فهرست مطالب
فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده
سال سیزدهم شماره 46 (بهار 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/03/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 7-39تشکیل خانواده، اساس همه تربیت های اجتماعی و انسانی است و جامعه اسلامی بدون بهره مندی از نهاد خانواده سالم، سرزنده و بانشاط امکان پیشرفت ندارد. هدف این پژوهش، تدوین الگوی پایداری خانواده مبتنی بر آموزه های اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری بوده است. این پژوهش، بنیادی از نوع توصیفی - اکتشافی است و با روش تحلیل مضمون، انجام شده است. بدین منظور، تمامی سخنرانی ها و پیام های ایشان در زمینه زن و خانواده از سال 1358 تاکنون از پایگاه های اطلاع رسانی دفتر رهبری و حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای و کتب مرتبط، گردآوری شده و با کدگذاری آن، مضامین پایه و سازمان دهنده مرتبط با پایداری خانواده شناسایی شده اند. یافته ها، الگویی مشتمل بر نه مضمون سازمان دهنده بوده است که برخی از آنها در هیچ یک از نظریات حوزه زوج و خانواده به چشم نمی خورد. این مضامین شامل شناخت اهمیت خانواده در اسلام، خدامحوری در خانواده، بنای رابطه بر محبت و رفاقت، سازگاری، پایبندی به اخلاق اسلامی، پایبندی به حقوق و وظایف، احیای کرامت زنان، ارضای متقابل جنسی و ایفای نقش مناسب والدین زوجین می باشد. مضامین حاصل نشان می دهد که از ریشه های اصلی فروپاشی خانواده در مداخلات این حوزه غفلت شده است و این مضامین ظرفیت طراحی مدل پیشگیری و درمانی را دارند.کلیدواژگان: پایداری خانواده، زن، رهبری، آیت الله خامنه ای، اسلام، تحلیل مضمون
-
صفحات 41-68این پژوهش با هدف بررسی مطالعه کیفی نقش زبان در روابط زوجین رضایتمند انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش نظریه داده بنیاد، انجام شده است. بدین منظور با روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته، داده ها جمع آوری شدند و تا رسیدن به اشباع نظری، 6 زوج از واجدان شرایط مورد بررسی قرار گرفتند. برای دستیابی به عوامل، تحلیل داده ها با استفاده از فنون استراوس و کربین انجام شد که شامل شناسه گذاری مفاهیم و شکل دادن به نظریه است. تجزیه و تحلیل داده ها در شناسه گذاری باز، به شناسه گذاری عوامل اصلی، مولفه ها و زیر مولفه ها منجر شد. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از مصاحبه ها، هماهنگی زبانی زوجین به عنوان مقوله هسته، عوامل زبانی بسترساز رضایت زناشویی و عوامل زبانی تداوم بخش رضایت زناشویی مقولات عمده و چهار مقوله سطح دوم که از مقولات سطح اول بدست آمدند عبارت است: عوامل زبانی تقویت کننده رابطه زناشویی، عوامل زبانی تمدید کننده رابطه زناشویی، عوامل زبانی تحکیم کننده رابطه زناشویی و عوامل زبانی تثبیت کننده رابطه زناشویی شناسایی شدند. نتایج نشان داد که زبان در افزایش رضایت زناشویی نقش مهمی را ایفا می کند به طوری که هدایت آن در جهت مکالمات مسالمت آمیز، شرایط تداوم رابطه زناشویی را پیش بینی می نماید.کلیدواژگان: ازدواج، رضایت زناشویی، زبان، نظریه مبنایی
-
صفحات 69-93باتوجه به افزایش جمعیت سالمندی در جهان و ایران، تدوین برنامه های حمایت گرانه جامع (سلامت جسمی- روانی) درباره این قشر ضروری است. لازمه این کار، داشتن شاخص های سالمندی متناسب فرهنگ ایرانی است. باتوجه به نبود چنین شاخص هایی، پژوهش حاضر انجام شد. این پژوهش با استفاده از روش های مرور نظام مند و داده بنیاد در سال 1397 انجام شد. برای مرور نظام مند، 51 مقاله منتشرشده از بین 897 مقاله در بازه زمانی 2018-1970 استخراج و تحلیل شد. برای اجرای روش داده بنیاد، با استفاده از روش مصاحبه اکتشافی، 20 سالمند موفق به صورت هدف مند انتخاب و مصاحبه شدند. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در کدگذاری باز، منجر به شناسایی 160 مولفه و شاخص شد و پس از دریافت نظرات10 نفر از متخصصان و کدگذای مجدد و اصلاحات لازم، در 5 مولفه اصلی تدوین شد: 1. عامل جسمانی (توجه به سلامتی، مسائل رفاه جسمی، داشتن سلامت جسمانی)؛ 2.عامل روان شناختی (مدیریت، تاب آوری، عملکرد شناختی، سلامت رفتاری، پیشرفت خواهی، کمال گرایی)؛ 3. خانواده (فرزندان، همسر، والدین)؛ 4. اجتماعی (ارتباط اجتماعی، ارتباط با اقوام، فعالیت اجتماعی، وضعیت مالی و اقتصادی)؛ 5. مذهبی (اعتقادات مذهبی، فعالیت مذهبی): مجموعا 18 عامل و 133 شاخص به دست آمد. مولفه هایی همانند: زندگی با خانواده، روابط و مشارکت اجتماعی، وضعیت بهداشت و سلامت جسمی و روانی، باورهای مذهبی و سبک زندگی، اصلی ترین شاخص های سالمندی سالم ایرانی است و اولویت برنامه های حمایتی، مراقبتی و سنجش و پایش وضعیت سالمندی در کشور می تواند متمرکز بر این مولفه ها باشد.کلیدواژگان: شاخص، سلامت روان، سالمند، فرهنگ، ایرانی
-
صفحات 95-114پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین احساس تنهایی و تعهد زناشویی با میزان استفاده از رسانه های اجتماعی در زنان می پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل زنان متاهل دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مشغول به تحصیل در سال 95- 96 بودند که از میان آن، نمونه ای با حجم 297 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای انتخاب شد. در این پژوهش از مقیاس احساس تنهایی UCLA (راسل، 1996)، پرسشنامه تعهد زناشویی (DCI) آدامز و جونز (1997) و پرسشنامه اختلال استفاده از رسانه اجتماعی (SMD) ساخته وندن اجیندن، لمنز و والکنبورگ (2016) استفاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها با استفاده از شیوه های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین متغیرهای احساس تنهایی و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی در سطح (0.01>p,) رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. بین خرده مقیاس تعهد به همسر و میزان استفاده از رسانه های اجتماعی در سطح (0.01>p,) رابطه معکوس و معنی دار وجود دارد و همچنین 14 درصد از تغییرات احساس تنهایی و 5 درصد از تغییرات بعد تعهد به همسر، به وسیله میزان استفاده از رسانه های اجتماعی قابل تبیین است.کلیدواژگان: احساس تنهایی، تعهد زناشویی، اختلال رسانه اجتماعی
-
صفحات 115-153کارآفرینی، باتوجه به حرکت جامعه در مسیر توسعه اقتصادی و اجتماعی به موضوع مهم و موردتوجه محافل علمی تبدیل شده است. از دید جامعه شناسان، کارآفرینی، فرایندی است که در شبکهی متغیری از روابط اجتماعی قرار دارد. زنان به عنوان نیمی از جمعیت فعال کشور دارای نقش روزافزون و فزاینده ای در فعالیت های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی می باشند و نقش تعیین کننده ای در بهبود و ارتقای رشد و توسعه اقتصادی ایفا می کنند. ازطرف دیگر، ارتقای نقش زنان در فعالیت های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به دستیابی به فرصت های بیشتر برای رشد و توسعه اقتصادی منجر می شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر ویژگی های فردی، شخصیتی و ویژگی های اجتماعی زنان کارآفرین بر موفقیت در کارآفرینی آنان است. جامعه آماری پژوهش شامل زنان موفق کارآفرین شهر تهران به تعداد 100 نفر است. از پرسشنامه به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از وجود رابطه مثبت و معنی دار بین ویژگی های فردی و اجتماعی و ابعاد آن با موفقیت در کارآفرینی است. همچنین بین ویژگی های فردی - شخصیتی و موفقیت در کارآفرینی، رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.کلیدواژگان: کارآفرینی، زنان، عوامل فردی، عوامل اجتماعی، موفقیت
-
صفحات 139-158یکی از اصلیترین نهادهای جامعه، خانواده است و اساس شکل گیری و رشد، رابطه زوجین است که لازمه تقویت زندگی خانوادگی، ثبات و دوام آن و نوع نگرش و طرز تعامل زوجین با یکدیگر است. برهمین اساس، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تعارضات زناشویی زنان متاهل انجام شد. روش این پژوهش نیمه آزمایشی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه) و جامعه آماری شامل زنان متاهل مراجعه کننده به سرای محله دبستان و مجیدیه در منطقه 7 تهران در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت 1396 بود. پس از جمع آوری پرسشنامه ها و در بررسی ابتدایی (مصاحبه) 30 زن متاهل دارای تعارضات، با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری گواه و آزمایشی کاربندی شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تعارضات زناشویی تجدیدنظر شده (MCQ-R) بود و تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش تعارضات زناشویی (F=71/6 وP<0/01) و مولفههای آنها به طور معنی داری موثر بوده است.. بنابراین توصیه می شود مشاوران و درمان گران خانواده از این رویکرد آموزشی درمانی در مراکز مشاوره و کلاس های آموزش خانواده جهت حل مشکلات زناشویی زوج ها بهره ببرند.کلیدواژگان: پذیرش و تعهد، تعارضات زناشویی، زنان متاهل
-
صفحات 159-178این پژوهش با هدف تدوین مدلی از تاب آوری خانواده مطابق با فرهنگ ایرانی انجام شده است. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای انجام شده است. این پژوهش دارای دو جامعه آماری است؛ جامعه آماری در بخش مصاحبه با متخصصان خانواده شامل کلیه متخصصان خانواده کشور ایران که دارای مدرک دکتری تخصصی در یکی از گرایش های رشته های مشاوره و یا روان شناسی در سال تحصیلی 95-1394 بود که حداقل 5 سال تجربه کار درمانی با زوجین و خانواده ها را داشتند که برای انتخاب نمونه از شیوه نمونه گیری همگون استفاده شد. جامعه آماری در بخش مصاحبه با زوجین شامل کلیه دبیران متاهل آموزش وپرورش استان فارس در سال تحصیلی 95-1394 بود که برای انتخاب نمونه از روش تصادفی خوشه ایچندمرحله ای و از روی فهرست دبیران حاضر به همکاری، انتخاب شدند و نمونه گیری تاحداشباع مقوله ادامه یافت. درنهایت 15 متخصص خانواده با روش نمونه گیری هدف مند بررسی شدند. همپنین 24 زوج با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تعاملی تا رسیدن به اشباع اطلاعات گردآوری شده است. برای بررسی محتوای مصاحبه های صورت گرفته، مفهوم سازی و استخراج مقوله ها از شیوه نظام مند استفاده شد. طرح تحقیق نظام مند نظریه برخاسته از داده ها بر استفاده از مراحل تحلیل داده ها ازطریق کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی تاکید دارد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار MAXQDA10استفاده شد. در تجزیه وتحلیل متن مصاحبه با متخصصان خانواده در کدگذاری باز 170 مقوله و در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی 21 مقوله، در تجزیه و تحلیل متن مصاحبه با زوجین در کدگذاری باز 155 مقوله و در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی 20 مقوله و از تجزیه وتحلیل کیفی پژوهش ها پیرامون تاب آوری خانواده 97 مقوله به دست آمد که درکدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی در 16 دسته موضوعی قرار گرفتند. سپس با استفاده از مثلث سازی براساس مقوله های مستخرج از مصاحبه با زوجین، متخصصین خانواده و پژوهش ها مدل تاب آوری خانواده در 16 بعد تدوین شد.کلیدواژگان: مدل تاب آوری خانواده، متخصصان خانواده، زوجین، پژوهش کیفی
-
Pages 7-39The formation of the family is the basis of all social and human development, and the Islamic society can not progress without the benefit of the institution of a healthy, lively and joyful family. The purpose of this study was to develop a pattern of family sustainability based on Islamic teachings in the supreme leader's opinion. This is a descriptive-explorative research, and has been done by Thematic Analysis Method. To this end, all his speeches and messages on women and family from 1978 to date have been compiled from the information offices of the Office of Presidency and the publication and publication of the works of Ayatollah Khamenei and related books, and coding them, the basic themes and Organizers related to family sustainability. The findings included a model of nine organizational themes, most of which were not seen in any of the ideas of the couple and the family. These themes include recognizing the importance and function of the family in Islam, Building a relationship to affection and friendship, adaptation, adherence to religious norms, adherence to Islamic morality, Adherence to rights and duties in the family, Cross sexual satisfaction, the revival of women's dignity characteristics and play the suitable role of couples' parents. The resulting contents indicate that the main roots of family breakdown are neglected in interventions in this field, and these themes have the capacity to design a preventive and therapeutic model.Keywords: Family Sustainability, women, Leadership, Khamenei, Islam
-
Pages 41-68The purpose of this study was to investigate the qualitative study of the role of language in satisfying couples relationships. This study is a type of qualitative research that was conducted using the Foundation Data Theory Methodology. To this end, the data were collected through purposeful sampling and semi-structured interviewing method. To reach the theoretical saturation, 6 couples from the qualifying conditions were studied. To achieve the factors, data analysis was done using Strauss and Carbon techniques, which included identifying concepts and shaping the theory. The analysis of data in open identification has led to the identification of the main factors, components and sub-components. After analyzing the information obtained from the interviews, the linguistic coordination of the couples as the core category, the linguistic factors of marital satisfaction and the language factors of the continuation of marital satisfaction of the major categories and the four categories of the second level obtained from the first level categories were: linguistic factors Marital relationship enhancement, marital relationship renewal language factors, marital relationship consolidating language factors and linguistic factors that strengthen marital relationship were identified. The results showed that language plays an important role in increasing marital satisfaction, so that its guidance for peaceful conversation predicts the conditions for the continuation of marital relationship.Keywords: marriage, marital satisfaction, language, Basic Theory
-
Pages 69-93Introductionaccording to daily high growth of elderly population in world and Iran, supportive and comprehensive programs (physical and mental health) for this group, should be modified. In order this, having elderly health national indicators based on Iranian culture is required. by attention to absence of this, this research was done.MethodsDesign of the study was mixed-method, by systematic review and grounded theory in 1397. For systematic review, 51 articles published in 1970-2018, From 897 articles, was analyzed. For apply grounded theory, by explanative interview, 20 successes elders who selected in the sampling form of purposive, interviewed by unstructured method.ResultsAnalyze of obtained data’s in open coding, was result to definition of 160 components and indexes, which, after receive ideas of 10 experts and re codification and reforms, was compositioned in 5 principal components: 1- Physical factor (having physical health, health attention and welfare issues); 2-psychological factor (having management and planning in life, resiliency, cognitive function, behavioral health, perfectionism and progressivism; 3-family factor (children, spouse, parents; 4-social factor (social relationship, relationship with relative, social activities, economical status; 5-religious factor (religious activists and religious believe):18 factors and 133 indexes were obtained.ConclusionConsidered that factors such as: live by family, social relationship and contribution, status of health and physical and mental health, religious believes and healthy life style are among of healthy elderly indicators. This can provide primacy of supportive and caring programs and evaluation and assessment of elderly’s status in Iran.Keywords: : index, mental health, elder, culture, Iranian
-
Pages 95-114This research investigates the relationship between sense of loneliness as well as marital commitment and extent of use of social media in women. The statistical population of this research consists of married female students who had been studying at Islamic Azad University, Central Branch, Tehran, Iran in the academic year of 2016-2017. Out of this, a sample of 300 individuals was chosen through multistage cluster sampling method. In this research, UCLA loneliness scale (Russel, 1996), dimensions of commitment inventory (DCI) by Adams and Jones (1997) and social media disorder (SMD) questionnaire by van den Eijnden, Lemmens, Valkenburg (2016) were used. Following data collection, the data was examined using statistical methods of Pearson correlation coefficient and regression. The results indicated that there is a direct significant relationship between variables of sense of loneliness and extent of use of social networks (p
-
Pages 115-153Entrepreneurship, according to the society on the path of economic and social development has become an important issue and of interest to the scientific community. From the perspective of sociologists, entrepreneurship is a process in a network of social relations. Women as half of the active population, play an important role in economic, political and social roles and play a decisive role in improving the economic growth and development. On the other hand, promoting the role of women in economic, political and social lead to more opportunities for growth and economic development. The purpose of this study was to evaluate the effect of individual characteristics and personality and social characteristics of women entrepreneurs on their entrepreneurial success. The study population consisted of women entrepreneurs in Tehran to 100 people. A questionnaire was used as a measuring tool. The results indicate a significant positive relationship between individual characteristics and features of social entrepreneurship successfully. Also there is significant direct relationship between individual characteristics and entrepreneurial success.Keywords: entrepreneurship, women, personal Factors, social factors, success
-
Pages 139-158Family is one of the most important social entities. The foundation of family formation, its stability and growth depends on the couples’ attitude, interaction and communication styles. Based on this line, the current study was carried out to determine effectiveness of acceptance and commitment training on marital conflicts in married women. The Method of this research was a semi trial study (‘pre-test’, ‘post – test’ with a control group) and study population consisted of married women who attended to Dabestan & Majidieh community center located at district 7 of Tehran city from April to May of 2017. after completing the questionnaires 30 married women with marital conflict problem were recruited, using convenience sampling method and then they were randomly allocated into two equal groups of 15 people in each. The research instrument was revised marital conflict questionnaire (MCQ-R). Both descriptive and inferential statics were used to analyze the data. The finding indicates that group based acceptance and commitment focused training had statistically significant impact on reducing marital conflict (P<0/01 & F=71/6) and its sub-scale scores. it is suggested that this approach to be used in couple therapy and family therapy.Keywords: acceptance, commitment, marital conflict, married women
-
Pages 159-178This study aimed developing a model of family resilience is done in accordance with Iranian culture.This qualitative study was conducted using the underlying approach. The interviewed selected family specialists and coupels and then based on their opinions, criteria and characteristics of family resilience were identified. 15 family specialists were investigated targeted sampling and related categories. As well as, 24 married teacher selected by multi stage cluster sampling. And data by using from semi structured interviews and interactive the collected to saturate informations. MAXQDA10 software was used to analyze the data. In the analyzing transcripts of interviews with family specialists, in open coading 170 were obtained and 21 categories respectively from axial coding based on topic similarity. Likewise, through analysis of transcripts of interviews with coupels, in open coading 155 were obtained and 20 categories from axial coding respectively. In analysis of text researches related to family resilience, in open coading 92 were obtained and 16 categories from axial coding based on topic similarity. Fainally, a model of family resilience was constructed including 16 dimentions by means of triangulation in compliant with categories extracted from interviews with family specialists, coupels and the available previous research results.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.