوسط؛ سه معیار کرانه رودخانه، ویژگی های بستر و رژیم هیدرولوژی در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک متوسط؛ و ویژگی های دیواره و مقیاس در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک متوسط - زیاد؛ و حساسیت چشم انداز در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک زیاد قرار دارد. در نتیجه به طور کلی، وضعیت خط لوله گاز نهم سراسری در منطقه تحقیق از نظر ریسک واکنش آبراهه ای، در وضعیت ریسک متوسط - زیاد قرار دارد.

    کلید واژگان: خط لوله گاز, خوزستان, ژئومورفولوژی, فرسایش آبراهه ای, ماتریکس ریسک خط لوله, مخاطرات
    Mansor Jafar Beiglou *, Ebrahim Moghimi, Mehran Maghsoudi, Nolberto Munier, Amir Ahmadi

    In recent years, valuable experiences have been gained in relation to environmental challenges, as well as pipeline risk management in the United States and Europe, in relation to the design and stabilization of pipelines, including the knowledge of geomorphological hazards, in particular the erosion hazards of the stream. It has helped to reduce the risk, and identify the response and response of the stream and rivers. In this paper, Pipeline Risk Screening Matrix studies the hazards of the geomorphology of the stream pipelines in the Iran gas trunk – line 9 (IGAT 9), in Khuzestan province. For this purpose, seven hydro-geomorphological data including scale, landscape sensitivity, stream type, riparian corridor, bank characteristics, bed characteristics and hydrologic regime were used. In the pipeline risk axis, three nominal scales include:

    Low risk, medium risk, and high risk were used to estimate the risk profile of the pipeline in relation to the increase or decrease of response and river responses. The results of this study showed that from the seven classes of the studied, the type stream is low-intermediate risk stream response and three classes, the riparian corridor, bed characteristics and hydrological regime are Medium risk. Bed characteristics and scale are medium-high risk and the landscape sensitivity high risk stream response. Overall, the class of risk stream response in IGAT 9, is medium – high risk stream response class.

    Introduction

    In the world, most of the research work on the hazards of pipelines (oil and gas pipelines) is in the United States, Canada and Russia, respectively. Also Western European countries, in particular the UK, have had research in this field. In Iran, pipeline failure or damage to the pipeline is eroded annually, for example, Rafsanjan-Naein-Esfahan oil pipeline (2013), Ray-Tabriz (2017). In Iran, there is no comprehensive study in which the geomorphological impact of the erosion damages to the pipelines unlike the long history (over 110 year records) of the oil and gas industry. In this paper, the purpose is to identify and assess of the risk stream response by using of pipeline risk screening axis relation to IGAT 9. Method and result In this paper we use of pipeline risk screening axis for estimate and identify of stream response risk class. This axis has seven criteria such as: scale, landscape sensitivity, stream type, riparian corridor, bank characteristics, bed characteristics and hydrologic regime. Pipeline risk screening axis classified into three categories, low risk, medium risk and high risk based on field data from seven criteria:

    1) 50 river have point scale, 2 river reach scale, 4 rivers multi-reach and 4 rivers have watershed.

    2) Landscape sensitivity have high risk reaction groups.

    3) Stream type are two class include alluvial and bed rock.

    4) Riparian corridor is 3 type of continuous – wide, semi continuous – wide and discontinuous – narrow.

    5) bank characteristics have 3 type naturally non erodible, erosion resistant and highly erodible.

    6) bed characteristics have 3 types boulder/cobble/clay bed, gravel /silt bed (dominate in case study) and sand bed.

    7) hydrologic regime in our case study is rain and thunderstorm.

    Conclusion

    The results of this study showed that from the seven classes of the studied, the type stream is low-intermediate risk stream response and three classes, the riparian corridor, bed characteristics and hydrological regime are Medium risk. Bed characteristics and scale are medium-high risk, and the landscape sensitivity high risk stream response. Overall, the class of risk stream response in IGAT 9, is medium – high risk stream response class. For decrease of stream response risk, and improvement Iran gas trunk – line 9, it needs to tight management – engineering measurements, and Geomorphologically in case of erosion stream and restoration and review of project of rout line.

    Keywords: geomorphology, Hazard, Khuzestan, stream erosion, gas pipeline, pipeline risk screening matrix
  • حمیدرضا پیروان *، محمد کریمی خالدی، ضیاء الدین شعاعی، رامین ساریخانی
    در این تحقیق، واگرایی مارن های جنوب استان تهران در ناحیه حسن آباد و جنوب ورامین شامل مارن های محیط خشکی سازند قرمز بالایی واحد M3 و آبرفت مارنی پلیوسن واحد Plm در شیب های پنج، 20 و 40 درصد و در سه شکل فرسایش سطحی، شیاری و خندقی بررسی شدند. بر این اساس، از سازندهای مارنی یاد شده، بر اساس شکل فرسایش غالب، تعداد 20 نمونه تهیه شد. برای دست یابی به هدف های از پیش تعیین شده، آزمایش هایی نظیر دانه بندی، حدود آتربرگ، تحلیل های شیمیایی نظیرکاتیون ها و آنیون ها، SAR ،TDS ،EC و هیدرومتری دوگانه و پین هول انجام شد. نتایج حاصل از آزمون های هیدرومتری دوگانه بر روی 18 نمونه، فقط سه مورد واگرایی کم را نشان می دهد که شامل مارن های واحد M3 در نمونه دست نخورده برداشت شده از ایستگاه 1 با شکل فرسایش خندقی، نمونه ایستگاه 2 با دامنه با شیب 40 درصد و فرسایش سطحی و ایستگاه 5 با شیب پنج درصد با شکل فرسایش آبراهه ای است. طبق آزمایش پین هول انجام شده، از 17 نمونه تحت بررسی، 12 نمونه غیر واگرا و پنج نمونه با واگرایی کم تا متوسط به دست آمد. در آزمایش پین هول، عمده مارن های با اشکال فرسایش آبراهه ای و برخی از نمونه های با فرسایش خندقی، واگرایی کم تا متوسط نشان دادند. سایر اشکال فرسایش سطحی و شیاری رفتار غیر واگرا نشان دادند. بر اساس خصوصیات شیمیایی کل املاح موجود (TDS) در نمونه و نسبت درصد سدیم (PS) ، بیشتر نمونه ها در نمودار شیمیایی کاساگراند در محدوده خاک های واگرا، یک نمونه در مرز واگرایی با شکل فرسایش سطحی و یک نمونه در محدوده خاک های با احتمال 50 درصد واگرایی با شکل فرسایش شیاری قرار می گیرد. در آزمایش شرارد اصلاح شده، به عکس، تمامی نمونه ا غیر واگرا هستند که نتایج آن با هیچ یک از روش های به کار رفته انطباق ندارد و لذا، این طبقه بندی مورد قبول نیست. روش شیمیایی آفریقایی نتیجه بهتری نسبت به سایر روش های شیمیایی نشان داد. در این روش، نیمی از نمونه ها واگرا و نیمی دیگر غیر واگرا طبقه بندی شدند. بر اساس معیار شیمیایی و فیزیکی، پدیده واگرایی در تمامی اشکال فرسایش سطحی، شیاری، خندقی و آبراهه ای دیده شده است. از این روش، چنین نتیجه می شود که خاک های مارنی تحت تاثیر عوامل فیزیکی و شیمیایی استعداد واگرایی را دارند، حتی اگر در زمان نمونه برداری اشکال فرسایش سطحی و یا شیاری را نشان دهند. به بیان دیگر، در این خاک ها به شرط فراهم شدن سایر شرایط لازم از جمله درجه شیب و میزان تمرکز رواناب، امکان توسعه فرسایش سطحی و شیاری به خندقی و تونلی و یا آبراهه ای فراهم است.
    کلید واژگان: پین هول, هیدرومتری دوگانه, روش شرارد, روش آفریقایی, روش شرارد اصلاح شده
    Hamidreza Peyrowan*, Mohammad Karimi Khaledi, Ziaeddin Shoaee, Ramin Sarikhani
    In this study, marls ofsouth of Hassan Abad and Varamin in Tehran Province, including the marls of Upper Red Formation unit M3 and Pliocene marls of unit Plm in slopes of five5, 20 and 40 percents were evaluated in terms of shape and intensity of erosion, physical, chemical, engineering and dispersion features. Accordingly, 20 samples were taken from mentioned marl formations. To achieve predetermined goals, granulometry, Atterberg limits, chemical analysis such as cations and anions, SAR, TDS, EC and double hydrometery and pinhole were tested. Results of double hydrometery tests on 18 samples indicated that only three have low dispersion degree Which are related to marls of unit M3 in undisturbed samples of station 1 with the form of gully erosion, station 2 with 40% slope and surface erosion and station 5 with 5% slope and channel erosion. According to the pinhole test, from 17 samples, 12 samples were classified as non dispersive and five samples as low to moderate dispersive classes. In this test, the majority of the samples with channel erosion and some samples with gully erosion showed low to moderate dispersion rate. Other erosion forms such as surface and rill erosion showed non-dispersive behavior. Based on chemical properties of the Total Dissolved Solids (TDS) and Sodium Percentage (PS), in Casagrande chemical graph, the majority of samples are clssified as dispersive soil, one sample with surface erosion in the boundary of dispersion and one sample with rill erosion as dispersive with the probability of 50%. In modified Sherard chemical method, all samples are classified as non dispersive soils. These results have no conformity with other physical and chemical methods so this classification is not acceptable. African chemical method showed better results compared to other chemical methods. In this method, half of the samples were classified as dispersive and the other half as non-dispersive. According to chemical and physicalstandards, dispersion phenomenon has been seen in all forms of surface, rill, gully and channel erosion. It has been concluded that marl soils are potentially dispersive under the influence of chemical and physical factors, even if they show surface and rill erosion forms, at the time of sampling. In other words, if the necessary conditions such as slope sleepness and runoff concentration occure in these soils, surface and rill erosion forms can be developed to dispersive forms such as channel and gully erosion types.
    Keywords: African chemical method, Double hydrometer, Modified Sherard chemical method, Pinhole, Sherard chemical method
  • ویژگی های مکانیک خاک مناطق مستعد تولید سیلاب واریزه ای در حوزه آبخیز زیارت گرگان
    علی نجفی نژاد، سادات فیض نیا، محمد ابراهیم بنی حبیب، حسن احمدی
    وقوع سیلاب واریزه ای نیازمند تامین رسوب زیادی است که به طورمعمول از طریق لغزش های کم عمق اطراف آبراهه و دامنه های ناپایدار فراهم می شود. مطالعه ویژگی های این دامنه ها و تحلیل پایداری آنها در شناسایی و شناخت کامل تر نقش آنها در پدیده سیلاب واریزه ای از راه های ارزیابی پتانسیل خطر این پدیده در حوزه های آبخیز است. در این مطالعه که در حوزه آبخیز زیارت گرگان انجام گرفته، پس از تهیه نقشه رخساره های فرسایشی، رخساره فرسایش آبراهه ای که فقط در زیر حوزه یک پراکنش داشت، مورد مطالعه مکانیک خاک قرار گرفت و پایداری آن تحلیل شد. حدود آتربرگ و پارامترهای مقاومتی خاک در آزمایشگاه تعیین گرفت و نوع کانی های رسی نیز با استفاده از آزمایش XRD مشخص شد. تحلیل پایداری دامنه ها نشان داد که فاکتور ایمنی دامنه ها در کلیه نمونه های مورد بررسی کمتر از یک است که حاکی از پتانسیل زیاد ناپایداری این دامنه هاست. کانی رسی غالب در نمونه های مورد مطالعه ایلیت و کلریت و مقدار کانی رسی کائولینیت بسیار ناچیز بود.
    کلید واژگان: سیلاب واریزه ای, مکانیک خاک, لغزش های کم عمق, کانی رسی, آبخیزداری
نکته:
  • از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است‌.
  • نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
  • جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال