جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « مذاهب اسلامی » در نشریات گروه « علوم قرآن و حدیث »
تکرار جستجوی کلیدواژه «مذاهب اسلامی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
یکی از مباحث عمده در مذاهب اسلامی بررسی مقوله توحید از منظر این فرق است. این که چه تفاوت و شباهت هایی میان این مذاهب در این زمینه وجود دارد؟جنبش مذهبی اسماعیلیه نخستین بار در اواخر قرن سوم هجری قمری بر صحنه تاریخ اسلام ظاهر شد و از همان آغاز دیدگاهی جامع و منسجم از خدا ، جهان ، تاریخ و کیهان ارائه داد. با این که اصل این مذهب در بر دارنده عقاید کلی اسلام و تشیع بود ، اما در عین حال برخی از جنبه های میراث فکری یونانی را شامل می گشت. مقاله پیش رو با عنوان « بررسی مساله توحید در مذهب شیعه اسماعیلی » ، درصدد دریافت مبانی و نگرش های مختلف از این امر مهم در شاخه های گوناگون این مذهب بوده و پیرو این مساله به بررسی و شرح تفاوت ها و اشتراکات این فرق در زمینه یگانگی خداوند می پردازد. امری که درنهایت به شناساندن اهمیت موضوع امامت و نقش آن در پیرامون تبیین مساله توحید در این مذهب از فرق اسلامی می انجامد و علاوه بر آن تفاوت های اصلی این مذهب با مذاهب اصلی اسلامی را از جمله اعتقاد به نفی صفات خداوند، آفرینش با واسطه و تجلی الوهیت در امام و سایر موجودات را بر می شمارد. این پژوهش براساس روش توصیفی- تحلیلی انجام و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای بوده است.کلید واژگان: توحید, مذاهب اسلامی, تشیع, اسماعیلیه, امامت}
-
ساخت گنبد و بارگاه ازجمله مسائل مورد توجه مسلمانان، از صدر اسلام تا کنون، بوده است. وجود گنبد و بارگاه بر قبور انبیا، اولیا و بزرگان در طول تاریخ، گواه بر این مطلب است. این مسئله در میان مذاهب اسلامی بحث و بررسی شده است و نقاط اشتراک فراوان و اختلافات جزئی در نظرات آنان وجود دارد. در این تحقیق، با روش تطبیقی، دیدگاه مذاهب اسلامی درباره ساخت گنبد و بارگاه بر قبور بررسی شده است و این نتیجه یافت شد که مذاهب اسلامی، اعم از مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب امامیه، ساخت گنبد و بارگاه را به صورت مطلق نهی نکرده اند و فقط در مسائلی، همچون گچ کاری و گل کاری، حکم به کراهت داده اند. حال آن که برخی از این مذاهب اسلامی، همچون امامیه و احناف، ساخت گنبد و بارگاه، برای انبیا و اولیا را نه تنها مکروه ندانسته اند، بلکه جایز و نیکو بیان کرده اند.کلید واژگان: گنبد, بارگاه, مذاهب اسلامی, قبور, کراهت}Since the beginning of Islam, the construction of domes and courts has been one of the issues of concern to Muslims. The presence of domes and shrines on the graves of prophets, saints and great religious leaders is a strong proof for this claim. This issue has been discussed among Islamic religions and there are many commonality and some minor differences in their opinions. In this research, the views of Islamic religions regarding the construction of domes and shrines on graves have been discussed with a comparative method, and it was found that Islamic religions, including the four main Sunni streams and Imamiyya religions, do not absolutely prohibit the construction of domes and shrines. The only minor disagreements are about over decorating and so on. It must be noted some Islamic sects like Imamiyya and Hanafi believe that building domes and shrines on the graves of prophets and saints is allowed.Keywords: Building Dome On Shrines, Islamic Sects, Abominable}
-
نشریه سیاست متعالیه، پیاپی 40 (بهار 1402)، صص 269 -286
هدف پژوهش حاضر واکاوی رابطه مکتب دیوبندی با مذاهب اسلامی در شبه قاره هند است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که عالمان فرقه دیوبندی برای تاثیرگذاری بر فرق و گرایشات مذهبی در هندوستان، تلاشهای فراوانی داشته اند و در این عرصه همگرایی و پیوند فرقه دیوبندی با سایر مذاهب از کلیدواژه های اساسی آنان در حوزه دین و مذهب به شمار میرفت. آنان اختلاف و واگراییهای بنیادینی با سایر فرق اسلامی در زمینه اعتقادات دارند. اختلاف ها موجب تضاد این فرقه با فرق دیگری مانند بریلوی ها، مودودی، تصوف، اهل حدیث، سلفیان غیرمقلد، وهابیان و شیعیان شده است، به گونه ای که برخی از دیوبندیها، پیروان پاره ای از مذاهب را اهل بدعت یا مشرک می دانند. بیشترین اختلاف دیوبندی ها و شیعیان در مورد «شفاعت، توسل، تقیه، تحریف قرآن، عصمت ایمه (ع)، مهدویت، زیارت قبور، غیبت، مصحف فاطمه وغیره است». این دو مکتب در دشمنی با هندوها و انگلیسی ها همگرایی مسالمت آمیزی با هم داشتند.
کلید واژگان: شبه قاره هند, مکتب دیوبندی, تصوف, بریلوی, مودودی, سلفیان, شیعیان, مذاهب اسلامی}This research aims to investigate the relationship of the Deobandi school with various Islamic sects in the Indian subcontinent. The research method is descriptive-analytical, and the results indicate that scholars of the Deobandi sect have extensively influenced religious sects and tendencies in India. In this context, convergence and linkage of the Deobandi sect with other sects were among their critical keywords in the religious and sectarian domain. They have fundamental differences and divergences with other Islamic sects in matters of beliefs, leading to conflicts with sects such as the Barelvis, Maududis, Sufis, Ahl-e-Hadith, non-madhhab Salafis, Wahhabis, and Shiites. Some Deobandis consider followers of certain sects as innovators or polytheists. The most significant differences between Deobandis and Shiites revolve around issues such as intercession, seeking proximity through saints, taqiyah (precautionary dissimulation), distortion of the Quran, infallibility of the Imams (AS), the concept of Mahdaviat (the appearance of the Mahdi), visiting graves, occultation, Muṣḥaf of Fāṭima, and more. These two schools shared peaceful coexistence in opposing Hindus and the British.
Keywords: Indian Subcontinent, Deobandi School, Sufism, Barelvis, Maududis, Salafis, Shiites, Islamic Sects} -
نشریه ره توشه، پیاپی 15 (پاییز 1402)، صص 25 -44
قرآن در کنار سنت، معجزه پیامبر اسلام و راهنمای هدایت بشر است که مهم ترین منبع شناخت عقاید، احکام، اخلاق و دیگر معارف اسلامی به شمار می آید. برای فهم آن، کتاب های بسیاری به نام «تفسیر» نگاشته اند. کتاب های تفسیر هر فرقه از مذاهب اسلامی، بیانگر گزیده ای از عقاید، احکام و اصول اخلاقی آنان است؛ بر همین اساس، منبع درخور توجهی برای شناخت معارف آن مذهب، به ویژه مسایل اعتقادی پیروان آن به شمار می رود.مفسران اهل سنت با دو گرایش کلامی «معتزله» و «اشاعره» نیز در ضمن بیان فهم خود از آیات قرآن، عقاید، احکام و مبانی اخلاقی خویش را نیز تبیین کرده اند؛ ازاین رو واکاوی تفاسیر آنان با رویکرد مهدوی، نقشی مهم در فهمیدن عقاید آنان درباره این آموزه بالنده دارد.درباره خود امام مهدی (عج) در قرآن چیزی بیان نشده است؛ اما آیات فراوانی در قرآن وجود دارد که با مهدویت و اتفاقات مربوط به دوران ظهور ایشان ارتباط تنگاتنگی دارد؛ این مسیله به اعتراف بسیاری از مفسران شیعه و اهل سنت در قالب روایات در ذیل آیات آمده است. با بررسی های انجام شده از تفاسیر شیعه و اهل سنت، مفسران به هجده محور در حوزه مهدویت توجه کرده اند. این محورها عبارت است از: ضرورت وجود امام مهدی (عج)؛ غیبت (اعم از صغرا و کبرا)؛ رجعت (اعم از ایمه و غیر ایمه) و همین طور قبل از شهادت و بعد از شهادت حضرت مهدی (عج)؛ انتظار؛ یاران حضرت مهدی (عج)؛ نشانه های ظهور؛ بررسی فضیلت سوره ها (در حوزه مهدویت)؛ ویژگی های امام مهدی (اعم از خاص و عام)؛ وضعیت جهان قبل از ظهور؛ وضعیت جهان بعد از ظهور و زمان استقرار حکومت؛ بشارت (پیش گویی) درباره ظهور امام قبل از ولادت ایشان؛ القاب و کنیه امام؛ یاجوج وماجوج؛ حکومت امام مهدی؛ دین در عصر ظهور؛ نزول حضرت عیسی؛ وضعیت احکام در عصر ظهور و اشراط الساعه.[1] محورهای یکم تا هفتم را تنها مفسران شیعه مطرح کرده اند و در یازده محور بعدی با دیگر مذاهب اسلامی اشتراک نظر دارند؛ البته این هجده محور یکجا در هیچ یک از تفاسیر جمع نشده و هریک از مفسران مذاهب اسلامی به بخش هایی از محورها درباره امام مهدی (عج) با توجه به اعتقادات خود پرداخته اند که در این مقاله لازم و ضروری است به تفکیک مذاهب اسلامی و به صورت موضوعی به بعضی از آن تفاسیر پرداخته شود. [1]. «اشراط» جمع «شرط» و به معنای علامت و «ساعه» به معنای قیامت است. مقصود از آن نشانه های قیامت است؛ چنانچه در آیه هجدهم سوره محمد (ص) آمده است: «فهل ینظرون إلا الساعه ان تاتیهم بغته فقد جاء اشراطها». به نظر می رسد در بدو امر، ارتباطی بین اشراط الساعه و مهدویت وجود ندارد؛ اما این دو موضوع به دلایل ذیل با هم ارتباط دارند: اول: ظهور حضرت مهدی و نزول حضرت عیسی در روایت متعددی از فریقین در جایگاه اشراط الساعه ذکر شده است. دوم: مواردی از قبیل خروج سفیانی، دجال و خسف که در منابع اهل سنت با عنوان اشراط الساعه مطرح گردیده، در منابع امامیه علایم ظهور دانسته شده اند.
کلید واژگان: مهدویت, مذاهب اسلامی, تفاسیر} -
یکی از نذرهایی که میان مسلمانان مرسوم است، نذر کردن برای خداوند همراه با اهدای ثواب و پاداش معنوی نذر به اموات است. از دیدگاه فقهی مذاهب اسلامی در جواز چنین نذری، هیچ ابهامی وجود ندارد؛ اما ابن تیمیه با تمسک به دلایلی آن را نه تنها جایز ندانسته؛ بلکه چنین نذری را شرک در عبادت پنداشته است. عمده ترین دلیل وی در این خصوص، روایات است. نگارنده در این تحقیق به تفصیل دلایل ابن تیمیه را بررسی کرده است و روایات مورد استدلال او را به لحاظ سندی و دلالتی به نقد کشیده است و در پایان باتوجه به دلایل جواز نذر، فتاوای فقهی و سیره عملی مسلمین، جواز این نوع از نذر را ثابت کرده است.کلید واژگان: نذر, مذاهب اسلامی, ابن تیمیه, روایات}One of customary vows among Muslims is vowing to God, but sending its rewards and benefits to the dead. From jurisprudential perspective, there is no doubt on the legitimacy of this act. But Ibn Taymiyyah did not consider it permissible, having his own reasons. He believes that this kind of vowing and sending the reward to the dead is a kind of polytheism in worshipping. His main reason is some Narration in this field. The writer of this essay with a descriptive analytic method has examined the reasons of Ibn Taymiyyah in detail. According to the findings of this research: the Ibn Taymiyyah's narrations in this filed is problematic in both authenticity of document and denotation. This kind of vow is legible according to the fatwas of Muslim Jurisprudents and the ancient behavior of Muslims through history.Keywords: Vowing, Islamic sects, Ibn Taymiyyah, hadiths}
-
وهابیت با نگاهی افراطی، مسلمانان را به دلیل نذرهایی که انجام می دهند، مورد هجمه قرار داده اند. آنها در این خصوص به چند روایت تمسک کرده اند. نگارنده در این تحقیق کوشیده است تا اولا، روایات مورد استدلال وهابیت را مورد نقد دلالتی قرار دهد؛ چراکه دلالت هیچ یک از آنها نمی تواند عدم جواز چنین نذرهایی را اثبات کند؛ ثانیا، با ذکر ادله قرآنی و روایی، فتوای فقهای مسلمانان و همچنین سیره مسلمین، جواز نذرهای مسلمانان را اثبات کند.کلید واژگان: نذر, مذاهب اسلامی, وهابیت, روایات}With an extremist view, Wahhabists has attacked Muslims because of the vows they take. In this regard, they have relied on several narrations and Hadiths. In this research, the author has tried to firstly criticize the narratives argued by Wahhabists; Because the meaning of none of them can prove the impermissibility of such vows; Secondly, the author will mention some Quranic verses and narratives as evidence. furthermore, the finding of this essay shows that the fatwas of Muslim jurists and Muslim traditions will prove the permissibility of Muslim vows.Keywords: The Vow, Islamic sects, Wahhabism, Narrations}
-
مفهوم «عبادت» یکی از مفاهیم بحث برانگیز میان وهابیت و مذاهب اسلامی است که اعتراض مذاهب را به دنبال داشته است. وهابیان با مطرح کردن تعریفی بسیط از عبادت، آن را به خضوع، خشوع و محبت تعریف کرده اند و عبادت بر اساس این تعریف را یکی از مبانی شان در توحید و شرک قرار داده اند. از این رو مصادیقی مانند استغاثه، استشفاع، نذر و ذبح لغیرالله و... را شرک دانسته و انجام دهنده اش را مشرک خوانده اند. عالمان و اندیشمندان مذاهب اسلامی امامیه، اشاعره و ماتریدیه، در بیان تعاریفی که برای عبادت گفته اند، با تعریف وهابیت مخالفت کرده اند. عالمان اسلام گفته اند عبادت، ترکیبی از خضوع و خشوع، همراه با اعتقاد به ربوبیت، الوهیت، خالقیت، رازقیت و دیگر صفاتی از این دست برای معبود است. تعریف وهابیان از عبادت، اشکالات متعددی دارد که از جمله آنها آوردن قید بی پایه «نهایت محبت» در تعریف عبادت، و جامع و مانع نبودن تعریف آنها است. بر اساس تعریف وهابی ها، بسیاری از عبادات از تحت این تعریف خارج می شوند و بسیاری از اعمال غیرعبادی، ذیل عنوان «عبادت» قرار می گیرند.کلید واژگان: عبادت, خضوع, ربوبیت, وهابیت, مذاهب اسلامی}The concept of worship is one of the challenging concepts in the theology of Islamic denominations and Wahhabism. The rigid standpoint of Wahhabism in defining this concept is confronted by other groups. By presenting a simple definition of worship, Wahhabis have defined it as submission, humility and love. With this definition, they have put this concept as one of the foundations of defining monotheism and polytheism. Therefore, the have considered Istiqathah, seeking intercession, vows and slaughtering not to Allah as shirk, and the person who performs them has been called a polytheist. Imamis, Ashʻarites and Maturidis have opposed Wahhabis in this definition. The believe that worship is a combination of submission and humility to someone, along with belief in his/her as a lord, divine, creator, and other attributes of a deity. The Wahhabis' definition of worship suffers from the inclusion of a baseless condition which is ultimate love, and the lack of proper inclusivity and exclusivity; for many kinds of worship are excluded, while many acts which has nothing to do with worship are included.Keywords: Worship, Submission, Lordship, Wahhabism, Islamic Denominations}
-
پویایی دین وتطبیق نیازها بر اصول وقواعد کلی آن، در پرتو عنصر اجتهاد امکان پذیر است که در قرآن وسنت از آن به «تفقه»، «استنباط»، «تعقل وتدبر» یاد شده است؛ زیرا احکام نظری و عملی دین به جز دستورات ضروری آن در قلمرو اجتهاد نه تقلید قابل تفسیر است. هرچند اجتهاد، تعدد افکار ودیدگاه ها را به دنبال دارد؛ اما تعدد واختلاف دیدگاه ها در مبانی، اصول وآموزه های دین موجب زایش و شکوفایی علوم اسلامی می شود و زمینه های دست یابی به حقیقت را بهتر فراهم می سازد. تعدد افکار، گاه در درون یک مذهب وگاه نسبت به مذاهب دیگر بررسی می شود. این پژوهش با استفاده از مبانی اجتهادی مورد قبول مذاهب ، این حقیقت را بیان می کند که می توان دست آوردهای اعتقادی و فقهی مذاهب را در عین صحیح ندانستن مبانی، برای پیروان آنها مشروع و حداقل عذر دانست؛ زیرا این نظریه اختلافات مذاهب را به مثابه اختلاف مجتهدان درون مذهب می نگرد. با این نظریه می توان خلاهای جهان اسلام را نظیر: نسبت شرک، کفر و بدعت، خروج از دین، عدم اقتدا در نماز جماعت، بهره گیری نکردن از متون فقهی وکلامی یکدیگر برطرف ساخت. همچنین زمینه های رشد جریان های افراطی تکفیر را خشکاند، پیروان مذاهب را داخل اسلام دانست و همدل و همسو در راستای ساختن تمدن اسلامی حرکت کرد.
کلید واژگان: تعدد اجتهاد, مذاهب اسلامی, جریان های تکفیری, افراط گرایی}The dynamism of religion and applying its general principles and rules for the demands of current society are possible, if only we use the “Ijtihad”, which in the Qur'an and Sunnah is referred to it as "pondering", "inference", "reason and prudence". the theoretical and practical rules of religion can be applied only if we employ Ijtihad not Taghlid. Although Ijtihad leads to the multiplicity of thoughts and views, but the multiplicity and divergence of views in the foundations, principles and teachings of a religion leads to the birth and flourishing of Islamic sciences, providing better opportunity for achieving the truth. The multiplicity of opinions is sometimes examined within one religion and sometimes in relation to other religions. Using the accepted Ijtihad principles of religions, this study states the fact that the doctrinal and jurisprudential achievements of religions, while not considering these principles correct totally, can be considered legitimate or at least an excuse for their followers. This theory views the differences of denominations as the differences of inferences of scholars within a religion. Considering this theory, the gaps in the Islamic world can be eliminated, such as: the relationship between polytheism, infidelity, heresy and leaving the religion; not following in congregational prayers, not using each other's jurisprudential and theological texts. Taking this path, we can eliminate extremism and congregate all Islamic denomination and move toward building an Islamic civilization.
Keywords: Multiple Ijtihads Islamic Denominations Takfiri Groups Extremism} -
این که درمان بوسیله محرمات برای بیماران جایز است یا نه؟ دیدگاه های متفاوتی بیان شده است. طبق نظر مشهور فقهای امامیه درمان به وسیله محرمات حرام می باشد چرا که طبق روایات صحیحه، در حرام شفا نیست. وقتی شفایی در حرام نباشد بیمار اصلا به حرام مضطر نمی شود تا بخواهیم به قایده اضطرار تمسک کنیم. اولین کسی که با این دیدگاه مخالفت کرد ابن براج بوده و بعد از آن علامه حلی و فقهای دیگر و در حال حاضر خیلی از فقهای معاصر هم با نظر ابن براج موافق هستند. آنها بر این نظراند که اگر شفا منحصر به حرام باشد و در صورتی که مندوحه ای در کار نباشد از باب ضرورت می توان آن حرام را مرتکب شد. فقهای اهل سنت نیز مانند فقهای امامیه در این مسیله اختلاف نظر دارند. مشهور فقهای آنها مداوا کردن به وسیله محرمات را حرام می دانند و دلیل آنها هم روایات متعددی است که محرمات را فاقد شفا دانسته اند .و گروهی از آنان می گویند اگر درمانی غیر از محرمات نباشد می توان به وسیله حرام، خود را درمان کرد و دلیلشان هم آیه اضطرار و حدیث لا ضرر است.
کلید واژگان: درمان, مداوا, محرمات, مسکرات, مذاهب اسلامی} -
تحقیق حاضر به نقد و بررسی فقهی مبانی وهابیت در تخریب بارگاه های موجود در بقیع و ضرورت بازسازی آنها از دیدگاه مذاهب اسلامی می پردازد. نتایج حاصل از این پژوهش که به صورت کتابخانه ای و نرم افزاری و بر اساس تحلیل ادله صورت گرفته، حاکی است که مهم ترین مستند وهابیت، روایاتی است که زیارت قبور و مسجد قرار دادن آنها را نهی کرده است. همچنین وهابیان معتقدند ساخت بارگاه، بدعت محسوب می شود و زمینه ابتلای مردم به شرک را فراهم می آورد؛ ازاین رو باید از باب سد ذرایع،[1] به تخریب قبور و بارگاه های موجود در بقیع پرداخت. اما به نظر می رسد دلایل علمای وهابیت پذیرفتنی نیست و ادعای آنان را اثبات نمی کند. از طرفی مطابق با نظر همه مذاهب اسلامی، ابراز محبت به اهل بیت پیامبر خدا: از باب عمل به دستور خداوند متعال در قرآن مبنی بر ابراز محبت به ذوی القربی، بر همه مسلمانان واجب است؛ بنابراین ساخت بارگاه بر قبور مطهر آنان، مصداق تعظیم شعایر، و تخریب قبور و بارگاه آنان، مصداق بارز هتک حرمت و سبک شمردن جایگاه آنان در بین مسلمانان، و تحلیل شعایر الهی است.[1]. ذرایع: وسایل، وسایط.کلید واژگان: بقیع, شعائر الهی, ذوی القربی, ائمه بقیع, مذاهب اسلامی}This research jurisprudentially reviews, analyzes, and criticizes the Wahhabism doctrines on the destruction of Baqī’s tombs and the necessity of their reconstruction from the standpoint of Islamic religions. The findings of this library-based research, which are presented by software and based on evidence analysis, show that the narrations, that prohibit visiting and pilgrimage to graves as shrines, are the most important documents of Wahhabism. Whahabis further argue that tomb construction is heresy that leads people to polytheism; therefore, the graves and shrines in Baqī should be destroyed based on the concept of sadd al-dh̲arāʾiʿ. Although Wahhabi scholars’ arguments are deemed not defensible and do not prove their claim. On the other hand, according to all Islamic religions, regarding the Ahl al-Bayt of the Prophet of God (peace and blessings of God be upon him) with affection is compulsory for all Muslims, in accordance with the command of God Almighty in the Qur’an with regards to express affection towards close relatives (dhawi l-qurbā). As evidenced by Muslims’ manners, it is possible to regard the Ahl al-Bayt of the Prophet (peace and blessings of God be upon him) with affection after their death by continuing to commemorate them, building shrines on their holy graves, and following them. Furthermore, the construction of shrines on their holy tombs is an example of bowing rituals, whereas the destruction of their tombs and shrines is a clear example of desecration, humiliating their positions among Muslims and diminishing divine rites; and their prohibition is unequivocal.Keywords: Baqī, divine rituals, close relatives (dhawil-qurbā), Imams of Baqī, Islamic religions}
-
اسلام مکتب عدل است و اهمیت خاصی به عدالت داده و آن را در تاروپود جامعه و در تمام مسایل حقوقی، اجتماعی، خانوادگی... شرط اساسی دانسته است. بنابراین، اسلام تاکید دارد که تمام پست ها و مسایل حساس برعهده افراد عادل گذاشته شود که نمونه آن مجتهد است که باید در هر مرحله عادلانه بگوید و بنویسد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به پیکره اسلام وارد خواهد شد. به همین جهت پژوهش حاضر با هدف بررسی عدالت مجتهد از دیدگاه مذاهب اسلامی و با روش توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است. ابتدا به بررسی ادله عدالت مجتهد و سپس دیدگاه مهمترین اندیشمندان شیعه و اهل سنت در این باره مطرح شده است. نتیجه تحقیق نشان داد که در اصل شرطیت عدالت در مجتهد اختلافی نیست، اما درباره مفهوم اصطلاحی نزد شیعه عدالت ناظر به عدم ارتکاب کبایر و حداقل عدم اصرار بر صغایر به طور مداوم است، ولی در مروت اتفاقی بین آنان وجود ندارد، اما عامه در بیان تعریف عدالت انسجام بهتری دارند به طوری که در تعاریفشان ملکه بودن، تقوی، مروت، مشترک است.
کلید واژگان: عدالت, مجتهد, اجتهاد, مذاهب اسلامی} -
این که درمان بوسیله محرمات برای بیماران جایز است یا نه؟ دیدگاه های متفاوتی بیان شده است. طبق نظر مشهور فقهای امامیه درمان به وسیله محرمات حرام می باشد چرا که طبق روایات صحیحه، در حرام شفا نیست. وقتی شفایی در حرام نباشد بیمار اصلا به حرام مضطر نمی شود تا بخواهیم به قایده اضطرار تمسک کنیم. اولین کسی که با این دیدگاه مخالفت کرد ابن براج بوده و بعد از آن علامه حلی و فقهای دیگر و در حال حاضر خیلی از فقهای معاصر هم با نظر ابن براج موافق هستند. آنها بر این نظراند که اگر شفا منحصر به حرام باشد و در صورتی که مندوحه ای در کار نباشد از باب ضرورت می توان آن حرام را مرتکب شد.فقهای اهل سنت نیز مانند فقهای امامیه در این مسئله اختلاف نظر دارند. مشهور فقهای آنها مداوا کردن به وسیله محرمات را حرام می دانند و دلیل آنها هم روایات متعددی است که محرمات را فاقد شفا دانسته اند .و گروهی از آنان می گویند اگر درمانی غیر از محرمات نباشد می توان به وسیله حرام، خود را درمان کرد و دلیلشان هم آیه اضطرار و حدیث لا ضرر است.
کلید واژگان: درمان, مداوا, محرمات, مسکرات, مذاهب اسلامی} -
یکی از مهمترین مباحث اسلامی، مبحث وحدت مذاهب می باشد که از صدر اسلام تاکنون مورد توجه بوده است. روایات و آیات متعددی به این مهم پرداخته اند و اصولی را یادآور شدند. پژوهش حاضر با روشی تحلیلی به بررسی مستندات قرآنی- روایی وحدت میان مذاهب اسلامی می پردازد. وحدت میان مذاهب اسلامی، جوهره انسجام بخشی به جبهه اسلام ناب و در نهایت ایجاد شکل گیری تمدن نوین اسلامی است. حقیقت وحدت در منظر منابع قرآن، روایات و علمای اسلامی امری تاکنیکی نیست بلکه یک اصل اسلامی است و تنها راه علاج برای دردهای جهان اسلام می باشد. بدین رو برداشت صحیح از واژه وحدت و تقریب می تواند نقش ویژهای در تسهیل وحدت مذاب اسلامی داشته باشد. اسلام دینی است که اگر همه معتقدین به فرامین آن متحد شوند و از دشمنی و تقابل گرایی های ساختگی که نوعا تولید شده بنگاه‌های تفرقه‌افکن استعمار و استکبار است، برحذر باشند، می‌توانند زیر پرچم وحدت به اهداف تشکیل امت اسلام رهنمون شوند.
کلید واژگان: وحدت اسلامی, قرآن, روایات, مذاهب اسلامی, تشیع و تسنن} -
و پیشوایان دینی اعم از نبی اعظم اسلام(ص) و ایمه معصومین(ع) فرمولهای بسیار مفید و کارآیی برای سعادت دنیا و آخرت انسانها ارایه می دهند. امام رضا(ع) هشتمین امام از دوازده امام معرفی شده توسط پیامبر(ص) جایگاه ممتازی نزد امت اسلامی اعم از مذاهب مختلف اسلامی دارد. ایشان امت جدشان را به قرآن ارجاع می دهند و به همه امت اسلامی برای سعادت دارین تمسک به قرآن را توصیه می نمایند. بیانات ایشان در راستای قرآن و سنت جدشان و در حقیقت تفسیر کلام الهی و سیره حضرت رسول اعظم(ص) اسلام می باشد. آن حضرت همچنین به تلاوت کلام الهی توصیه می فرمایند و خودشان در این زمینه سرآمد امتند. نیز سیره عملی ایشان نشر آموزه های دین است. عمل به فرمایش حضرت امام رضا(ع) می تواند تعالیم قرآن را بیش از پیش در میان امت اسلامی زنده نماید.زیرا: سیره عملی ایشان بر اساس قرآن، اخوت و دوستی با همه امت اسلامی و از جمله با پیروان دیگر مذاهب اسلامی است. امام رضا(ع) با داشتن یاران وفاداری چون اباصلت هروی که به گفته شیخ طوسی از اهل سنت می باشد می تواند الگوی خوبی برای اخوت و دوستی میان امت اسلامی از مذاهب مختلف باشد. نشر و ترویج آموزه های دین بخصوص مبتلا به و ضروری آن از دیگر آموزه هایی است که در پرتو آیات کریمه قرآنی و روایات رضوی قابل استفاده است. یکی از مهمترین آموزه های قرآنی و رضوی ایجاد روحیه عفو و گذشت و دیگری همچنانکه گفتیم ایجاد روحیه اتحاد و دوستی میان امت اسلامی بود.
کلید واژگان: اخوت و دوستی, امام رضا(ع), قرآن, عفو و گذشت, سیره عملی, امت اسلامی, مذاهب اسلامی} -
وهابیت به تبعیت از بزرگان خود شبهاتی در حرمت زیارت قبور مطرح کرده و سفر کردن به قصد زیارت قبر رسول اکرم(ص) را حرام نموده اند. آنان در مخالفت با اجماع مسلمانان سفر به قصد زیارت قبور پیشوایان در مدینه و مساجد سفارش شده در مدینه همچنین زیارت قبور توسط زنان به علت توسل به مردگان و سدذرایع را مطرح نموده اند. این مقاله در پی پاسخ به این سوال است که دیدگاه علمای اهل سنت و امامیه نسبت به شبهات وهابیت پیرامون زیارت قبور توسط زنان چیست؟ هدف از بررسی این پژوهش بیان احکام اسلام و یکسان بودن مساله زیارت قبور برای زن و مرد است. در مورد زیارت قبور با پاسخ به شبهات وهابیت در موضوع زیارت قبور توسط زنان جواز زیارت مطابق دیدگاه علمای امامیه مانند بحرانی، نجفی و غیره و فقهای اهل سنت مانند خرشی، ابن عابدین، شوکانی و ابن عبدالبر واضح خواهد شد. با توجه به موضوع، روش تحقیق، روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع معتبر مذاهب اسلامی است. با واکاوی منابع مکتوب و معتبر اسلامی ، شبهات مطرح شده وهابیت مانند مفسده برخورد با نامحرم، سدذرایع، لعن برزنان زیارت کننده، بسیار سست و فاقد دلیل فقهی است.
کلید واژگان: زیات قبور, زیارت زنان, شبهات, وهابیت, مذاهب اسلامی}Journal of the Socio - Political Thought of Islam, Volume:2 Issue: 2, Winter and Spring 2021, PP 107 -126Wahhabism, in obedience to its elders, has raised doubts about the sanctity of visiting graves, deeming traveling to visit the grave of the Noble Prophet (PBUH) as forbidden. They have opposed the consensus of Muslims on traveling to visit the graves of predecessors in Medina and the recommended mosques in Medina. Furthermore, they have questioned women's visitation of graves due to seeking intercession from the deceased and Prohibition of evasive legal devices. This article seeks to address the question: What is the viewpoint of Sunni and Shia scholars regarding Wahhabi doubts about women's visitation of graves? The aim of this research is to elucidate Islamic rulings and the equality of the issue of visiting graves for both men and women. Regarding the visitation of graves, by responding to Wahhabi doubts about women's visitation of graves, the permission for visitation will become apparent according to the viewpoints of Shia scholars such as Bahrani, Najafi, and others, as well as Sunni jurists such as Khurashi, Ibn Abidin, Shawkani, and Ibn AbdulBarr. Considering the subject, the research method is descriptive-analytical, utilizing credible sources from Islamic schools of thought. Through examining authentic Islamic sources, Wahhabi doubts, such as considering it as mischief against non-mahram, Prohibition of evasive legal devices, and cursing women who visit graves, are found to be weak and lacking in legal evidence.
Keywords: Graves pilgrimage, Women's pilgrimage, doubts, Wahhabism, Islamic schools} -
عوامل پیدایش مذاهب، اختلاف نظر در مسائل خاصی بوده است و هر مسئله ای باعث اختلاف مذاهب نیست. بنابراین، باید در تحقیقات به دقت همه مسائل را بررسی کنیم تا روشن شود کدام مسئله باعث اختلاف است و کدام چندان ربطی به اختلاف مذاهب ندارد. این مقاله دیدگاه چهار اندیشمند از مذاهب اسلامی درباره آیه «وما کنا معذبین حتی نبعث رسولا» (اسراء: 15) را بررسی می کند و نشان می دهد این چهار نفر معتقدند خدای سبحان بندگانش را پیش از آمدن پیامبران عذاب نمی کند. با وجود اینکه هر چهار نفر، حسن و قبح عقلی را قبول دارند، فخر رازی و ابن قیم در صورت نبود آیه، عذاب را بر اساس حسن و قبح عقلی قبول ندارند، ولی دو نفر دیگر قبول دارند. پس در بحث حسن و قبح عقلی، خداوند متعال جدای از مخالفت با رسولان و به صرف فهم عقل، کسی را عذاب نمی کند.
کلید واژگان: مذاهب اسلامی, حسن و قبح عقلی, عذاب, آیه وما کنا معذبین, شیعیان دوازده امامی} -
نشریه مطالعات قرآنی، پیاپی 38 (تابستان 1398)، صص 259 -274
قرن ها است که دشمنان و دولت های استکباری، تفرقه میان مذاهب و اقوام اسلامی را به عنوان راهبرد اصلی خود در تقابل با خاورمیانه قرار داده، و متاسفانه با غفلت و عدم بصیرت بعضی از ملت ها و دولت های اسلامی، خبر جنگ و کشتار مسلمان ها به دست یکدیگر به خبر اول رسانه ها در سرتاسر جهان تبدیل شده است. از منظر قرآن کریم وجود تفاوت و اختلاف امری طبیعی بوده و فوائد فراوانی از این تفاوت حاصل می شود که از جمله آن ها می توان به تحقق علم و معرفت، امکانپذیر بودن آزمایش و امتحان، عملی شدن آزادی و اختیار، بی فایده نبودن ارسال انبیاء، ثواب و عقاب، بهشت وجهنم و امثال این ها اشاره نمود. این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نگارش گردید، در پی واکاوی مبانی قرآن کریم در مساله پرهیز از تفرقه در اقوام و مذاهب اسلامی است که به این نتیجه می رسد که این اختلاف ها، وسیله و مقدمه است و هرگز نباید به عنوان هدف و غایت تلقی شود و وظیفه انسان ها این است که به اندازه توان خود فاصله ها و اختلاف ها را نسبت به مذاهب دیگر اسلامی کاهش داده و با گفت و گویی احسن تفرقه را از خود دور نمایند.
کلید واژگان: قرآن کریم, مذاهب اسلامی, تمایزها, بصیرت, وحدت} -
یکی از مسایل مهم فقهی، رفتن به زیارت قبور می باشد. در اصل زیارت قبور توسط مردان هیچ اختلافی وجود ندارد؛ اما در ارتباط با زیارت قبور توسط زنان، بین مذاهب اسلامی و وهابیت اختلاف وجود دارد. محمد بن عبدالوهاب در کتاب التوحید، روایتی که مضمون آن لعن و نفرین زیارت کنندگان زن می باشد را نقل کرده است که این مسئله بیان از حکم حرمت دارد؛ چنان که پیروان وی با استفاده از این روایت، قایل به حرمت زیارت قبور زنان هستند. علمای فریقین، برخلاف ابن عبد الوهاب و پیروان وی، به حکم جواز زیارت قبور زنان تصریح کرده اند. علمای اهل سنت، در مواجهه با روایت نهی از زیارت بانوان معتقدند که این روایت نسخ شده است؛ لذا زیارت زنان را جایز دانسته و در مقام دلیل، به سیره حضرت زهرا3 نسبت به رفتن و زیارت نمودن قبر حضرت حمزه7 و روایاتی که از عایشه نسبت به جواز زیارت زنان وجود دارد، استناد کرده اند. آنها همچنین به روایتی که از پیامبر6 نسبت به تعلیم و چگونگی زیارت اهل قبور نقل شده و دیگر روایات در این زمینه تمسک نموده و این روایات را دلیل بر جواز زیارت زنان دانسته اند.
کلید واژگان: زیارت زنان, کتاب التوحید, زیارت قبور, محمد بن عبدالوهاب, مذاهب اسلامی}One of the jurisprudential issues is visiting the graves. in Islam, the is no dispute in visiting the graves for men, but for women there are some disputes between Islamic sects and Wahhabism. Muhammad ibn Abd al-Wahhab in his famous book, "Kitab al-Tawhid", quotes a narration which imply on cursing the women visiting the graves. This narration indicates on forbidding visiting the graves by women. The followers of Ibn Abd al-Wahhab also emphasize on banning of visiting the graves by women. Both Shia and Sunni scholars have no problem in visiting the graves by women. Sunni scholars concerning with the quote banning visiting the grave by women believe that this quote is abrogated and there is no problem in visiting the graves by women. They argue that Fatima (PBH), the daughter of our Holy prophet Muhammad, visited the tomb of Hamza frequently and also Aisha, the wife of our holy prophet, quotes a narration from our prophet that teaches the method of visiting the grave for women. There are some other narrations for proving this case in Islam.
Keywords: Visiting the graves by women, Kitab al-Tawhid, Muhammad ibn abd al-Wahhab, Islamic Denominations} -
نخستین عمل در مناسک حج و عمره، احرام است. به فرموده پیامبر اعظم (ص)«هر مسلمانی باید برای انجام مناسک حج مواقیت را بشناسد و ازآنجا محرم شود»؛ و در حریم یار بدون احرام نمی توان وارد شد؛ اما کسانی که به هر دلیلی نتوانند از مواقیت منصوص محرم شوند آیا می توانند از محاذات میقات محرم شوند و به میقات نروند یا باید به محاذات هر میقات رسیدند از همان جا محرم شوند؟ مشهور فقی هان امامیه و عامه و به اجماع آن ها احرام از محاذی مواقیت را احرام از خود مواقیت دانسته اند و میقاتیت را دخیل در حکم ندانسته اند. گرچه میقات بودن محاذی مسجد شجره از بین مواقیت اتفاقی است ولی در بقیه مواقیت میقات بودن محاذات آن ها اختلافی است و خود معرکه آراء فقی هان است گرچه سیره مسلمین نیز این گونه نبوده است که حتما به میقات بروند. شناخت حکم احرام از محاذات مواقیت از دیرباز تاکنون فقی هان و مکلفین مذاهب اسلامی را با مشکلاتی مواجه ساخته است بررسی اقوال و انظار فقهای مذاهب اسلامی و حدودوثغور محاذات مواقیت ونیل به این مقصود در سایه سار توصیف گزاره های فقه مذاهب اسلامی با گرداوری داده های کتابخانه ای میسر است. نتیجه اینکه موضوع در روایات محاذات است نه مسجد شجره و قیود در روایت ظهور در احترازیت ندارد و به قرینه وحدت سیاق حمل بر قیود غالبی خواهد شد و دیگر جایی برای تمسک به اصول باقی نمی ماند.کلید واژگان: احرام, مواقیت, محاذات, مذاهب اسلامی}The first rites to perform in Hajj rituals is entering into Ihram. The exalted prophet of Islam said “every Muslim is required to know Mighats to perform Hajj rituals and enter into Ihram there.” Failing to assume Ihram, no one can enter Allah’ sanctuary (Haram). Yet, if one fails to assume Ihram from designated Mighats for any reason, can he/she wear Ihram garb in Mighats’ adjacencies without going into the boundaries of Mighats or should he/she reach Mighat and assume Ihram there? Most Imamiye and general Islamic jurists consensually consider assuming Ihram in Mighats’ adjacencies the same as entering Ihram within the boundaries of Mighats. They consider Mighat per se not affecting the law. Considering the adjacency of Majid-ul Shajarah as a Mighat is quite incidental; however, those of other Mighats are subject to controversies and heated discussions and verdicts of Islamic jurists. Nevertheless, according to the Muslim traditions, it has not been necessary to enter Mighats. Knowing the law of assuming Ihram in the adjacencies of Mighats has caused difficulties for Islamic jurists and religiously responsible Muslim adults (Mukallafin) of any Islamic denomination background. The study the Islamic jurists’ comments and verdicts, limits of the Mighats’ adjacencies as well as serving the purpose of the study may only be done through adopting a descriptive library-based research approach towards jurisprudential propositions of Islamic denominations. Thus, the issue is inferred from narrations on adjacency rather than Masjid-ul Shajarah per se. what is stipulated in the narrations does not impose limitations and will be considered a prevailing trait in accordance with context cohesion presumption. And, there is reason to resort to the principles.Keywords: Ihram, adjacency, Mighats, Islamic denominations}
-
بررسی دیدگاه اندیشمندان برجسته مذاهب اسلامی در مورد شفاعت از آن جهت مهم و قابل توجه است که علی رغم این ادعا که گفته می شود همه اندیشمندان و پیروان مذاهب اسلامی به اصل شفاعت پیامبر (ص) باور دارند، ولی درباره معنای شفاعت و شرایط و آثار آن اختلاف نظرهای جدی وجود دارد. معتزله شفاعت را به معنای واسطه قرار دادن دیگری برای طلب منفعت و پاداش بیشتر نیکوکاران (اهل ایمان) در قیامت می دانند و مرتکبین گناه کبیره را مستحق شفاعت نمی دانند. ولی دیگر اندیشمندان مذاهب اسلامی، آن را وسیله نجات و رفع عذاب از گنهکاران تفسیر می کنند. شیعه و اشاعره شفاعت را مخصوص مرتکبین گناه کبیره می دانند. وهابیت نیز، هر چند که اصل شفاعت پیامبر (ص) در روز قیامت را قبول دارند، طلب شفاعت از شافعان به صورت مستقیم، و همچنین طلب شفاعت از انبیا و اولیا را پس از مرگشان، جایز نمی دانند. مقاله حاضر ضمن تبیین دیدگاه اندیشمندان مذاهب اسلامی در باب شفاعت، موارد اختلاف اندیشمندان مذاهب عمده اسلامی را مورد اشاره قرار می دهد و سپس به نقد دیدگاه وهابیت می پردازد و نشان می دهد که دیدگاه آنان مخالف آموزه های روشن قرآن و سنت، و مغایر با دیدگاه دیگر مذاهب اسلامی است.کلید واژگان: شفاعت, پیامبر (ص), مذاهب اسلامی, دیدگاه ها}Studying the view of the prominent intellectuals of the Islamic denominations concerning intercession is important since despite the fact that the entire intellectuals and the followers of the Islamic denominations believe in the intercession of the holy Prophet, they have serious disagreements concerning the meaning, conditions and the effects of intercession. The Mutazilite believe that intercession means seeking intermediary help from others to get benefit and more rewards for the benefactors (the believer) in the Day of Judgment and it will not involve those that have committed great sins. But other intellectuals of Islamic denominations have explained that to be means of rescue and taking away punishment from those who have committed sin. The Shia and Ashairah believe that intercession is specifically for those who have committed great sins. The Wahhabis, even though they accept the intercession of the holy Prophet in the Day of Judgment, regard seeking intercession from intercessors in a direct form and, likewise, seeking intercession from the Prophets and the friends of God after their death as not permitted. This present article, while explaining the views of the intellectuals of Islamic denominations concerning intercession, refers to the areas of disagreement and then criticizes the Wahhabis view to show that their view is inconsistent with the teachings of the holy Quran, the tradition of the holy Prophet and the perspective of other Islamic denominations.Keywords: Intercession, The Prophet, Islamic Denominations, Views}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.