به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب

p. sharifi

  • رحمت الله کریمی زاده، پیام پزشکپور، امیر میرزایی، محمد برزعلی، کاوس کشاورزی، پیمان شریفی*

    در پژوهش حاضر، 14 ژنوتیپ پیشرفته نخود گزینش شده از آزمایش های منطقه ای به همراه ارقام شاهد عادل و آزاد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در هشت محیط (گنبد، گچساران، ایلام و خرم آباد به ترتیب در سه، دو، دو و یک سال) طی سال های زراعی 99-1396 کشت شدند. تجزیه مرکب داده ها، اثر معنی دار محیط، ژنوتیپ و برهم کنش ژنوتیپ در محیط به ترتیب با سهم 43/5، 19/8 و 36/7 درصدی از تنوع کل عملکرد دانه را نشان داد. دو مولفه اصلی اول و دوم به ترتیب 50/89 و 19/39 درصد از تغییرات را توجیه کردند. بای پلات چندضلعی (Polygon view of biplot) نشان داد که ژنوتیپ های 11، 14 و 9، سازگارترین ژنوتیپ ها برای محیط های دو، سه، شش، هفت و هشت و ژنوتیپ های 8، 5 و 13 برای محیط یک بودند. برپایه بای پلات تستر متوسط (Average Tester Coordinate)، ژنوتیپ های 11، 5، 13 و 14 پرمحصول و پایدار بودند. براساس بای پلات مقیاس بندی مبتنی بر ژنوتیپ (Genotype-focused scaling)، ژنوتیپ های 11، 14، 8، 9 و 13 در اطراف ژنوتیپ ایده آل، مطلوب ترین ژنوتیپ ها بودند. شاخص برتری (PI) نشان داد که ژنوتیپ های 11، 9، 16، 13 و 14 در تمام محیط ها و در محیط های مساعد (محیط هایی با عملکرد بالاتر از میانگین کل) و ژنوتیپ های 11، 13، 14، 12 و 5 در محیط های نامساعد (محیط هایی با عملکرد پایین تر از میانگین کل)، ژنوتیپ های برتر بودند. بر پایه نماهای مختلف بای پلات و هم چنین شاخص برتری، ژنوتیپ های شماره 11، 14 و 5 با عملکردی بالاتر از میانگین کل و عملکرد ارقام شاهد آزاد و عادل و پایداری عملکرد در محیط ها، می توانند گزینه ی معرفی ارقام جدید باشند.

    کلید واژگان: تستر متوسط, سازگاری, شاخص برتری, قدرت تمایز
    R. Karimizadeh, P. Pezeshkpour, A. Mirzaei, M. Barzali, K. Keshavarzi, P. Sharifi*

    In this study, 14 advanced chickpea genotypes selected from regional experiments with Adel and Azad, as control cultivars, were cultivated in a randomized complete block design with three replications in eight environments (Gonbad, Gachsaran, Ilam and Khorramabad in three, two, two and one years, respectively) in Iran during 2017-2020 growing seasons. Combined analysis of variance showed that environment, genotype and genotype by environment interaction (GEI) explained 43.5, 19.8 and 36.7% of the total variation of grain yield, respectively. The first and second principal components accounted for 50.89% and 19.39% of variation, respectively. The polygonal view of biplot showed that genotypes G11, G14 and G9 were the most adaptable genotypes for environments E2, E3, E6, E7, E8, E4 and E5 and G8, G5 and G13 for E1. Based on average tester coordinate (ATC) view, genotypes G11, G5, G13 and G14 were the most stable and high-yielding genotypes. The GGE-biplot based on genotype-focused scaling showed that genotypes G11, G14, G8, G9 and G13, in the circles around the ideal genotype, were the most preferred genotypes. The priority index (PI) showed that in all environments and favourable environments (environments with higher than average grain yields), genotypes G11, G9, G16, G13 and G14 and in unfavourable environments (environments with lower than average grain yields), genotypes G11, G13, G14, G12 and G5 were superior genotypes. Based on different biplot views as well as priority index, genotypes G11, G14 and G5 had grain yields higher than average yield and yield of Adel and Azad cultivars. Further, given their grain yield stability in all environments they can be suitable candidates for introduction of new cultivars.

    Keywords: Average tester coordinate, Discrimination, Adaptability, Priority index
  • رحمت الله کریمی زاده*، پیام پزشکپور، امیر میرزایی، محمد برزعلی، کاووس کشاورزی، پیمان شریفی
    شانزده ژنوتیپ نخود و دو رقم تجاری عادل و آزاد به عنوان شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط دیم در چهار منطقه گچساران، گنبد، خرم آباد و ایلام به مدت سه سال زراعی (1398-1395) ارزیابی شدند. ژنوتیپ های 5، 12، 11، 17 و 4 به ترتیب بیشترین عملکرد دانه را داشتند. ژنوتیپ های 18، 16، 6 و 3 از نظر شاخص های واریانس شوکلا (2i)، اکووالانس ریک (Wi)، ریشه خطای میانگین مربع (RMSE)، و به ترتیب پایدارترین عملکرد دانه را دارا بودند. ژنوتیپ های 16 و 18 با ضریب رگرسیون نزدیک به یک، عملکرد بالاتر از میانگین کل و کمترین مقدار انحراف از رگرسیون، ژنوتیپ هایی برتر بودند. تجزیه واریانس ابرهارت و راسل اثر معنی دار برهمکنش ژنوتیپ × محیط (خطی) را نشان داد که بیانگر واکنش متفاوت ژنوتیپ ها در پاسخ به شرایط محیطی بود. ژنوتیپ های 4، 5، 9، 11، 12، 15، 16 و 18 ژنوتیپ های برتر از نظر شاخص عملکرد- پایداری عملکرد (YSi) بودند. بر پایه شاخص ناپارامتری TOP ژنوتیپ های 5، 12، 15، 9 و 4 برتر بودند. بر پایه شاخص برتری لین و بینز، ژنوتیپ های 12، 5، 11، 17 و 18 در کلیه محیط های آزمایشی مطلوب بودند. در مجموع، می توان ژنوتیپ های 4، 5 و 12 را به عنوان ژنوتیپ های با عملکرد بالاو پایدار و مناسب برای ارزیابی در پروژه های تحقیقی- ترویجی مدنظر قرار داد.
    کلید واژگان: نخود, برهمکنش ژنوتیپ × محیط, شاخص برتری, رتبه عملکرد, سازگاری, شاخص عملکرد-پایداری
    R. Karimizadeh *, P. Pezeshkpour, A. Mirzaee, M. Barzali, K. Keshavarzi, P. Sharifi
    Sixteen chickpea genotypes and two commercial cultivars; Adel and Azad as check were evaluated under rainfed conditions using randomized complete block design with three replications at four filed stations; Gachsaran, Gonbad, Khorramabad and Ilam for three cropping seasons (2016-2019). Genotypes 5, 12, 11, 17 and 4 had the highest seed yield. Genotypes 18, 16, 6, and 3 had high seed yield stability based on Shukla variance (2i ), Wrick's equvalence (Wi), root mean square error (RMSE), Si1 and Si2 statistics. Genotypes 16 and 18 with regression coefficient close to one, seed yield higher than average yield and the lowest deviation from regression line were the superior genotypes. Analysis of variance using Eberhart and Russell method showed a significant genotype × environment interaction effect (linear) which indicated different response of genotypes to environmental conditions. Genotypes 4, 5, 9, 11, 12, 15, 16 and 18 were the best genotypes based on yield-stability index (YSi). Based on TOP nonparametric statistics, genotypes 5, 12, 15, 9 and 4 were superior genotypes. Based on Lin and Binns priority index, genotypes 12, 5, 11, 17 and 18 were desirable genotypes in all environments. In conclusion, genotypes 4, 5 and 12 can be considered as high yielding with yield stability and suitable for further verification in research and development projects.
    Keywords: Chickpea, genotype × environment interaction, priority index, yield rank, Adaptation, yield-stability index
  • رحمت الله کریمی زاده*، پیام پزشکپور، امیر میرزایی، پیمان شریفی
    در این پژوهش 18 ژنوتیپ عدس در سه سال زراعی (95-1392) در شرایط دیم مناطق گچساران، ایلام و خرم آباد کشت شدند. بر اساس تجزیه واریانس اثر اصلی افزایشی و ضرب پذیر (AMMI) اثر محیط، ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ × محیط و سه مولفه اصلی اول بر عملکرد دانه معنی دار بودند. بر اساس شاخص انتخاب همزمان (ASV)، ژنوتیپ های G12، G16، G8، G9 و G2؛ ssiSIPC، ژنوتیپ های G11، G12، G9، G2 و G7؛ ssiEV، ژنوتیپ های G9، G11، G2، G7 و G15؛ ssiZA، ژنوتیپ های G12، G9، G2، G16 و G7؛ ssiWAAS، ژنوتیپ های G12، G9، G16، G2 و G8 به عنوان برترین ژنوتیپ ها شناسایی شدند. نمای چندضلعی GGE بای پلات ژنوتیپ های G2 و G12 را با پایداری عملکرد بالا مشخص کرد. نمای محور تستر متوسط (ATC) نشان داد که ژنوتیپ های G1، G10، G18 و G12 علاوه بر پایداری عملکرد، دارای عملکرد بالاتر از میانگین کل نیز بودند. برپایه نمای بای پلات ژنوتیپ ایده آل، ژنوتیپ های G1، G16، G8، G18، G10، G15 و G12 ژنوتیپ های مطلوب بودند. نمای برداریGGE بای پلات نشان داد که محیط E1 (گچساران، 93-1392) با قدرت نمایندگی و جداکنندگی بالا می تواند ژنوتیپ های دارای عملکرد پایدار را متمایز کند. در مجموع، بر اساس نماهای مختلف بای پلات و شاخص های انتخاب همزمان بر پایه مدل AMMI، ژنوتیپ G12 برترین ژنوتیپ بود و می تواند نامزد نامگذاری و آزادسازی به عنوان یک رقم جدید عدس برای شرایط دیم باشد.
    کلید واژگان: عدس, جداکنندگی, سازگاری, شاخص انتخاب همزمان, شاخص های پایداری
    R. Karimizadeh *, P. Pezeshkpour, A. Mirzaei, P. Sharifi
    In this study, 18 lentil genotypes were grown under rainfed conditions for three growing seasons (2013-2016) in Gachsaran, Ilam and Khorramabad field stations in Iran. Analysis of additive main effects and multiplicative interaction (AMMI) revealed that the effect of environment, genotype and genotype by environment interaction and the first three principal components were significant for seed yield. According to the simultaneous selection indices: ssiASV; G12, G16, G8, G9 genotypes and G2, ssiSIPC: G11, G12, G9, G2 and G7 genotypes, ssiEV; G9, G11, G2, G7 and G15 genotypes, ssiZA; G12, G9, G2, G16 and G7 genotypes, and ssiWAAS; G12, G9, G16, G2 and G8 genotypes were identified as genotypes with yield stability. Polygon view of biplot demonstrated that G2 and G12 genotypes with yield stability. The average tester coordinate (ATC) view of biplot illustrated that G1, G10, G18 and G12 genotypes, in addition to high grain yield, had seed yield stability. G1, G16, G8, G18, G10, G15 and G12 genotypes were desirable based on the ideal genotype view of biplot. The vector view of GGE biplot indicated that the first environment (Gachsaran in 2013-2014) was highly discriminating and representative, and could discriminate the genotypes with yield stability. In conclusion, based on different views of biplot and simultaneous selection indices using AMMI analysis, G12 genotype was identified as superior genotype and can be considered as a candidate for being released as new lentil cultivar for dryland conditions.
    Keywords: lentil, discriminating, adaptability, simultaneous selection index, stability indices
  • P. Sharifi*, O. Farzaneh, F. Askari

    In this paper, permanent displacements of gravity retaining walls with back and front fill under seismic excitation due to sliding is investigated. In this regard, by using the upper bound theorem of limit analysis, an expression is presented for obtaining the yield acceleration coefficient and also, critical angles of failure wedges are calculated. Several comparisons are made with other solutions in literature. Effect of variation of dilation angle and ratio of the height of front fill to backfill soil is evaluated on seismic performance of a gravity retaining wall. Results showed that by increasing dilation angles from zero to internal friction angle of the soil, the values of seismic displacement inclines.

    Keywords: Seismic Displacement, Dilation Angle, Gravity Retaining Wall, Yield Acceleration, Performance
  • پیام شریفی، سیدناصر مقدس تفرشی

    در این نوشتار با انجام مطالعات آزمایشگاهی، رفتار بستر مسلح با یک و دو لایه ی ژئوسل تحت بارگذاری تکراری نظیر بار ترافیک وسائط نقلیه بررسی شده است. بارگذاری تکراری با اعمال بیش از 20000 سیکل تا رسیدن نشست به یک حالت پایدار یا بروز نشست های مفرط ادامه یافته است. نتایج نشان می دهد که نشست در سیکل های اول بارگذاری درصد قابل توجهی از نشست نهایی در انتهای بارگذاری را شامل می شود، که این امر مبین اثر سیکل های اولیه به عنوان یک ویژگی رفتاری مهم بستر تحت بارگذاری سیکلی است. ضخامت بهینه ی خاک بین دو لایه ی ژئوسل برای دستیابی به کمینه ی نشست حدود 0٫2 قطر صفحه ی بارگذاری است. همچنین با استفاده از دو لایه ی ژئوسل با فاصله ی بهینه از یکدیگر به جای استفاده از یک لایه ی ژئوسل)با میزان یکسان از ژئوتکستایل مصرفی در هر دو حالت(، می توان مقدار نشست در سطح خاک را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

    کلید واژگان: بستر مسلح, ژئوسل لایه یی, نشست صفحه ی بارگذاری, بارگذاری سیکلی
    P. SHARIFI, S.N. MOGHADDAS TAFRESHI

    T‌h‌i‌s p‌a‌p‌e‌r d‌e‌s‌c‌r‌i‌b‌e‌s a s‌e‌r‌i‌e‌s o‌f l‌a‌b‌o‌r‌a‌t‌o‌r‌y t‌e‌s‌t‌s p‌e‌r‌f‌o‌r‌m‌e‌d o‌n g‌e‌o‌c‌e‌l‌l r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌d s‌o‌i‌l b‌e‌d‌s, w‌i‌t‌h o‌n‌e a‌n‌d t‌w‌o l‌a‌y‌e‌r‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l a‌n‌d d‌i‌f‌f‌e‌r‌e‌n‌t h‌e‌i‌g‌h‌t‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l u‌n‌d‌e‌r r‌e‌p‌e‌a‌t‌e‌d l‌o‌a‌d‌s (l‌o‌a‌d‌i‌n‌g, u‌n‌l‌o‌a‌d‌i‌n‌g a‌n‌d r‌e-l‌o‌a‌d‌i‌n‌g), t‌o s‌i‌m‌u‌l‌a‌t‌e v‌e‌h‌i‌c‌l‌e t‌r‌a‌f‌f‌i‌c l‌o‌a‌d‌s. A s‌o‌i‌l s‌u‌r‌f‌a‌c‌e s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t u‌p t‌o 20000 l‌o‌a‌d r‌e‌p‌e‌t‌i‌t‌i‌o‌n‌s w‌a‌s r‌e‌c‌o‌r‌d‌e‌d, u‌n‌t‌i‌l i‌t‌s v‌a‌l‌u‌e b‌e‌c‌a‌m‌e s‌t‌a‌b‌l‌e o‌r f‌a‌i‌l‌u‌r‌e o‌c‌c‌u‌r‌r‌e‌d d‌u‌e t‌o e‌x‌c‌e‌s‌s‌i‌v‌e s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t. T‌h‌e i‌n‌f‌l‌u‌e‌n‌c‌e o‌f t‌h‌e h‌e‌i‌g‌h‌t o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l l‌a‌y‌e‌r‌s, H, i‌n t‌e‌r‌m‌s o‌f H/D (H: t‌h‌e h‌e‌i‌g‌h‌t o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l l‌a‌y‌e‌r‌s, a‌n‌d D: t‌h‌e l‌o‌a‌d‌i‌n‌g s‌u‌r‌f‌a‌c‌e d‌i‌a‌m‌e‌t‌e‌r) a‌n‌d v‌e‌r‌t‌i‌c‌a‌l s‌p‌a‌c‌i‌n‌g o‌f t‌h‌e t‌w‌o g‌e‌o‌c‌e‌l‌l l‌a‌y‌e‌r‌s, a‌n‌d h, i‌n t‌e‌r‌m‌s o‌f h/D, i‌n t‌h‌e f‌o‌u‌n‌d‌a‌t‌i‌o‌n b‌e‌d, w‌e‌r‌e s‌t‌u‌d‌i‌e‌d. A‌s‌s‌e‌s‌s‌m‌e‌n‌t o‌f p‌e‌r‌f‌o‌r‌m‌a‌n‌c‌e i‌s i‌n‌v‌e‌s‌t‌i‌g‌a‌t‌e‌d f‌o‌r o‌n‌e a‌n‌d t‌w‌o l‌a‌y‌e‌r‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l, w‌h‌e‌r‌e‌a‌s t‌h‌e u‌s‌e‌d m‌a‌s‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l m‌a‌t‌e‌r‌i‌a‌l i‌s k‌e‌p‌t c‌o‌n‌s‌t‌a‌n‌t. F‌o‌r e‌x‌a‌m‌p‌l‌e, t‌h‌e e‌x‌p‌e‌r‌i‌m‌e‌n‌t r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌d b‌y t‌w‌o l‌a‌y‌e‌r‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l w‌i‌t‌h H/D=0.225 h‌a‌s e‌x‌a‌c‌t‌l‌y t‌h‌e s‌a‌m‌e m‌a‌s‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l c‌o‌m‌p‌a‌r‌e‌d w‌i‌t‌h t‌h‌e e‌x‌p‌e‌r‌i‌m‌e‌n‌t r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌d b‌y o‌n‌e t‌h‌i‌c‌k‌e‌r l‌a‌y‌e‌r o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌m‌e‌n‌t w‌i‌t‌h H/D=0.45. T‌h‌e r‌e‌s‌u‌l‌t‌s s‌h‌o‌w t‌h‌a‌t t‌h‌e s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t u‌n‌d‌e‌r r‌e‌p‌e‌a‌t‌e‌d l‌o‌a‌d‌s i‌s t‌h‌e l‌a‌r‌g‌e p‌o‌r‌t‌i‌o‌n o‌f t‌h‌e s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t t‌h‌a‌t o‌c‌c‌u‌r‌s d‌u‌r‌i‌n‌g t‌h‌e f‌i‌r‌s‌t f‌e‌w c‌y‌c‌l‌e‌s o‌f l‌o‌a‌d‌i‌n‌g a‌n‌d u‌n‌l‌o‌a‌d‌i‌n‌g c‌o‌m‌p‌a‌r‌e‌d t‌o t‌h‌e t‌o‌t‌a‌l s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t r‌e‌c‌o‌r‌d‌e‌d a‌f‌t‌e‌r a‌l‌l c‌y‌c‌l‌e‌s. T‌h‌e o‌p‌t‌i‌m‌u‌m v‌e‌r‌t‌i‌c‌a‌l s‌p‌a‌c‌i‌n‌g o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l l‌a‌y‌e‌r‌s w‌a‌s f‌o‌u‌n‌d t‌o b‌e a‌p‌p‌r‌o‌x‌i‌m‌a‌t‌e‌l‌y 0.2 t‌i‌m‌e‌s t‌h‌e l‌o‌a‌d‌i‌n‌g p‌l‌a‌t‌e d‌i‌a‌m‌e‌t‌e‌r (i.e., h/D=0.2). F‌o‌r o‌n‌e l‌a‌y‌e‌r r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌m‌e‌n‌t, w‌i‌t‌h a‌n i‌n‌c‌r‌e‌a‌s‌e i‌n t‌h‌e h‌e‌i‌g‌h‌t o‌f t‌h‌e g‌e‌o‌c‌e‌l‌l, t‌h‌e s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t o‌f t‌h‌e l‌o‌a‌d‌i‌n‌g p‌l‌a‌t‌e d‌e‌c‌r‌e‌a‌s‌e‌s. T‌h‌e r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌d b‌e‌d w‌i‌t‌h t‌w‌o l‌a‌y‌e‌r‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l h‌a‌s m‌o‌r‌e e‌f‌f‌i‌c‌i‌e‌n‌c‌y t‌h‌a‌n o‌n‌e l‌a‌y‌e‌r o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l i‌n r‌e‌d‌u‌c‌i‌n‌g t‌h‌e s‌u‌r‌f‌a‌c‌e s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t, w‌h‌e‌r‌e‌a‌s t‌h‌e s‌a‌m‌e m‌a‌s‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l w‌a‌s u‌s‌e‌d i‌n t‌h‌e f‌o‌u‌n‌d‌a‌t‌i‌o‌n b‌e‌d. F‌o‌r e‌x‌a‌m‌p‌l‌e, t‌h‌e m‌a‌x‌i‌m‌u‌m s‌e‌t‌t‌l‌e‌m‌e‌n‌t‌s o‌f l‌o‌a‌d‌i‌n‌g p‌l‌a‌t‌e f‌o‌r t‌h‌e t‌w‌o l‌a‌y‌e‌r‌s o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l-r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌d s‌o‌i‌l b‌e‌d w‌i‌t‌h H/D=0.225 (h/D= 0.2) a‌n‌d f‌o‌r o‌n‌e l‌a‌y‌e‌r o‌f g‌e‌o‌c‌e‌l‌l-r‌e‌i‌n‌f‌o‌r‌c‌e‌d s‌o‌i‌l b‌e‌d w‌i‌t‌h H/D=0.45, a‌t t‌h‌e e‌n‌d o‌f l‌o‌a‌d‌i‌n‌g, a‌r‌e 36% a‌n‌d 28% o‌f t‌h‌e l‌o‌a‌d‌i‌n‌g p‌l‌a‌t‌e d‌i‌a‌m‌e‌t‌e‌r, r‌e‌s‌p‌e‌c‌t‌i‌v‌e‌l‌y.

    Keywords: Geocell, Reinforced Sand, Layered Geocell, Soil Surface Settlement, Repeated Load
  • حسن محمودی، رضا نگارنده، معصومه جواهری، پرشنگ شریفی، رضا قانعی، عدالت آمین پور، آرش اکبری، الهه کاظمی، یونس محمدی *
    پیش زمینه و هدف

    دیابت، شایع ترین اختلال متابولیکی است که می تواند بر کمیت و کیفیت عمر بیمار تاثیر بگذارد. سواد بهداشتی نشان دهنده مهارت های شناختی و اجتماعی است که انگیزه و توانایی لازم برای درک و استفاده از اطلاعات بهداشتی را ایجاد می کند به گونه ای که فرد بتواند سلامت مطلوب را حفظ کرده و ارتقاء دهد. این مطالعه با هدف تعیین سطح سواد بهداشتی بیماران مبتلا به دیابت شهرستان سقز در سال 1390 انجام گرفته است.

    مواد و روش کار

    مطالعه مقطعی است که جامعه پژوهش در این مطالعه بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به واحد دیابت بیمارستان امام خمینی شهرستان سقز می باشند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه سواد بهداشتی TOFHLA و ویژگی های دموگرافیک است. جهت آنالیز داده ها از آزمون های independent t-test و Analysis of variance استفاده شد.

    یافته ها

    در این مطالعه در مجموع 1563 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو و دارای شرایط شرکت کردند. میانگین سطح سواد بهداشتی بیماران 27.19 بود. رابطه آماری معنی داری بین سطح سواد بهداشتی با سن، جنس و سطح تحصیلات وجود داشت (P <0.05). ولی رابطه آماری معنی داری بین سواد بهداشتی با پیامدهای دیابت شامل رتینوپاتی و نفروپاتی وجود نداشت (P <0.05).

    بحث و نتیجه گیری

    سطح سواد بهداشتی بیماران دیابت نوع 2 شهرستان سقز بسیار پایین است که نیازمند برنامه ریزی برای افزایش سطح سواد بهداشتی بیماران است و با این کار باعث کاهش مرگ و میر و عوارض دیابت در این بیماران شده و از افزایش هزینه های درمانی جلوگیری کرد.

    کلید واژگان: سواد بهداشتی, دیابت نوع دو, نفروپاتی, رتینوپاتی, سقز
    H. Mahmoodi, R. Negarandeh, M. Javaheri, P. Sharifi, R. Ghanei, A. Aminpour, A. Akbari, E. Kazemi, Y. Mohammadi
    Background and Aims

    Diabetes is the most prevalent metabolic disorder. This disorder can affect on different organs of body، and as a result، it can affect the quantity and quality of life. Not having enough knowledge on their own health، one is not able to retain and promote his/her own health. The aim of this study is to determine health literacy among diabetes type 2 patients in Imam Khomeini Hospital، Saqez، Iran.

    Materials and Methods

    The study is a cross-sectional one in which diabetes type 2 patients were participated. Data collection were done by using TOFHLA، and demographic questionnaires. Data analyses was done by using independent t-test and analysis of variance.

    Result

    Totally، 1563 diabetes type 2 patients participated in the study. Mean score of health literacy was 27. 19. A significant relation exist between health literacy with age، sex and education levels. (P<0. 05). The results of the study didn''t reveal any significant relation between health literacy and nephropathy and retinopathy.

    Conclusion

    It is concluded that the level of health literacy is very low، therefore it is crucial to promote health literacy of diabetes type 2 patients.

    Keywords: health literacy, diabetes type2, nephropathy, retinopathy, Saqez
  • هاشم امین پناه، پیمان شریفی *

    یکی از اجزای مدیریت تلفیقی علف های هرز، استفاده از ارقام با توانایی رقابتی بالا در برابر علف هرز است. تعادل بین چگونگی رقابت و قابلیت تولید برنج تحت شرایط وجود و عدم وجود علف هرز، اصلاح ارقام برنج را برای افزایش قدرت رقابت در برابر علف های هرز پیچیده می کند. از تجزیه علیت برای تشخیص روابط بین عملکرد دانه و صفات وابسته به آن در اصلاح گیاهان زراعی استفاده شده است. جهت مطالعه اثر قابلیت بازدارندگی علف هرز توسط برنج، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1387 در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر تنکابن اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت رقم برنج (دیلمانی، خزر، سپیدرود، نعمت، درفک، فجر، شیرودی) و سه لاین (830، 841 و 843) بودند که در حضور علف هرز سوروف کشت شدند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که شاخص توانایی تحمل برنج، وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور، تعداد کل دانه در خوشه و شاخص رقابت به عنوان متغیرهای رتبه اول بر عملکرد دانه تاثیر داشتند. هم چنین، صفات سطح ویژه برگ در 25 روز پس از نشاکاری، طول خوشه، درصد دانه پر در خوشه و سطح ویژه برگ در زمان خوشه دهی به عنوان صفات رتبه دوم عملکرد دانه را تحت تاثیر قرار دادند. وزن خشک بوته سوروف به عنوان یک صفت وابسته به صورت منفی تحت تاثیر شاخص رقابت و سطح ویژه برگ برنج در زمان خوشه دهی بود. با وجود این که صفات فوق بر عملکرد دانه تاثیر مثبت دارند، اما صفات تعداد پنجه بارور و سطح ویژه برگ برنج در زمان خوشه دهی، در مراحل قبل از خوشه دهی قابل اندازه گیری می باشند. بنابراین، انتخاب رقم با عملکرد زیاد دانه، قبل از رسیدن دانه، از طریق این دو صفت امکان پذیر است. رقم شیرودی و لاین 843، با بیشترین میزان صفات سطح ویژه برگ در 25 روز پس از نشاکاری و در زمان خوشه دهی، شاخص توانایی تحمل برنج و شاخص رقابت زیاد، توانایی بالایی در رقابت با علف هرز سوروف دارند و می توانند به عنوان ارقامی مناسب در فرآیندهای انتخاب و هم چنین والدین تلاقی ها به کار گرفته شوند.

    کلید واژگان: توانایی رقابت, تجزیه علیت, سطح ویژه برگ
    H. Aminpanah, P. Sharifi

    One component of integrated weed management is use of cultivars with high competitive ability against weeds. Balance between competitiveness and productivity of rice under condition of presence or absence of weeds, is complicated the breeding of rice cultivars to increase competitiveness against weeds. Path coefficient analysis has been widely used in crop breeding to determine the nature of relationships between the grain yield (GY) and its contributing components. To study the weed-suppressive ability by rice, an experimental was conducted in a randomized complete block design with four replications in Chprsr, Tonekabon Rice Research Station at 2009. The experimental treatments include seven varieties (Daylamani, Khazar, Sepeedrud, Neamat, Dorfak, Fajr and Shiroodi) and three lines (830, 841 and 843) of rice that were cultured in the presence of barnyard grass. The results of path analysis showed ability withstands competition (AWC), thousand grain weight (THGW), fertile tiller number m-2 (FT), filled grain number panicle-1 (FG) and competitive index (CI) as the first-order variables for GY. The traits such as specific leaf area of rice at 25 days after transplanting (Rsla25), ear length (EL), Filled grain percentage (FGP), specific leaf area of rice at heading stage (RslaHD) were as the second-order variables for GY and influenced positively this response variable. Dry weight of barnyard grass biomass was negatively correlated with CI and RslaHD. However, these traits have a positive effect on grain yield, but fertile tiller number and specific leaf area at heading stage are measurable before maturity of grain. Thus, select of cultivar with high grain yield is possible before heading of grain, through these two traits. The variety of Shiroodi and line of 843 with highest value of specific leaf area at 25 days after transplanting and heading stage, high ability withstands competition and competitive index have a high capacity to compete with barnyard grass and can be considered as a suitable cultivar in selection processes and are also used as crosses parents.

    Keywords: Competitiveness, Path analysis, Specific leaf area.
  • پریسا شریفی، مهدی تاج بخش

    به منظور بررسی تاثیر عمل سرزنی بعد از گرده افشانی و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت رقم سینکل کراس 704 از گروه دیررس، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه اجرای گردید. تراکم بوته در سه سطح 53000، 66000، 88000 بوته در هکتار به عنوان فاکتور اصلی و تیمار سرزنی نیز در سه سطح عدم قطع گل تاجی (شاهد)، قطع فقط گل تاجی وقطع گل تاجی همراه با حذف 3 برگ بالای بلال اصلی، به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج این بررسی نشان داد که تعداد بلال در بوته با افزایش تراکم بوته روند کاهشی داشت و بیشترین تعداد بلال در بوته در تیمار اثر متقابل تراکم 53000 بوته در هکتار و قطع گل تاجی و سه برگ بالای بلال اصلی به دست آمد. بیشترین تعداد دانه در بلال در تراکم 53000 بوته در هکتار مشاهده شد و بالاترین میزان وزن دانه در بلال در اثر اعمال تیمار قطع گل تاجی و به دلیل کاهش رقابت گل تاجی و سنبله ماده در کسب مواد فتوسنتزی به دست آمد. در میان تیمارهای سرزنی، بالاترین عملکرد دانه با اعمال تیمار قطع گل تاجی به دست آمد. شاخص برداشت با افزایش بیوماس کل گیاه ذرت همراه بود و در بوته های سرزنی شده نسبت به شاهد برتری نسبی نشان داد. مهم ترین صفات تعیین کننده میزان عملکرد دانه عبارت اند از: شاخص برداشت بلال، قدرت منبع و مخزن، وزن هزار دانه که افزایش کمی این صفات در ترکیب با جذب بیشتر تشعشع خورشیدی منجر به دست یابی به بیشترین عملکرد دانه می شود. نتایج این آزمایش نشان داد تراکم بوته را می توان به منظور حصول حداکثر عملکرد دانه، همراه با قطع تاج گل بعد از مرحله گرده افشانی تا 88000 بوته در هکتار افزایش داد و تراکم مطلوب بالاتری را برای ذرت فراهم ساخت.

    کلید واژگان: ذرت, سرزنی, تراکم بوته, عملکرد دانه, اجزای عملکرد
    P. Sharifi *, M. Tajbakhsh

    To evaluate the effect of plant density and detopping on grain yield, protein content biological yield harvest index, growth indices, number of cob in each plant, No. of row per ear, No. of grain in each row, thousand seed weight of corn (Zea mays L. ar. SC 704), an experiment was conducted at the experimental statues of Research Center of Uremia Agricultural College in 2004. The Treatment design was split plot in randomized complete block design with four replications. The main plots included plant density at three levels (53000, 66000, and 88000 Plants/ha) and the subplets comprised three levels: (1) no detopping (control) (2) removing canopy only and (3) removing canopy and three leaves above the node. Analysis of Variance of data showed that both detopping treatment and plant density influenced the number of kernel per ear ,1000 grain weight, ear weight, total dry weight of biomass, seed yield and harvest index. Canopy detopping led to a marked increase in photo assimilateion import grains. The highest plant density evaluated, 88000 plants per hectare with detopping of three above leaves had the highest number of cobs per square meter. In plant density of 53000 plants per hectare and canopy detopping treatment, the number of grain per ear was greater than other densities. The efficiency of harvest index increased under corn detopping compared with control, and this increase with an increase in photosynthesis contributed to grain yield. It was concluded that major increase in grain yield under high plants density and tassel detopping was due to improvement of physiological indices.

    Keywords: Corn, Detopping, Plan density, Grain yield, Yield components
سامانه نویسندگان
  • پژمان شریفی
    شریفی، پژمان
    مربی Liver and Digestive Research Center, Research Institute for Health Development,، دانشگاه علوم پزشکی کردستان
  • دکتر پیمان شریفی
    شریفی، پیمان
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال