jalil tajlil
-
آیات الهی همواره الهام بخش نگارندگان کتب ادبی بوده است. در این میان ادبیات عرفانی سهم قابل توجهی داشته است. بسیاری از آن ها برای استحکام بخشیدن به ایده ها و آثار منثور و منظوم خود به شیوه های مختلف از آیات قرآن بهره می گرفتند. مرصادالعباد نجم الدین رازی یکی از آثار فاخر ادبیات عرفانی است که در کاربرد آیات الهی ید طولایی داشته است. برای تبیین نحوه نگرش عرفا به قرآن و اقتباس از آن، لازم است که دیدگاه های عرفا به دقت بررسی و تحلیل شود تا بتوان فهمی دقیق از اندیشه و انگیزه ی آن ها از کاربرد آیات الهی دست یافت. در این راستا این پژوهش ضمن مرور اندیشه صاحب نظران یک مدل نظری برای سنجش کاربرد آیات قرآن در متون ادبی فراهم نموده است. بر اساس این مدل و با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و کیفی کتاب مرصادالعباد مورد بررسی مطالعه قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که نجم الدین رازی در مجموع 842 در مرصادالعباد به آیات مبارکه قرآن اشاره داشته اند. کاربرد بلاغی آیات 561 مورد بوده است. همچنین کارکرد تفسیری آیات قرآن 281 مورد می باشد. آنچه از متن نجم الدین رازی برداشت می شود این است که در بیشتر موارد قصد تفسیر کلام وحی را ندارد در آغاز برخی فصول نخست ذکر آیه و بیان روایت نبوی(ص) و سپس به بیان شرح و تفسیر آیه پرداخته است. روش تفسیر غالب او اجتهادی باطنی است که 52 مورد می باشد. در برخی آیات روش تفسیری او اجتهادی ادبی 7 مورد، اجتهادی روایی 6 مورد و اجتهادی قرآنی 1 مورد می باشد.
کلید واژگان: مرصادالعباد, کاربرد بلاغی, کاربرد تحلیلی و کاربرد تفسیریIntroductionMystical literature is one of the categories that occupies a large part of Persian literature. One of the authentic and unique sources of Islamic mysticism is the Holy Quran, on which mystics have always tried to build all the stages and houses of behavior. One of the important points in mystical texts is the special attention of mystics to the representation and martyrdom of the verses of the Holy Quran for greater effectiveness of the word. Mursad al-Abad is his masterpiece; Because in terms of prose, it is one of the most beautiful and inspiring mystical writings. This work is so important and wide-ranging that mystics after Najm Razi, including Molavi and Hafez, are all influenced by it in some way. Najm Razi has used a lot of verses and hadiths in his discussions in Mursad al-Abad. For this purpose, this article intends to provide a relatively comprehensive understanding of the patterns and methods of using verses by reviewing the literature related to the use of verses in literary texts.In this regard, while presenting a systematic and objective methodological framework, an attempt is made to explain the quantity and quality of the application of the verses of the Qur'an in Mursad al-Abad. In other words, the main question of this research is based on the axis that Najm al-Din Razi used Quranic verses in his work to what extent? Also, how was the quality and method of using the verses?
MethodologyThis article uses quantitative and qualitative content analysis. For this purpose, a comparative model for the typology of the use of verses in interpretive prose texts is presented. Then, based on this model, the extent to which these types of applications are used in the studied texts is measured. Content analysis, like other empirical techniques of measurement in the social sciences, has a research design that should guide the research. The research design in a content analysis, after the general stages of a research - which includes defining the concepts, purpose and problem of the research - includes the following:Definition of relevant content Operational definition of concepts Writing coding instructions Statistical society
Analysis and report of research results DiscussionNajm al-Din Razi has mentioned Quranic verses in total 842 times in Mursad al-Abad. Of which 520 cases are propositional testimony, 41 cases are lexical testimony, 215 cases are reverse interpretation of esoteric ijtihad and 52 cases are direct interpretation of esoteric ijtihad. In this work, 89 surahs of the Quran are mentioned by Najmuddin Razi. Surah Baqarah with 78 cases, Araaf with 53 cases, Anam with 39 cases, and Aal Imran with 30 cases have the most references, respectively.The main use of these verses is in a rhetorical way, and the high frequency of this use can be a reason for the nobility and humanity of the author of the work with divine verses, a way that is mainly used to embellish words, emphasize and confirm, and even to defend mystical opinions and thoughts. . Najm al-Din Razi has 561 cases of rhetorical use of verses in Mursad al-Abad, the majority of these uses (i.e. 520 cases) is the reference of a complete statement of verses or even the entire noble verse, and there are only 41 cases of verbal reference in the work, which is It includes a small contribution to the propositional statement.Propositional attestations are done in two ways: lexical attestation in words and meaning. In the use of lexical attestation, one or two words from the verses of the Holy Quran are used in the text, which are sometimes so mixed with the text that unfamiliarity with the word of revelation does not recognize the presence of the Qur'an. Sometimes the presence of these one or two words is evident next to the writer's words, but it is present only for the purpose of embellishing the words or completing the content and in the form of an additional or descriptive composition.In the application of propositional attestation, the amount of attestation of the verses of the Holy Quran is beyond one or two words and includes a sentence of a verse or the whole of it. This type of attestation is also used in two methods of guaranteeing and solving, which is used in the method of guaranteeing the same Qur'anic phrase or with minimal changes, and in the method of solving the appearance of Qur'anic phrases, it is adopted and used according to the content of the speech (Nil Saz, 1392: 7). This use is very common in Mursad Abad. Najm al-Din Razi in Mursada al-Abad, during various discussions, uses verses that have a direct content connection, and in some cases, after the verse, a phrase equivalent to the Persian translation of the verse is used. Sometimes the use of lexical attestation during speech is in an indirect way in connection with the text and only with implicit intentions, such as blessing and blessing, embellishment of words and even expressing the nobleness of the verses of the Holy Qur'an.Najmuddin Razi in his book Mursad al-Abad, along with the rhetorical and martyrdom use of the Quran, has also discussed the interpretation and explanation of some verses during his discussion. This presentation of interpretation is sometimes done in a direct way and sometimes the author's goal and intention was not to provide the interpretation, but his words can be an explanation and commentary for a section or key words of the verses of the Qur'an. By analyzing this text, 4 methods of interpretation based on the theoretical model of the research are observed. They include: Quranic ijtihad, narrative ijtihad, literary ijtihad and esoteric ijtihad.The number of verses interpreted in a direct way in Mursad al-Abad (64 cases out of 842 cases) indicates that the main goal of the author is not to provide mystical interpretations of the verses of the Holy Quran. The traces of ijtihad can be seen in his interpretation method, and the author intended to provide an interpretation everywhere, often by insisting on mystical intuition and discovery, which is the main source of the method of esoteric ijtihad, and presented his interpretation in 52 cases. And in a few cases, by referring to other verses of the Holy Qur'an and Prophetic hadiths, he has presented a short interpretation of the Qur'an in the manner of Qur'anic ijtihad in 1 case and narrative ijtihad in 5 cases. Also, in 6 cases, he has provided ijtihad interpretation based on literary topics.In 217 cases of the application of the verses of the Holy Quran, Najmuddin Razi's words can have an interpretative function, and in 215 cases, it is an indirect or reverse interpretation of ijtihad, and only 2 cases are ijtihad with narrative sources and literary discussions.
ConclusionWhat can be understood from the text of Najmuddin Razi is that in most cases he does not intend to interpret the words of revelation, but his method when presenting the interpretation is such that at the beginning of some chapters, the first verse is mentioned and the narration of the Prophet (PBUH) is followed by the explanation and interpretation. The verse is interpreted in various ways, which of course is mostly esoteric ijtihad (52 cases). The use of indirect interpretation is found frequently in Mursad al-Abad, about (215) examples were found that the author's purpose is not to express the interpretation, but his words can have an interpretive function and it is in the form of an esoteric ijtihad interpretation. In the presentation of esoteric ijtihad interpretations, he has acted in the style of Qushiriyah's treatise, which first mentions the verse and then the narration of the Prophet (pbuh), but he has not used the sayings of the sages of mysticism like Qushiriyah. In some cases, other methods of interpretation such as Qur'anic ijtihadi (1 case), narrative (5 cases) and literary (6 cases) can also be seen, and pure esoteric interpretation is rarely seen in his book, and this in itself shows the accuracy and caution of Najmuddin Razi in his statement. It is a mystical interpretation. Sometimes in his presentation style, a kind of combination of narrative, Quranic and ijtihad interpretation methods can be seen. Also, in the review of his esoteric ijtihad interpretations, normative interpretations have been presented.
Keywords: Mursad Abad, Rhetorical Use, Analytical Use, Interpretive Use -
نشریه زبان و ادب فارسی، پیاپی 54 (بهار 1402)، صص 182 -201
عرفان در مرتبه اول بر پایه عنایت الهی و در درجه بعدی بر پایه معرفت، محبت، تزکیه نفس، خلوت، ذکر، روزه، طهارت، سماع، تسلیم محض به شیخ کامل و نفی خواطر و رضا بنانهاده شده است. نجم الدین کبری عارف بزرگ قرن ششم و ابتدای قرن هفتم که به واسطه شاگردان جاودانه وی شناخته شده است. دارای اندیشه های بزرگی است که هنوز هم ناشناخته مانده است. ضرورت این تحقیق آنجا رخ می نماید که بسیاری از اندیشه های این شیخ که مهجور مانده است دارای کلامی متفاوت از دیگر عرفا است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به بررسی ذکر و مسایل مرتبط با آن در آثار نجم الدین کبری پرداخته است. در کنار ذکر به مباحث پر مجادله ای چون اسم اعظم، توقیفیت یا عدم توقیفیت اسماء و نیز جایگاه صفات جمال و جلال الهی در سیر و سلوک ازنظر این شیخ ولی تراش می پردازیم. البته تحقیقات وسیع تری جهت رفع مبهمات و مرموزات اندیشه شیخ کبری لازم است.
کلید واژگان: نجم الدین کبری, ذکر, اسم اعظم, اسماء الهی, صفات الهیIrfan is based on divine providence in the first level and in the next level based on knowledge, love, self-cultivation, solitude, remembrance, fasting, purity, hearing, pure submission to the complete sheikh and negation of conscience and satisfaction. Najm al-Din Kobri, a great mystic of the 6th century and the beginning of the 7th century, who is known by his eternal students. It has great ideas that are still unknown. The necessity of this research occurs because many of the thoughts of this sheikh, who has remained abandoned, have a different wording from other mystics. This research, using the descriptive-analytical method and the use of library and documentary studies, has investigated the zikr and its related issues in the works of Najmuddin Kobari. In addition to dhikr, we discuss controversial topics such as the great name, the prohibition or non-possession of names, and the place of the attributes of divine beauty and glory in the conduct of this Sheikh Wali Tarash. Of course, wider research is needed to resolve the ambiguities and mysteries of Sheikh Kabri's thought.
Keywords: Najm al-Din Kabri, Zikr, Great Name, divine names, Divine Attributes -
نشریه زبان و ادب فارسی، پیاپی 53 (زمستان 1401)، صص 240 -274یکی از مشکلات اساسی بر سر راه محققان در بررسی زندگی بزرگان عدم نگارش دقیق وقایع و یا سفارشی و درباری بودن آثار تاریخی است. یکی از اندیشمندان بزرگ عرفان که دارای آثار بسیار موجز و عظیمی در تاریخ عرفان است و بیشتر به واسطه شاگردان تاثیر گذار در عرفان که به وی منتسب هستند شناخته شده است احمد بن عمر بن محمد ملقب به نجم الدین کبری پیر ولی تراش با وجود عظمت اندیشه و مقام زندگی شیخ در کتب تاریخ ادبیات هنوز در هاله ای از ابهام است. و آثار تاریخی که از وی نام برده اند اندک و مطالب آنها گاه متضاد است و خالی از اشکال نیست. لذا در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی بر اساس منابع کتابخانه ای و اسنادی انجام شده سعی شده زوایایی از زندگی شیخ که بسیار شهرت دارد و شهرت آن مانع از جستار دقیق درباره آن شده باز نموده شود و مطالبی که در کتب تاریخی و تذکره ها دیده می شود بسیار پراکنده است و جامعیت مقاله حاضر را ندارد. نتایج این مقاله دارای مطالبی است که در هیچ کتاب تاریخ ادبیاتی تاکنون ذکر نشده است.کلید واژگان: زندگی, نجم الدین کبری, عرفان, آثار تاریخیOne of the main problems for researchers in studying the lives of elders is the lack of accurate writing of events or the custom and courtesy of historical monuments. He is one of the great thinkers of mysticism who has very brief and great works in the history of mysticism and is mostly known by the influential students in mysticism who are attributed to him. And the status of the sheikh in the history of literature is still in a state of ambiguity. And the historical monuments that have been named after him are few and their contents are sometimes contradictory and are not free from problems. Therefore, in this research, which has been done in a descriptive-analytical method based on library and documentary sources, an attempt has been made to open aspects of the life of the sheikh who is very famous and whose fame has prevented accurate research about him and the contents of historical books and memoirs. Is seen to be very scattered and does not have the comprehensiveness of the present article. The results of this article contain material that has not been mentioned in any literary history book.Keywords: life, Najmuddin Kobra, mysticism, historical monuments
-
هدف و زمینه
مفاهیم عرفانی و سلوکی در میان سلسله های مختلف وجوه اشتراک و افتراق بسیاری دارند. نوع اندیشه و نگاه خاص عرفا به معرفت، ویژگیهای شیخ، صفات مرید، شرایط خلوت، ذکر و اهمیت آن، مشاهده و سماع، باعث بوجود آمدن سلسله های گوناگون شده است. در این تحقیق معارف اشاره شده بصورت مقایسه ای بین استاد و شاگرد، نجم الدین کبری و نجم الدین رازی، با توجه به آثار آنها مورد بررسی قرار گرفته است و اعتقاداتی چون صاحب امر «کن» و اسم اعظم بودن ولی، آداب مریدی و ارتداد مرید، و بیارزش بودن خلوت بدون ذکر، مشاهدات و رنگها و دلایل مشاهده، سماع و دلایل آن در این تحقیق بررسی شده اند.
روش مطالعهاین تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی انجام گرفته است و محدوده و جامعه مورد مطالعه فوایح الجمال، آداب الصوفیه، السایر الحایر، و اصول العشره از نجم الدین کبری و مرصادالعباد، منارات السایرین، و مرموزات اسدی از نجم الدین رازی است.
یافته هانظرات نجم الدین کبری بعلت وجود آثار بسیار موجز و ساده و مخاطب عام داشتن مورد بیمهری قرار گرفته و در سیر تفکر عرفان قبل از ابن عربی و معارف ابن عربی جای خالی آن دیده میشود. نظریات نجم کبری دارای غور قابل توجهی است که در میان حکایتها پنهان مانده است.
نتیجه گیریآنچه نجم الدین کبری در مباحث عرفانی و سلوکی بیان میکند بسیار پراکنده است و با جستار دقیق و کنار هم قرار دادن مطالب، میتوان به بدیع و عمیق بودن اندیشه وی پی برد. افکار و اندیشه های نجم رازی اشتراکات بسیاری با نجم کبری دارد اما آنجا که پای مباحث خانقاهی بمیان میآید و یا در مباحث جنجالی خارج از فهم عوام، نجم رازی را سخنی نیست.
کلید واژگان: نجم الدین کبری, نجم الدین رازی, سلوک, عرفانJournal of the stylistic of Persian poem and prose (Bahar Adab), Volume:15 Issue: 76, 2022, PP 161 -179BACKGROUND AND OBJECTIVESMystical and Seleucid concepts have many commonalities and differences between different dynasties. The specific type of thought and view of mystics on knowledge, the characteristics of the sheikh, the attributes of the disciple, the conditions of solitude, its mention and importance, observation and hearing have caused the emergence of various dynasties. This study has compared the above topics in the works of Najmuddin Kobra and Najmuddin Razi in order to understand the depth of thought of the founder of Kabruyeh.
METHODOLOGYThis research has been done by descriptive-analytical method and using library and documentary studies. Al-Din is a secret.
FINDINGSNajmuddin Kobra"s views are considered to be very concise and simple in spite of their very detailed works. Najmuddin Kobra"s thought has not been paid much attention and Najm Kobra"s works have considerable insight that has been hidden.
CONCLUSIONWhat Najmuddin Kobra expresses in mystical and Seleucid discussions is scattered and by putting it together, we can realize the novelty and depth of Najmuddin Kobra"s thought and Najmuddin Razi has many similarities with Najm Kobra, but where Monastic issues arise or in controversial issues beyond the public understanding, Najm Razi is not mentioned and his thought is simplified.
Keywords: Najmuddin Kobra, Najmuddin Razi, conduct, mystica -
نهج البلاغه پس از قرآن، در بین متون اسلامی در عالی ترین درجه بلاغت، جزالت و اتقان و صحت قرار دارد و شاید علمای اسلامی به اتکای حدیث نبوی «علی مع الحق و الحق مع علی علیه السلام» نهج البلاغه را برادر قرآن گفته اند، نهج البلاغه یا «اخ ٱلقران» معتبرترین منبع دینی بعد از قرآن است، که با قرآن کمال بستگی و ارتباط را دارد. نهج البلاغه در کنار قرآن مجید، بسیاری از مطالب کتاب آسمانی را شرح و بسط داده است. نوشتار پیش رو به تاثیر حکمت های نهج البلاغه در ادبیات فارسی با محوریت حکمت 139 پرداخته است و در حد بضاعت سعی شده تا به پرسش های زیر پاسخی درخور داده شود، منشا حکمت های نهج البلاغه، قرآن کریم است؟ گستره ی تاثیر حکمت های نهج البلاغه بر پهنه ادبیات فارسی تا چه میزانی است؟ بدیهی است آثار ادبیات فارسی به صورت های مختلف از منبع وحی و به تبع آن از کلام امیرالمومنین علیه السلام، متاثر بوده اند، این تحقیق در پی یافتن ریشه قرآنی حکمت ها و تاثیر معانی بلند آنها در ادبیات فارسی است. در این مقاله، حکمت یکصدوسی و نهم از حکمت های نهج البلاغه با توجه به معنی لغات، مورد تعمق و بازنگری قرار گرفته و به منابع قرآنی این حکمت و تاثیر آن در ادبیات فارسی پرداخته شده است. علما بر این عقیده اند که نهج البلاغه تفسیر قرآن است، موضوع این نوشتار، یافتن سرچشمه های الهی سخنان امیرالمومنین علیه السلام، و نشان دادن بازتاب آن در آثار ادبی ایران است.کلید واژگان: قرآن کریم, کلمات قصار نهج البلاغه, حکمت 139, تاثیر در ادبیات فارسیAfter the Quran, among Islamic texts, Nahj al-Balaghah has the highest degree of cogency, fluency, certainty, and accuracy. That is why Islamic scholars, based on the prophetic hadith "Truth is with Ali and Ali is with Truth" mention Nahj al-Balaghah as the brother of the Qur'an. Therefore, it is the most authoritative religious source after the Qur'an, which is entirely related to it. Nahj al-Balaghah has explained many aspects of the Quran. The present article deals with the influence of Nahj al-Balaghah's wisdom on Persian literature based on wisdom 139. The authors will answer the question that, is the Quran the source of the wisdom of Nahj al-Balaghah? To what extent Nahj al-Balaghah's wisdom has influenced Persian literature? It is evident that Persian manuscripts have been affected by the revelation and, consequently, the words of Amir al-Mu'minin Ali (AS) in various ways. This research seeks to find the Quranic root of wisdom and the effect of their lofty meanings in Persian literature. In this article, the wisdom 139 of Nahj al-Balaghah has been studied based on the meaning of words, the Quranic root of wisdom, and its effect on Persian literature. Scholars believe that Nahj al-Balaghah is the interpretation of the Qur'an; the subject of this article is to find the divine sources of the words of Amir al-Mu'minin Ali (AS) and indicate its reflection in Iranian literary works.Keywords: Quran, Nahj al-Balaghah quotes, wisdom 139, influence on Persian literature
-
نهجالبلاغه یکی از منابع معتبر قابل استناد است که «اخو ٱلقران» نامیده شده است. بسیاری از حقایق قرآن مجید در این کتاب شرح و بسط داده شده است. این نوشتار به بررسی گستره تاثیر کلمات قصار نهجالبلاغه در ادبیات فارسی پرداخته و با روش توصیفی- تحلیل و با بررسی محتوایی حکمت 142، در پی پاسخ به پرسشهاست: آیا منشا حکمتهای نهجالبلاغه معارف الهی قرآن است؟ سیطره معارف اخلاقی و الهی نهجالبلاغه بر پهنه ادبیات ایران تا چه حد بوده است؟ بدیهی است آثار گرانقدر ادبیات فارسی به گونههای مختلف ازجمله الهام، اقتباس، تلمیح، تاثیر غیرمستقیم و تاثیر صریح و قطعی، از منبع وحی و و نیز نهجالبلاغه تاثیر پذیرفتهاند. این تحقیق در پی درک انواع این تاثیر به قدر استطاعت است. در این مقاله شرح و بسط حکمت 142 با توجه به ریشه ادبی لغات صورت گرفته است و در پی تبیین رابطه عمیق معارف نهجالبلاغه با قرآن کریم و پرتوافکنی این معارف عظیم الهی بر ادبیات فارسی است.
کلید واژگان: قرآن, نهج البلاغه, کلمات قصار, حکمت 142, ادبیات فارسیRoghaiyeh sadraie*** Nahj al-Balaghah, as one of the reliable sources that can be cited, has been called "Akho Al-Quran" (brother of the Quran). This book has been compiled by Sayyid Razi from the poets and jurists of the fourth century. Many truths of the Holy Quran have been described in this book.The present article uses the wisdom of 142 to examine the extent of the effect of short words of Nahj al-Balaghah in Persian literature and seeks to prove the deep and close relationship between the teachings of Nahj al-Balaghah and the Holy Quran and the impact of these teachings on Persian literature.In this article, the answers to the following questions are analyzed by descriptive method and by following the content of one of the acronyms. Is the source of the wisdom of Nahj al-Balaghah the divine knowledge of the Holy Quran? To what extent has the moral and divine knowledge of Nahj al-Balaghah dominated the Iranian literature?Obviously, the works of Persian literature have been influenced in various ways, including adaptations, allusions, inspirations, etc. from the source of revelation and, consequently, from the words of the Amir al-Mo'menin. In this article, the wisdom No. 139 of Nahj al-Balaghah has been pondered and revised with regard to the roots of words and the Quranic sources and its effect on Persian literature has been discussed. Scholars believe that Nahj al-Balaghah is the interpretation of the Qur'an. The subject of this article is to find the divine sources of the words of the Amir al-Mo'menin, and to show its reflection in Iranian literary works.
Keywords: Holy Quran, Short words of Nahjul Balagha, Wisdom 142, its effect on Persian literature -
آموزه های مکتب اهل بیت علیهم السلام خاصه اخ القرآن راهگشایی سعادت بخش در طی ادواره مختلف بوده این امر باعث التجای شاعران و نویسندگان و پیوند آثار ادبی، علمی و... بدان گشته در این باره، اثری چون گلستان سعدی پیوند اسرارآمیزی با نهج البلاغه دارد. سبک بیان و فصاحت کلام سعدی در گلستان، بی تاثیر از سبک نهج البلاغه نیست و علاوه بر مشابهت ساختاری در سجع پردازی ها، مولفه های اخلاقی این کتاب به سه شیوه از نهج البلاغه اقتباس یافته است: گاه تعبیرها و جملاتی به صورت مستقیم از نهج البلاغه موجب تضمین کلام سعدی در گلستان شده، گاه مضامین و پیام اخلاقی مشترک این دو اثر از حیث زبانی، بیانی و تصویری، سبب تشابه گشته، خواننده را به بهره گیری سعدی از نهج البلاغه رهنمون می سازد علاوه بر این موارد، فرازهای اخلاقی گلستان گاه به لحاظ محتوایی با نهج البلاغه قرابت داشته به آرایش لفظی و معنوی گلستان افزوده است. این مقاله با شیوه توصیفی _ تحلیلی، مصادیق اخلاقی گلستان که اشتراکات لفظی، معنایی و سبکی با نهج البلاغه دارند تجزیه و تحلیل نموده، بهره مندی سعدی از این سرچشمه لایزال را تبیین ساخته است.کلید واژگان: نهج البلاغه, گلستان, اخلاقThe most crucial mission of human-saving schools is the felicity of human beings. The teachings of the ahl al-bayt (AS) and Nahj al-Balaghah schools have been the path to prosperity during different periods and created a god connection among poets, writers, and their works. In this regard, Gulistan Saadi has a mysterious connection with Nahj al-Balaghah. The style of expression and eloquence of Saadi's words in Gulistan is based on Nahj al-Balaghah. Besides structural similarity in the rhymes, the moral components of this book have been adapted from Nahj al-Balaghah in three ways. Sometimes interpretations and sentences directly from Nahj al-Balaghah guarantee Saadi's words in Gulistan, sometimes the common themes and moral message of these two works from similar linguistic, expressive and visual approaches persuade the reader about the Saadi's usage of Nahj al-Balaghah. In addition to these cases, the moral phrases of Gulistan are sometimes similar to Nahj al-Balaghah, which highlighted the verbal and spiritual arrangement of Gulistan. This article has analyzed the moral examples of Gulistan -which has verbal, semantic, and stylistic similarities with Nahj al-Balaghah -in a descriptive-analytical method and has indicated Saadi's benefit from this eternal source.Keywords: Nahj al-Balaghah, Gulistan, ethics
-
شاعران جوان در روزگار ما کمتر با فرهنگ و ادب کلاسیک ایران آشنایی دارند. ناآگاهی بعضی از شاعران جوان نسبت به میراث بزرگ فرهنگی و ادبی ما سبب شد تا شعرهای آنها کم مایه و کم فروغ جلوه کند. آنها متاسفانه به این موضوع کمتر عنایت دارند اگر شاعران برجسته معاصر نظیر نیما و اخوان و شفیعی کدکنی به درجه ای از اهمیت و اعتبار رسیدند پیشتر با شعر و فرهنگ و ادب کلاسیک ایران آشنایی پیدا کردند؛ آنها را خوب خواندند و فهمیدند. بخاطر اهمیت موضوع، اشعار قیصر امین پور(1386 - 1338) را مورد پژوهش قرار دادیم تا انعکاس فرهنگ و ادب کلاسیک ایران را در اشعار او نشان دهیم. قیصر امین پور دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی و استاد دانشگاه تهران بود و در زمینه های شعر و نثر ادبی و همچنین در حوزه پژوهشهای ادبی فعالیت می کرد. روش پژوهش حاضر به طریق کتابخانه ای صورت گرفته است و پرسشهای اساسی آن عبارت است از: 1- آیا قیصر امین پور در اشعارش از ادب و فرهنگ کلاسیک ایران و میراث گذشتگان ما بهره گرفته است؟ 2- این تاثیرپذیری از فرهنگ و ادب کلاسیک ایران چگونه خودش را در اشعار قیصر نشان داده است؟ 3- قیصر امین پور به کدام دوره یا سبک ادبی، بیشتر علاقه مند بود و از آن بهره گرفته است؟ در این پژوهش واژه به واژه اشعار او را خواندیم و تاثیرپذیریهای گوناگون را از جنبه های مضمون، تصویر، ترکیب و تعبیر و... از فرهنگ و ادب کلاسیک ایران نشان دادیم.
کلید واژگان: قیصر امین پور, شعر معاصر, انعکاس, ادب و فرهنگ کلاسیک ایرانJournal of the stylistic of Persian poem and prose (Bahar Adab), Volume:13 Issue: 56, 2020, PP 251 -275Young poets are less familiar with classical Iranian culture and literature. The lack of knowledge of some of the young poets about the great cultural and literary heritage of our past has made their poems less and less enlightened. Unfortunately, they do not know that the prominent contemporary poets such as Nima, Akhavan and Shafi"i Kadkadi reached a degree of importance and prestige before they became familiar with Iranian classical poetry, culture, and literature and they read and understood them as well. Because of the importance of the subject, we studied the works by Qeysar Aminpour (1338 - 1338) to show the representation of classical Iranian culture and literature on his poems. Qeysar Aminpour was a PhD graduate in Persian language and literature and a professor at the University of Tehran, and worked in the fields of poetry and literary prose, as well as in the field of literary research. The research method of this article is library-based, and the basic questions are: 1. Has Qeysar Aminpour made use of classical culture and literature and the heritage of our past in his poems? 2. How has this influence from the classical Iranian literature shown itself in Aminpour"s poems? 3. Which period or literary style was Qeysar Aminpour most interested in and made use of? In this research, we studied his poems word for word and examined the various influences in terms of content, image, and showed the composition, interpretation of classical Iranian culture and literature.
Keywords: Qeysar Aminpour, Contemporary Poetry, Classical Iranian Culture, Literature -
این مقاله تحلیلی است که به بررسی معنایی اجتماعی و ایدیولوژیک نشاندار در متن مراسلات عتبه الکتبه، بخصوص در قالب نامه هایی که نویسنده متناسب با موقعیت اجتماعی و سیاسی خود نوشته ،پرداخته است. مبنای نظری این پژوهش بررسی سطح فکری مکتوبات منتجب جوینی در کتاب او است. برای انجام این منظور تمام مجموعه مراسلات دیوان سلطان سنجر را که یک دیباچه و یکصد و پنج نامه است را در سه مقوله موضوع، مخاطب و افراد واسطه بررسی و به این پرسشها پاسخ داده ایم: 1. آیا میتوان از خلال مکتوبات عتبه الکتبه به رابطه قدرت در زمانه منتجب جوینی پی برد؟ 2. مراودات منتجب جوینی با افراد برجسته زمانهاش و نیز مردم عادی چگونه بوده است؟ 3. موضوع عمده مکاتیب و ترسلات جوینی چیست؟ 4. مخاطبان جوینی چه کسانی هستند و روابط جوینی با چه کسانی پررنگتر است؟ 5. روابط قدرت چه تاثیری بر گزینش زبانی خاص جوینی بجا گذاشته است؟ 6. اصلیترین هدف جوینی در نامههایش چیست و برای نیل به اهداف خود چه شگردهایی در پیش گرفته است؟ بیشترین نامه ها بترتیب، تقلید و تفویض ولایات مختلف از جمله: گرگان، سرخس، شحنگی مازندران و منشورهای گوناگون است که برای ولایات مختلف نوشته شده اند. باید افزود این مقاله بر اساس الگوی تحقیقی آقای دکتر مسعود روحانی و خانم دکتر زهرا تقی زاده تنظیم شده است.
کلید واژگان: جوینی, مکتوبات, نامه نگاری, زندگی اجتماعی جوینیJournal of the stylistic of Persian poem and prose (Bahar Adab), Volume:13 Issue: 56, 2020, PP 41 -55Young poets are less familiar with classical Iranian culture and literature. The lack of knowledge of some of the young poets about the great cultural and literary heritage of our past has made their poems less and less enlightened. Unfortunately, they do not know that the prominent contemporary poets such as Nima, Akhavan and Shafi"i Kadkadi reached a degree of importance and prestige before they became familiar with Iranian classical poetry, culture, and literature and they read and understood them as well. Because of the importance of the subject, we studied the works by Qeysar Aminpour (1338 - 1338) to show the representation of classical Iranian culture and literature on his poems. Qeysar Aminpour was a PhD graduate in Persian language and literature and a professor at the University of Tehran, and worked in the fields of poetry and literary prose, as well as in the field of literary research. The research method of this article is library-based, and the basic questions are: 1. Has Qeysar Aminpour made use of classical culture and literature and the heritage of our past in his poems? 2. How has this influence from the classical Iranian literature shown itself in Aminpour"s poems? 3. Which period or literary style was Qeysar Aminpour most interested in and made use of? In this research, we studied his poems word for word and examined the various influences in terms of content, image, and showed the composition, interpretation of classical Iranian culture and literature.
Keywords: Qeysar Aminpour, Contemporary Poetry, Classical Iranian Culture, Literature -
نشریه زبان و ادب فارسی، پیاپی 41 (زمستان 1398)، صص 184 -204هدف این تحقیق بیان ماهیت مرگ و کاهش مفهوم پیچیده ترس از آنست، چراکه هر چه آگاهی فرد نسبت به مرگ بیشتر باشد ترس او از مرگ کمتر است. در این مقاله ابتدا به روش کتابخانه ای مطالب گردآوری شده، نظر فلاسفه و دانشمندان اسلامی و غیراسلامی در خصوص مرگ بیان شده است. سپس با روش تحلیل محتوا و تطبیق این نظریه ها با قرآن و روایات معلوم گردیده که ترس از مرگ موجب تمایل انسان به جاودانگی است و به همین جهت واکنش های افراد در مواجهه با مرگ با توجه به اعتقاد یا عدم اعتقاد آنها به حیات پس از مرگ متفاوت است. میل به جاودانگی در نهاد انسان وجود حیات ابدی را تداعی می نماید و نشان می دهد که یک زندگی جاوید و مصون از مرگ در جهان آفرینش وجود دارد. کتب آسمانی و در راس آنها قرآن، روایات؛ داستانهای معراج، آثار فیلسوفان و عارفان، شاعران و نویسندگان، در متون اسلامی و غیراسلامی هر کدام به شکلی بیان کننده این جاودانگی است. مرگ امری وجودی و انتقال از عالمی به عالم دیگر می باشد. عدم ترس از مرگ به این معنا نیست که این ترس هرگز وجود نداشته باشد. این ترس اگر در حد اعتدال باشد، ضامن سلامتی فرد و دورکننده از خطراتی است که روزانه با آن مواجه می گردد. کاهش دادن تعلقات دنیایی و پذیرش جاودانگی و جهان های پس از مرگ از سوی دانشمندان و الهام از قرآن، مساله ترس از مرگ را تا حدود زیادی حل نموده، به اصلاح نگرش انسان در مورد مرگ کمک شایانی می نماید.کلید واژگان: مرگ, عوالم پس از مرگ, ترس, جاودانگی و معاد, قرآنIn this paper, we first gather the contents of the library through the views of Islamic and non-Islamic philosophers and scholars on death. Then, by analyzing the content and comparing these theories with the Qur'an and the traditions, it is revealed that the fear of death causes human tendency to immortality. Therefore, people's responses to death vary depending on whether or not they believe in life after death. The greater the awareness of death, the less fear of death. This desire reflects the eternal reality of man and shows that there is an eternal and immortal life in the creation world. The scriptures, and above all the Quran, the traditions of the Ascension, the works of philosophers and mystics, poets and writers, each expressing this immortality in Islamic and non-Islamic texts. Death is an existential affair and transfer from one world to another. The disappearance of the fear of death does not mean that this fear will never exist. This fear, if temperate, guarantees one's health and avoids the dangers they face on a daily basis. According to philosophers and scientists, reforming attitudes toward death and reducing worldly attachments greatly reduces the fear of death. The acceptance of immortality and the posthumous worlds by Western and Islamic scholars and the inspiration for the Qur'an has largely solved the fear of death problem, helping to refine human attitudes about death.Keywords: death, post mortem, fear, immortality, resurrection, Quran
-
ادبیات دوره مشروطه با همه تحولاتی که در محتوا و فرم و قالب شعر فارسی ایجاد کرد، وامدار گذشته خود است. از آن جا که ماهیت انقلابی و پرشور شعر این دوره بیش از هر چیز نیازمند تقویت همگرایی جمعی و ملی و برانگیختن احساس میهن دوستی و بیگانه ستیزی ایرانیان بوده، خصایص حماسی - اعم از صوری و محتوایی- و ظرفیتهای انگیزشی شاهنامه فردوسی، یکی از بهترین زمینه ها برای دستیابی به این اهداف آرمانی به شمار می آمده است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از نظریه بینامتنیت در پی آن است که اثرپذیری دو تن از شاعران بزرگ دوره مشروطه یعنی ادیب الممالک فراهانی و فرخی یزدی را از شاهنامه فردوسی بررسی کند و مناسبات موجود میان اشعار آنها را در مولفه های گوناگون محتوا (بهره گیری از تلمیحات شاهنامه ای و موازی سازی و شبیه سازی تاریخی) و صورت (زبان، تصاویر بلاغی و مولفه های موسیقایی) تحلیل نماید. بر اساس نتایج پژوهش، این اثرپذیری یک تقلید صرف نبوده و این دو شاعر الگوهای جدیدی را به ویژه در زمینه دگردیسی شخصیتها و موازی سازی و شبیه سازی تاریخی ایجاد کرده اند. همچنین روابط بینامتنی اشعار این دو شاعر با شاهنامه از نوع بینامتنیت قوی است؛ زیرا در هر دو سطح محتوا و صورت از شاهنامه تاثیر پذیرفته اند.
کلید واژگان: شاهنامه, ادیب الممالک, فرخی یزدی, بینامتنیت, محتوا, صورتJournal of the stylistic of Persian poem and prose (Bahar Adab), Volume:12 Issue: 45, 2019, PP 19 -38Although the literature of the Constitutionalist Period has refurbished the content, form, and template of Persian poetry, it is indebted to its past. Since the revolutionary and zealous nature of the poetry of this period has, above all, necessitated the augmentation of collective and national convergence and stimulation of Iranians' sense of patriotism and alienation, the epic qualities - both in form and in content - and the motivational capacities of Ferdowsi's Shahnameh, are one of the best grounds to accomplish these ideal objectives.Utilizing a descriptive-analytical method and the theory of intertextuality, the present study aims to scrutinize the impression of two great poets in the Constitution Period i.e. Adib-al-Mamalik Farahani and Farrokhi Yazdi from Ferdowsi's Shahnameh. It also analyzes the existing relationships between their poems in various content components (using Shahnametic symbols, parallelizing, and historical simulations), and form (language, rhetorical images, and musical components). In accordance with the results of the study, this effect was not a mere imitation, and these two poets have established newfangled patterns, particularly in terms of the transformation of characters, parallelism, and historical simulation. Furthermore, since these two poets have been under the influence of Shahnameh's content and form, the intertextual relationship of their poems with Shahnameh is of a strong intertextuality.
Keywords: Shahnameh, Adib-al-Mamalik, Farrokhi Yazdi, intertextuality, content, form -
محمدتقی علی آبادی مازندرانی ،(متولد 1198 ه .ق علی آباد قائم شهر، متوفی 1256 ه.ق، تهران).ملقب به «صاحب دیوان» و مشهور به «ملالی»و«آقا» می باشد؛صاحب دیوان از شاعران و رجال فاضل دربار فتحعلی شاه بوده و منصب منشی الممالک وی را نیز دارا بود.او به واسطه ی نگارش تاریخ مختصر و مفیدی که در شرح آباء و اجداد و روزگار فتحعلی شاه با نام «ملوک الکلام یا رساله خاقانیه»فراهم نموده است و «دیوان اشعار» به شهرت رسید.مازندرانی در غزل،قصیده ومثنوی طبع آزمایی نمودو«صاحب»تخلص اوست.صاحب دیوان در مضمون پروری شاعری اعتدالی است که جانب مناعت طبع و ارزش های اخلاقی را هیچ گاه فرونگذارده است و در مثنوی، اندیشه هایی عرفانی و اعتقادی را عرضه نموده است. ارایه اندیشه در سروده های صاحب دیوان تا حدودی الگوبرداری از هسته های عقاید عرفانی از پیش تعریف شده است؛لیک اندیشه هایی نوظهور ولو به شکل رشته هایی نامرئی نیز در دیوان او به ویژه در قالب مثنوی های او به چشم می خورد.از این میان، موضوع دنیا و مصادیق حادث و قدیم، عشق، آفرینش و خلقت دنیا و انسان در اشعار صاحب دیوان مطمح نظر ویژه او قرار می گیرد که فراخور این جستار بدان پرداخته شده است.ضمن آن که شیوه ی خاص او در بیان اندیشه های اعتقادی و کلامی نیز که قدرت هنرمندی ادیبانه ی او را به منصه ظهور گذارده است،کانون نقد دیگر در این موضوع است. این جستار با بهره از منابع کتابخانه ای، براساس نقد و تحلیل اشعار پرداخته شده است.کلید واژگان: صاحب دیوان, حادث و قدیم, دنیا, ادبیتMohammad Taghi Ali Abadi Mazandarani (born 1198 AH. Ali Abad Ghaemshahr, deceased 1256 AH. Tehran, Tehran). He is also the owner of the court and is famous for "Malalai" and "Aqa"; the owner of the court of the poets and Rijal Fadel of the court of Fath Ali Shah He also had the office of his clerk. He wrote the short and useful history in the description of Fath Ali Shah's ancestors and the ancestors of the time, "Muluk al-khalk" or "Treasury of Khaghani", and "The Divan of the Poems" became famous. Mzndrani Ghazal, Qasī, and Samnahni is a self-examining and "Sahib" of his penance. He is a moderator of poetry in the form of the poetry of nature and moral values It is never Frvngzardh and Rumi, a mystical ideas and beliefs is presented. The presentation of thoughts in the poems of Sahebdivan is somewhat predefined in the modeling of the core of the mystical beliefs; the emergence of ideas, even in the form of invisible strings, appears in his court, especially in the form of his masculine forms. Among them, the subject of the world and the examples of the events The old, love, creation and creation of the world and man are in the poems of the owner of the special court, which is the subject of this essay. This is due to his particular way of expressing the ideas of the belief and the theological, which has the power of his literary artist. The emergence is the focus of this critique. This essay is based on the critique and poetry analysis of library resources.Keywords: The owner of the old, the old court of law
-
منشآت قائم مقام فراهانی، تابعی از نثر گلستان سعدی شمرده شده است. منشآت، مجموعه ای از نامه ها، دیباچه ها، رساله ها و... است که قائم مقام در موافقت یا مخالفت به رجال عصر قاجار نوشته و به خاطر نثر شیوا و صحیحی که دارد، به عنوان نمونه یک نثر عالی در عصر قاجار، موردتوجه کارشناسان و منتقدان قرار گرفته است. صاحب نظران، بیشتر، جنبه های بلاغی منشآت را در زمینه سجع های دلپذیر و جملات کوتاه موردتوجه قرار داده، آن ها را با نثر گلستان مقایسه کرده اند، لیکن موضوع ابعاد و شیوه استشهاد به عنوان یک آرایه تعلیمی موردتوجه قرار نگرفته است. اگر ادبیات تعلیمی را نوعی آموزش پذیری فرض کنیم، آرایه استشهاد بیشترین نقش را در انتقال تعالیم ادبی بر عهده داشته است که در هر دو نثر منشآت قائم مقام و گلستان سعدی دیده می شود؛ تعالیمی که روشن کننده حقایق دیگری از تاثیرپذیری نثر قائم مقام از نثر گلستان است. آرایه استشهاد که آن را ذکر آیه، حدیث و یا بیتی در تایید دیدگاه نویسنده یا شاعر برشمرده اند، در نثر منشآت، در مقایسه با نثر گلستان، با تفاوت ها و مشابهت هایی همراه است و هریک از این تفاوت ها و مشابهت ها به منزله ترسیم خطی است که سطح تاثیرپذیری منشآت را از گلستان مشخص می کند. در این نوشتار، تفاوت ها و مشابهت های مورد ذکر عمیقا موردبررسی قرار گرفته و در نهایت مشخص شده که نثر قائم مقام در منشآت در زمینه استفاده از آرایه استشهاد به عنوان یک آرایه تعلیمی تا چه اندازه به هم نزدیک و یا از هم دور هستند.کلید واژگان: منشآت قائم مقام, استشهاد, عنصر تعلیمی, گلستان سعدی, نثرQá'im Maqam Farahanis Monshaat has been considered as follower of prose style in Sadi's Golestan. Monshaat is a collection of letters, introductions, monographs and other texts that he has written to politicians of Qajar era to show his agreement or disagreement with them ,which due to its eloquent and proper prose style is considered as a great prose sample of of Qajar era, has been paid attention by critics and experts. Mostly , Experts has paid attention to the rhetorical aspects of Monshaat such as pleasant rhyme and short sentences and have compared these aspects with prose style of Golestan, but the extent and manner of affidavit in both works that shows other facts about the influence of prose style in Golestan onQá'im Maqams prose style has not been considered yet. Affidavit that is considered as mentioning a verse of Quran, hadith, or a verse of other poems as a confirmation of writer or poets idea- in Monshaat prose in comparison with prose style of Golestan-has some differences and similarities. Each of these differences and similarities like criteria shows the level of influence that Monshaat had taken from Golestan. In this paper, the differences and similarities are examined deeply and eventually it is determined that the how close or far the prose style in Monshaat is to prose style in Golestan.Keywords: Q?'im Maqam's Monshaat, Teaching method, Affidavit, Saadi's Golestan, prose
-
سلمان ساوجی در سنت عرفان عاشقانه، تحت تاثیر اندیشه های عرفانی شخصیت های برجسته ای چون ابن عربی، مولوی و حافظ است. جلوه های مختلف عرفان در اشکال مختلف در اشعار وی موج می زند. غزلیات سلمان آکنده از حقایق عرفانی و تلمیحات عارفانه است و قصایدش، اگرچه در مدح ممدوحانش نگاشته شده، همچون غزلیاتش مملو از آموزه های عرفانی است.
توجه به زیبایی ها و عواطف پرشور در اشعار سلمان آن چنان برجسته است که نظیرآن را در شاهکارهای سعدی و حافظ مشاهده می کنیم.
سلمان ساوجی وحدت وجودی و اشراقی است. او مخالف زهد ریایی است و رندی و عیاری از ویژگی های اشعار اوست. عشق و وحدت وجود از درون مایه های اصلی اشعار سلمان و گوهر تلمیحات اوست. او طربناک و سرمست،حقیقت زندگی را در عشق می جوید. در غزلیات و قصاید مدحی سلمان احساسات عمیق عاشقانه و جهان بینی عارفانه چنان به هم درمی پیچند که بیان کننده نوعی شیوه زندگی و نگاه به عالم و آدم است. از این حیث سلمان وارث واقعی سنت عرفانی اسلاف وحدت وجودی خویش است.کلید واژگان: خدا, عشق, تلمیح, عقل, عرفان, وحدت وجود, سلمان ساوجی, ابن عربیAn analytic Study through the Divan-e- Salman-e- Saveji reveals the fact that in love mysticism, he is greetely influenced by the distinguished figures such as Ibn-e- Arabi, Moulavi and Hafez. Going through his poems, the presence of mysticism in various forms is vividly understood. Like his sonnets, the odes, written to give his compliments to those who have been admired by him however, is full of mystical lessons. Beauties and affections have been so highlited in Salmans poems that they can be valued the same as masterpices left by Hafez and Sadi. Salman is one of the followers of pantheism and illumination. His poems are characterized to be against hypocritical asceticism, but in favor of roguishness. Love and pantheism have been known to be the main themes of his poems and the core of his allusions. From his joyful point of view, the reality of life can be found in true love. In the appraisal sonnets and odes, a mixture of romantic deep feelings and a mystical look upon the universe, forms Salmans attitude and life style. From this aspect, Salman has inherited his ancestors mystical tradition and pantheism.
Keywords: God, Love, Allusion, reason, mysticism, Pantheism, Salman, e, Saveji, Ibn, Arabi -
هر چند که همام تبریزی را در شعر سرایی پیرو سعدی و حتی شاگرد او دانسته و معشوق متحلی در قصر کلامش را نمونه ای از معشوق زمینی معرفی می کنند ولی با تامل و تدقق در اشعار او، برجستگی رگه هایی از آموزه های عرفانی که بیشتر به زبان ایجاز و رمز یا مجاز و استعاره می باشد در بافت ریز نقش و لایه های زیرین کلامش نمایان می شود. به این دلیل در این جستار بر آن شدیم تا مفاهیم ثانوی عرفانی را که شاعر با اعضای چهره معشوق به قلم خیال نقش بسته بررسی کرده، معانی اتساعی عرفانی را در چند بیت از دیوان او تفسیر کنیم.
کلید واژگان: چهره معشوق, عرفان, دیوان همامThough Hemam Tabrizi is known to be the follower of Sa’di and even his own student, and the beloved introduced Motehalli in his words castle a sample of earthly beloved, through reflection over his poetry, there is a bas relief of the arrays of his mystical teachings that are mostly written in an encrypted and condensed and metaphoric language found in the delicately texture and underground layers of his words. That is why it is endeavored to study the secondary mystical concepts that the poet has drawn up via the elements of the beloved face out of imagination and later the extensive mystical meanings is commented out of a few verses in his divan.Keywords: The beloved face, mysticism, Hemam's divan -
انسان کامل آن انسانی است که همه ارزش های انسانی در او به طور هماهنگ با یگدیگر رشد کند . اولین کسی که اصطلاح انسان کامل را در عرفان وضع کرد ابن عربی، از عرفای قرن ششم بود. پس از او عزیزالدین نسفی، در قرن هفتم، نخستین نویسنده ای است که کتابی با نام «الانسان کامل» را نگاشت. موضوع این مقاله ، بررسی تطبیقی سیمای انسان کامل با توجه به خطبه متقین و آثار عزیز نسفی می باشد. از آن جا که انسان کامل یکی از اصطلاحات مهم عرفان است، پس باید این انسان کامل را شناخت و سپس ویژگی ها و اوصاف او را دانست . شناختن ویژگی های انسان کامل باید از زبان کسانی باشد که یا خود محقق این راه بوده اند، مثل عزیز الدین نسفی یا امام علی (ع) که خود نمونه والای انسان کامل است . این مقاله بر آن است تا با روش تحلیلی تطبیقی به بررسی سیمای انسان کامل، در آثار عزیز نسفی و خطبه متقین نهج البلاغه بر حسب ویژگی های رفتاری: الهی، فردی، اجتماعی با نمودار آماری مورد تطبیق قرار دهیم و تلاش ورزیم نقاط مشترک و متشابه در این دو شخص عالی قدر را در مقوله انسان کامل بیان کنیم . برآیند این جستار نشان می دهد که در خطبه متقین و آثار نسفی به بهترین نحو ممکن سیمای انسان کامل ترسیم شده است .کلید واژگان: انسان کامل, خطبه متقین, نهج البلاغه, آثار عزیزنسفیPerfect Man, all human values to match his personal growth. The first person who coined the term perfect man in mysticism, Ibn Arabic, from the sixth century mystics. He Azizuddin Nasafî, in the seventh century, is the first author of a book called perfect parachute they wrote. This paper presents a comparative study of the human figure with respect to Nasafîs sermon is righteous and works. The perfect man is one of the important terms in mysticism, have full knowledge of the features and attributes of man he is. This article seeks to examine the human face complete with comparative analysis method, Nasafîs in the works and righteous sermon Nhj¬Alblaghh in behavioral characteristics: divine, personal, social and statistical charts will be implemented. It showed in the sermon righteous and perfect human face Nasafî shown very good.Keywords: The perfecthuman, the pious sermon, Nahjolbalaghe, Nasafî's works
-
وحشی بافقی، در بافق یزد بالیده و پرورش یافته و حضور دو پادشاه صفوی را در مسند قدرت درک کرده است. درگذشت موسس این سلسله؛ یعنی شاه اسماعیل صفوی، با تولد وی در سال930 ه.ق اتفاق افتاده است. چند روایت گوناگون از مرگ وحشی وجود دارد و با تاسف باید گفت که هیچ پژوهشی درباره چیستی و چگونگی مرگ در نگاه وی صورت نگرفته است. چنین پژوهشی مشخصا می تواند برخی از ابهامات را راجع به چرایی «چندگزاره» بودن مرگ وحشی، برطرف کند. به عبارت روشن تر، چرایی و چگونگی مرگ در نگاه وحشی، در هاله ای از ابهام فرو رفته و سبب شده تا چند گزاره درباره مرگ وحشی مطرح شود. چنین به نظر می رسد که در بررسی این «چگونگی» و «چرایی»، از توجه به برخی از اشعار و یا روابط وحشی غفلت شده است. این نوشتار، در تلاش است تا به شکلی مشخص، گزارش های متفاوتی را که از چرایی و چگونگی مرگ وحشی بافقی در دست است، بررسی کرده، برخی از نکات مورد غفلت را یادآوری کند.کلید واژگان: وحشی بافقی, حقیقت و عشق, صداقت, مرگ, شعرJournal Of Research Allegory in Persian Language and Literature, Volume:6 Issue: 19, 2014, PP 117 -132Vahshi bafqhi, Bafghi proud and grown in the presence of the Safavid kings in power is realized. Death of the founder of the dynasty, namely Shah Ismail Safavi, with his birth in 930 AD. Reddit happened. Such research could certainly some ambiguity about why "Chndgzarh" Death of Wild overcome. In other words, why and how to look death in the wild, the dead hung in the balance and caused to be made a statement about the death of the Wild. It appears that the study of the "how" and "why", according to some of the poems have been neglected or wild relations. This paper is trying to clear the way, why and how the different reports Vhshybafqy death is at hand, check, reminding some points neglected.Keywords: Vahshi bafqi, truth, love, honesty, death of Poetry
-
داستان های شاهنامه – اثر ملی و حماسی ارزش مند ایران - بویژه در بخش های اسطوره ای و پهلوانی دارای معانی عمیق و شگرف است. یکی از زمینه هایی که می تواند بستری مناسب برای پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایجی سودمند بدست دهد، بستر نقد و تحلیل شخصیت های شاهنامه است. شخصیت هایی که در شاهنامه نقش آفرینی می کنند، هر کدام می تواند نماد بشر امروزی باشد. تحلیل و نقد کردارها و رفتارهای آنان در روند داستان ها همه به نوعی مشکلات و گرفتاری های انسان امروزی را بتصویر کشیده، که هر روزه با آن ها دست بگریبان است. پژوهش حاضر بر آنست که اختلال شخصیت مرزی را در شخصیت سودابه - نامادری سیاوش و همسر کیکاووس -مورد نقد و تحلیل قرار دهد. در ابتدا ضروری است مقدمه ای پیرامون شخصیت، اختلال شخصیت و ویژگی های شخصیت مرزی بیان شود و سپس صفات و کردارهای سودابه با شخصیت های مرزی مطابقت داده شود.
از ملاک هایی که برای تشخیص اختلال شخصیت مرزی در کتاب DSM-IV آمده، سودابه با پنج مورد هم خوانی دارد که عبارت است از: کوشش های مهارگسسته برای اجتناب از طرد یا رهاشدگی واقعی یا خیالی، تکان شوری، حرکات بیان گر تهدید و خود آسیب زنی مکرر، روابط بی ثبات و شدید و انتقام جویی. البته سودابه جز این ملاک ها، ویژگی هایی چون دروغ گویی، مکر و حیله، تهمت زدن و پلیدی نیز دارد که همه این کردارها به دنبال تغییری است که در خودانگاره او رخ داده است.
کلید واژگان: شاهنامه, سودابه, شخصیت, اختلال شخصیت, اختلال شخصیت مرزیShahnameh the invaluable national epic of Iran especially in its mythic and heroic sections contain stories with in depth meanings. One of the useful areas of research is to analyze and criticize Shahnameh’s characters each of whom can each represent today’s man. The analysis and criticism of their deeds and behaviors throughout the stories in a way portray the dilemmas and problems that today’s man is grappled with everyday. The present article aims to analyze and criticize border line personality disorder in Sudabeh, Syavashe’s stepmother and KayKavus’s wife. At first it is necessary to give and introduction regarding personality and its disorder and characteristics of border line personality, and then Sudabeh’s qualities and her deeds are checked against those with personality disorder. Of the criteria for diagnosis of border line personality disorder mentioned in DSM-IV book Sudabeh’s character corresponds with five characteristics such as reckless attempts to avoid abandonment real or imaginary, anxiety, actions aimed at threatening, repeated self-mutilation, intense and unstable relationships, and vengeance. Apart from these attributes, traits such as telling lies, wile and guile, insult, and wickedness are clearly seen in her behavior all in search of a change taken place in her self portrait.Keywords: Shahnameh, Sudabeh, Personality, personality disorder, border line personality disorder -
همام یکی از شاعران بزرگ ادب فارسی است که با تمسک به تخیل هنری، و چنگ زنی به دامن پرنقش خیال، توانسته است چندین مصداق را با یک نشانه به منظر حضور و ظهور رسانده جهان تازه ی شاعرانه ای بیافریند، زیرا تصویر آفرینی و تصویرسازی یکی از راه های گریز از زبان کلیشه ای و بیرون رفت از زبان عادی و گذر به زبان ابهام آفرین ادبی است و بررسی ریشه ای این گونه موارد تصویرساز، ما را با بخشی از ارزش ها و زیبایی های هنری و بلاغی آشنا می کند. ما در این جستار کیفیت و کمیت تصویر آفرینی همام تبریزی را در مثنوی صحبت نامه - که با چهره ی معشوق نقش زده- در بوته ی «بیان» سنجیده، ابزارهای تصویر ساز او مورد تحلیل قرار گرفته است.
کلید واژگان: همام, صحبت نامه, بیان, زیباشناختی, چهره ی معشوق, زبان ادبیImagery and image creation is one of the techniques to avoid the clichéd and ordinary language and enter the realm of ambiguous literary language. Homam as a great Persian poet, utilizing artistic imagination and colorful imagery, has managed to express several referents in a single sign and create a novel poetic sphere. Profound studies of such examples of imagery familiarize us with some artistic values and rhetorical beauties. In this study, using “expressive” means, we have measured the quality and quantity of Homam Tabrizi’s image creation in Masnavi-e-Sohbatnameh, pictured by the beloved’s face, and analyzed his imagery devices.Keywords: Homam, Sohbatnameh, expressive means, aesthetics, the beloved's face, literary language -
نشریه زبان و ادب فارسی، پیاپی 15 (تابستان 1392)، صص 169 -184
کتاب «بحر الفراسه» یکی از آثار ناشناخته و ارزنده ی عبیدالله خویشکی چشتی از نویسندگان و عارفان فارسی زبان شبه قاره هند در قرن یازدهم هجری 3 است. این کتاب یکی از آثار منثور اوست که در شرح و تفسیر اشعار خواجه ی شیراز به نگارش در آمده است. نسخه ی خطی این اثر توسط نویسنده ی اول این مقاله تصحیح شده؛ لذا با مطالعات انجام شده در این نسخه خطی، سعی گردیده تا برخی از محاسن و معایب موجود در آن بررسی شود، بنابراین این پژوهش بر آن است تا کتاب بحرالفراسه را با رویکرد «نقد محتوایی» مورد بررسی قرار دهد؛ بدین منظور ابتدا امتیازات و محاسن آن همراه با ارائه شواهدی از متن کتاب، ذکر شد و سپس به معایب و نقص های آن پرداخته شد و در تمام موارد هر کجا که لازم بود توضیحاتی از دیگر شروح موجود دیوان حافظ آورده شد.
کلید واژگان: بحرالفراسه, نثر, نقد محتوایی, محاسن, معایبBahr al- Ferasat book is one of the valuable and unknown literary works of Obeid Allah KhishkiCheshti whom is one of the Persian Arifs and Language writers from Indian subcontinent in eleventh Century of Hijri. This book is one of his prose literary works which explains and interpret poems of KhajehShirazi .The manuscript of this work is edited by the writer of this article thus with the perusals done on this manuscript, we tried to inspect the advantages and disadvantages of that, so this investigation is aimed to inspect in content Criticism way with this aim the first privileges and beauties with showing evidence from the text of the book, mentioned and then defects that. In all things wherever is necessary we explained other details existed in Divan of Hafiz.
Keywords: Bahr al- Ferasat, Prose, Content criticism, advantages, disadvantages -
Rays of miraculous eloquence of the holy Quran, a book which is the unique example and the majestic model of eloquence, is reflected in the holy prophet’s words and later on has manifested itself in Imam Ali’s Nahj al-Balagha. The present essay reports an itinerary of stream of eloquence in that great, celebrated book.Keywords: eloquence, brevity, prolixity, omission, emphasis, attribution, layers of similitude, symbol of metaphor, detaching, attaching, allusion
-
نثر فارسی، به عنوان قالبی برای بیان اندیشه، در طول تاریخ هزار ساله خویش دوره های مختلفی را پشت سرگذاشته و جنبه های گوناگون معنوی و لفظی را تجربه نموده است. یکی از گونه های دلاویز نثر فارسی نوشته های عارفانه است. اگر آثار داستانی عرفانی را که مربوط به حوزه نثر روایی است، جدا کنیم، در حوزه نثرهای غیر روایی عرفانی، با مطالب متعددی از قبیل ترسلات، خطابه ها، مجالس، گونه های تعلیمی، کوته نوشته ها، نثرهای دینی، پندنامه ها، سفرنامه، زندگی نامه ها، گزارش ها، مقالات و... مواجه می شویم؛ اطلاعاتی که درباره این گونه ها در کتاب های مربوط به تحلیل نثر فارسی ارائه شده است، بسیار محدود است؛ لذا، در این مقاله سعی شده تا با استفاده از منابع معتبر و ارزشمند، اطلاعاتی درباره نثر غیرروایی و مشخص نمودن قلمرو نثرهای غیر روایی عرفانی به معرفی چهره های مهم و متون اصلی پرداخته شود.
کلید واژگان: نثر غیرروایی, نثر روایی, عرفان و تصوف, عشق و محبتPersian prose as a frame to express thought has undergone different periods during the 1000 years of its history and experienced various spiritual and verbal aspects. One of the most charming types of Persian prose is Gnostic writings. If we separate the mysticism related to narrative prose from fictional works, we will face several items such as letters, lectures, discussions, educational types, short notes, religious prose, advising notes, itinerary, biographies, reports, article, etc. in Gnostic non-narrative prose field. The information that is presented on these types in books related to Persian prose analysis is limited. Therefore, in this article it is tried to present some information about non-narrative prose by means of verified and valuable reference, clarify the realm of Gnostic non-narrative prose, and introduce famous figures and their main works.Keywords: Prose, Non, narrative prose, Narrative prose, Mysticism, Love, compassion -
نورالدین محمد ظهوری ترشیزی در قریه جمند ترشیز از توابع خراسان در حدود سال 944 ق دیده به جهان گشود و پس از رشد و نمو و کسب فضائل و آموختن هنر شاعری در ایام جوانی به دارالعباده یزد رفت و آنجا ندیم و همنشین وحشی بافقی گردید. بعد از مدتی راه شیراز را در پیش گرفت و در آن شهر نزد درویش حسین به کتابت مشغول گشت و سرانجام پس از هفت سال مصاحبت با درویش حسین در سال 988 ق به هند رحل عزیمت افکند، ابتدا در احمدنگر هند با مولانا ملک قمی آشنا شد. در این شهر نظام شاهیان از جمله مرتضی نظام شاه و برهان نظام شاه مربی و حامی او گردیدند و وی را در طبع آزمایی و خلق آثار هنری و تعلیمی یاری نمودند. پس از پانزده سال سکونت در احمدنگر، ظهوری ترشیزی در پی ملک قمی رهسپار بیجاپور گشت و در کنف حمایت ابراهیم عادل شاه ثانی در آمد. وی در این عهد به مقام ملک الشعرایی دست یافت. ظهوری ترشیزی بالغ بر بیست سال از الطاف و مراحم ابراهیم عادل شاه برخوردار گردید و قسمت عمده ای از کلیات آثار ادبی و تعلیمی خود را در بیجاپور فراهم آورد.
کلید واژگان: ظهوری ترشیزی, احمدنگر, بیجاپور, عادل شاه ثانیJournal Of Research Allegory in Persian Language and Literature, Volume:4 Issue: 12, 2012, PP 29 -44Nooredin Mohammad Zuhuri Torshizi was born in Jomand Torshiz village which is a region of Khorasan in about 944. And after growing up and acquiring virtues. He Learned poetry art when he was young and then he went to darolebadeh in Yazd and then he had companionship with Wahshi Bafghi. After a while he went to Shiraz, and there he was occopied writing by darvish Hosain. Then after seven years of his companionship with Darvish Hosain in 988. he imagreated to indea. First he met Moulana malek Ghomi in ahmadnegar. In this city nezamshahiyan such as Morteza Nezamshah and borhan Nezamshah became his master and supporter. And assisted him with ability of poetry and creation of art and didactic works.And then after fifteen years residence in Ahmadnegar Zuhuri Torshizi followed Malek Ghomi to bijapur. He was supported by Ebrahim Adelshah. At this time he achived a poet Laureate.About twenty years zuhuri Torshizi had the kindness and boon of Ebrahim Adelshah. He wrote the majer part of his literary and didactic works in bijapur.Keywords: Zuhuri torshizi, Ahmadnegar, Bijapur, Adelshah saani -
شعر و ادب فارسی ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ و هویت ملی ایرانیان دارد. این سخن گزافه نیست اگر بگوییم آثار ادبی فارسی شناسنامه تاریخی ملت ماست. زیرا بسیاری از اطلاعات تاریخی سرزمین خود را از راه مطالعه ادب فارسی به ویژه شاهنامه فردوسی به دست می آوریم. یکی از موارد موثر در شناخت هویت ملی، آگاهی از چگونگی روابط گذشته ما با دیگر سرزمین هاست. اگرچه هویت امری اختصاصی برای یک فرد یا یک جامعه است؛ اما به مرور زمان رشد می کند و برای بالندگی بهتر به ارتباط با دیگران نیازمند است. در این پژوهش ضمن تعریف هویت و هویت ملی، اندکی از ارتباطات گذشته دو کشور ایران و روم مطالعه شده و با تقسیم این روابط به سه دسته دشمنانه، دوستانه و بینابین (گاه دشمنانه و گاه دوستانه)موضوع هویت ایرانی در روابط دو ملت بررسی شد. در این مقاله روابط دو سرزمین را از نوع بین بین معرفی کرده ایم و شاخصه های آن را در پنج مورد مذهبی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و هنری همراه با شاهد مثال هایی از اشعار شاعران ایرانی قرن های چهارم تا ششم هجری قمری نشان داده ایم.
کلید واژگان: ایران, روم, هویت ملی, شعر فارسی, روابط خارجیPersian poetry and literature has a very close connection with our Iranian culture and national identity. This is not unrelated to say Persian literary is historical token of our nation because we learn the historical data of our territory through of persian poetry and prose, especially Ferdosi's famous reflect, Shahname. One of the cases that help us to find our identity is awareness of the relationship of our ancestors with others. Although the identity is specific matter for an individual or a community but obviously it can grow and develop over time and for have more development it is necessary to have relationship with others. This study while tries to define identity and national identity, it is specified to the last contact between the two country, Iran and Rome. It is divided to three sections: the classification of relationship to hostile, friendly and medieval (sometimes friendly, sometimes hostile) and the relationship between the countries. This article introduced the relationships between two countries as medieval.
Keywords: Iran, Rome, National identity, Persian poetry, Relationships -
نشریه ادب فارسی، پیاپی 3-5 (بهار 1390)، صص 31 -48باتوجه به اینکه جذابیت آثار هنری ناشی از کیفیت ساختاری آنهاست و این ساختار اثر است که میتواند با نوع کارکرد خود چه زبانی، چه بیانی و زیباشناختی در میان دیگر آثار ادبی به برجستگی رسیده و به عنوان یک اثر ادبی در جامعه مطرح شود، در این میان قصد داریم شعر خاقانی، این شاعر بی بدیل ادب فارسی را بدلیل نوع کارکرد زبانی و بیانی اش و با در نظر گرفتن همسوئی شعر و نظم در کلام او از جنبه های مختلف زبانی، بیانی، زیبائی شناختی و آشنایی زدایی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
شگردهای زبان شاعرانه، مجازهای بیان شاعرانه، کاربردهای خاص دستوری و نحوی، ترکیب های معنایی جدید، نوآوری واژگانی و اینکه در شعر خود زبان اهمیت دارد و هدف خلاقیت و آفرینش کلامی است مواردی هستند که اهمیت بحث را بیش از پیش مشخص می کنند.
کلید واژگان: برجسته سازی, توازن, زبان, ساختار, نحو, واژهSince the attractiveness of an artwork roots in its structural strength, and since it can, depending on its linguistic, expressive and aesthetic usage, make an artwork outstanding to the rate that being considered, socially, as a literary word; taking the alignment of the poem and meter in Khaghani word, we are going to analyze his poetry for the type of his linguistic and expressive usage. For he is an inimitable poetic feature in Persian Literature. Techniques of a poetic language, allegories of a poetic expression, specific use of grammar and syntax, new semantic compositions, lexical innovation, the importance of language in verse, and the objective of his works, Creation, are all the things that indicate the significance of the matter.Keywords: harmony, Highlighting, Language, structure, Words
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.