-
هدف این مقاله شناسایی مولفه های اساسی انسان شناسی عرفان اسلامی و دلالت های آن در تربیت شهروندی است. پرسش های پژوهش عبارت اند از: 1) انسان براساس مکتب عرفان اسلامی چه ویژگی هایی دارد؟ و 2) دلالت های انسان شناسی عرفان اسلامی در تربیت شهروندی چیست؟ جهت بررسی انسان شناسی عرفان اسلامی و نوع نگاه عرفان اسلامی به انسان می توان به چهار مولفه بنیادی عرفان اسلامی؛ یعنی وحدت، عشق، معرفت و خودآگاهی، و اخلا ق مداری توجه کرد. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش استنباط فلسفی، به بررسی مولفه های انسان شناسی عرفان اسلامی و استخراج دلالت های آن در تربیت شهروندی پرداخته شده است.
نتایج نشان می دهد که انسان شناسی عرفان اسلامی با بیان مولفه های خود از انسان، زمینه ها و قابلیت هایی را برای او فراهم می کند که در پرتو آن می توان دلالت هایی را در تربیت شهروندی استخراج نمود. شهروندانی که با تکیه بر عشق و محبت و اخلاق مداری و بر مبنای شناخت عالم درونی خویش به شکل یکپارچه و متحد به حل مسائل شهروندی و کمال خود در اجتماع خواهند پرداخت.
کلید واژگان: عرفان اسلامی, انسان شناسی عرفان اسلامی, شهروند, تربیت شهروندیThe purpose of the article is to identify the components of anthropology of Islamic mysticism and its implications in the citizenship education. The questions are: 1) what features does the human have based on the School of Islamic mysticism? 2) What are the implications of anthropology of Islamic mysticicism in the citizenship education? In order to study the anthropology of Islamic mysticism and type of Islamic mysticism look at Human, it can be considered four fundamental components of Islamic mysticism; i.e. Unity, love, cognition and self-awareness, and ethic-oriented. Therefore, it has been got to study the components of anthropology of Islamic mysticism and extracting its implication in the citizenship education using the philosophical inference method.The study results shows that anthropology of Islamic mysticism provides capabilities and backgrounds for him by expressing its components of human that it can be extracted the implication in the citizenship education. The citizens who will solve the citizenship problems and their perfection in society based on love and ethic-oriented and based on identifying its inner world in a united and integrated form.Keywords: Islamic mysticism, Anthropology of Islamic mysticism, Citizen, Citizenship Education -
نشریه عرفان اسلامی، پیاپی 80 (تابستان 1403)، صص 243 -258
ازآن جاکه امروزه عرفان به اقسام متنوعی تقسیم شده و در بسیاری از این انشعابات، تحریف هایی رخ داده که نقش اصیل تعالیم دینی را به حداقل رسانده است، تبیین متقن «عرفان اسلامی» اهمیت والایی می یابد. در این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی به شرح و تحلیل ماهیت عرفان اسلامی پرداخته می شود و بدین منظور مختصات نظری و عملی آن از جمله میزان و معیار اسلامی خواندن عرفان، مولفه های عرفان اسلامی، دلایل انحراف عرفان اسلامی و عرصه حضور عرفای مسلمان بررسی می شود . مطابق نتایج این جستار، چارچوب و محتوای عرفان اسلامی به طور کامل در مقام روش، تبیین و کاربست، بر اساس آموزه های دینی شکل می گیرد و میان گوهر ناب اسلام که در شریعت و سیره معصومین متبلورشده است، با مختصات نظری و عملی عرفان اسلامی هیچ افتراقی وجودندارد و سالک الی الله همواره باید جایگاه اجتماعی خود را نیز مورد اهتمام قراردهد و از رهبانیت و انزواطلبی بپرهیزد.
کلید واژگان: عرفان اسلامی, شریعت, توحید, انزواطلبی, حضور اجتماعیSince today mysticism is divided into various types and in many of these branches, distortions have occurred that have minimized the original role of religious teachings, a convincing explanation of "Islamic mysticism" is of great importance. In this article, the nature of Islamic mysticism is described and analyzed by descriptive-analytical method. For this purpose, its theoretical and practical characteristics, including the extent and criteria of Islamic reading of mysticism, the components of Islamic mysticism, the reasons for the deviation of Islamic mysticism and the presence of Muslim mystics are examined. According to the results of this study, the framework and content of Islamic mysticism is completely formed in the position of method, explanation and application, based on religious teachings - especially monotheism. And there is no difference between the pure essence of Islam, which is crystallized in the Shari'a and the way of life of the infallibles, with the theoretical and practical characteristics of Islamic mysticism. And the seeker of God must always take care of his social status and avoid monasticism and isolationism.
Keywords: Islamic Mysticism, Shari'a, Monotheism, Isolationism, Social Presence -
The question of the origin of Islamic mysticism has been one of the major concerns of many researchers in the field of mysticism in the recent decades. Some have maintained that Islamic mysticism is an imported product: a combination of Eastern spiritual traditions or a mixture of Manichaeism and Alexandrian philosophy. However, in order to find out the real origin of Islamic mysticism, the best way is to investigate the main questions of Islamic mysticism and to trace them in the Islamic culture and tradition. Reflecting on the personal unity of existence, the most important principle of Islamic mysticism, the author shows that Muslim mystics have been so inspired by the teachings of the Quran and the traditions of the Prophet and the Imams that there remains no need to look for the origin of Islamic mysticism outside the Muslim tradition.Keywords: Personal Unity of Existence, Manifestation, Islamic mysticism, The Oneness Of God, Encompassing Distinction
-
در سده هفتم هجری تحولی بنیادی و عمیق در عرفان اسلامی پدید آمد. در اثر این تحول مبانی عرفانی دستخوش تغییر و دگرگونی شد، چندانکه سنت تازه ای در عرفان اسلامی شکل گرفت و مرزبندی جدیدی در میان طریقه ها و مشرب های عرفانی به وجود آمد. عده ای از معاصران برای تبیین این تحول و شناخت ویژ گی های دو سنت عرفانی پیش و بعد از سده هفتم هجری، عرفان اسلامی را به دو بخش عرفان عملی و عرفان نظری تقسیم کرده اند. در این مقاله ضمن نقد و تحلیل این تقسیم بندی و تبیین اینکه تقسیم بندی عرفان اسلامی به عرفان عملی و نظری اعتبار علمی ندارد و منطبق با ماهیت عرفان اسلامی نیست طرحی تازه برای نقد و تحلیل سیر تحول و تطور عرفان اسلامی و ویژگی ها و تفاوت های سنت اول و دوم عرفانی به دست داده شده است.
کلید واژگان: عرفان اسلامی, عرفان عملی, عرفان نظری, سنت اول عرفانی, سنت دوم عرفانیIn seventh Hijra century, a fundamental transformation occurred in Islamic mysticism. Due to such transformation, the bases of mysticism were exposed to change to the extent that a new tradition of Islamic mysticism was formed and a new demarcation was made between various mystical schools and currents. For explaining this transformation and characteristics of the two mystical traditions of before and after seventh Hijra century, some contemporary researchers have divided Islamic mysticism into two parts: practical mysticism and intellectual mysticism. By analyzing and criticizing such division and explaining that this division has no academic and scientific value and it is not in accordance with the nature of Islamic mysticism, this article tries to propose a new model for analyzing the evolution of Islamic mysticism as well as characteristics and differences of the first and second traditions of mysticism.Keywords: Islamic mysticism, practical mysticism, intellectual mysticism, first mystical tradition, second mystical tradition -
برای شناخت بهتر عرفان اسلامی باید تجربه عرفانی دقیق تر تحلیل گردد. تا کنون پژوهش هایی درباره ماهیت عرفان اسلامی انجام گرفته است و هر کدام از دیدگاهی ویژه، تجربه عرفانی و در کل عرفان اسلامی را بررسی کرده اند. تقسیم عرفان اسلامی به گونه هایی چون عرفان عاشقانه و تصوف عابدانه، عرفان خراسانیان و بغدادیان و همین طور تجربه طریقی و تجربه عرفانی از جمله این دیدگاه ها است. هم چنین ماهیت تجربه عرفانی را با تاکید بر رویه زبان آن بررسی کرده اند. اما این پژوهش ها و پژوهش هایی که پیرو آن ها انجام گرفته است، نتوانسته اند ماهیت عرفان اسلامی را به طور دقیق تحلیل کنند. این پژوهش با تاکید بر متون دسته اول عرفانی، نخست نظریه های یادشده را خیلی کوتاه نقد می کند و سپس با توجه به سخنان خود عارفان تجربه عرفانی را به چهار بخش مقدمات، معارف، احوال و گفتار و کردار بیرونی تقسیم می کند و الگویی جدید ارائه می کند که ماهیت عرفان اسلامی را دقیق تر نشان دهد. در این الگو میزان تسلط عارفان بر احوالی که بر ایشان وارد می-آید، یکی از دلایل تفاوت آنان با یکدیگر می باشد.
کلید واژگان: تجربه عرفانی, احوال, مدیریتMystical Literature, Volume:10 Issue: 19, 2018, PP 135 -156To better understand Islamic mysticism, the mystical experience must be scrutinized accurately. So far, studies have been conducted regarding the nature of Islamic mysticism; each examining mystical experiences and Islamic mysticism, in general, through a certain perspective. Different divisions and types of Islamic mysticism, namely romantic mysticism, pious mysticism, Khorassanian and Baghdadian mysticism, mystical experience and spiritual-path experience are examples of these perspectives. There are also studies which focus on the nature of mystical experience adopting a linguistic approach. Relying on mystical primary sources and based on the mystics’ quotes, the present study divides mystical experience into four categories; preliminaries, teachings, states and speeches, and outer performances, and consider them as components of a cycle which interact with each other to aid the mystic reach the goal. This article also provides a new model which clearly represents the nature of Islamic mysticism. In this model, the extent of mystics’ mastery over the states they encounter is considered one of the reasons for their difference.
Keywords: Mystical experience, States, Management -
عرفان اسلامی و تعالیم اوپانیشادی، به رغم تفاوت های ساختاری شباهت های جوهری بسیار با هم دارند. یکی از این شباهت ها، تبیین آنها نسبت به مراتب هستی است. اوپانیشادها، برای هستی سه مرتبه «بیداری»، «رویا» و «خواب عمیق» برشمرده اند که می تواند متناظر با مرتبه ماده، مثال و عقل و مرتبه واحدیت در عرفان اسلامی باشد. در آموزه های هندویی، این سه مرتبه، قیود «برهمن» هستند. از دیدگاه عرفان اسلامی، این مراتب ظهور «نفس رحمانی» می باشند. ویژگی های برهمن، تشابه معناداری با خصوصیات «نفس رحمانی» دارد. اما در این میان، دو تفاوت اساسی نیز قابل مشاهده است؛ اول اینکه، «نفس رحمانی» گستره ای فراتر از این مراتب دارد. دوم اینکه، در عرفان اسلامی، ورای «نفس رحمانی»، «مقام ذات» قرار دارد که دارای مقام اطلاقی بوده و در متون هندو به آن اشاره نشده است. از سوی دیگر، در منابع هندو، «آتمن» به عنوان حقیقت انسان، با حقیقت «کون جامع»، در عرفان اسلامی تشابه قابل توجهی دارد. این مقاله، با رویکرد تحلیل و بررسی اسنادی، به بررسی و مقایسه منابع اسلامی و متون اوپانیشادی در مراتب هستی در دو نظام فکری می پردازد.کلید واژگان: عرفان اسلامی, متون اوپانیشادی, آتمن, برهمن, نفس رحمانی, کون جامعDespite their structural differences, Islamic mysticism and Upanishad teachings are very similar in nature. One of these similarities is their explanation of the hierarchies of existence. The Upanishad assumes three degrees of "awakening", "dream" and "deep Sleep" which can correspond to the levels of the material world, world of image exemplars, world of intelligence and world of unicity in Islamic mysticism. In Hindu doctrines, these three levels are Brahman's constraints, but from the point of view of Islamic mysticism, they are the levels of the emergence of "breath of the Merciful". However, there are two main differences in this regard: the Breath of the merciful, " extends beyond this level. Secondly, in Islamic mysticism, beyond the "Breath of the Merciful" is "the station of essence", which has a suppositional station and is not mentioned in the Hindu texts. On the other hand, in Hindu sources, Atman, the truth of man, has a considerable similarity with the truth of the "most universal being" in Islamic mysticism. Using the approach of documentive analysis, this paper examines and compares Islamic sources and Upanishad texts concerning the hierarchies of existence in the above two ideologies.Keywords: Islamic mysticism, Upanishad texts, Atman, Brahman, breath of the Merciful, the most universal being
-
اهتمام همه جانبه تزریق، ترویج و تعمیق آموزه های عرفان ناب اسلامی در همه عرصه های اجتماع و به ویژه در قلمرو اصول مدیریت ضرورتی است انکارناپذیر. هدف این پژوهش آن است تا با طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی: اولا این تاثیر را بنمایاند و ثانیا عرفان اسلامی را در حقیقت راستین اش با الگوپذیری از انسان کامل و کامل شدن مدیران در سیرو سلوکی صدرایی، از انزوای منفی نجات بخشد. این پژوهش با استفاده از طرح تحقیقی آمیخته از نوع اکتشافی انجام و به ترتیب با بررسی کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران، چارچوب اولیه راهنما را تهیه و بر اساس روش کیو که عامل پیوند بین داده های کمی و کیفی است مراحل نهایی پژوهش، تا طراحی و اعتباریابی مدل مورد انتظار دنبال شده است. مدل به دست آمده دارای هفت مولفه اصلی: عدالت محوری، تعالی جویی، بهبود اجتماعی، اثربخشی، کارایی، اسوه ای، تکلیف-مداری مرتبط با یکدیگر بوده و نتایج حاکی از آن است که مولفه های مدیریت مبتنی بر عرفان اسلامی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با ضرایبی بین 108/0 تا 384/0 بر یکدیگر تاثیر معنی دار داشته اند و مدل ارایه شده از لحاظ آماری با اطمینان 95 درصد، مورد تایید است. لذا می توان با بهره گیری از آموزه های عرفان اسلامی در مدیریت، جلوه ای الهی و کاراتر در سازمان ارایه نمود که نتایج آن منجر به بالندگی هرچه بیشتر سازمان ها شود.
کلید واژگان: مدل, مدیریت, عرفان اسلامی, آموزه های عرفان اسلامیThe intense effort to inject, promote, and deepen the teachings of pure Islamic mysticism is indispensable in all areas of society, and especially in the realm of principles of management. The purpose of this research is to design and validate the model of Islamic mysticism management: firstly, to show this effect and secondly to save true Islamic mysticism by modeling the perfect human being and completing the managers in Sadra’ian circus, from negative isolation. This study uses an exploratory mixed-design study, and provides a baseline guide to library research and interviewing, based on the Q method, which links quantitative and qualitative data to the final stages of research. To design and validation of the expected model is followed. The model has seven main components: central justice, excellence, social improvement, effectiveness, efficiency, role model, orbital task, and the results indicate that the components of Islamic mysticism management are directly or indirectly related to coefficients ranged from 0.108 to 0.384 with a significant effect on each other and the presented model is statistically confirmed with 95% confidence. Therefore, by utilizing the teachings of Islamic mysticism in management, a divine and more effective manifestation can be presented which leads to the growth of organizations.
Keywords: model, Management, Islamic Sufism, Teachings of Islamic Sufism -
عرفانشناسی یکی از راهبردهای بنیادین دوره جدید و نیازهای کنونی جامعه اسلامی - انقلابی در حال تکوین تمدن نوین اسلامی است. اندیشیدن درباره عرفان اسلامی و تولید فلسفه عرفان اسلامی، برآمده از درک و دردهای عمیق و از اضلاع مهم منظومه اندیشه ای استاد مطهری; است؛ وی که به اهمیت فلسفه های مضاف و ضرورت تولید آنها بهویژه در فلسفه اخلاق اسلامی، فلسفه دین اسلامی، فلسفه تاریخ اسلامی و... بهطورکامل پی برد و در گفتارها و نوشتارهای حکیمانه و آینده نگرانه اش از جمله «وظیفه های اصلی و کنونی حوزه های علمیه» به آنها اشاره کرد. اکنون پرسش این است که استاد شهید در فلسفه عرفان اسلامی چه بینش و گرایشی داشت و عرفان اسلامی را در معانی، مبانی و ساز و کار سلوک تا شهود چگونه بیان و تبیین کرده و نظر و نظریه هایش چیست؟ نوشتار پیش رو به برخی از موارد یادشده پاسخ داده و فرضیه تولید فلسفه عرفان اسلامی را به صورت دلالت های تطابقی، تضمنی و التزامی از میان آثار نوشتاری و گفتاری استاد مطهری جست وجو کرده است.کلید واژگان: فلسفه مضاف, فلسفه عرفان اسلامی, عرفان, سلوک, توحید, انسان کامل, شهود, شهید مطهریKnowledge of mysticism nowadays is a fundamental guide technique (approach) and is necessary for the present Islamic-revolutionary society which is creating a new Islamic civilization. Reflection on Islamic mysticism and production of the philosophy of Islamic mysticism is a result of a deep understanding and apprehension and is one of the important aspects of Professor Motahhari''s system of thought. He completely understood the importance of philosophies(of) and the necessity of producing these philosophies especially the philosophy of Islamic ethics, philosophy of Islamic religion, philosophy of Islamic history, and and mentioned this point in his scholarly and farsighted sayings and writings including "The Main Present Duty of Howzeh Ilmiyeh". The question to be posed is: what is professor Motahhari''s insight and tendency in the philosophy of Islamic mysticism and how does he explain the meaning, bases, and mechanism of the mystical journey until reaching intuition and what is his theory [in this regard]? This writing has answered some of the above questions and has searched for the hypothesis of production of philosophy of Islamic mysticism in the writings and speeches of Professor Motahhari, either by conformity (tataboqi),inclusion (tazammoni) or attached (Iltizami) implications.Keywords: Philosophy(of), Philosophy of Islamic mysticism, Mystics, Mystical journey, Monotheism, A complete person, Intuition, the Martyred Motahhari
-
در میان کارکردهای بشری ، یکی از گسترده ترین موضوعات مرتبط با زندگی اجتماعی، مدیریت است به گونه ای که بشر در اداره امور زندگی از تولد تا مرگ ، با آن روبرو است. عرفان اسلامی فی نفسه در همه ابعاد وجود بشر، خاصه در جنبه های اجتماعی آن همچون مدیریت، مکتبی یکپارچه عملی تلقی می شود. این پژوهش، موضوع مدیریت را با رویکرد عرفان اسلامی مبتنی بر نظرات جمعی از صاحب نظران مرتبط در دو قلمرو عرفان و مدیریت آموزشی و برنامه ریزی مورد کاوش قرار داده است، مدل مدیریت مبتنی بر عرفان اسلامی با کفایت شایستگی نیل به اثربخشی در عمل، مواجهه و مدل پیشنهادی مدیریت مبتنی بر آموزه های عرفان اسلامی در سنجه پارسونز در چهار بعد اثربخشی: انطباق، کسب هدف، یگانگی و حفظ الگوها مورد تایید صاحب نظران مرتبط قرار گرفته است . یافته های این پژوهش می تواند هم در باورهای معیار و سنجه و چگونگی تحقق آن در نظام آموزشی، تربیتی و نیز درتقویت و حفاظت از دستاوردهای فرهنگی و معنوی مدیریت سطوح مختلف انقلاب منبعث از تفکرناب اسلام اصیل و هم عاملی در پژوهش گری این حوزه نسبتا مغفول مورد بهره برداری قرارگیرد.
کلید واژگان: مدیریت, عرفان, روش کیو, سنجش پارسونزAmong human functions, one of the broadest issues related to social life is management, which human beings face in managing life from birth to death. Islamic mysticism in itself is considered a unified practical school in all aspects of human existence, especially in its social aspects such as management. This research has explored the subject of management with the approach of Islamic mysticism based on the collective opinions of related experts in the two realms of mysticism and educational management and planning. The management model based on Islamic mysticism is sufficiently competent to achieve effectiveness in practice. And the proposed management model based on the teachings of Islamic mysticism in Parsons's measure in four dimensions of effectiveness: adaptation, goal achievement, unity and maintaining patterns has been approved by relevant experts. The findings of this study can be both in standard beliefs and measures and how to achieve it in the educational system and in strengthening and protecting the cultural and spiritual achievements of the management of different levels of the revolution stemming from the original Islamic thought and a relatively neglected factor in research in this field. To be exploited.
Keywords: Management, mysticism, Q method, measuring Parsons -
چالش بین درمانگر و مراجعان مذهبی در روان شناسی مساله ای کاملا جدی است که به جهت اختلاف در بینش و نحوه نگاه به خداوند، انسان و جهان بین درمانگر و مراجع به وجودمی آید. دیدگاه ناباورانه درمانگر به مسایل معنوی و حقایق مذهبی، حجاب ضخیمی از بی اعتمادی را در بین او و مراجعان مذهبی می گستراند که روند درمان را تحت تاثیر قرارمی دهد. روان شناسی فردی آدلر از جمله مکاتب مهم در روان شناسی است که به دیدگاه معنوی و مذهبی مراجعان اهمیت می دهد. در روان شناسی آدلری، همت و اراده، همنوع انسانی، عشق و محبت و برخی شاخصه های دیگر وجوددارد. همین مفاهیم در عرفان اسلامی از ترقی و ساحت وجودی خاصی برخوردار است. این زمینه مشترک بین روان شناسی فردی آدلر و عرفان اسلامی مسئله قابل توجهی است که ضرورت پژوهش در تقارب محتوایی آموزه های روان شناسی و عرفان اسلامی را ایجاب می کند. پژوهش حاضر که به روش تحلیلی- توصیفی سرانجام یافته است؛ دستاوردش استخراج پاره ای افکار مرکزی در دو ساحت روان شناسی آدلری و عرفان اسلامی بوده است. وجود چنین مباحثی ظرفیت عرفان اسلامی را در ساحت درمانگری به خوبی نشان می دهد.
کلید واژگان: آدلر, روانشناسی فردی, عرفان اسلامی, عشق و محبت, همنوع انسانی, همت و ارادهThe challenge between the therapist and religious clients in psychology is a serious issue that arises due to differences in the vision and the way of looking at God, man, and the world between the therapist and the client. The therapist's unbelievable view of spiritual issues and religious truths spreads a thick veil of mistrust between him and his religious clients, which influences the healing process. Adler's psychology is one of the important schools in psychology that pays attention to the spiritual and religious views of clients. Benchmarks of Adlerian psychology are will, human kindness, love, etc. These concepts have a special development and existential field in Islamic mysticism. Such a common ground between Adler's psychology and Islamic mysticism is a significant issue that necessitates research into the content convergence of the teachings of Islamic psychology and mysticism. The present study, which has been done in the analytical-descriptive method extracts some central ideas in the two fields of Adlerian psychology and Islamic mysticism. The existence of such discussions shows the capacity of Islamic mysticism in the field of healing.
Keywords: Adler, individual psycology, Islamic Mysticism, love, fellowman, Will
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجهای نباشند.
-
معتبرحذف فیلتر