جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "عثمان" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"
تکرار جستجوی کلیدواژه «عثمان» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
در تاریخ الرسل و الملوک ظاهرا برای نخستین بار گزارش شده است که در حادثه یوم الدار یکی از صحابه پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم به نام نیار بن عیاض اسلمی بدست یاران عثمان بن عفان کشته شد. با توجه به گزارش یاد شده، پژوهش حاضر می کوشد با بررسی و نقد تاریخی روایت قتل نیار بن عیاض اسلمی به دو سوال زیر پاسخ گوید:1- چرا مصادر متقدم بر تاریخ طبری، روایت قتل نیار بن عیاض اسلمی را گزارش نکرده اند؟2- چرا امیرالمومنین علیه السلام در برابر داعیان خونخواهی عثمان و در راس آنها معاویه، به موضوع قتل نیار بن عیاض اسلمی احتجاج نکرده است؟هدف از واکاوی روایت قتل نیار بن عیاض اسلمی آن است که روشن گردانیم این گزارش تاریخی بیش از آنکه به یک واقعیت تاریخی و عینی نزدیک باشد، به یک داستان دروغین می ماند که در سالیان متاخرتر از حادثه یوم الدار ساخته و پرداخته شده است. یافته های مقاله حاضر گویای آن است که گمان نمی رود صحابه ای بدین نام، وجود خارجی نداشته است؛ و با فرض پذیرش وجود خارجی نیار بن عیاض، بنظر نمی رسد که وی در ماجرای محاصره خانه خلیفه بدست یاران عثمان کشته شده باشد. در نتیجه نه مصادر متقدم بر تاریخ طبری آن را گزارش کرده اند و نه شخص امیرالمومنین علیه السلام در برابر ادعای خونخواهی معاویه در مورد قتل عثمان بدان احتجاج و استناد نموده است.
کلید واژگان: امام علی علیه السلام, عثمان, نیار بن عیاض اسلمی, معاویه, معترضان, طبریIt is apparently reported for the first time in the History of the Prophets and Kings (Tarikh al-Rusul wa al-Muluk) that one of the companions of the Prophet (PBUH) named Nayyar bin Ayaz Aslami was killed by the companions of Uthman bin Affan in the incident of Yawm al-Dar. According to the report, the current study attempts to answer the following two questions by examining and criticizing the narrative of Nayyar's murder: first, why did the earlier sources of Tabari's history not report the story of the murder of Nayyar bin Ayaz Aslami ? Second, why did Amir al-Mu'minin (AS) not object to the murder of Nayyar bin Ayaz Aslami against the bloodthirsty advocates of Uthman and Mu'awiya? The purpose of analyzing the narrative of the murder of Nayyar is to make it clear that this historical report is not a historical and objective reality but a false story that was made up years after the incident of Yawm al-Dar. The findings of this article show that there was no companion with this name, and assuming the existence of Nayyar, it does not seem that he was killed by the allies of Uthman in the siege of the Caliph's house. As a result, neither the earlier sources on Tabari's history have reported it, nor Amir al-Mu'minin (AS) has protested against Muawiya's claim of bloodlust regarding the killing of Uthman.
Keywords: Imam Ali (AS), Uthman, Nayyar bin Ayaz Aslami, Muawiya, protesters, Tabari -
عثمان بن عفان خلیفه سوم مسلمانان (23-35 ه) در شورشی که علیه وی در مدینه رخ داد، توسط عده ای از مسلمانان به قتل رسید. امام علی (ع) علی رغم مخالفت با چنین اقدامی، قاتلان او را مورد محاکمه قرار نداد و آنان را مجازات نکرد. بنابراین سوالی که در این جا هست این است که علت یا علل عدم قصاص قاتلان عثمان توسط امیرالمومنین (ع) چه بوده است؟ علی رغم پیچیده گی های خاص موضوع به جهت جواب های گوناگونی که در این خصوص مطرح شده، واکاوی این موضوع- با بهره گیری از روش توصیفی و تحلیلی- نشان می دهد، هر چند امیرالمومنین (ع) به دنبال رسیدگی به ماجرای قتل عثمان و مجازات قاتلان وی بوده، اما مشخص نبودن قاتلان مباشری عثمان و شرایط خاصی که حضرت در دوره زمامداری خویش با آنها مواجه شده، عملا به آن حضرت اجازه نداده است در این زمینه کاری صورت دهد.
کلید واژگان: امیرالمومنین(ع), عثمان, قتل, قاتلان, قصاصUthman ibn Affan, the third Muslim Caliph (644-656 AD) was killed in a riot against him by some Muslims. Imam Ali (PBUH), in spite of his disapproval of such an act neither tried nor punished his murderers. The question therefore is for what reason(s) the Leader of the Faithful did not exercise retaliatory punishment (qiṣāṣ) for murderers of Uthman. Despite complications peculiar to the subject arising from different answers proposed to answer the question, the analysis of the subject, using descriptive and analytic methods, shows that although the Leader of the Faithful (PBUH) sought to deal with the issue and to punish Uthman’s murderers, lack of clarity as to who were directly involved in the murder, and specific circumstances that Imam Ali (PBUH) faced during his reign did not in practice allow him to take any action in that regard.
Keywords: the Leader of the Faithful (PBUH), Uthman, murder, murderers, retaliatory punishment -
از جمله مباحث عمده و گسترده در طول تاریخ قرآن بحث از جمع آوری و کتابت قرآن است. با وجود پذیرش نگارش قرآن در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) اکثر اندیشمندان اسلامی پیدایش مصحف واحدی را به زمان عثمان نسبت داده اند. با توجه به اینکه اکثر مصاحفی که در زمان صحابه رایج بوده از میان رفته است بازکاوی توحید مصاحف در زمان عثمان و پاسخ به شبهات اهمیت دو چندانی دارد. مقاله پیش روبا رویکردی انتقادی و شیوه توصیفی- تحلیلی، ضمن بیان تاریخچه مصاحف و گزارشی از شبهات مطرح شده در این زمینه به نقد و بررسی هریک از آنها می پردازد. وجود شبهاتی چون تغییر و اختلاف مصاحف صحابه با مصحف عثمانی و مخالفت صحابه با آن، رسم الخط مصحف عثمانی، وجود اغلاط در مصحف عثمانی از جمله شبهات مطرح شده در این نوشتار می باشد. یافته های پژوهش حاضر نشان از آن دارد که جمع عثمان فقط توحید مصاحف بوده که با نظارت و تایید امام علی (ع) انجام گرفته است و امام (ع) با تایید قرآن موجود و صحه گذاشتن بر آن، راه را بر هرگونه تحریف و تغییری در قرآن بست. و ادعاهایی همچون اختلاف مصاحف، وجود اغلاط در صحف عثمانی و...که اندیشمندان مطرح کرده اند کاملا بی اساس بوده و به صورت دقیق و اندیشمندانه در آن ها نگرش نشده چرا که به عنوان نمونه مخالفت افرادی چون ابن مسعود برگرفته از غرایض خاصی بوده و همچنین وجود اغلاط و اختلافات مصاحف عثمانی و... همه بی اساس بوده و در آن ها نگاه و تفکر همه جانبه وجود ندارد.
کلید واژگان: مصاحف عثمانی, توحید مصاحف, صحابه, عثمان -
در این مقاله سعی شده به نقد بخشی از یکی از روایات کتاب شواهد التنزیل ذیل آیه 29 سوره فتح از سه جهت سند، ادبیات و معنا پرداخته شود و با توجه به منابع خود اهل سنت برای آنها مثال نقض آورده شود تا در آخر جعلی و ساختگی بودن روایت معلوم شود. روشی که در این مقاله پیش گرفته شده است، توصیفی تحلیلی است و اکثر قریب به اتفاق منابع، از سایت کتابخانه مرکز فقاهت گرفته شده است. و در آخر با بررسی‌های انجام شده، تمامی مصادیقی که در این روایت آورده شده رد و باطل می شوند و تنها در مورد امام علی علیه السلام آن هم ازجهت معنایی، مورد ایراد نیست.
کلید واژگان: ابوبکر, عمر, عثمان, علی علیه السلام, طلحه و زبیر, سعد ابن ابی وقاص -
بسیاری از اصحاب پیغمبر «صلی الله علیه و آله و سلم» در بی کفایتی عثمان اتفاق نظر داشتند و همین امر انگیزه ای برای مقابله آن ها با خلیفه شد. هر یک از مخالفین در برکناری عثمان از خلافت اقداماتی انجام دادند که در نهایت منجر به قتل او شد. آنچه به غلط میان برخی شهرت یافته دفاع امیرالمومنین «سلام الله علیه» از عثمان به وسیله امام حسن و امام حسین «سلام الله علیهما» است، در حالی که آن حضرت برای دفاع از جان خلیفه نسبت به فرزندان خود هیچ امری نداشتند و آنچه در میان برخی شهرت یافته با کلام آن حضرت تعارض دارد و از همه مهم تر با ادله امامت نیز سازگاری ندارد. حکومت عثمان یک حکومت طاغوت بود و خود او از ظالمین بود، دفاع از چنین شخصی اعانه بر اثم است و این با عصمت امام سازگاری ندارد.کلید واژه: عثمان، مخالفین، فساد، خلیفه، حکومتکلید واژگان: عثمان, مخالفین, فساد, خلیفه, حکومت, دفاع
-
پژوهشنامه معارف قرآنی، پیاپی 41 (تابستان 1399)، صص 151 -184
یکی از مباحث گسترده در حوزه تاریخ قرآن، بحث کتابت و جمع آن است. بیشتر دانشوران اسلامی علی رغم پذیرش نگارش قرآن در روزگار پیامبر، پیدایش مصحفی واحد و رسمی را به دوران عثمان بازگردانده اند. اهمیت پرداختن به مصاحف عثمانی، واکاوی اعتبار و بررسی تردیدها و شبهات آن به جهت از میان رفتن اکثر مصاحف رایج عصر صحابه، موافقت صحابه و اهل بیت (ع) با توحید مصاحف و رواج نسخه های تدوین شده عثمانی تا عصر حاضر، دو چندان خواهد شد. مخالفت صحابه، وجود اغلاط، اختلاف و تغییر مصاحف عثمانی و اختلاف مصاحف صحابه با این مصاحف از جمله شبهات قابل توجه در این عرصه است. بیشتر این شبهات از سوی محققان جدید مسلمان و غیرمسلمان به عنوان بازپژوهی در روایات و گزارشات موجود با رویکردی تاریخی القا شده که اعتبار مصاحف عثمانی و در نهایت نسخ موجود از قرآن را مورد خدشه قرار می دهد. این مقاله با رویکردی انتقادی و شیوه توصیفی تحلیلی، ضمن گزارش این شبهات، به نقد و بررسی هر یک از آن ها می پردازد. یافته-های این مقاله نشان می دهد که از آنجایی که مخالفت افرادی همچون ابن مسعود برگرفته از غرایضی خاص بوده، اغلاط و اختلافات مصاحف عثمانی با ارسال قاریان به همراه مصاحف جبران شده، ادعاهای این اندیشمندان بی اساس بوده و در آن همه جانبه نگریسته نشده است.
کلید واژگان: مصاحف عثمانی, توحید مصاحف, عثمان, صحابه -
طبق روایتی در منابع عامه، عثمان در حاشیه ی پاسخ به سوال اعتراضی ابن عباس درباره ی دلیل حذف بسم الله از ابتدای سوره ی توبه و اتصال آن به انفال، تاکید می کند که جایگاه تمامی آیات-جز دو سوره ی توبه و انفال- توسط پیامبر(ص) تعیین شده است. برخی معاصران با تکیه بر این توصیف عثمان، قائل به چینش آیات برخلاف سیر طبیعی نزولشان یا به عبارتی نزول گسسته ی سوره های قرآن شده اند. در حالی که تامل در اسناد چندگانه ی این روایت نشانگر ضعف چشمگیر همه ی آنها به سبب وجود حلقه های مشترک راویان، مجهول بودن یکی از روات اصلی (یزید فارسی) و در نهایت تفرد عثمان در نقل این سنت وحیانی است. از دیگر سو، متن روایت نیز به سبب وجود نسخ مختلف دچار اضطراب بوده و حتی در برخی نسخ موضوع روایت به کلی تغییر یافته و هیچ گونه دلالتی بر کیفیت نزول سوره ها ندارد. در مقابل، روایت صحیح السندی در منابع فریقین مبنی بر نزول بسمله در ابتدای سوره ها و اختصاص تمامی آیات میان دو بسمله به یک سوره نقل شده که بر نزول پیوسته ی سوره ها و چینش آیات برحسب سیر طبیعی نزولشان در سور دلالت داشته و بیش از پیش دلالت روایت عثمان بر نزول گسسته ی سوره ها را مخدوش ساخته است.کلید واژگان: روایت ضعو الله, نزول پیوسته, نزول گسسته, روایت نزول بسمله, عثمان, ابن عباسAccording to a Tradition in Sunni sources, Othman in his response to bin Abbas toward objectionable question on reason for "Basmaleh" deletion from the beginning of Towbah and its connection to Anfaal emphasized that Prophets has determined the position of all Suras except Towbah and Anfaal. Some contemporaries regarding Othmans above definition consider an abnormal ordering or discontinuous revelation of Quran Suras, while reviewing the traditions different chain of transmission proves its definite weakness because of common transmitters circle, unbeknownst of Yazid Farsi and principally the solitude of Othman in chain of transmission. Besides, due to various copies, the text of tradition has been confused insofar as in some texts the traditions main subject is completely changed without any indication on how the Suras revealed. In another hand, in Shiites and Sunnites sources according to a valid tradition, the continuous descendant of Suras and normal ordering of verses in Suras are realized by considering the revelation of "Basmaleh" at the beginning of Suras and devotion of all verses among two "Basmaleh" to one surah. Therefore, Othmans tradition on discontinuous revelation of Quran Suras is falsified.Keywords: Narration of Place these Verses on the Special location, Continuous Revelation, Discontinuous Revelation, Basmaleh Tradition
-
قانون گریزی، از مهم ترین عواملی است که جامعه را به سوی انحطاط، سوق می هد. لذا امام علی علیه السلام در نهج البلاغه مصادیق آن را مورد اشاره و بررسی قرار داده اند. واکاوی قانون گریزی های دوران عثمان،از این جهت که تصویری از زمینه ها و عوامل انحراف جامعه و انحطاط آن را نشان می دهد، اهمیت دارد. عثمان از اجرای بعضی از قوانین خودداری نمود،یا قانون را به صورتی که مطابق منفعت و خواست خود می دید تفسیر کرد. او، در انتخاب کارگزاران و تقسیم بیت المال و توجه به اعتراضات مردم، قوانین پذیرفته شده اسلامی که منبعث از احکام قرآن وسنت پیامبرصلی الله علیه وسلم بود را کنار نهاد.اقدامات او، باعث بروز نشانه های انحطاط و ایجاد نارضایتی عمومی شد. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش قانون گریزی در انحطاط جامعه از منظر نهج البلاغه تدوین شده و موضوع، به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج پژوهش، وجود رابطه معنا دار بین قانون گریزی های عثمان و انحطاط جامعه را نشان می دهد.کلید واژگان: قانون گریزی, امام علی(ع), نهج البلاغه, عثمان, انحطاط جامعه
-
یکی از اقدامات عمر تعیین افرادی از صحابه قریش به منظور خلافت بود. وی شش تن از مهاجران را در شورای خلافت قرار داد و اعلام کرد که فقط این افراد شایستگی خلافت رسول الله (ص) را دارند. نکته درخور توجه و تامل این است که این افراد، به جز علی (ع)، هم در دوران خلافت عثمان و هم در عهد خلافت علی (ع) تابع خلیفه وقت نبودند و دردسرهای بزرگی برای جانشین رسول خدا (ص) ایجاد می کردند. در این مقاله با روش تحلیلی برآنیم تا دلایل مخالفت های اعضای شورای شش نفره با عثمان و امام علی (ع) را ریشه یابی کنیم. در واقع اقدام خلیفه دوم باعث شد این افراد محبوبیت زیادی در بین عامه مسلمانان پیدا کنند (به واسطه فتوح، غنائم و گسترش قلمرو اسلام در عهد عمر و شکست بیزانسیان و ساسانیان از مسلمانان). به همین دلایل اعضای شورا، به استثنای امام علی (ع)، دچار غرور زیادی شده بودند و تابعیت شان از خلیفه سوم و چهارم، نسبت به خلیفه اول و دوم، کم تر شده بود. اعضای شورا، برخلاف عهد شیخین، حتی یک لحظه هم در عهد عثمان و علی (ع) مطاع این دو خلیفه نبودند و خلیفه مسلمین را هم سطح خویش می دانستند. یکی از جدی ترین مشکلات خلیفه سوم و چهارم زیاده خواهی ها و غرور عبدالرحمن بن عوف، سعد بن ابی وقاص، طلحه و زبیر بود. آن ها در عهد خلیفه سوم فقط به حقوق بالا راضی نبودند و مناصب پراهمیتی می خواستند و در عهد علی (ع) خواهان مستمری بالا و مناصب کلان بودند ولی هر دو را ازدست رفته می دیدند؛ از این رو برای وی مشکل تراشی می کردند.کلید واژگان: شورای شش نفره, عمر, عثمان, علی (ع), عبدالرحمن, سعد, طلحه, زبیرOne of Omars innovations during his rule was selecting six members from the clan of Quraish amongst the migrants and placed them in the council of guided caliphs, announcing them to be viable candidates to succeed the prophet Mohammad. The questionable point is that these members of the guided caliph council, with the exception of Imam Ali, at the time of Othmans rule and afterwards Imam Alis rule, were never subservient to the caliph of the time and created many obstacles for the successors of the Prophet. In the present study, using an analytic method, we have strived to identify the root reasons for discontentment from the council of six towards Othman the thirdcaliph and Imam Ali. In truth, the second caliphs innovation caused the public to take a special liking to the council (due to victories in war, conquered trophies, and spreading the nation by conquering the Sassanid and Byzantine empires in the time of Omar), and the members of the council, with the exception of Imam Ali, became arrogant and lost the respect the bore for the first and second caliph, at the time of the third and fourth caliph. The members of the council, unlike the time of the Sheiks, had no subordination towards the later caliphs and believed themselves to be equals to them. One of the major problems of the third and fourth caliphs, was the arrogance and greed of Abdul Rahman Bin Ouf, Sad Bin Abu Waqqas, Talha and Zubair, who were no longer content with just receiving hefty salaries, and demanded high ranking positions from Othman, and later welfare in addition to salaries and positions from Imam Ali, and having been refused by the Imam, created obstacles for his rule.Keywords: The Council of Six, Omar, Othman, Imam Ali, Abdul Rahman, Sad, Talha, Zubair
-
مجله کتاب قیم، پیاپی 8 (بهار و تابستان 1392)، صص 135 -156رویداد «توحید مصاحف» در عهد عثمان از مسلمات تاریخی است که به رغم پذیرش آن از سوی محققان اسلامی، از خرده گیری ها و عیب جویی های مستشرقان مصون نمانده است. این گروه با استناد به دلایلی همچون حذف بخش هایی از قرآن توسط عثمان، فرمایشی بودن مصحف فراهم آمده، تردید در اصل وقوع رویداد و مخالفت حضرت علی (ع) با این اقدام، به طرح شبهه پرداخته اند. این نوشتار که به شیوه توصیفی تحلیلی و با رویکرد انتقادی سامان یافته، ضمن گزارش این شبهات، به نقد و بررسی آرای خاورشناسان در این حوزه می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که ادعاهای یادشده بی اساس و برگرفته از منابع غیر معتبر و کم اهمیت و همچنین برخاسته از دیدگاه شکاکانه آنان نسبت به اصالت احادیث اسلامی می باشد، ازاین رو، با دلایل و شواهد معتبر عقلی و نقلی مخالف است.
کلید واژگان: جمع قرآن, عثمان, توحید مصاحف, خاورشناسان -
به عقیده نویسنده، انگیزه عثمان در جمع قرآن، هراس از گسترش اختلاف قرائت ها در میان مسلمانان بود که مبادا آن اختلاف، مسلمانان را چون یهودیان و مسیحیان بر سر کتابشان به اختلاف دچار سازد. پیش از او، ابوبکر آیات قرآنرا گرد آورد، ولی آن مجموعه را منتشر نکرد، عثمان که از فقدان مصحف واحد در میان مسلمانان احساس خطر می کرد، قرآن گردآوری شده ابوبکر را انتشار داد.
مترجم در چند مورد، نقدهایی بر کلام جان برتن بیان کرده است، ازجمله: روایت زهری در کتاب المصاحف، نظر شیعیان در مورد قرآن، روایات نزول قرآن به هفت حرف، نزول قرآن به لهجه قریش، تبدیل کلمات قرآن به مترادف آنها.
کلید واژگان: برتن, جان, جمع قرآن, عثمان, اختلاف قرائت ها, حدیث سبعه احرف, دیدگاه شیعه در باب قرآنAccording to Berton, the intention of Ottoman in collecting and compilation of the Holy verses of Quran was his consideration to prevent any disagreement about the words and recitation of Quran among the muslim people. He was worried about any argument in the muslim community, just as it happened in the earlier Jewish and Christian communities about their Books.Before Ottoman, Abu Bakr had collected the Quranic verses, but did not publish it. Ottoman who was thoughtful about the lack of a "uniform" copy of the Divine Book in the muslim community, decided to publish the...The translator, Mr. Rezaei, has included a few comments to the views of Berton, such as: The word of Zohari in his book, "Al-Masahaf", the view of the Shia Imams about the holy Quran, those tradition which express that the holy Quran has been relavated in 7 dialects, the relevation of the holy verses of Quran in the Quraish dialect, the possibility of substitution of the Quranic words with their synonyms. -
نویسنده در این مقاله به یکی از موضوعات اختلافی- میان فقه شیعه و فقه اهل سنت پرداخته است. به نظرفقی هان شیعه، مسافر با وجود شروط- ی که در جای خودذکر شده است، می بایست نمازش را کوتاه بخواند، امامیان فقهای اهل سنت اختلاف است، حنفیه با شیعه- هم عقیده هستند ولی سایر مذاهب، قصر در نمازمسافر را جایز یا مستحب مؤکد دانسته- اند.
نویسنده- پس از بررسی قرآن کریم و روایات اهل سنت به این- نتیجه می رسد که قرآن نه بر وجوب و نه بر جوازدلالتی ندارد و در این زمینه ساکت است، ولی روایات- فراوانی از پیامبر(ص) گویای این است که آن حضرت نه- تنها سفارش به کوتاه خواندن نماز در سفر می کرد،بلکه خود نیز در سفرهایش به قصر نمازهای چهاررکعتی پای بند بود. اصحاب آن حضرت و خلفای بعداز او نیز بر همین سیره بودند و تنها عثمان در سالهای- پایانی خلافتش و عایشه بنابر نقل بعضی، نماز را درسفر تمام می خواندند، در حالی که چون عمل آنان فاقددلیل موجهی بود بامخالفت اصحاب دیگر رو به روشد.
بنابر این هیچ دلیل معتبری در منابع فقه اهل سنت- - همچون منابع فقه شیعه - بر جواز تمام خواندن نمازدر سفر وجود ندارد.
کلید واژگان: نماز مسافر, نماز قصر, نماز کوتاه, رخصت, فقه شیعه, فقل اهل سنت, عثمان, عایشه -
مقاله حاضر ترجمه بخشی از جلد دوم کتاب تاریخ قرآن (اثر مشترک تئودور نولدکه و فریدریش شوالی) است که به موضوع روایت جمع دوم قرآن معروف به توحید مصاحف در عصر عثمان می پردازد. نویسنده که در بخش دیگری از نوشته خود روایات جمع و تدوین نخست در زمان ابوبکر را بررسی کرده و آنها را از نظر تاریخی نپذیرفته است، در اینجا نیز به نقل و نقد روایت متداول و نیز اشاره به روایات غیرمشهور در باب جمع عثمان می پردازد و جزئیات بسیاری از این روایات را با هم مقایسه می کند. در قسمت پایانی، مولف به بررسی ترتیب سوره ها در مصحف عثمانی و مقایسه رابطه طول سوره با جایگاه کنونی آن در قرآن می پردازد.
البته مترجم در مقدمه به بررسی دیدگاه نلدکه پرداخته و دیدگاه های مخالف او نیز اشاره کرده است.
کلید واژگان: جمع قرآن, عثمان, توحید مصاحف, ترتیب سوره ها
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.