جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "سالک" در نشریات گروه "ادبیات و زبان ها"
تکرار جستجوی کلیدواژه «سالک» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
مجله پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)، سال چهاردهم شماره 1 (پیاپی 44، بهار و تابستان 1399)، صص 155 -180آداب سلوک و تربیت در هر حوزه ای، اصول و روش های مشخصی دارد که تربیت کننده و سالک و آموزنده باید به این اصول آگاهی داشته باشند تا راه های رسیدن به مقصد و هدف اصلی برای سالک و مرید به آسانی هموار شود. در آموزه های عرفانی نیز این روش ها بسیار اهمیت دارد و همه مکتب ها و نحله های عرفانی به آنها پایبند هستند. در سلسله کبرویه نیز مبانی و روش های مشخصی برای تربیت سالک و رساندن او به مقصد اصلی، یعنی معرفت حق وجود دارد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به بررسی آداب سلوک سالک از نگاه سه تن از عارفان برجسته این سلسله، نجم الدین کبری و مجدالدین بغدادی و نجم الدین رازی، پرداخته است. نتیجه به دست آمده نشان می دهد عارفان این سلسله برای سالک در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی و روحانی غیبی، توصیه ها و دستورالعمل های تربیتی مشخص و ارزشمندی دارند.کلید واژگان: نجم الدین کبری, مجدالدین بغدادی, نجم الدین رازی, کبرویه, آداب سلوک, سالکThere are certain methods, rules, and principles in any education system that teachers and learners should be aware of so that the paths to reaching the goal and/or destination could be paved. Such methods are also significant to which all mystic schools adhere. Likewise, there are specific principles and methods in the Kobraviyedynasty for the spiritual wayfarer to reach the main destination. The present study investigates the characteristics of the spiritual wayfarer and addressee and his education from the instructional perspective of three well-known mystics of this dynasty, including Najmuddin Kobra, Majduddin Baghdadi, and Najmuddin Razi, through a critical description of the existing literature. The results show that the mystics of this dynasty have specific educational suggestions and instructions for the spiritual wayfarer and addressee in various individual, social, spiritual, and unseen dimensions. All three authors have listed features in their intellectual system for better audience education that can be examined in the three ways of individual, social, and spiritual-occult values.Keywords: Najmuddin Kobra, Majduddin Baghdadi, Najmuddin Razi, Kobraviye, Etiquette, Wayfarer.
-
در ادبیات فارسی، سفر با دو بعد جسمانی و عرفانی در اشعار شاعران آمده است، بعد معنوی که از آن با عنوان سفر درونی، روحانی و باطنی یاد می کنند، اصل اندیشگانی ادبیات عرفانی است. در این مقاله اندیشه های دو قطب بزرگ عرفان سنایی و مولوی در این رابطه بررسی شده است، سفر در بعد جسمانی و عرفانی در شعر آن ها بسیار توصیه شده اما اهمیتی که سفر باطنی دارد، سفر جسمانی ندارد، حاصل تحقیق نشان گر این است، هر دو شاعر رسالت عرفانی خود را در این دیده اند که انسان را در مسیر شناخت هویت الهی خود قرار بدهند؛ بنابراین توصیه به سفر درونی دارند، سفر اجباری انسان هبوط او از عالم علوی به این جهان است و انسان با سفر درونی باید تلاش کند دوباره به آن عالم برگردد؛ آداب آن نیز ترک شهوات دنیایی و سیر و سلوک عرفانی با پیروی از پیر راهنما است، از این منظر می توان آن را با کهن الگوی سفر قهرمان بررسی کرد.
کلید واژگان: سنایی, مولوی, سفر, جسمانی, درونی, سالکIn Persian literature, travel or journey is mentioned in the poetries with two physical and mystical dimensions, the spiritual dimension which is called internal, spiritual and esoteric journey, is the main idea of mystical literature. In the present article studies the ideas of the two great sources of Sufism, Sana’i and Rumi in this regard. They have seen their mystical mission in putting man on the path to knowing their divine identity; therefore, they recommend an inner journey. The obligatory journey of man is his descent from the Alawite world to this world, and man must try to return to that world again with his inner journey; its etiquette is to abandon worldly lusts and mystical behavior by following the old guide; it can be examined with the archetype of the hero's journey from this perspective.
Keywords: Sana’i, Molana, journey, physical, inner, disciple -
رهروان طریقت در سلوک خود به سوی حضرت دوست، برای رسیدن به پختگی و پالودگی، به ضرورت باید عقبات بازدارنده ای را از پیش روی بردارند. رستم در هفت خوان و شیخ صنعان در «منطق الطیر» عطار از جمله این رهروان اند که توانسته اند با جانفرسایی در عقبات نفس گیر، از فراز و فرودهای راه و گردنه های مهلک و سخت آن بگذرند و راه به حریم دوست برند. در این مقاله ابتدا با استناد بر «شاهنامه»(پهلوانی های رستم در هفت خوان) و داستان شیخ صنعان در «منطق الطیر» موانعی که بر سر راه این دو رهرو در هر دو پهنه عرفان و حماسه وجود دارد مشخص گردیده، سپس با روش تطبیقی و مقایسه ای این عقبات مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی که بیش تر با هدف نمایاندن دشواری های سلوک به رهروان طریق صورت گرفته است، این نتیجه کلی حاصل گردید که در هر دو مسیر، رهرو با عقبات ریز و درشت بسیاری روبه رو است که لازمه رسیدن سالک در عرفان و پهلوان در حماسه به مرز پختگی و کمال، گذز از این گردنه های دشوار است. هرچند این گریوه ها ممکن است در عنوان و شکل با یکدیگر متفاوت باشند اما در ذات و درونمایه و گمراه ساختن رهرو از راه راست سلوک، مشترک اند.کلید واژگان: حماسه, عقبات, شیخ صنعان, رستم, نفس, سالک, پهلوان
-
در ادبیات فارسی، سفر با دو بعد جسمانی و عرفانی در اشعار شاعران آمده است، بعد معنوی که از آن با عنوان سفر درونی، روحانی و باطنی یاد می کنند، اصل اندیشگانی ادبیات عرفانی است، این سفر، سیرالی الله است که در نهایت با فنای فی الله به نوعی به تولد دوباره ی سالک (بقای بعد فنا) ختم می شود، تمام تلاش عرفا در یک کلام، هدایت انسان به این مسیر هست، چناچه اگر اندیشه های عارفان را در طی قرن ها بررسی کنیم به یک پیوند اندیشگانی در این رابطه می رسیم. هرکدام در بیانی دیگر اما مفهومی یکسان بر سفر درونی تاکید دارند. در این مقاله اندیشه های دو قطب بزرگ عرفان: سنایی و مولوی در این رابطه بررسی شده است، سفر در بعد جسمانی و عرفانی در شعر آن ها بسیار توصیه شده اما اهمیتی که سفر باطنی دارد، سفر جسمانی ندارد، حاصل تحقیق نشانگر این است، هر دو شاعر رسالت عرفانی خود را در این دیده اند که انسان را در مسیر شناخت هویت الهی خود قرار بدهند. بنابراین توصیه به سفر درونی دارند، سفر اجباری انسان هبوط او از عالم علوی به این جهان است و انسان با سفر درونی باید تلاش کند دوباره به آن عالم برگردد؛ آداب آن نیز ترک شهوات دنیایی و سیر و سلوک عرفانی با پیروی از پیر راهنما است، از این منظر می توان آن را با کهن الگوی سفر قهرمان بررسی کرد.
کلید واژگان: سنایی, مولوی, سفر, جسمانی, درونی, سالکin Persian literature, traveling has been proposed in the poems. The spiritual dimension which is known as the internal, spiritual, and inner traveling desire has been originated from the thoughtfulness principal of mystic literature. This journey’s destination is God which finally ends up with decay in God is known as a type of rebirth of the faithful follower (called survival after death). All efforts of the mystics revolve around the guidance of human being to this route. If we investigate the thoughts of the mystics during the pass of centuries, we can come across a thought bond within this relationship. Each poet has emphasized about inner journey in a different way but referring to the same concept. In the present research the thoughts of two great figures in mysticism, Sanaee and Molavi, about traveling . The results showed that both poets have understood their mystic responsibility in a way that they considered themselves responsible to guide human beings to enter the route to know their divine identities. Therefore, they have stressed on inner journey. The obligatory journey of human being has exiled him/her from the divine world into this world and human beings should try to re-enter that world through inner journey. To do so, human being should abandon worldly pleasures and should enter mystic routes with the help of a leader. Regarding this view, we can refer to the ancient pattern of heroic journey to the mystic world
Keywords: Sanaee, Molavi, journey, physical, spiritual -
فصلنامه متن پژوهی ادبی، پیاپی 76 (تابستان 1397)، صص 267 -290یکی از وجوه مهم تمایز عارفان از اهل شریعت، اهتمام آنان در طی طریق و سلوک است. در زمینه ویژگی ها و صفاتی که سالکان طریقت باید داشته باشند، عارفان بسیار سخن گفته اند و یا در آثار مکتوب خود، در فصل هایی معین به آن پرداخته اند. شمس تبریزی، عارف نامدار قرن هفتم نیز در این موضوع، سخنان مفصلی بیان کرده است. مشکل مهم در دستیابی به نقطه نظرهای شمس در این زمینه، مانند همه مسائل مطرح در مقالات، پراکندگی آرای او درباره یک موضوع در بخش های مختلف کتاب است. در این مقاله، برای دستیابی به نظرات این عارف درباره ویژگی ها و صفات لازم سالکان، مجموعه ای از دیدگاه های شمس در باب این موضوع، از کل کتاب مقالات استخراج و ارائه گردیده استکلید واژگان: شمس, سلوک, سالک, عرفانOne of the main differences between the mystics and those following the Sharia (orthodox law) is their interest in the holy path or the spiritual journey toward the truth. The mystics believe that lifting the veils between the servant and the ultimate truth, achieving the intuitive knowledge and the perfection of monotheism, is possible through this mystical journey. There are many books and papers by Sufi saints that have addressed the characteristics and attributes that a disciple needs to have to reach the end goal. Shams Tabrizi, the well-known Sufi saint (1185-1248), has also talked about these concepts. However, there is a huge problem in accessing his views on these issues, as they are not gathered in a specific chapter similar to other concepts in his book, al-Maqalat, and are spread in different parts of the book. In this article, this issue has been addressed and the related concepts have been separated from the al-Maqalat book to have a better access to Shams Tabrizis views on characteristics and attributes of the seekers of the ultimate truthKeywords: Seeker, Shams, Mysticis
-
داستان «اسکار و خانم رز» اثر نویسنده مشهور فرانسوی اریک امانوئل اشمیت، روایتگر سیر و سلوک معنوی کودکی به نام اسکار است. اسکار که به سبب ابتلا به سرطان خون در بیمارستان بستری است، با راهنمایی پرستاری به نام خانم رز (= مامی رز)، تصمیم می گیرد که به خدا نامه هایی بنویسد. در این داستان، اسکار خردسال، بطور تمثیلی، سالکی خام و نوپا بوده و خانم رز حکم پیر و مرشد او را دارد. در ادبیات پارسی نیز داستان هایی با مضمون سفرهای معنوی وجود دارد. مراحل سفر معنوی در برجسته ترین اثر منظوم عطار، کتاب منطق الطیر، شامل «طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت، فقر و فنا» است. در مقاله حاضر نگارنده کوشیده است تا پس از تحلیل و تطبیق وادی های یادشده با مراحل سلوک اسکار شباهت های این دو اثر را برجسته و به مخاطبان عرضه نماید. دلیل عمده ی شباهت های میان مراحل سفر در هر دو اثر را می توان پیش زمینه ی مذهبی آن دو دانست.کلید واژگان: ادبیات تطبیقی, اشمیت, سفر معنوی, سالک, عطارThe story of Oscar and the Lady in Pink by the famous French novelist and fiction writer Eric-Emmanuel Schmitt concerns the spiritual journey of a little boy named Oscar, who suffers from leukemia and has been living in a French hospital for a long time. Oscar, being guided by an incredible nurse called Mamie-Rose, decides to write letters to God. In this story, Oscar and Mamie-Rose play the role of a naive spiritual traveler and a mentor, respectively. In Persian literature, also, there are some stories on spiritual journeys. The book Mantegh-al-tair (the language of birds), the classic work of the Persian poet Attar, represents a superb example in this case. The seven stages of spiritual journeys, mentioned in the book, include quest, love, wisdom, independence, monotheism, amazement, indigence and death. The present article aims at comparing the stages of spiritual journeys in the aforementioned great works. The major reason why the two works share several points of similarity, as far as the stages of spiritual journeys are concerned, is their religious background.Keywords: Attar, Schmitt, comparative literature, spiritual journey, spiritual traveler
-
شاعران در آثار تعلیمی و عرفانی، برای بیان آموزه های مورد نظر خود، از صور هنری گوناگونی مانند تمثیل و نماد استفاده می کنند. هدف از نگارش این مقاله نیز بررسی تصاویر هنری و به ویژه نمادهای ساخته شده با کودک و دوران کودکی در این آثار است. در اشعار عرفانی و تعلیمی، نه تنها اندیشه هایی درباره چگونگی تربیت کودکان وجود دارد، بلکه هر یک از مراحلی که کودک پشت سر می گذارد تا به بزرگ سالی می رسد، دست مایه ساختن تصاویر گوناگون قرار گرفته است. کودک و دوران کودکی نمادی از افراد نادان و ناتوان، سالکان مبتدی، انسان های دنیامدار، ظاهر بین، گرفتار هوا و هوس و مقلد است. در برخی مواقع به کودک و دوران کودکی، به خصوص زمانی که رمز سالکان و عارفان قرار می گیرد، نگاه مثبتی دیده می شود؛ اما در بیشتر مواقع نگرش به آن ها منفی است و صفت هایی همچون نادان، ناقص، غافل، ترسو، گرفتار ظواهر و هوا و هوس و انجام دهنده کار بیهوده به آن ها نسبت داده می شود.شعر،کلید واژگان: شعر, کودک, دوران کودکی, نماد, سالک, دنیامداری, نادان, ظاهربینPoets use different artistic forms, such as allegory and symbol to express their thoughts in educational and mystic works. In particular, this paper is to investigate the artistic images and symbols made with the theme of child and childhood in these works. Not only there are some thoughts about child training in educational and mystic poems, but each of his growth stages, up to his adulthood, can be considered as a symbolic theme. Child and childhood are symbols of foolish and weak people, novice wayfarers, and the ones who are secularist simple-minded self-seeker imitators. However, there is sometimes a positive approach to child and childhood, particularly when they are the symbols of mystics, but they are often attributed as foolish, faulty, ignorant and timid people who live ineffectively.Keywords: Poetry, Childhood, Symbol, Wayfarer, Secularist, Foolish, Simple, minded
-
نوشیدن شراب معرفت الهی کاری بس صعب و دشوار است؛ ولی خداوند که نهایت کمال و جمال است، مستور از کل موجودات نیست. او خلق کرده تا در صورت مخلوقات شناخته شود.مولانا در دریای بی کران مثنوی از معرفت حق تعالی بسیار سخن گفته است. به اعتقاد او هر چند خداوند قابل شناخت نیست و دلایل این دور از دسترس بودن را نیز بیان می کند ولی دست رد بر سینهارباب سلوک نمی زند و راه های شناخت حق را نیز بر می شمرد او معتقد است تا حضرت حق بویی از گلشن اسرار معرفت به دماغ جان نرساند شناختی حاصل نخواهد شد. از دیدگاه مولانا، شناخت و معرفت حق برای عارف نتایجی در بر دارد از جمله: اتصال علم عارف به علم حق، بسته شدن زبان، ترس و رسیدن به شادی مطلق.
کلید واژگان: مولانا, مثنوی معنوی, معرفت, عارف, سالکDrink the wine of divine knowledge is unwieldy and difficult task; but God who is the ultimate of perfection and beauty is not covered from all creatures. He created to be known in the faces of His creatures. In the endless sea of Masnavi, Molana has spoken a lot about God’s knowledge. He believed although God is not knowable and stated reasons for this being away, he didn’t rejected Lord of Conduct and counted the ways of recognizing God. He believed that there is no knowledge when God doesn’t allow to smell our souls scent of garden of knowledge secrects. In view of Molana, cognition and knowledge have some consequences for mystic such as: Connecting God’s science to the mystic’s science, closing tongue, fear and achieving absolute happiness.
Keywords: Molana, Masnavi Manavi, knowledge, Mystic, seeker -
بیهیچ شکی، حوزهی عرفان و تصوف، مهمترین حوزه در ادبیات کلاسیک ایران است، که در آن یک حرکت درونی و باطنی به سمت جایگاه و مبدا اصلی که همان قرب الهی است، انجام میگیرد. در مسیر حرکت، سالک با مشکلات و سختیهای زیادی روبرو میشود، که گاهی او را از هدف اصلی دور میسازد. مشایخ صوفیه مریدان خود را به «ذکر» مدام سفارش میکردند تا مرید به این وسیله خود را از حجاب نسیان و غفلت نجات دهد و با کمک پیر به سرمنزل مقصود برسد. ذکر گفتن همراه با آداب و رسوم خاصی بوده که سالک پس از رعایت آنها زیر نظر شیخ به تلقین ذکر میپرداخته است. در این مقاله ضمن معرفی اجمالی عرفان و تصوف اسلامی، به بیان جایگاه ذکر، آداب و رسوم آن، مراتب ذکر، مهمترین ذکرها و... در ادبیات صوفیه میپردازیم و نظرات برخی از بزرگان و مشایخ صوفیه را دربارهی ذکر نقل خواهیم کرد.
کلید واژگان: عرفان و تصوف, ذکر, سالک, پیر و شیخObviously, Gnosticism and Sufism are the most important areas in the field of classic literature of Iran in which there is an inner movement towards its original source that is close to God. In the course of movement, the follower encounters a lot of problems that sometimes take him away from the main goal. Sufism sheikhs recommended steady "remembrance" to their followers so that they could rescue themselves from forgetfulness and ignorance and arrive at the destination being helped by his leader. Remembering has had special ceremonies. Doing them under the supervision of sheikh, the follower has recited remembrance. In this paper, while introducing Gnosticism and Sufism in Islam briefly, we have dealt with the place of remembrance, its ceremonies, its ranks, the most important remembrance etc. in Sufism literature. Moreover, we have analyzed the points of view of some Sufism pioneers and sheikhs concerning remembrance.
Keywords: nosticism, Sufism, remembrance, follower, wise, sheikh -
نشریه زبان و ادب فارسی، پیاپی 6 (بهار 1390)، صص 127 -159
مقامات و احوال طریقت از آغاز پیدایش تصوف، بنا بر شیوه ی سلوک فرقه های گوناگون صوفیه تقسیم بندی هایی دارد که گاه هم از جهت تعداد و هم از جهت تقدم و تاخر با هم اختلاف هایی دارند. اما تقریبا تمامی فرقه ها، توبه را اساس و اولین مرحله ی سلوک به شمار آورده اند. مثنوی مولانا نیز از ابتدا که با « نی نامه» آغاز می شود، تا انتها که با حکایت ناتمام «دژ هوش ربا» سرانجام می پذیرد، قصه ی جدایی ها و دوری از نیستان و برانگیختن انسان- انسان اسیر در چنبره ی نفس اماره و حبسگاه خاک - در طلب اصل خویش است و سیر استکمالی انسان بدون توبه در ابتدای سلوک میسر نیست. بنابراین مولانا در جای جای مثنوی بنده را به توبه تشویق و تحریک می کند. این مقاله کوششی است در بررسی موضوع « توبه » از نگاه مولانا که پس از مقدمه و نظر تعدادی از مشایخ صوفیه در این مورد، دیدگاه خاص مولانا را در ارتباط با این مقوله پی گیری می کند. منابع مورد استفاده در این پژوهش در درجه ی نخست آثار مولانا به ویژه « مثنوی» و سپس امهات آثار عرفانی مرتبط با این موضوع است. نوع روش پژوهش در این مقاله عمدتا تجزیه و تحلیل عقلانی و به صورت کتابخانه ای است. نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده آن است که: چون مولانا مثنوی را در حالت شور و سماع و مستی می سروده نکات عرفانی، به صورت پراکنده در خلال حکایت های آن بیان شده است و برای دریافت دیدگاه مولانا در خصوص هر کدام از آنها ناگزیر باید شش دفتر مثنوی را با دقت هر چه تمام تر جست و جو کرد. این پژوهش تلاشی برای تدوین دیدگاه مولانا در زمینه ی «توبه» به گونه ای منظم و منطقی است. با این هدف که پژوهندگان نکات عرفانی مثنوی برای بررسی این مقوله، نیازی به مطالعه ی تمام مثنوی نداشته باشند.
کلید واژگان: توبه, مولانا, سالک, عرفان, تصوفFrom the very beginning of Sufism existence, Mystic's Stations and affections of observance have divisions according to ways of the Sufis conduct orders which at times have differences with regard to number as well as priority and posteriori. Yet all orders have considered Repentance as the first and the base of conduct.Molana's Mathnavi also begins with Nei Name from the beginning and ends with an incomplete story called "Deje Hooshroba" a story of separation and aloofness from Neystan and excitation of man, captured in the evil prompting self and soil prison, in seeking his origin while his perfection is not possible without Repentance in start of the conduct. Therefore, Molana encourages man to repent through pages of Mathnavi. This essay tries to investigate the" repentance" subject from Molana's point of view and after the introduction and the ideas of some Sufi masters, Molana's special belief in this regard is discussed. The references used in this research, in the first place are Molana's works especially, Mathnavi, as well as the most important mystical works related to this issue. The manner of researching in this essay is mainly rational analysis and library method. The conclusion of this research is: because Molana has composed Mathnavi, being full of emotions, mystic singing and dancing, mystical points have been interpreted and scattered among his stories. So to find out Molana's point of view in each of them one cannot help searching all six volumes of Mathnavi in great detail and care. This research is an effort to collect Molana's view points regarding repentance in logical and systematic method to leave no need for researchers of Mathnavi's mystical ideas to go through all six volumes of Mathnavi for this topic.
Keywords: Repentance, Molana, Mystic seeker, mysticism, Sufism -
بنابر اعتقاد اکثر عرفا ، اولین منزل در سلوک طریقت ، طلب و شوق انسان برای بازگشت به وطن اصلی خویش است . این شوق و میل به بازگشت به اصل خویش به مصداق، کل شیء یرجع الی اصله (هرچیزی به اصل خویش باز می گردد) نه تنها در انسان ، بلکه در تمامی ذرات عالم هستی جریان و سریان دارد . جزو ها را روی ها سوی کل است بلبلان را عشق با روی گل است (مثنوی ، 1/767) آنچه از دریا به دریا می رود از همانجا کآمد، آن جا می رود از سر که سیل های تیز رو وزتن ما جان عشق آمیز رو (مثنوی،1/772 771) مولوی نیز از همان نخستین ابیات مثنوی (نی نامه) سخن خود را با دعوت به گوش فرا دادن به درد دل های " نی " آغاز می کند که به سبب دوری از نیستان ، شکوه سر می کند و از آنجا که به اعتقاد اکثر پژوهش گران، تمام مثنوی در هجده بیت " نی نامه" خلاصه شده است ، مثنوی مولانا به عبارتی ، داستان همین شوق و طلب است و بیشتر حکایات فراوانی که مولانا در مثنوی بیان می کند ، به نوعی هدفش بر افروختن شعله ی" طلب" و اشتیاق در دل سالکان راه حق است . این مقاله کوششی است در بررسی موضوع " طلب " از نگاه مولانا که پس از مقدمه و نظر تعدادی از مشایخ صوفیه در این مورد، دیدگاه خاص مولانا را در ارتباط با این مقوله پی گیری می کند . منابع مورد استفاده در این پژوهش در درجه ی نخست آثار مولانا به ویژه"مثنوی" و سپس امهات آثار عرفانی مرتبط با این موضوع است. نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده آن است که چون مولانا مثنوی را در حالت شور و سماع و مستی می سروده نکات عرفانی ، به صورت پراکنده در خلال حکایت های آن بیان شده است و برای دریافت دیدگاه مولانا در خصوص هر کدام از آنها ناگزیر باید شش دفتر مثنوی را با دقت هر چه تمام تر جست و جو کنیم . این پژوهش تلاشی برای تدوین دیدگاه مولانا در زمینه ی"طلب" به گونه ای منظم و منطقی می باشد. با این هدف که پژوهندگان نکات عرفانی مثنوی برای بررسی این مقوله ، نیازی به مطالعه ی تمام مثنوی نداشته باشند .
کلید واژگان: طلب, مولوی, سالک, عرفان, تصوفAccording to most of mystics, the first stage in the mystical conduct is the man's desire to return to his homeland. This desire and willpower to return to origin (Everything returns to its origin) is flowing, not only in humans, but also in all substances. The faces of particulars are set towards the universals nightingales Play game of love with the rose. (Mathnavi, 1/767).That which is of the sea is going to the sea: it is going to the place , Whence it came. (Mathnavi, 1/771).From the mountain the swift-rushing torrent, and from our body the soul , Whose motion is inspired by love. (Mathnavi, 1/772). Molavi also from the very beginning of his verses in Mathnavi (Ney Name) starts his speech by inviting people to listening to the sufferings of Ney for being abandoned from Neystan. Since all the researchers believe that all Mathnavi has been summarized in the eighteen verses of Ney Name, Maulana's Mathnavi is the story of this desire and many of the tales interpreted by Maulana, aim to inflame the fire of desire in seeker and mystic traveler's heart. This paper aims at investigating the" Quest" subject from Maulana's point of view. Maulana's special belief in Mathnavi is discussed after some Sufi masters and ideas introduce. The manner of researching in this essay is mainly rational analysis and library method. Since Mathnavi has been composed full of emotions, mystic singing and dancing, mystical points have been interpreted and scattered among his stories. So, to find out Molana's point of view in each of them, one cannot help searching all six volumes of Mathnavi in great detail and care. This research is an effort to collect Molana's view points regarding quest in logical and systematic method to leave no need for researchers of Mathnavi's mystical ideas to go through all six volumes of Mathnavi for this topic.
Keywords: Quest, Molana, Mystic seeker, mysticism, Sufism -
پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، پیاپی 2 (تابستان 1388)، صص 129 -156در این مقاله برآنیم تا به بررسی جایگاه سخنان عارفانه ومفاهیم اخلاقی در اشعار هوشنگ ابتهاج (1306) بپردازیم.
انسان کامل ازنظر ابتهاج آن عاشقی است که به تعبیر او ایمان خلیلی دارد. از مرگ نمی هراسد و در بلای عشق وپیمانی که روز الست با او بسته اند، ثابت قدم وصبور باشد.
تجلی خداوند متعال در همه پدیده ها ودریافت اسم اعظم در هر موجودی، نکته ای است که در سخنان ابتهاج یافت می شود. این گفته نشان دهنده آن است که جهان را از دیدگاه عارفان و حکیمان مظهر اسماءالله بدانیم.
اهمیت دادن به دل وتهذیب آن از رذایل،قطع تعلقات نفسانی ودنیوی،دوری از خلق وخلوت گزینی برای دریافت تجلی خداوند متعال دردل، نکته درخور توجه دیگری است که ابتهاج بدان نظر داشته است.وی دل را بهترین مرید وراهنمای سالک در مسیر سلوک معرفی می کند و بر آن است که از طریق راز ونیاز واشک و آه، می توان دل را مصفا ساخت وبه دیدار دلدار راه یافت.
این بررسی با توجه به مجموعه آثارابتهاج تاپایان دفتر سیاه مشق (4)انجام پذیرفته است.
کلید واژگان: خدا, عشق, عرفان, تجلی, دل, معشوق, سالک, الستIn this article, we investigate the place of mystical words and empression of mystical and ethnical concepts in ebtehaj’s poetry.In the view of ebtehaj the perfect human is a lover who has a khalil faith. He doesn’t fear death and he is stead fast and patient in disaster of love and that contract which has been done in the day of the worlds creation, the earliest day (Alast).God’s manifestation in all phenomenons and finding the greatest name in every creature are found in ebtehaj words. This statement indicates that universe is the epitome of gods name in the view of sages and philosophers.The considerable point that ebtehaj has concentrated on it is consider to the heart and refine it frome iniquities, leave the worldly and carnal desires and attachment, being separated from people and secluded to receive god on high in his heart. He introduces the heart as the best disciple and guide for way farer in deportment way. He expresses that we can make heart pleasant and visit beloved by communing and weeping.This study has been done to the end of “siyah mashgh 4” as regarded to the collection of ebtehaj works. -
سنایی غزنوی-شاعر قرن ششم- در سیرالعباد الی المعاد و آلیگیری دانته- شاعر ایتالیایی قرن پانزدهم میلادی- در اثر مشهور خود کمدی الهی، با استفاده از تمثیل های گوناگون و تاثیرشان بر روح، به آیین آخرت شناسی تاکیدی بیشتر دارند و در حقیقت، این دو اثر، آرمان شهر یا مدینه فاضله ای هستند که انسان کامل را توصیف می کنند.از آنجا که اساس داستان هر دو اثر، ماجرای روح است که از نوعی پدیده شناسی روح در یک سفر طولانی و پر مشقت حکایت می کند، می توان به مضامین و اهدافی مشترک میان آن دو دست یافت. در این مقاله، ضمن معرفی اجمالی این دو اثر، موارد شباهت ها و تفاوت های آن دو بررسی شده است.کلید واژگان: سیرالعباد الی المعاد, کمدی الهی, سنایی غزنوی, دانته آلیگیری, عرفان, سالک, تمثیل, روحSanai Qaznavi - the sixth Century poet in his work "Seir Al Ibad Ila Al Maad" and Aligheri Dante- the Italian pad ofthe fifteenth century AC in his famous work "Di vine Comedy" emphasize the existence of another world through different allegories. In fact these two works depict the utopia which describes a perfect human being. Since he stories of both works are based on phenomenology oftwo spirits in a long and difficult quest. common themes and objectives could be found. The present article studies the similarities and differences between the two works.Keywords: Seir Al Ibad Ila Al Maad. Divine Comedy. SanaI Qaznavi, Aligheri Dante. allegory, spirit
-
انتخاب پیر، برای پیمودن طریق معرفت و دست یابی به اسرار الهی، از مسایل اساسی در عرفان و صوفیه به حساب می آید. از نظر اهل صوفیه سیر و سلوک در مسیر پر فراز و نشیب بدون بهره گیری از وجود پیری که خود به مرحله کمال در طریقت رسیده، امکان پذیر نیست. در مقاله سعی شده است به بررسی موضوع پیر از دید عارفان، حافظ شیرازی و گومیلیوف شاعر روس که متاثر از تصوف شرقی است و همچنین به دلایل تاثیرپذیری گومیلیوف از حافظ شیرازی در پذیرش پیر پرداخته شود. شمس الدین محمد حافظ شیرازی وجود پیر را برای حل معضلات اسرار آفرینش و تهذیب نفس و همچنین رسیدن به معرفت حق تعالی ضروری می داند، گرچه پیر خاصی را در اشعار خود معرفی نمی کند. گومیلیوف برای خلق نمایشنامه منظوم «فرزند خدا» از موتیوهای شرقی کمک گرفته است و تحت تاثیر تعالیم تصوف اسلامی و نیز اندیشه های حافظ، به موضوع پیر و اهمیت آن برای رسیدن به کمال پرداخته است. با بررسی نمایشنامه «فرزند خدا»، به این مطلب پی می بریم که گومیلیوف درباره پیر نقطه نظرات مشابهی با اهل تصوف و حافظ دارد. پیر گومیلیوف صاحب «حکمت» و عالم به «اسرار هفت آسمان و عناصر اربعه» از جانب خداوند، برای هدایت سالکان است.
کلید واژگان: پیر, درویش, صوفیه, سیر و سلوک, سالک -
عطار در ابیات 616 تا 680 منطق الطیر شیوه خاصی را در استفاده از سمبل ابداع کرده است. او در این بخش، که 65 بیت دارد، با سیزده پرنده گفت وگو می کند.
گفت وگو با هر پرنده در پنج بیت ارائه شده است و در هر پنج بیت، ساختاری سه جزئی وجود دارد که در آن، یک پرنده، یک پیامبر و یک شخصیت منفی (ضد قهرمان) دیده می شود.
پرنده در سه مفهوم طیر، سالک و روح؛ پیامبر در مفهوم نبی، ولی خدا، و پیر؛ و شخصیت منفی در معنای قاموسی واژه، نفس و جسم به کار رفته است. این سه مفهوم در تمام قسمت های سیزده گانه ثابت است.
در منطق الطیر به نقش نمادین اعداد هم توجه شده است و شاعر به رمز چندین بار بر اعداد خاصی تاکید می کند.
کلید واژگان: سمبل (نماد), پرنده, پیامبر, سالک, ساختار -
سیاوش یکی از محبوب ترین و مظلوم ترین قهرمانان شاهنامه است که در این داستان نقش یک قربانی بی گناه و مقدس را بازی می کند.
داستان سیاوش در زمره داستان های پهلوانی و عارفانه شاهنامه است که در آن، پهلوانی و عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند. سیاوش در مسیر داستان، سیر و سلوکی عارفانه دارد، یعنی همان رسیدن از مرحله طلب تا فنا که در حقیقت عبارت است از نجات نفس انسانی و امیال بشری. بنابراین، چهره او سیمای یک سالک واصل است و مجموعه کراماتش مانند گذشتن از آتش و پیشگویی های او درباره اتفاقات پس از مرگش که چهارده سال بعد محقق می شود، قداست سیاوش را تا سرحد پیامبرگونه بودن بالا می برد.
این داستان که در حقیقت نمایشی بس تلخ از مظلومیت سیاوش است، در ذهن خواننده خود از سیاوش الگویی پهلوانی، دینی و عرفانی می سازد و خوی و خصلت او در این داستان، تصویری از انسان کامل را به یاد آدمی می آورد.
کلید واژگان: سیاوش, سالک, جوانمرد, متوکل, واصلSiyāvash, a character in Ferdowsi's epic, Shāhnāmeh, was the son of Kai Kavoos, king of Iran, Due to the treason of his stepmother, Sudābeh, Siyāvash selfexiled himself to Turan where he was killed innocently by order of the Turanian king, Afrāsiāb and was later on avenged by his son, Kai Khosrow. Siyāvash is one of the beloved characters in Shāhnāmeh who was wronged, and is a symbol of innocence in Persian Literature. In a sense he has a mystic character, a holly traveler (Sālek) who travels from the stage of spiritual quest (talab) to the stage of annihilation (fanā). He passes safely through fire, can prophesy the things to happen fourteen years after his death, and reminds us of the anthropos teleios (Perfect Man).Keywords: Siyavash, Holly Traveler (Salek), A man of chivalry, Reliant, Origin
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.