فهرست مطالب
نشریه معماری سبز
سال دهم شماره 2 (پیاپی 39، بهار 1403)
- ویژه نامه
- تاریخ انتشار: 1403/02/26
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 1-10
شیوه اصفهانی آخرین مکتب معماری ایران است. این مکتب پس از شیوه آذری شکل گرفت اما ویژگی های معماری آن به پیچیدگی آذری نبود و سادگی مکتب خراسانی را نیز نداشت. به علت عقاید مذهبی پادشاهان صفوی ،ویژگی های معماری این سبک برگرفته از آموزه های دینی بود. در این دوره بنا ها و آثار به اوج شکوفایی و زیبایی خود رسیدند. حال آنکه مکتب اصفهانی در مبحث کالبد آثار چه ویژگی هایی را از خود به نمایش می گذارد، مجهول اصلی تحقیق است و دستیابی به آن هدف آرمانی مقاله می باشد. در این مقاله سعی بر این است تا با روش کیفی و رویکرد تفسیری تاریخی به تحلیل ویژگی - های معماری شیوه اصفهانی در عصر صفوی در شهر اصفهان پرداخته شود؛ این پژوهش بر آن است که با بررسی ویژگی های معماری مکتب اصفهانی و بررسی سه اثر شاخص ساخته شده در عصر صفوی، ویژگی های کالبدی آن را استخراج و مورد ارزیابی قرار دهد. این مکتب در تاریخ معماری ایران چنان حائز اهمیت است که حال سبک اصلی معماری ایران را شیوه اصفهانی می دانند. مکتب اصفهانی در دوران صفویه و در شهر اصفهان به عنوان یک جریان فرهنگی نهادینه شده بود که هنر معماری را بطور گسترده ای در آغاز قرار داد. تاثیر شیوه اصفهانی به عنوان مرکز فرهنگی و معماری در آن زمان، به وضوح در دهه های بعدی نیز محسوس است
کلیدواژگان: شیوه اصفهانی، صفویه، معماری، کالبد -
صفحات 11-21
معماری ایران در دوران های مختلف تاریخی، با تاکید بر گرایش های ملی و حفظ میراث های فرهنگی، شکل های متنوعی گرفته است. در دوران ساسانیان، ترویج فرهنگ و معماری هخامنشی به عنوان نمادی از حفظ هویت ملی مطرح شد. در دوره پهلوی، تاکید بر ملیگرایی و بازنگری به تمدن های گذشته، همراه با ترکیب با معماری غربی، نمایان شد.تلاش معمار ها در آن زمان سبب شد تا سبک ملی شکل بگیرد که این معماری عجین با تاریخ ، معماری باستانی، فرهنگ گذشتگان و استفاده از المان های آن دوره در معماری دوره پهلوی اول به منظور به نمایش گذاشتن شکوه و عظمت ایران در معماری معاصراست. اینکه ملیگرایی در دوره پهلوی اول دارای چه ویژگی هایی است(?) موضوعی است که این مقاله سعی دارد تا با روش کیفی و رویکرد توصیفی تحلیلی، تفسیری تاریخی به ارزیابی آثار ملیگرایی در دوره مذکور بپردازد. - - این پژوهش برآن است که با بررسی سه نمونه موردی در این سبک به اجزا، ابعاد و دلایل پدید آمدن ملیگرایی، شناخت بهتری پیدا کند. نتایج پژوهش نشان دهنده تشابه دو سبک باستانی و ملی در دوره پهلویاول است که نمادی از تاریخ باشکوه ایران است.
کلیدواژگان: معماری، ملی گرایی، پهلوی اول، آرامگاه فردوسی، ایران -
صفحات 23-33
معماری نوگرا در دوران پهلوی دوم به عنوان نمادی از پیشرفت و همگام سازی با استانداردهای جهانی شناخته می شود. این دوره شاهد تحولات گستردهای در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و معماری بود. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل عناصر و چارچوب های معماری مدرن در عصر دوم پهلوی می پردازد. مطالعه موردی چندین نمونه برجسته از سازهه ای معماری این دوره و تجزیه و تحلیل آنها از منظر زیبایی شناسی، فناوری و تاثیر آنها بر بافت اجتماعی و فرهنگی زمان خود مورد بررسی قرار میگیرد. روش پژوهش از نوع کیفی بر مبنای رویکرد تفسیری تاریخی است و گردآوری داده ها از طریق - مطالعات کتابخانه ای و بازدیدهای میدانی انجام شده است. نتایج نشان می دهد که معماری نوگرا در دوره پهلوی دوم با الهام از عناصر محلی و ترکیب آنها با تکنیکهای مدرن، آثاری با ویژگی های منحصربه فردی ایجاد کرده است.
کلیدواژگان: نوگرا، پهلوی دوم، سبکشناسی، معماری معاصر ایران -
صفحات 35-42
معماری بروتالیسم به عنوان یکی از سبک های معماری، ساختمان ها را به صورت کامل، از بتن و به دور از هرگونه تزئینات نشان می دهد. این که سبک بروتالیسم، با نمایش بافتی خشنی و اغراق در ابعاد ، چه ویژگی هایی در کالبد معماری دارد، مورد پرسش قرار میگیرد. این مقاله بر این است تا با روش کیفی و رویکرد توصیفی – تحلیلی، با استفاده از ابزارهایی چون مطالعات میدانی و کتابخانه ای و اسنادی، به تبیین معماری بروتالیسم و شناسایی سه مورد از آثار شاخص در این سبک پرداخته شود. با تشریح ریشه و گسترش سبک بروتالیسم و همینطور آثار برجسته، درک صحیحی از آن میسر می شود. اهمیت بروتالیسم به عنوان یکی از شاخه های معماری مدرن پوشیده نیست و اثر گذاری آن در پیشبرد استفاده از بتن به عنوان تکنولوژی نوین ساختمان سازی در قرن بیست مشخص است. مطالعات انجام شده به دنبال راهی جهت جلوگیری از کم رنگ شدن بروتالیسم است و توجه به بروتالیسم در فضای داخلی، قدمی کوچک در احیای این سبک است. بروتالیسم در باطن خود، خشن و بی رحم بودن را به تصویر می کشد اما در حقیقت، بیانی موثر از حقیقت و زیبایی طبیعی مصالح مدرن است.
کلیدواژگان: معماری، بروتالیسم، بتن -
صفحات 43-52
معماری ارگانیک یکی از شاخه های معماری مدرن است که با احترام به طبیعت و حداقل دستکاری در طبیعت نقش آفرینی کرده و بنایی خلق میکند که همگام با طبیعت پیرامون باشد و محیط مصنوعی و طبیعی را با هم ادغام می کند. - معماری ارگانیک از دیرباز به عنوان معماری بومی در سرزمین ایران وجود داشت. این سبک در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی در غرب شکل گرفت و در قرن بیستم میلادی به اوج خود رسید. این معماری که همواره آثار شاخصی از آن در کشور ساخته شده است نیاز به ارزیابی دقیق و مبرم دارد. این سبک از معماری که در دهه های اخیر وارد کشور شد و همواره آثار فاخری از آن ساخته شده است که نیاز به ارزیابی دقیقتر از حیث معماری و کالبدی دارد. این که معماری ارگانیک در این تحقیق که با روش کیفی و رویکرد تفسیری تاریخی تدوین شده است؛ سه اثر شاخص ارگانیک مورد - تحقیق و ارزیابی واقع می شود؛ گردآوری اطلاعات از طریق اسناد تاریخی مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی می باشد؛ و نتایج تحلیل نشان میدهد که معماری ارگانیک یک فلسفه در معماری است که به ترویج هماهنگی بین عادت های انسانی و طبیعت می پردازد. این نوع معماری هارمونی بین ساختمان و جهان طبیعی را ترویج میدهد، با تلفیق زمان و مکان، ارگانیک به دنبال ایجاد هارمونی منسجم با دنیای اطراف خود است. از ساختمان های ارگانیک را در کل، معماران بزرگ این حوزه، با تاکید بر هارمونی با طبیعت و تلفیق مناسب با محل ساخت، به خلق آثار منحصر به فرد و هنرمندانه در دنیای معماری پرداخته اند
کلیدواژگان: معماری ارگانیک، طبیعت، رایت، پهلوی دوم، هوشنگ سیحون -
صفحات 53-62
معماری دوران قاجار، در سه شیوه مورد بررسی واقع میگردد. دوره اول شیوه اصفهانی، دوره دوم شیوه تهرانی و دوره سوم شیوه نئوکلاسیک است. موضوع مورد بحث در این پژوهش بنای شمس العماره واقع در مجموعه کاخ گلستان تهران، متعلق به دوره دوم قاجار به سبک معماری تهرانی میباشد. این سبک تلفیقی از معماری سنتی ایرانی با ویژگیهای کالبدی نئوکلاسیک غربی در دوران قاجار استو اهمیت این موضوع در این است که شمس العماره، به عنوان یکی از ساختمانهای پیشرو در معماری این دوره کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در پاسخ به این که چه عوامل و ویژگیهایی از معماری سبب منحصر بفرد بودن و شاخص شمرده شدن این اثر در دوره قاجار تاکنون می باشد، ارزیابی عناصر معماری کالبدی این بنا به تحلیل آن در دوره قاجار کمک شایانی خواهد کرد. پژوهش حاضر در نظر دارد که ویژگیهای کالبدی استفاده شده در بنای شمس العماره، متاثر از عناصر معماری ایرانی و معماری نئوکلاسیک غرب را بیان کرده و آن را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. این مقاله به روش تحقیق کیفی و با راهبرد تفسیری-تاریخی با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات معتبر و اسناد و متون تاریخی انجام گردیده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که علی رغم نقدهای وارده به معماری قاجار آثار شاخص ارزندهای نیز در آن زمان پدید آمد از جمله بنای شمس العماره که نمونه موفقی از معماری تلفیقی در ایران بوده و بکارگیری عناصر کالبدی سنتی و نئوکلاسیک غربی به خوبی در آن نمود پیدا کرده است. تحلیل و ارزیابی این عناصر کالبدی، اهمیت و ارزش این بنای پیشرو تاریخی در معماری ایران را آشکار ساخته و نقدهای وارده به خود را نقض می نماید.
کلیدواژگان: معماری، شمس العماره، قاجار، کالبد، کاخ گلستان -
صفحات 63-74
اخرین سبک از معماری ایرانی، سبک اصفهانی است که در زمان صفویه به اوج خودش رسید و شکوه چشمگیری در معماری این دوره دیده میشود ولی با رسیدن به دوره قاجار و تاثیرپذیری از فرهنگ غرب، معماری ایرانی با معماری غربی تلفیق شده و به مرور، سبک اصفهانی رو به انحطاط رفته است. در این نوشتار سعی شده است که با بررسی آثار به جامانده در سبک اصفهانی در دوره قاجار علت این افول مورد بررسی قرار گیرد. طی این پژوهش که با روشی کیفی و رویکردی تفسیری تاریخی و بر پایه مطالعات کتابخانهای، مشاهدات میدانی و اسناد تاریخی است، به معرفی آثار شاخص این دوره - و بررسی آنها پرداخته میشود. اهمیت کنکاش در این موضوع این است که با شناخت بهتر معماری اصیل ایرانی و استفاده از اصول آن در معماری امروز، فرهنگ و هنر غنی گذشته یادآوری و حفظ گردد. نتایج تحقیق نشان میدهد که معماری سنتی ایران به سبب سیر نزولی شیوه اصفهانی در دوره قاجاریه و روند و دستاوردهای معماری آن دوره رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و تغییر کالبدی معماری، با توجه به ساختار فکری معماری دوران خود، قابل تفسیر است.
کلیدواژگان: معماری، شیوه اصفهانی، دوره قاجار، شهرسازی -
صفحات 77-84
معماری و ساختمانسازی تاثیر بسزایی در گذشته، حال و آینده بشر و محیط اطراف آن داشته است. از آنجایی که معماری سهم زیادی در جلوه های بصری شهرها دارد پس تزئینات و نمای آن نیز از نکات قابل بحث است. از سوی دیگر شرایط پس از جنگ جهانی اول و پیشرفت در صنعت سبب شده بود که نگاه ستایشآمیز به صنعت نیز افزایش پیدا کند. فضای خشک و بی روح صنعت سبب ایجاد چالش شد که چگونه هنر و تزئینات میتواند به صنعت روح ببخشد. در اواخر سال 2152 میلادی نمایشگاه بین المللی هنرهای دکوراتیو و صنعت مدرن پاریس با هدف تلفیق هنر و صنعت شکل گرفت و آرت دکو را به وجود آورد. آرت دکو یا هنر تزئینی سعی داشت با ایجاد پیوندی میان صنعت و هنر، فضای سرد میان آنها را مرتفع کند. اینکه سبک آرت دکو که بسیار حائز اهمیت بوده و در دهه های اخیر آثاری فاخر از آن در کشور دیده میشود؛ دارای چه ویژگیهایی در کالبد است، از مجهولات اصلی این تحقیق می باشد. این پژوهش برآن است تا با روش کیفی و رویکرد توصیفی تحلیلی به استخراج شاخصه های آرتدکو و تاثیر آن بر روی معماری و کالبد و ارزیابی چند بنای - شاخص آن پاسخ دهد. نتایج بدست آمده نشان دهنده این است که سبک آرتدکو توانست با تزئینات منحصر به فرد، بناهای خاص پلکانی و زیگراگ گونه اش در دوران خود تغییراتی ایجاد کند، پیوند میان صنعت و هنر تجملاتی را خوبی برقرار کند و روحی دوباره به فضای خشک پس از انقلاب صنعتی ببخشد. تاثیرات این سبک سبب شد که بار دیگر معماری از کالبد سازه ای و خشک خود فاصله بگیرد و تبدیل به یک هنر منحصر به فرد شود. آرت دکو تنها یک جنبش هنری نبود بلکه تبدیل به انقلابی در حوزه صنعت و هنر شد.
کلیدواژگان: معماری، آرت دکو، معماری غرب، کالبد
-
Pages 11-21
Iranian architecture has taken various forms throughout different historical periods, with an emphasis on national inclinations and the preservation of cultural heritage. During the Sassanian era, the promotion of Hakhamehshi culture and architecture served as a symbol of national identity preservation. In the Pahlavi period, an emphasis on nationalism and a retrospective view of past civilizations, combined with Western architectural influences, became evident. Architects of that time made efforts to shape a national style that blended historical elements, ancient architecture, and the cultural heritage of that era in Pahlavi architecture. The goal was to showcase Iran's grandeur and magnificence in contemporary architecture. The characteristics of nationalism during the First Pahlavi era are the subject of this article. Using a qualitative and descriptive-analytical approach, the research aims to evaluate the effects of nationalism during that period. By examining three case studies within this architectural style, the study seeks to better understand the components, dimensions, and reasons behind the emergence of nationalism. The research results demonstrate the resemblance between ancient and national styles during the First Pahlavi era, serving as a symbol of Iran's illustrious history.
Keywords: Architecture, Nationalism, Pahlavi I, Ferdowsi Mausoleum, Iran -
Pages 23-33
Neo-traditional architecture during the Second Pahlavi era is recognized as a symbol of progress and synchronization with global standards. This period witnessed extensive developments in cultural, social, and architectural dimensions. The present research examines and analyzes the elements and frameworks of modern architecture in the Second Pahlavi era. Case studies of several prominent architectural structures from this period are investigated, and their analysis from the perspectives of aesthetics, technology, and their impact on the social and cultural fabric of their time are explored. The research method is qualitative based on an interpretive-historical approach, and data collection is conducted through library studies and field visits. The results indicate that neo-traditional architecture in the Second Pahlavi era, inspired by local elements and their combination with modern techniques, has created works with unique characteristics
Keywords: Neo-traditional, Second Pahlavi, Stylistics, Contemporary Iranian Architecture -
Pages 63-74
The latest style of Iranian architecture, it is Isfahan architectural style that reached its peak during the safavid period and remarkable glory can be seen in the architecture of this period but by reaching the qajar period and by being influenced by western culture, Iranian architecture is combined with western architecture and in review, Isfahani style has gone into decline. In this article, an attempt has been made to investigate the cause of this decline by examining the remains of Isfahani style in the qajar period. During this research with a qualitative method and with an interpretative approach-historical and it is based on library studies, field observations and historical documents, the key works of this course will be introduced and reviewed. The importance of investigating this issue is to remember and preserve the rich culture and art of the past with a better understanding of authentic Iranian architecture and the use of its principles in today's architecture. The results of the research show that the traditional architecture of Iran has taken on a different color due to the decline of the Isfahani style in the qajar period and the architectural trends and achievements of that period and the physical change of architecture can be interpreted according to the intellectual structure of the architecture of its time.
Keywords: Architecture, Isfahani architectural, Qajar dynasty, Culture
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.