-
فصلنامه راهبرد اقتصادی، پیاپی 16 (بهار 1395)، صص 145 -168یکی از اساسی ترین آموزه های دین اسلام، پرداخت مخارج مذهبی است. تفاوت تمایل به پرداخت مخارج مذهبی ناشی از تفاوت در ویژگی های اقتصادی- اجتماعی خانوارها از قبیل درآمد و تفاوت در اعتقادات و باورهای دینی است. بر این اساس، مقاله حاضر با استفاده از داده های هزینه- درآمد خانوارها برای دوره زمانی 1388 تا 1395، به بررسی علل شکاف مخارج مذهبی با کاربرد مدل های تجزیه اکساکا- بلیندر و ماچادو- متا می پردازد. نتایج برآوردها نشان می دهد بالغ بر 89 درصد از شکاف مخارج مذهبی بین خانوارها، به دلیل تفاوت در اعتقادات است. همچنین در چندک های پایین مخارج مذهبی، بالغ بر 90 درصد از تفاوت مخارج مذهبی به دلیل تفاوت در اعتقادات و در چندک های بالا، سهم تفاوت در ویژگی های اقتصادی- اجتماعی در حدود 20 درصد است. شواهد برای شکاف مخارج مذهبی خانوارهای شهری و روستایی نشان می دهد خانوارهای روستایی به دلیل اعتقادات و باورهای قوی، مخارج مذهبی بیشتری صرف می کنند. به بیان دیگر، اعتقادات و باورهای دینی نقش مهم تر و بیشتری نسبت به ویژگی های اقتصادی- اجتماعی در تعیین مخارج مذهبی داردکلید واژگان: مخارج مذهبی, شکاف اعتقادات, اقتصاد اسلامیOne of the most basic properties of the Islamic religion is the payment of religious expenses. The difference in willingness to pay religious expenses is due to differences in the socio-economic characteristics of households, such as income and differences in religious beliefs. Accordingly, the study examines the causes of the religious expenditure gap by using the data from Expenditure-Income household over 2009-2016 and applying Oaxaca-Blinder and Machado-Meta decomposition models. The results of the estimates show that over 89% of the religious expenditure gap is due to differences in beliefs. Also, at the lower quantiles of religious expenditure over 90% of religious expenditure gap is due to differences in beliefs and at the upper quantiles, the share of difference in socio-economic characteristics is about 20%. The evidence of religious expenditure gap between rural-urban household shows that rural households spend more on religious spending because of strong beliefs. In fact, the results show that religious beliefs play a more important role than socio-economic characteristics in determining religious expendituresKeywords: religious expenditure, decomposition models, beliefs differences, Islamic Economics
-
در سال های اخیر نقش مشارکت های مردمی مبتنی بر انگیزه های خیرخواهانه یا اعتقادات مذهبی، به عنوان یک حرکت و تلاش موثر در جهت تقویت حمایت های اجتماعی مورد توجه جدی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش تشریح نقش نهادهای دینی و مردمی در رفع محرومیت و فقر با تاکید بر سیره امام رضا(ع) است. در این پژوهش با روش سیره پژوهی و با بهره گیری از سبک و سیره زندگی امام رضا (ع) و همچنین تدقیق در روایاتی که از ایشان رسیده است، راهکارهای گسترش و تقویت نهادهای دینی و مردمی در جامعه اسلامی ارائه شده است. به وضوح روشن می شود که در اسلام نهادهای دینی و مردمی مهم ترین نقش را در گسترش رفاه در جامعه و رفع محرومیت ها و فقر دارند. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که رفتار معصومین از جمله امام رضا (ع) مانند احترام به فقیر، تشویق به سخاوت و... در صورتی که در جامعه نهادینه شود باعث گسترش نهادهای دینی و مردمی در جامعه اسلامی می شود. به تبع گسترش این نهادها در جامعه، فقر و محرومیت نیز کاهش پیدا می کند. دولت و نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد باید با تکیه بر این ظرفیت جامعه اسلامی، به دنبال رفع فقر و محرومیت در جامعه باشند.کلید واژگان: نهاد, نهادهای دینی و مردمی, سیره امام رضا (ع), انفاق, صدقات, محرومیتIn recent years, the role of public participation based on incentives for charitable or religious beliefs, is considered as an effective efforts to strengthen social protection. The main goal of this research is to explain the role of religious and the public institutions for Privation elimination with emphasis on the Sirah of Imam Reza (PBUH). In this article, with Sirah research method Investigate Sirah of Imam Reza (PBUH) and presented ways to strengthening and expanding religious and the public institutions in the Islamic Society. In Islam, religious and the public institutions most important role in the development of social welfare and Privation and poverty elimination. Result of This research show that the behavior of Imams such as Imam Reza (PBUH) as respect for the poor, encouraging the generosity and etc. if Institutionalization in society cause spread religious and the public institutions in the Islamic Society. As a result of Extension these institutions in society are also reduced poverty and deprivation. Government and supporting institutions such as Islamic Relief Committee must rely on this capacity of the Islamic society, to elimination of poverty and Privation in our society.Keywords: Institution, religious, the public institutions, Sirah of Imam Reza (PBUH), charity Donations, Privation
-
روابط حاکم بر بازار کار، متاثر از دیدگاه مکتب اقتصادی به کار است. اعتقادات، اخلاقیات و روش های عملی، آثارشدیدی بر رفتار دارد. نوع رفتار در بازار کار، آثار خود را در بخش تولید و بر رشد جامعه پدید می آورد. اعتقادات اسلامی و اخلاقیات آن، مسلمان را به انجام کار اقتصادی ترغیب ساخته، انگیزه های متعددی را در او ایجاد می کند.برخلاف آن چه درباره آموزه های دینی گفته شده، مبانی ارزشی و اعتقادی مسلمان توانایی ایجاد برآیند رفتار توسعه زا را در خود دارد. متون دینی و عملکرد اولیای دینی، کار اقتصادی را مطلوب و محبوب معرفی کرده است و اعتقاد به قضا و قدر الاهی، رزاقیت خداوند، شفاعت، قیامت، توکل، زهد، و صبر فقط تضادی با انجام کار نداشته، بلکه درک صحیح از موارد پیش گفته، اثر مثبت آن را بر کار و ایجاد زمینه رشد و توسعه اقتصادی نشان می دهد.
کلید واژگان: بازار کار, اقتصاد اسلامی, اعتقادات اسلامی و کار, اخلاق اسلامی و کار, کار و فرهنگ دینی, دین و توسعهThe relations dominating labor market is generally influenced by how an economic doctrine looks at work. Tenets, morality, and practical methods have a major impact on labor market behavior that is revealed in production sector and growth of the society. Islamic tenets and ethics encourage Muslims to produce economic work and generate various incentives in them. Contrary to what is said, about religious teachings and Islamic beliefs and values have the capability to demonstrate a development promoting behavior. Religious texts and the practices of religious elites also indicate that economic work is desired and favored by them. Believing on divine Qaza and Qadar, (fate and destiny) provision of man’s sustenance by God, intercession (or shafaat), doomsday, trusting in God, piousness and patience are not only inconsistent with working incentive but having a proper perception of these concepts have a positive effect on working motives and fostering economic development. -
نظام جمهوری اسلامی، به دلیل ماهیت شیعی آن، بزرگترین مانع بر سر راه وهابیت محسوب می شود. از این رو دشمنی با ایران در کانون توجه و مبارزه وهابیان قرار گرفته است. امروزه شواهد مختلفی دلالت بر نفوذ اندیشه های وهابی به داخل کشور مخصوصا مناطق محروم وجود دارد. در این راستا شناسایی چگونگی نفوذ این فرقه و اتخاذ راهکارهای موثر جهت مقابله با آن ضرورت دارد. سوءاستفاده از فقر اقتصادی مناطق محروم، بهره برداری از ضعف اعتقادات دینی مناطق محروم، ایجاد مدارس برای ترویج عقاید وهابیت، اعزام کاروان های تبلیغی و تشکیل گروه های تروریستی ضدشیعی، از مهمترین شیوه های نفوذ وهابیت به شمار می رود. در مقابل، تبیین صحیح عقاید شیعه، مهیا نمودن مناظره های علمی با مفتی های وهابی، بهبود روابط مسئولین نظام با بزرگان اهل تسنن، مقابله به مثل و طرح تناقضات وهابیت، شناسایی نقاط ضعف وهابیت، محرومیت زدایی از مناطق مرزی، شناسایی و انهدام تشکیلات تبلیغی، ازجمله راهکارهای مقابله با نفوذ وهابیت به شمار می روند.
کلید واژگان: وهابیت, نفوذ, مناطق محروم, جمهوری اسلامی ایرانThe Islamic Republic of Iran, because of its Shiite nature, is the biggest obstacle against Wahhabism. Therefore, hostility to Iran has been the focus of the Wahhabis' struggle. Today, there is ample evidence showing that Wahhabist ideas are infiltrated into the country, especially in its deprived areas. In this regard, it is necessary to identify how this sect can penetrate and adopt effective strategies to counter it. Abuse of the economic poverty, exploitation of weak religious beliefs, establishment of schools to promote Wahhabism, dispatching convoys and forming anti-Shiite terrorist groups in disadvantaged areas are among the most important cases of Wahhabi influences. On the contrary, correct explanation of Shiite beliefs, preparation of scientific debates with Wahhabi scholars, improvement of the relations of the governmental authorities with Sunnis great figures, contradicting Wahhabis as they are doing against Shiism, identifying Wahhabists` weaknesses, supporting those living at boundaries, identifying and dismantling Wahhabist advertising agencies may be known as the ways to deal with Wahhabism infiltration.
Keywords: Wahhabism, Infiltration, Deprived Areas, Islamic Republic of Iran -
رفتار اجتماعی شهروندان متاثر از عوامل متعددی است که یکی از مهم ترین آنها، اعتقادات وباورهای دینی می باشد. از آنجا که نظم اجتماعی و تجویزهای اعتقادی در تعاملی مداوم قراردارند و فهم ریشه ها و عواقب نظم، بدون آشنایی با باورهای روانشناختی افراد میسر نیست، مقاله حاضر می کوشد با نگاهی روانشناختی و جامعه شناختی، تاثیر عقاید دینی بر رفتار اجتماعی راتبیین نماید. از نگاه نویسنده بین سه مولفه نظام سیاسی، عقاید دینی و کنش گران اجتماعی نسبت هایی وجود دارد که حاصل این تعامل از این قرار است؛ 1- تحلیل رفتار بدون تفهم مبنا و معنای کنش میسر نیست. 2- برخلاف نگاه برخی اندیشمندان، در بسیاری از موارد فقر و محرومیت نه باعث ناامنی که موجب رضایت می شود.
-
تاملی معرفت شناسانه بر مناظرات امام رضا(ع) با رویکرد بررسی مواجهه دین و عقل، نشان می دهد که ایشان با تایید کارکرد عقل، پیش و پس از ایمان دینی و تاکید بر نقش آن در رد یا تایید باورهای دینی، تحلیل و بررسی انتقادی اعتقادات دینی را جایز می شمرند و بی آن که «دلایل عقلی» را منافی «ایمان» به خداوند به شمار آورند، آن ها را در سنجش اعتقادات دینی کارآمد می دانند. با وجود این، به محدودیت عقل در اثبات قاطع اعتقادات دینی اذعان دارند و با در نظر گرفتن آن، در صدد «اثبات» اعتقادات دینی برمی آیند. با عرضه سه رویکرد متداول در تفکر غربی، یعنی عقل گرایی حداکثری، ایمان گرایی و عقل گرایی انتقادی، بر مناظرات امام رضا(ع) می توان به رویکرد امام رضا(ع) را در قرابت با عقل گرایی انتقادی لحاظ کرد که در عین این که امکان نقد و ارزیابی عقلانی نظام های اعتقادات دینی را تایید می کند، برخلاف هواداران عقلانیت حداکثری، به دنبال اثبات قاطع و مجاب کردن همگان نیست.
کلید واژگان: عقل گرایی, عقلانیت انتقادی, باورهای دینی, مناظرات امام رضا(ع)An epistemological contemplation on the theological disputes of Imam al-Reza (AS) with the approach of examining the confrontation of religion and reason shows that, by confirming the function of reason before and after the religious faith and emphasizing on its role in rejecting or accepting the religious beliefs, he allowed the critical analysis and examination of the religious beliefs. Without considering the rational reasons as contradictory to faith in God, he regarded them as effective in examining the religious beliefs. Nevertheless he admits the limitedness of reason in decisive proving the religious beliefs and, considering this point, he proceeds to prove the religious beliefs. By comprising three current approaches in the western thought that is maximum rationalism, fideism and critical rationalism with the theological disputes of Imam al-Reza (AS), one can see the nearness of the approach of Imam al-Reza (AS) with critical rationalism that at the same time that confirms the possibility of rational criticism and examination of the religious beliefs, in contradiction to the maximum rationalists doesn’t want to decisively prove them and convince all others.
Keywords: rationalism, critical rationality, religious beliefs, theological disputes of Imam al-Reza (AS) -
نقش پیش بین التزام عملی به اعتقادات اسلامی و عوامل جمعیت شناختی در افسردگی، استرس و اضطراب دانشجویاناین نتایج بر اهمیت طراحی مداخلات مبتنی بر الهامات دینی و ارتقای شرایط اجتماعی- اقتصادی به منظور بهبود علایم افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویان تاکید دارد.هدفاین پژوهش با هدف بررسی نقش پیش بین التزام عملی به اعتقادات اسلامی و عوامل جمعیت شناختی در افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویان انجام گرفت.روشاین مطالعه از نوع توصیفی مقطعی و جامعه آماری آن شامل دانشجویان دانشگاه سمنان بود که از میان این جامعه، تعداد 330 نفر به شیوه تصادفی انتخاب شدند و مقیاسهای افسردگی، اضطراب و استرس، مقیاس خودسنجی التزام عملی به اعتقادات اسلامی و پرسشنامه جمعیت شناختی را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از همبستگی و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام تحلیل شد.یافته هاالتزام عملی به اعتقادات اسلامی، جنسیت و وضعیت اجتماعی- اقتصادی به طور معناداری تغییرات مربوط به افسردگی و استرس را پیش بینی کردند (001/0P<). التزام عملی به اعتقادات اسلامی تنها پیش بینی کننده معنادار اضطراب بود(001/0P<). متغیر سن، سهم معناداری در پیش بینی افسردگی، استرس و اضطراب دانشجویان نداشت(05/0
کلید واژگان: اعتقادات اسلامی, افسردگی, اضطراب, اجتماعی, اقتصادیObjectivesThe study aimed to depict the predictive role of practical obligation to the Islamic Tenets and demographical factors in depression, anxiety and stress among college Students.MethodThe research was a cross-sectional descriptive study and statistical population was college Students of Semnan University that 330 college Students were selected by random sampling and they completed the Depression Anxiety Stress Scales (DASS-42), Self-report scale of practical obligation to the Islamic Tenets and Demographical questionnaire. Data analysis performed by using of correlation and stepwise multiple regression.ResultsPractical obligation to the Islamic Tenets, gender and socio-economic status significantly predict variation of depression and stress (P<0.001). Practical obligation to the Islamic Tenets is alone significant predictor for anxiety (P<0.001). The age hasn’t significant role in prediction of depression, stress and anxiety of college Students (P>0/05).ConclusionThe findings emphasize on the importance of designing religious inspirations oriented interventions and socio-economic status promotion to improve the college students’ depression, anxiety and stress symptoms.Keywords: islamic tenets, depression, anxiety, socio, economic
پلیتینگا می گوید اگر اعتقادات دینی را صادق بدانیم، آنگاه، محتملتر آن است که معتقد شویم این اعتقادات جواز معرفتی دارند، یعنی محصول قوای ادراکی ای هستند که شروط پیش گفته را واجدند و اگر این اعتقادات صادق باشند، آنگاه چنان که خدایش می خوانیم در واقع وجود دارد و قطعا قصد کرده است که ما او را بشناسیم.
امروزه بسیاری از منتقدان اندیشه دین به جای آنکه حقانیت اعتقادات دینی را محل تردید بدانند، معقولیت آن اعتقادات را مورد تردید قرار میدهند. نویسنده در این مقاله، معقولیت اعتقادات دینی، خصوصا وجود خداوند را به عنوان محوریترین اعتقاد دینی، بر پایه تقریری از نظریه فطرت(نظریه الوین پلنتینجا) استوار و مبانی معرفت شناختی این مدعا را تبیین کرده است. به باور قرینه گرایان، هیچ دینی مقبول نیست، مگر آنکه معقول باشد و هیچ دینی معقول نیست، مگر آنکه موید به قراین باشد. درپایان مقاله تذکر داده شده است که این تقریر از نظریه فطرت، تقریری مامتیافته نیست و مشکلات معرفت شناختی آن همچنان مورد بحث دانشوران معاصر است. 1. دانشوران مسلمان از نظریه فطرت برای تحکیم مدعیات گوناگونی بهرهجستهاند. به طور کلی، نظریه فطرت در دو حوزه متفاوت طرح شده است: 1-1. حوزه امور اعتباری، بویژه مسایل حقوقی و اخلاقی: در این عرصه، کوشش بر آن بوده است که با استناد به نظریه فطرت برای پذیرش و مقبولیت دستگاه احکام و تکالیف حقوقی و اخلاقی دین، مبنایی خردپسند و استوار فراهم آورند. در این حوزه، «فطری بودن» دین دستکم دو تفسیر متفاوت یافته است: 1-1-1. تفسیر نخست، در ابتدا برای تمامی انسانها طبع و سرشت واحد، ثابت و مشترکی را فرض یا اثبات میکند و سپس بر مبنای آن، «فطری بودن» دستگاه حقوقی و اخلاقی دین را تبیین میکند. در اینجا «فطری بودن» به معنای ملایمتبا طبع است. این تفسیر در میان دانشوران مسلمان رای شایع و غالب است. 2-1-1. تفسیر دوم، «فطری بودن» دین (و به طور اخص، دستگاه احکام و تکالیف حقوقی و اخلاقی آن) را به معنای «انسانی بودن» آن میداند. در اینجا مقصود از «انسانی بودن»، نفی «تکلیف مالایطاق» است. به بیان دیگر، در این تفسیر، دین فطری است; به این معنا که حد طاقتبشری و حقوق طبیعی و اولیه انسانها را ملحوظ میدارد. (1) 2-1. حوزه امور غیر اعتباری: نظریه فطرت در این عرصه در دو سطح متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است: 1-2-1. استفاده وجودشناختی (2) : پارهای از دانشوران کوشیدهاند تا با استناد به نظریه فطرت، موجودیت موجودی خاص (مانند خداوند) را در عالم بیرون، یا موجودیت کیفیت وجودی خاصی (مانند گرایش و قوه خداجویی) را در عالم درون انسان به اثبات برسانند. به بیان دیگر، نظریه فطرت در این سطح، ناظر به موجودات عالم و لذا نظریهای در حوزه وجودشناسی است. 2-2-1. استفاده معرفت شناختی (3) : نظریه فطرت در این سطح، ناظر بهاعتقادات است، نه موجودات از آنحیثکهموجودند. اما استفاده معرفت شناختی از این نظریه هم در دو سطح امکانپذیر است: الف. اثبات حقانیت اعتقادات دینی به مدد نظریه فطرت: بسیاری از منتقدان اندیشه دینی صدق اعتقاد به وجود خداوند و حقانیت دین را مورد تشکیک جدی قرار داده اند. در مقابل، پارهای از دانشوران دینی کوشیدهاند به مدد نظریه فطرت از حقانیت اعتقادات دینی دفاع کنند. اساسیترین مطلوب دانشوران دینی در این مقام، آن بوده است که نشان دهند اعتقاد به وجود خداوند (به عنوان محوریترین اعتقاد دینی) فطری است; به این معنا که اثبات حقانیت و صدق آن، محتاج قرینه و برهان نیست. ایشان برای تحکیم این مدعا دلایل و براهین متعددی اقامه کردهاند و از جمله تمسک به «علم حضوری» و استناد به «درک وجدانی» را برای حصول آن مطلوب، کارساز دانستهاند. ب. اثبات معقولیت اعتقادات دینی: امروزه بسیاری از منتقدان اندیشه دینی به جای آنکه حقانیت اعتقادات دینی را محل تردید بدانند، معقولیت آن اعتقادات را مورد تشکیک قرار میدهند. به بیان دیگر مدعی میشوند که اعتقاد به وجود خداوند و پذیرش حقانیت دین اساسا امری نامعقول و خردناپسند است. بنابراین اگر فرض نامعقولیت اعتقادات دینی پذیرفته شود، بحث درخصوص صدق و کذب آن اعتقادات زاید خواهد شد. روشن است که بحث درباب معقولیت اعتقادات دینی بربحث در خصوص صدق و کذب آن اعتقادات تقدم دارد. البته معقولیتیک اعتقاد ضامن صدق آن نیست، اما اثبات صدق آن اعتقاد، مستلزم فرض معقولیت آن است.
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجه‌ای نباشند.
-
معتبرحذف فیلتر
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.