فهرست مطالب

نشریه پژوهش در متابولیت های گیاهی
سال دوم شماره 1 (پیاپی 5، بهار 1403)

  • تاریخ انتشار: 1403/07/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مصطفی جنیدآباد*، بهروز علیزاده بهبهانی، محمد نوشاد صفحات 5-17
    در این مطالعه، عصاره هیدروالکلی متکا به روش خیساندن استخراج گردید و سپس محتوای فنول کل، فلاونوئید کل، فعالیت رادیکال گیرندگی (بر اساس روش مهار رادیکال های آزاد DPPH و ABTS) و اثر ضد قارچی (بر اساس روش های ضدمیکروبی دیسک دیفیوژن آگار، چاهک آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی) در برابر قارچ های عامل پوسیدگی میوه توت فرنگی و انگور (بوتریتیس سینه‏را، آسپرژیلوس نایجر و ریزوپوس استولونیفر) بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که عصاره هیدروالکلی متکا حاوی mg GAE/g 38/101 فنول کل و mg QE/g 41/37 فلاونوئید کل بود. علاوه بر این، فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره هیدروالکلی متکا بر حسب درصد مهار رادیکال های آزاد DPPH و ABTS به ترتیب برابر با 59/68 و 32/63 درصد بود. یافته های فعالیت ضد قارچی بر پایه آزمون های دیسک دیفیوژن و چاهک آگار نشان داد که اثر ضد قارچی عصاره وابسته به غلظت آن می باشد و افزایش غلظت سبب افزایش معنی دار قطر هاله عدم رشد گردید. ریزوپوس استولونیفر و آسپرژیلوس نایجر به ترتیب مقاوم ترین و حساس ترین سویه های قارچی نسبت به عصاره هیدروالکلی متکا بودند و حداقل غلظت کشندگی برای این دو سویه به ترتیب معادل mg/ml 256 و 64 بود. بنابراین، عصاره هیدروالکلی متکا را می توان بعنوان عامل نگهدارنده طبیعی جهت افزایش عمر انبارمانی محصولات باغبانی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: عصاره متکا، انگور، توت فرنگی، ضد قارچ، رادیکال گیرندگی
  • معصومه رحیم برشی*، عظیم قاسم نژاد، مهدی علیزاده، احد یامچی صفحات 19-38

    کنگرفرنگی یک گیاه دارویی با ارزش غذایی و اقتصادی است که با سطح وسیعی از زمین های کم آب و شور روبرو می باشد. تحقیق حاضر در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با هدف بررسی اثر شوری بر رشد و متابولیت های ثانویه گیاه مذکور انجام شد. این آزمایش به دو صورت کشت ریزنمونه در محیط کشت جامد MS با غلظت های (0، 50، 150، 300، 600، 1200 میکرومولار NaCl) و کشت کالوس در محیط مشابه با غلظت های (0، 50، 150، 300، 600، 1200، 2000، 4000، 6000 و 75000 میکرومولار NaCl) صورت گرفت. پس از چهار هفته صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان دهنده روند کاهشی در رنگدانه های درونی با افزایش غلظت شوری بود. همچنین مشاهده شد که در کشت ریزنمونه با افزایش شوری وزن تر کالوس کاهش یافت (بیشترین وزن تر مربوط به شاهد و کمترین مربوط به سطح شوری 1200 میکرومولار) و در کشت کالوس بیشترین وزن تر مربوط به سطح شوری 75000 میکرومولار بوده است. در همه سطوح شوری تراکم رنگدانه ها نمونه های کشت ریزنمونه نسبت به نمونه های کشت کالوس بیشتر بود. بررسی تغییرات ترکیبات فنلی و آنتی اکسیدانی نشان داد که برخلاف کشت ریزنمونه در کشت کالوس، اختلاف معنی داری بر میزان درصد مهار رادیکال آزاد، اسید کلروجنیک و اسید کافئیک وجود دارد (بیشترین مقادیر این ترکیبات به ترتیب مربوط به تیمار 150 میکرومولار، شاهد و 2000 میکرومولار).

    کلیدواژگان: کالوس، آنتی اکسیدانت، اسید کلروجنیک، اسید کافئیک، شرایط محیطی
  • مختار حیدری*، کبری دهقانی نژاد صفحات 39-57
    در آزمایش حاضر برخی خصوصیات فیزیکی میوه، ترکیبات بیوشیمیایی و شاخص های رنگ آب میوه در شش توده انار منطقه تنگ سیاب (کوهدشت، استان لرستان) بررسی شد. نتایج نشان دادند قطر و طول میوه، طول تاج، وزن تر صد آریل در توده های انار تنگ سیاب تفاوت معنی داری داشتند. وجود تفاوت معنی دار در مواد جامد محلول کل و اسیدیته کل موجب تغییر شاخص طعم و شاخص بریما در آب میوه توده های انار تنگ سیاب شد. کمترین شاخص طعم (02/13) و شاخص بریما (78/12) در توده ملس تاج بسته بود. اسید اسکوربیک (mg/100g05/10- 8/2)، کل فلاونوئیدها(mg/ml 53/7-29/3)، فنول کل (mg/100 ml9/147-15/92) و ظرفیت آنتی اکسیدانتی(61/86-77/74 درصد) در توده های انار تنگ سیاب تفاوت معنی داری داشتند. میزان آنتوسیانین کل (mg/100 ml 28/60- 21/23) و مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای (AU37/2-17/1) در توده های انار تفاوت داشتند. شاخص های رنگ محاسبه شده بر اساس اندازه گیری میزان جذب در طول موج های 420، 520 و 620 نانومتر نشان داد درصد رنگ قرمز، درصد رنگ زرد، درصد رنگ آبی، شدت رنگ کل، شدت رنگ قرمز خالص، شاخص هیو و شاخص رنگ K-K در توده های انار تنگ سیاب لرستان تفاوت معنی داری داشتند و در توده های خرم ابادی و گلوباز زیر تنگ سیاب شاخص های رنگ بیشتر از سایر توده ها بود. نتایج نشان داد علاوه بر آنتوسیانین از سایر شاخص های رنگ آب میوه می توان برای بررسی کیفیت رنگ آب میوه انار و مقایسه ژنوتیپ های انار استفاده نمود.
    کلیدواژگان: انار، آنتوسیانین، شدت رنگ، کل مواد جامد محلول، منابع ژنتیکی
  • سید نجم الدین مرتضوی*، راضیه بیگلری فراش، پریناز طالبی صفحات 59-81
    جوانه زنی بذر اکثر گونه های گل ساعتی ناشناخته است و دوره طولانی خواب طبیعی یا القایی باعث جوانه زنی کند و نامنظم در آنها می شود که کاربرد تجاری آن را با مشکل رو به رو ساخته است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تیمارهای مکانیکی شامل حذف از نوک بذر، حذف از ته بذر و تیمارهای شیمایی شامل آب 35 درجه سانتیگراد ، جیبرلیک اسید، سرکه معمولی، نیترات پتاسیم، سولفوریک اسید، شیر گاو و آبلیموی طبیعی در جوانه زنی دو گونه گل ساعتی به صورت طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اختلاف بین تیمارها معنی دار بود. تیمارهای نیترات پتاسیم، جیبرلیک اسید و شیر گاو در گونه P.edulis به ترتیب 4/81، 5/79 و 2/77 درصد و در گونه P.cearulea به ترتیب 28/82، 33/63 و 66/81 درصد سبب افزایش درصد جوانه زنی شدند. در گونه P.edulis تیمارهای نیترات پتاسیم، جیبرلیک اسید و شیر گاو به ترتیب 75، 5/72 و 45/69 درصد و در گونه P.cearulea این تیمارها به ترتیب 14/63، 66/12 و 61/8 درصد، سرعت جوانه زنی را بهبود بخشید. این بهبود در صفات شاخص بنیه بذر، طول ریشه، طول ساقه، طول و عرض برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و میزان آنتی اکسیدان کل نیز مشاهده شد. لذا تیمارهای قبل از جوانه زنی همچون نیترات پتاسیم، جیبرلیک اسید و شیر گاو می تواند پتانسیل جوانه زنی را افزایش داده و کاربرد این گیاه را در زمینه های اصلاحی و اهداف زینتی، دارویی و غذایی بالا ببرد.
    کلیدواژگان: پرایمینگ، خواب بذر، گل ساعتی، نیترات پتاسیم
  • مریم طهماسبی، شیما معززی*، غزل لبیکی صفحات 83-110
    در تحقیق حاضر به بررسی کارایی پوشش دهی گوشت گوسفند با موسیلاژ دانه کتان حاوی نانوامولسیون عصاره خوشاریزه با هدف افزایش مدت ماندگاری آن در دمای یخچالی پرداخته شد. بدین ترتیب که عصاره گیاه خوشاریزه استخراج شده با حلال آب-اتانول، نانو درون پوشانی شده و در غلظت های (25/6، 50/12 و 25 میلی گرم بر گرم) به موسیلاژ دانه کتان استخراج شده اضافه شده و نمونه های گوشت تازه گوسفند در محلول پوشش دهی غوطه ورشدند. نمونه ها در بسته بندی های پلی اتیلنی بسته بندی به مدت 30 روز در دمای C 4 نگهداری شدند. آزمون ها در فواصل زمانی 5 روزه (0، 5، 10، 15، 20،25 و 30) بر روی نمونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش غلظت نانوامولسیون در پوشش ها، منجر به کاهش افت رطوبت نمونه ها شد. همچنین پوشش های حاوی نانو امولسیون عصاره خوشاریزه به میزان قابل توجهی از افزایش میزان pH، شاخص تیوباربیتوریک اسید، عدد پراکسید و نیتروژن فرار تیمارها نسبت به نمونه شاهد (C0) و نمونه پوشش دهی شده با موسیلاژ دانه کتان به تنهایی (C1) جلوگیری کرد. این تاثیر با افزایش غلظت نانو امولسیون ها درون پوشش مشهودتر بود. همچنین اثر پوشش های حاوی نانو امولسیون بر حفظ بافت و کاهش روند افزایش جمعیت میکروبی ملاحظه شد. طبق نتایج ارزیابی حسی، بکارگیری پوشش های حاوی نانو امولسیون بر ویژگی های حسی تیمارها اثر مثبت داشت. با در نظر گرفتن تمامی نتایج تیمار C4 (2 % موسیلاژ دانه کتان + mg/g 25 نانوامولسیون گیاه خوشاریزه) به عنوان تیمار برتر این تحقیق معرفی می گردد که قابلیت نگهداری گوشت گوسفند طی 20 روز در شرایط یخچال را داشت.
    کلیدواژگان: عصاره گیاه خوشاریزه، موسیلاژ دانه کتان، نانوامولسیون، مدت ماندگاری
  • مونا مظاهری کلهرودی، علیرضا بصیری* صفحات 111-127

    فساد اکسیداتیو در روغن‏ها، چربی‏ها و فرآورده‏های غذایی پرچرب در طول فرآوری و دوره نگه‏داری که منجر به کاهش ویژگی‏های ارگانولپتیکی و ارزش تغذیه‏ای می‏گردد، یکی از چالش‏های مهم در صنعت غذا به شمار می‏آید. افزودن آنتی‏اکسیدان‏ها، رایج‏ترین روش جهت کاهش شدت اکسیداسیون لیپیدها می‏باشد. از مهم ترین ویژگی‏ها در انتخاب یک آنتی اکسیدان مناسب، پایداری حرارتی آن طی فرآوری و دوره نگه‏داری می‏باشد. در این پژوهش پایداری حرارتی عصاره‏های اتانولی و هگزانی و اسانس دانه رازیانه در مقایسه با آنتی‏اکسیدان سنتزی BHA در روغن سویا در دمای 90 درجه سانتی‏گراد در طول دوره نگه‏داری 28 روزه با سنجش شاخص‏های پراکسید، آنیزیدین و پایداری اکسیداتیو و محاسبه عدد توتوکس، بررسی گردید. راندمان استخراج عصاره با حلال‏های اتانول و n-هگزان و اسانس از دانه رازیانه به ترتیب، 92/12، 88/7 و 1/3 درصد بدست آمد. نتایج حاصل از پژوهش، نشان دادند که تمامی ترکیبات آنتی اکسیدان بکارگرفته در طول دوره نگهداری با کاهش کارایی روبرو می‏باشند. بالاترین پایداری حرارتی را آنتی‏اکسیدان سنتزی BHA و سپس اسانس دانه رازیانه نشان دادند. عصاره‏های اتانولی و هگزانی دانه رازیانه در شاخص‏های تحت بررسی، اختلاف معنی‏داری را نسبت به یکدیگر نشان نداده و دارای پایین‏ترین پایداری حرارتی می‏باشند. اسانس دانه رازیانه به عنوان یک ترکیب آنتی‏اکسیدان طبیعی، با دارا بودن پایداری حرارتی مناسب در طول دوره نگه‏داری قابلیت کاربرد به عنوان جایگزین آنتی‏اکسیدان‏های سنتزی را دارا می‏باشد

    کلیدواژگان: دانه رازیانه، روغن سویا، عصاره، اسانس، پایداری حرارتی
|
  • Mostafa Rahmati-Joneidabad *, Behrooz Alizadeh Behbahani, Mohammad Noshad Pages 5-17
    In this study, the hydroalcoholic extract of Ferula persica was extracted based on soaking method, and then the content of total phenols, total flavonoids, free radical scavenging activity (based on DPPH and ABTS free radical scavenging methods) and antifungal effect (based on antimicrobial methods of disk diffusion agar, well diffusion agar, minimum inhibitory concentrations, and minimum fungicidal concentrations) were evaluated against fungi species causing strawberry and grape fruits rot (Botrytis cinerea, Aspergillus niger, and Rhizopus stolonifer). The results of this study showed that the hydroalcoholic extract of Ferula persica contained 101.38 mg GAE/g total phenols and 37.41 mg QE/g total flavonoids. In addition, the antioxidant activity of hydroalcoholic extract based on the percentage of inhibition of DPPH and ABTS free radicals was 68.59 and 63.32%, respectively. Findings of antifungal activity based on disk diffusion agar and well diffusion agar tests showed that the antifungal effect of the extract was dependent on its concentration and increasing the concentration caused a significant increase in the diameter of the growth inhibition zone. Rhizopus stolonifer and Aspergillus niger were the most resistant and sensitive fungal strains to the hydroalcoholic extract, respectively, and the minimum lethal concentrations for these two strains were 256 and 64 mg/ml, respectively. Therefore, Ferula persica hydroalcoholic extract can be used as a natural preservative to increase the shelf life of horticultural products.
    Keywords: Ferula Persica Extract, Grape, Strawberry, Antifungal, Radical Scavenging
  • Masoomeh Rahimbarshi *, Azim Ghasemnejad, Mehdi Alizadeh, Ahad Yamechi Pages 19-38

    Artichoke (Cynara scolymus) is a medicinal plant with nutritional and economic value that faces a large area of low water and saline lands. The present research was conducted in two separate experiments in the form of a completely randomized design with the aim of investigating the effect of salinity on the secondary metabolites of the mentioned plant. This experiment was carried out in two ways: explant culture in MS solid culture medium with concentrations (0, 50, 150, 300, 600, 1200 μM NaCl) and callus culture in the same medium with concentrations (0, 50, 150, 300, 600, 1200, 2000, 4000, 6000 and 75000 µM NaCl) were done. After four weeks, its physiological and biochemical characteristics were investigated. The results showed a decreasing trend in internal pigments with increasing salinity concentration. It was also observed that in explant culture, the fresh weight of callus decreased with increasing salinity (the highest fresh weight was related to the control and the lowest was related to the salinity level of 1200 micromolar) and in the callus culture, the highest fresh weight was related to the salinity level of 75000 micromolar. At all salinity levels, the density of pigments in explant culture samples was higher than in callus culture samples. Examining the changes of phenolic and antioxidant compounds showed that unlike explant culture in callus culture, there is a significant difference in the percentage of free radical inhibition, chlorogenic acid and caffeic acid

    Keywords: Callus, Antioxidant, Chlorogenic Acid, Caffeic Acid, Environmental Conditions
  • Mokhtar Heidari *, Kobra Dehghani Nezhad Pages 39-57
    In the current study, various physical characteristics of fruit, biochemical compounds, and color indices of fruit juice were examined in six pomegranate genotypes from the Tang Siab region (Kohdasht, Lorestan province, West of Iran). The findings revealed significant differences in fruit diameter, length, crown length, and fresh weight of 100 arils among the Tang Siab pomegranate genotypes. Variations in total soluble solids and total acidity influenced the maturity index and Brima-A in the fruit juice of these genotypes, with Malas Tang Siab exhibiting the lowest maturity index (13.02) and Brima-A (12.78). Ascorbic acid (2.8-10.05 mg/100g), total flavonoids (3.7-29.53 mg/ml), total phenol (92.147-147.9 mg/100 ml), and antioxidant capacity (61.61-74.77-86%) differed significantly among the Tang Siab pomegranate genotypes. Total anthocyanin content (23.21-21.28 mg/100 ml) and substances contributing to brown color (1.17-2.37 AU) varied across the pomegranate genotypes. Color indices, determined by absorbance at 420, 520, and 620 nm wavelengths, revealed differences in red, yellow, and blue color percentages, total color intensity, pure red color intensity, hue index, and K-K color index. Khorramabadi and Galo Baz genotypes exhibited higher color indices compared to other genotypes from Tang Siab Lorestan. The study suggests that besides anthocyanin, other color indicators in the juice can be valuable for assessing color quality and comparing pomegranate genotypes.
    Keywords: Anthocyanin, Color Intensity, Genetic Resources, Pomegranate, Total Soluble Solids
  • Seyed Najmmaddin Mortazavi *, Razieh Biglari Farash, Parinaz Tallebi Pages 59-81
    The seed germination of most species of Passiflora is unknown, and the long period of natural or induced dormancy causes irregular germination in them, which makes its commercial use difficult. The present research is aimed at investigating mechanical treatments including removal from the tip of the seed, removal from the bottom of the seed and chemical treatments including water at 35 degrees Celsius, gibberellic acid, normal vinegar, potassium nitrate, sulfuric acid, cow's milk and natural lemon juice in the germination of two species of amaryllis. It was done as a completely randomized design in three replications. The results showed that the difference between the treatments was significant. Potassium nitrate, gibberellic acid and cow's milk treatments caused an increase in P. edulis by 81.4, 79.5 and 77.2 percent respectively and in P. cearulea by 82.28, 63.33 and 81.66 percent respectively. Germination percentage. In the P.edulis species, potassium nitrate, gibberellic acid and cow's milk treatments were 75, 72.5 and 69.45%, respectively, and in the P.cearulea species, these treatments were 63.14, 12.66 and 8.61%, respectively, the speed Improve germination. This improvement was also observed in the traits of seed germ index, root length, stem length, leaf length and width, leaf area, fresh and dry weight of shoots and roots, and the amount of total antioxidants. Therefore, pre-germination treatments such as potassium nitrate, gibberellic acid and cow's milk can increase the germination potential and increase the use of this plant in breeding fields and for ornamental, medicinal and food purposes
    Keywords: Priming, Seed Dormancy, Hourglass, Potassium Nitrate
  • Maryam Tahmasebi, Shima Moazzezi *, Ghazal Labeiki Pages 83-110
    In the present research, the effectiveness of coating sheep meat with flax seed mucilage containing Echinophora platyloba extract nanoemulsion was investigated to increase its shelf life at the refrigerator temperature. In this way, the extract of Echinophora platyloba extracted with water-ethanol solvent was nano-coated and added to the extracted flax seed mucilage in concentrations (6.25, 12.50, and 25 mg/g) and the samples of Fresh lamb meat were immersed in the coating solution. The tests were performed on the samples at intervals of 5 days (0, 5, 10, 15, 20, 25 and 30). The results showed that increasing the nanoemulsion concentration in the coatings led to a decrease in the humidity of the samples. Also, coatings containing Echinophora platyloba extract nanoemulsion significantly prevent the increase of pH, thiobarbituric acid index, peroxide number, and volatile nitrogen of the treatments compared to the control sample (C0) and the sample coated with flax seed mucilage alone (C1). Did this effect become more evident with the increase in the concentration of nanoemulsions inside the coating? Also, the effect of coatings containing nanoemulsion on preserving tissue and reducing the growth of microbial population was observed. According to the sensory evaluation results, the use of coatings containing nanoemulsion had a positive effect on the sensory characteristics of the treatments. all the results of treatment C4 (2% flax seed mucilage + 25 mg/g Echinophora platylobananoemulsion) is introduced as the best treatment of this research, which was capable of keeping lamb meat for 20 days in refrigerator conditions.
    Keywords: Echinophora Platyloba Plant, Flax Seed Mucilage, Nanoemulsion, Shelf Life
  • Mona Mazaheri Kalahrodi, Alireza Bassiri * Pages 111-127

    Oxidative degradation of oils, fats and high-fat food products during the processing and storage period, which leads to the reduction of organoleptic characteristics and nutritional value, is one of the most important challenges in the food industry. Adding antioxidants to foods is the most common method to reduce lipid oxidation rate. One of the most important features for a suitable antioxidant is the thermal stability during processing and storage period. In this research, the thermal stability of ethanolic and hexane extracts and essential oil of fennel seed compared to synthetic antioxidant BHA in soybean oil at temperature 90°C during a 28-day storage period by measuring peroxide, anisidine and oxidative stability indexes and totox value calculation were investigated. Extraction efficiency of extract with ethanol and n-hexane solvents and essential oil from fennel seed was obtained as 12.92%, 7.88% and 3.1%, respectively. The results of the research showed that the efficiency of all the studied antioxidants decrease during the storage period. Synthetic antioxidant BHA followed by fennel seed essential oil show the highest thermal stability. Ethanol and hexane extracts of fennel seeds did not show any significant difference with respect to the studied indexes and have the lowest thermal stability. As a natural antioxidant compound, fennel seed essential oil can be used as a substitute for synthetic antioxidants with proper thermal stability during the storage period.

    Keywords: Fennel Seed, Soybean Oil, Extract, Essential Oil, Thermal Stability