فصلنامه آموزش در علوم انتظامی
سال هفتم شماره 3 (پیاپی 26، پاییز 1398)

امروزه سرعت و شدت تغییرات محیطی توسعه پیوسته قابلیت های کارکنان و یادگیری مستمر و به هنگام را ضروری ساخته است. از این رو پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت بندی راهبردهای یادگیری کارکنان در محیط کار در یکی از سازمان های دفاعی کشور پرداخته است. پژوهش حاضر کاربردی و کمی است و به روش پیمایشی انجام شده است. بدین منظور 10 عامل اصلی مربوط به راهبردهای یادگیری کارکنان در محیط کار شناسایی شد و با نظرسنجی از 230 نفر از کارکنان آموزشی سازمان مورد مطالعه و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی به دو گروه «یادگیری رسمی و غیررسمی» و «یادگیری خودراهبر» دسته بندی شده اند. سپس پرسشنامه مقایسات زوجی (فازی) طراحی و بین خبرگان آموزشی توزیع شد و 15 پرسشنامه تکمیل شده گردآوری شد. اولویت بندی عوامل مربوط به هر یک از این دو راهبرد یادگیری نیز با دو روش ای.اچ.پی فازی و تاپسیس انجام شده است. بر این اساس پیشنهادهایی کاربردی به منظور ارتقای اثربخشی راهبردهای یادگیری مورد استفاده در سازمان مورد مطالعه ارائه شده است.

یکی از مهم ترین عناصر کلیدی در هر سازمانی منابع انسانی مربوط به آن سازمان است که به عنوان یک دارایی ارزشمند در نظر گرفته می شوند. استفاده موثر و مطلوب از توانایی های منابع انسانی برای بالا بردن بهره وری آنها نیازمند تدوین یک مجموعه از استراتژی ها و اقدامات موثر در خصوص آموزش کارکنان است. از این سو هدف این پژوهش بررسی تاثیر چابکی سازمانی و سرمایه فکری بر بهره وری منابع انسانی از طریق آموزش کارکنان است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده ها توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد. نمونه آماری با روش نمونه گیری طبقه ای از بین اعضای جامعه انتخاب شده است. داده‎های مربوط به پژوهش حاضر با اسفاده از ابزار پرسش‎نامه استاندارد جمع‏آوری شده است. و با نرم افزار آماری spss و pls مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج ناشی از تحلیل داده های پژوهش حاضر نشانگر تاثیر مثبت آموزش کارکنان بر ارتقای سرمایه فکری، چابکی سازمانی و بهره‎وری کارکنان به صورت مستقیم می‎باشد و از سویی دیگر مشخص شد که آموزش کارکنان به صورت غیر مستقیم از طریق متغیرهای میانجی سرمایه فکری و چابکی سازمانی بر ارتقای بهره‎وری سازمانی تاثیرگذار است.

مقاله حاضر با هدف بررسی مفاهیم آموزش، توسعه منابع انسانی و شایستگی به بررسی چگونگی طراحی و اجرای آموزش نیروی انسانی براساس رویکرد شایستگی می پردازد. برای رسیدن به این هدف، ابتدا به نقش آموزش و رویکردهای مختلف به آن پرداخته می شود و سپس با تشریح مفهوم شایستگی، سناریوهای مختلف برای به کارگیری مفهوم شایستگی در آموزش کارکنان ارائه می گردد. جامعه آماری این پژوهش تعداد 185 نفر از کارکنان شهرداری تهران می باشند که در سه ماه چهارم سال 97 در دوره های آموزشی ضمن خدمت شرکت داشته اند. تجزیه و تحلیل داده‎های جمع آوری شده نیز نشان می‎دهد آموزش شایستگی‎محور بیشترین اثربخشی را در شهرداری تهران دارد. همچنین نتایج آزمون الگوی مفهومی نشان می دهد که هماهنگی میان فرایندهای 3 گانه نیازسنجی، برنامه ریزی و اجرا وارزیابی می تواند اثربخشی دوره‎های آموزشی را بیشتر سازد. مقاله حاضر براساس منطق تنوع مشاغل در سازمان ها، پیشنهادهایی را برای هم‎راستا سازی خرده سیستم‎های آموزش به منظور تحقق عملکرد موثر آموزشی ارائه و اجرای رویکرد آموزش شایستگی محور می‎دهد.

در تحقیق حاضر، تاثیرات «روش کپی» با «روش آموزش از حفظ» بر روی کارهای هنرآموزان در آموزش هنرهای تجسمی مورد مقایسه قرار گرفته است و مشخص گردیده است که، «روش آموزش از حفظ»، توانایی به یادسپاری تجربه ها و آموزه های فرد را افزایش می دهد. درسوی دیگر، «روش کپی»، هم در دانشگاه ها و هم در آموزش هنرهای تجسمی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. از «روش تجربی» که از روش های پژوهشی کیفی می باشد، به عنوان مدل تحقیق استفاده شده است. جامعه آماری، 40 نفر از دانش آموزان دبیرستان های هنرهای زیبا در منطقه آناتولی مرکزی(کشور ترکیه) بوده اند که 20 هنرآموز به همراهی موسیقی کلاسیک اثر را جزء به جزء کپی کردند و20 هنرآموز هم به روش آموزش ذهنی مورد تحقیق واقع شدند. روش بررسی عکس، به عنوان تکنیک جمع آوری داده استفاده شده است. میانگین امتیازهای داده شده به هنرآموزان توسط سه متخصص بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده، برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که، از لحاظ معیار استفاده مناسب از رنگ ها، به خاطر اینکه میزان موفقیت گروه مورد مطالعه بالاتر از گروه کنترل تشخیص داده شده، در زمینه استفاده مناسب از رنگ ها بین «روش کپی» و «روش آموزش از حفظ» به تفاوت قابل توجهی دست یافته شده است. مشخص شده است که «روش آموزش از حفظ» بر روی کارهای هنرآموزان تاثیری مثبت دارد. از لحاظ معیار استفاده از تکنیک، از آنجاکه میزان موفقیت گروه مورد مطالعه بالاتر از میزان موفقیت گروه کنترل تشخیص داده شده، در مورد استفاده از تکنیک بین «روش کپی» و «روش آموزش از حفظ» تفاوتی پیدا شده است. از لحاظ معیار طراحی و ترکیب، از آنجاکه میزان موفقیت گروه مورد مطالعه بالاتر از میزان موفقیت گروه کنترل تشخیص داده شده، در مورد طراحی و ترکیب بین «روش کپی» و «روش آموزش از حفظ» تفاوتی پیدا شده است.

با توجه به اهمیت زبان انگلیسی در ماموریت های مرزبانی ناجا و همچنین فقدان منبع آموزشی زبان تخصصی مرزبانی در دانشگاه علوم انتظامی امین، تدوین منبعی که بر اساس شرایط موجود، موضوعات، نیازها و ویژگی های دانشجویان مرزبانی شکل گرفته باشد، ضروری به نظر می رسید. لذا مقاله حاضر به بررسی گفتمان و تعیین محتوای تخصصی درس زبان انگلیسی که بخشی از تحقیقی جامع در باب تجزیه و تحلیل نیازهای آموزشی درس زبان تخصصی رسته مرزبانی است، می پردازد.

مدارس، به‌عنوان گسترده‌ترین حوزه اجتماعی حضور دانش‌آموزان، بستر مناسبی برای بزهکاری و بزه‌دیدگی این قشر عظیم از جامعه محسوب می‌شوند. پلیس نیز بر اساس قانون، موظف به پیشگیری از وقوع جرم است. از این رو، شناسایی زمینه‌های ایجاب و راهکارهای تحقق تعامل پلیس و مدارس، کمک شایانی به همکاری و هم افزایی این دو نهاد اجتماعی در راستای پیشگیری از بزهکاری دانش‌آموزان خواهد نمود. پژوهش حاضر، با هدف تبیین تعامل پیشگیرانه پلیس و مدارس انجام شده است.در این مقاله، با اتخاذ رویکرد کیفی و استفاده از روش کتابخانه‌ای، به بررسی اجمالی برخی از متون علمی و پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون مسئله تحقیق پرداخته شده است. به این منظور، ابتدا مبانی نظری مرتبط با موضوع بزهکاری دانش‌آموزان، از طریق مطالعه اسنادی گردآوری شده و در مرحله دوم، پس از تحلیل زمینه‌های ایجاب تعامل پیشگیرانه پلیس و مدارس، راهکارهای تحقق آن مورد بررسی قرار گرفته است.در تحقیق حاضر، زمینه‌های ایجاب تعامل پیشگیرانه پلیس و مدارس در قالب سه بعد: اجتماعی، تربیتی و پلیسی دسته‌بندی شده و راهکارهای تحقق این تعامل نیز بر اساس دو راهبرد: بهره گیری مناسب از ظرفیت‌های قانونی موجود و بومی‌سازی تجارب سایر کشورها، ارایه گردیده است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی بر اسنادهای علی مثبت و منفی و هیجانات پیشرفت مثبت و منفی در گروهی از دانشجویان انجام شد.

در این پژوهش تمام آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل و همراه با پیگیری، 50 دانشجوی رشته روان شناسی سال اول در دو گروه آزمایش و کنترل قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه سبک اسنادی (ASQ، پیترسون، سیمل، بی یر، آبرامسون، متالسکی و سلیگمن، 1982) و نسخه کوتاه پرسشنامه هیجان های پیشرفت (AEQ-R، عبدالله پور، 2017) پاسخ دادند. از طریق 10 جلسه و هر جلسه یک ساعت، برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی به شیوه گروهی برای گروه آزمایش اجرا شد.

نتایج روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که در کوتاه مدت و بلندمدت برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی در افزایش نمره اسنادهای علی مثبت و هیجانات پیشرفت مثبت و در کاهش نمره اسنادهای علی منفی و هیجانات پیشرفت منفی دانشجویان موثر بود.

در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی از طریق تقویت اسنادهای علی خوش بینانه و واقع نگر در مواجهه با شرایط چالش انگیز، تحکیم راهبردهای انطباقی مدیریت انگیختگی های هیجانی و همچنین، غنی سازی یا پربارسازی مهارت های رابطه بین فردی آنها، در تحقق ایده ایمن سازی و مصونیت روانی فراگیران به طور تجربی موثر واقع می شود.

در عصر اطلاعات و نفوذ دانش در برآیندهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه، ایده یادگیری و حرکت به سمت جامعه یادگیری به عنوان زیر بنای موفقیت ناجا در ایجاد نظم و امنیت مطرح است. لذا هدف اصلی این مقاله آسیب‌شناسی عوامل موثر بر یادگیری مادام‌العمر کارکنان ناجا می‌باشد. این پژوهش با روش آمیخته اکتشافی و با هدف کاربردی انجام شده است. جامعه آماری در بخش کیفی 15 نفر از خبرگان ناجا به روش نمونه‌گیری هدفمند و در بخش کمی کلیه کارکنان معاونت‌های آموزش و نیروی انسانی فرماندهی انتظامی استان‌ها به تعداد 290 نفر به روش نمونه‌گیری طبقه ای متناسب انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی بررسی متون و مصاحبه نیمه‌ساخت‌مند و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. پایایی کل پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 92/0 بدست آمد و روایی آن از طریق روایی سازه به تایید رسید. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از کدگذاری باز و محوری و هسته ای و در بخش کمی از آزمون t زوجی و آزمون فریدمن انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد سه عامل، نه مولفه و 55 شاخص در یادگیری مادام‌العمر کارکنان ناجا موثر است. همچنین در تحلیل شکاف بین وضع موجود و مطلوب یافته‌ها نشان داد سبک یادگیری سازگار با میانگین 20/3، ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی با میانگین 14/3، سبک یادگیری واگرا با میانگین 04/3 و ویژگی شغلی با میانگین 02/3 بالاتر از میانگین و بقیه مولفه های یادگیری مادام‌العمر پایین تر از میانگین قرار دارند. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که در حال حاضر وضعیت یادگیری مادام‌العمر در بین کارکنان ناجا تا رسیدن به وضع مطلوب فاصله دارد و لذا برای رسیدن به وضع مطلوب راهکارهایی ارایه شده است.