جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « نص » در نشریات گروه « فلسفه و کلام »
تکرار جستجوی کلیدواژه «نص» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
حیات امام جواد (ع) به سبب پدیده هایی، از دیگر امامان ممتاز است؛ زیرا در عصر پدر و جد بزرگوارش، عقایدی در بین شیعیان ایجاد شد که عده ای را از حق منحرف کرد و آنان را به باطل کشاند و موجب نپذیرفتن امامت ایشان گردید و شبهاتی را در این زمینه به وجود آورد. مقاله حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی، ضمن برشمردن شبهات واردشده در این امر، به رفتار امام رضا (ع) و گونه شناسی مقابله ایشان در برخورد با شبهات می پردازد. تحقیقات نشان داد که سه جریان تفکر «وقف» از زمان امام هفتم، به معنای «پایان یافتن امامت در ولایت امام کاظم (ع)» از یک سو، «ایجاد شبهه برای عقیم بودن امام رضا (ع)» از سوی دیگر، و نیز «هفت سالگی امام جواد (ع) در هنگام شهادت پدر»، به شدت موجب تردید در بین شیعیان شد و این امر، زمینه سازی لازم را به وسیله امام هشتم می طلبید. امام رضا (ع) با گونه هایی همچون بشارت درباره ولادت امام جواد (ع)، معرفی و نص بر امامت جوادالایمه (ع) به عنوان امام بعدی، رضایت به انجام «قیافه شناسی»، ارجاع شیعیان به امام جواد (ع) در پاسخ به سوالات، رد شبهات واقفیه با دلایل قرآنی و عقلی و نمونه های دیگر، در پی پاسخ گویی به شبهات برآمدند.
کلید واژگان: امام رضا (ع), امام جواد (ع), واقفیه, امامت, نص, مهدی}The life of Imam Javad (a.s.) is distinguished from other imams due to some phenomena; Because during the era of his noble father and grandfather, beliefs were created among the Shiites that deviated some people from the truth and led them to falsehood and caused them to not accept his Imamate and created doubts in this context. The present article deals with the behavior of Imam Reza (a.s.) in a descriptive-analytical manner, while enumerating the doubts entered in this matter, and the typology of his confrontation in dealing with the doubts. The research showed that the three currents of "waqf" thinking since the time of the 7th</sup> Imam, in the sense of "the end of the Imamate in the province of Imam Kazim (a.s.)" on the one hand, "creating doubts about the sterility of Imam Reza (a.s.)" on the other hand, and also, "Imam Javad (a.s.) was seven years old at the time of his father's martyrdom", greatly caused doubts among the Shiites, and this required the necessary grounding by the eighth Imam. Imam Reza (a.s.) with the news about the birth of Imam Javad (a.s.), Rejecting the doubts of Waqfiyyah with Quranic and rational reasons and other examples, they sought to answer the doubtsof interpreting the Qur'an to the Qur'an is the only method of the Ahl al-Bayt. peace be upon him and it should be considered one of the characteristics of the Shia religion.
Keywords: Imam Reza (Pbuh), Waqfiyyah, Imamat, Text, Mahdavit} -
نشریه جستارهایی در فلسفه و کلام، سال پنجاه و پنجم شماره 1 (پیاپی 110، بهار و تابستان 1402)، صص 59 -70
امامت آموزه ای کلامی است که همه پیروان فرق و مذاهب اسلامی درباره ضرورت آن اتفاق نظر دارند و هرکدام با در نظر گرفتن اوصاف وخصایصی به آن نظر انداخته اند. شیعیان از بدو پیدایش مسیله امامت تاکنون علاوه بر ویژگی های مشترک، بر سه ویژگی اختصاصی (نص، عصمت وعلم) تاکید فراوان کرده اند و ازاین جهت، امامت را در نظام اعتقادی خود متمایز از امامت های دیگر مذاهب اسلامی قرار داده اند و هویت و قوام تشیع خود را به امامتی با ویژگی های مذکور پیوند زده اند؛ ازاین رو، مشاهده می شود بخش درخور توجهی از تلاش های علمی متکلمان امامیه در بحث امامت به این سه ویژگی با ترتیب اولویت اختصاص یافته است. این جستار بنا دارد صرف نظر از تحقیقاتی که بیشتر به تبیین، توجیه و دفاع از آموزه های یادشده با در نظر گرفتن ترتیب یادشده پرداخته اند، برگ نوینی به پرونده علمی علم امام بیفزاید و با ارایه شواهد و قراین، نقش علم امام، اهمیت و جایگاه زیربنایی و رتبی آن نسبت به دو ویژگی دیگر را با روش توصیفی تحلیلی ازنگاه فیلسوفان صدرایی بیان کند. همچنین، بسترساز توجه بیشتر کلامیان به آموزه علم امام در نظام تدوین و آموزش علم کلام باشد.
کلید واژگان: امامت, علم امام, نص, عصمت}Imamate is a theological teaching that all the Islamic sects and denominations agree on its necessity and each of them has dealt with it considering some characteristics and aspects. From the beginning of the debate of imamate until now, in addition to the common features, Shiites have emphasized three specific features (appointment by text, infallibility and knowledge) and in this sense, they have made imamate in their belief system different from other Islamic schools, and associated their identity of Shiism with the imamate characterized by these features; Therefore, it can be seen that a significant part of the scholarly efforts of Imamiyya theologians in the discussion of Imamate has been devoted to these three characteristics in order of priority. Regardless of the researches that have mostly explained, justified and defended the mentioned teachings considering the stated order, this article, with a descriptive-analytical method, aims to a deal with the role of Imam's knowledge, its importance and underlying position compared to the other two features by presenting the proofs and pieces of evidence. Also, it will lead to more attention of theologians to the teaching of the Imam's knowledge in the system of compiling and teaching theology.
Keywords: Imamate, Imam's knowledge, appointment by text, infallibility} -
امامت از جنجالی‌ترین مسایلی است که تاریخ اسلام به خود دیده است. اغلب متکلمان عامه آن را موضوعی فقهی و مربوط به مکلفان خوانده‌اند؛ درحالی‌که این موضوع در نظر متکلمان امامیه، بحثی کلامی و مربوط به حق‌تعالی است. این مقاله در پی یافتن منشا این تفاوت است. برای رسیدن به این هدف با روش توصیفی تحلیلی، تعاریف امامت از منظر متکلمان فرقه‌های مختلف و همچنین وظایف و شرایطی که هریک برای امام قایلند بررسی شده است. نگارنده معتقد است آنچه سبب تفاوت جایگاه امامت در فرقه‌های مختلف مسلمان شده وظایف و نقشی است که ایشان برای امام معتقدند. امام در مکتب امامیه شخصی شبیه نبی بوده و در نگاه متکلمان عامه صرفا یک مدیر برای جامعه دینی است.
کلید واژگان: وظایف امام, شرایط امام, نص, نصب الهی}Imamate is one of the most controversial issues in the history of Islam. The public theologians consider it a jurisprudential issue related to the obligated sometimes, while this issue is a theological debate related to the Allah Almighty according to the Imami theologians. This study seeks to find the source of this difference. The definitions of Imamate have been examined, by using the descriptive-analytical method, based on the perspective of theologians of different sects, as well as the duties and conditions that each assign to the Imam to achieve this goal. The author believes that what has caused the difference in the position of the Imamate in different Muslim sects is the duties and roles that they believe in for the Imam. The Imam in the Imamate school is a person similar to the prophet and based on the view of public theologians is merely a manager for the religious community.
Keywords: duties of Imam, conditions of Imam, text, divine appointment} -
اغلب فرقه‌های اهل‌سنتدرشیوه تعیین امام، برخلاف امامیه روش پسینی و براساس رخدادهای واقع، را برگزیده‌اند. برهمین‌اساس، ابن‌ابی‌الحدید به تبعیت از تفکر معتزلی معتقد است که امام به طریق انتخاب و بیعت نخبگان یا نص امام پیشین تعیین می‌شود. در این نوشتار، روش و محتوای استدلال ابن‌ابی‌الحدید درباره شیوه تنصیصی در تعیین امام مور بررسی قرار گرفته است. چنین به دست آمد که وی در روش استدلالش نخست برای نص جایگاه معرفت‌شناختی پیشینی و ضروری قایل است؛ اما بهلحاظوجودشناختی، نص موردنظر امامیه را انکار می‌کند و نص به‌معنای عهد امام پیشین برای امام بعدی را ثابت می‌داند. ازاین‌رو، در ادامه گفتارش شیوه شناخت و اثبات امام را در انتخاب و بیعت و نص به‌معنای عهد منحصر می‌کند. بدین‌ترتیب، حیث معرفت‌شناختی نص را پسینی و وابسته به حیث وجودشناختی آن قرار می‌دهد. انکار و اعتراف او در وقوع نص به‌معنای موردنظر امامیه در مواضع مختلف از سخنانش، محتوای استدلال وی را نیز دچار تناقضات و عدم انسجام کرده است.
کلید واژگان: ابن ابی الحدید, نص, حیث معرفت شناختی نص, حیث وجودشناختی نص, روش تعیین امام}Unlike the Imamiyya, most Sunni sects have chosen the posteriori method based on factual events in the method of appointing the Imam. Accordingly, Ibn Abi al-Hadid believed that the Imam is appointed through the selection and allegiance of the elites or clear textual of the former Imam like Mu'tazilite. This study has been analyzed the method and content of Ibn Abi al-Hadid's argument about the method of appointment in determining Imam. It was found that in his method of reasoning he first considers clear textual a priori and necessary epistemological position, but he denies clear textual---intended by the Imamiyya, and proves clear textual in the sense of the covenant of the previous Imam for the next Imam. Therefore, in the continuation of his speech, he restricts the method of recognizing and proving the Imam in his choice, allegiance and clear textual in the sense of the covenant. Thus, he makes the epistemological status of clear textual posteriori and dependent on its ontological status. His denial and confession in realization of clear textual in the sense intended by the Imamiyya in different places of his speeches, has also caused contradictions and incoherence in the content of his argument.
Keywords: Ibn Abi al-Hadid, clear textual, epistemological clear textual, ontological clear textual, method of determining the Imam} -
نشریه کلام حکمت، پیاپی 6 (پاییز و زمستان 1399)، صص 119 -140
در این مقاله با عنوان «بررسی تطبیقی بیعت و نقش آن در تعیین امام از منظر فرق کلامی»، تلاش شده تا با شیوه ای توصیفی و تحلیلی، به مساله بیعت، به عنوان یکی از مهمترین مسایل حوزه ی خلافت و امامت، بپردازد. امامیه معتقد به انتصاب الهی امام از طریق نص می باشند، و سایر فرق از قبیل معتزله و اشاعره و ماتریدیه، وجود نص را در باب خلافت انکار نموده و این فرآیند را از طریق بیعت اهل حل و عقد می دانند. همچنین از جمله مسایل مورد بحث در این مقاله بیعت و رابطه ی آن با مشروعیت و مقبولیت حکومت است. بنابر دیدگاه امامیه مشروعیت حکومت اسلامی ناشی از نص و انتخاب الهی است حال آن که این امر با مشارکت مردمی در تعارض نخواهد بود. در مقابل اشاعره و سایر فرق اهل سنت چون معتزله قایلند که مشروعیت حکومت و لزوم اطاعت از امام ناشی از بیعت است.
کلید واژگان: امام, بیعت, نص, مشروعیت, فرق کلامی} -
تاریخ شیعه در عصرحضورامامت شاهد اختلافات درون گروهی درعرصه های متعددکلامی وسیاسی بود.باواکاوی تاریخی این اختلافات وتنازعاتی که گاهی منجر به انشعابات درونی نیز می شد به روشنی درمی یابیم که همه آنها برمحورامامت وشیون ومصادیق آن بوده است.نگارنده دراین نوشتار باتکیه برمنابع کهن تاریخی وروایی درصدد تبیین چرایی وچگونگی آن دسته ازمشکلاتی است که اصحاب ایمه درباره مصادیق وتعیین اعیان امامت والگوهای حقیقی آن داشته اند.روشن است که بحث وبررسی دیدگاه های شیعیان نخستین درباره نقش وویژگی ونیز اسباب اختلافات ونزاع های فرقه ای درمیان شیعیان مجال دیگری می طلبد.
کلید واژگان: امامت, امامان مصادیق امامت, اصحاب ائمه, نص} -
غزالی وجود امام را به ادله شرعی و اجماع امت، ضروری و برای قوام دین و دنیا مفید می داند؛ اما عصمت را برای امام شرط نمی داند. او معتقد است تنها در امور کشورداری وتجهیز سپاه و... به امام نیاز است؛ و از آنجا که برای انجام این قبیل کارها به علم الهی و لدنی نیازی نیست، از این رو، به عصمت نیازی نیست. او مانند دیگر پیروان اهل سنت، تعیین امام را به انتخاب مردم می داند و هرگونه ادعای نصی از سوی شیعه را بی ربط به مسئله امامت و غیرمتواتر معرفی می کند. از نظر او اگر این اخبار، متواتر بودند، هرگز در آنها شک نمی شد، در حالی که در مورد این اخبار شک وجود دارد. بنابراین احادیثی چون حدیث غدیر و منزلت صرفا بیانگر احترام و دوستی میان پیامبر (ص) و علی (ع) است و دلیلی بر امامت علی (ع) محسوب نمی شود. خواجه نصیرالدین طوسی در برابر این دیدگاه موضع گرفته ووجود امام را نه به ادله شرعی، بلکه به دلیل عقلی و با استناد به «قاعده لطف» بر خداوند واجب می داند. وی همچنین با ارایه ادله عقلی متعدد، عصمت را نیز برای امام ضروری می داند و عقیده دارد که درصورت معصوم نبودن امام، تسلسل لازم آمده و دیگر نمی توان به تکالیف شرع اطمینان کرد. درضمن، در صورت انجام افعال قبیح از وی، نهی او از آن عمل، واجب می شود و در این صورت، غرض از نصب امام نقض شده،مقام امام از سایر مردم پایین تر می آید؛ در حالی که امام باید افضل از همه باشد. خواجه، پس از اثبات عصمت برای امام، می گوید عصمت خصیصه ناآشکاری است که کسی جز پروردگار به آن علم ندارد. لذا نصب امام باید از سوی خدا و رسولش صورت گیرد و این یعنی نص؛ و همچنین با توجه به شیوه رسول خدا (ص) بعید است که ایشان در خصوص چنین امر خطیری سکوت کرده باشد. در مجموع، ادله خواجه نسبت به دلایل ادعایی غزالی از وجاهت و قوت بهتری برخوردار است.
کلید واژگان: امامت, نصب, نص, عصمت, غزالی, خواجه}Al-Ghazali considered the existence of the Imam necessary to Shari'a reasoning and the consensus of the Ummah and considered it useful for the consistency of religion and the world but did not consider infallibility for the Imam. He believes that we need the Imam only in the affairs of the state and equipping the army and ... that he does not need divine knowledge to perform such tasks. He, like other Sunni followers, considers Imam to be the people's choice and introduces any claim by the Shi'a as irrelevant to the issue of Imamate and non-sequential. In his view, if the news were sequential, we would never have doubted it, while we suspected it. Thus hadiths such as the hadith of Ghadir and Manzelat merely express respect and friendship between the Prophet (PBUH) and Ali (PBUH), and there is no reason to believe in the Imamate of Ali (PBUH).On the other hand, Khawaja Nasir has taken a stand against this view and considers the existence of the Imam to be obligatory, not on religious reasons, but based on rationality and "rule of grace" he considers it obligatory on God. He also suggests that infallibility is essential for the Imam by presenting numerous rational proofs, also, if he performs evil acts, he should be prevented from doing so, and in this case, the purpose of existence of Imam will be violated and the Imam's position will be lower than other people's; therefore, the imam must be installed by God and his messenger, and this is the Nas. However, It is also unlikely that the Prophet would be silent about such danger according to the manner of the messenger of God.
Keywords: Imamate, Installation, Nas, Infallibility, Ghazali, Khawaja} -
مسئله ولایت و خلافت بلافصل پیامبر اکرم, از مهم ترین مباحث اختلافی میان شیعه و اهل سنت است. در بحث راه تعیین امام بین مذاهب اسلامی از طریق نص هیچ گونه اختلافی وجود ندارد، اما در اینکه آیا نصی در این مورد رسیده است یا نه، شیعه قایل به نص جلی در بحث امامت است و امامت را منصبی الهی می داند که جز با طریق نص شرعی امکان پذیر نیست، اما اهل سنت بالاخص فخر رازی در اینکه آیا امامت به نص است یا به بیعت و اختیار (اجماع)T چون نص جلی از سوی خدای متعال را انکار می کند، راه دوم یعنی بیعت و اجماع را برمی گزیند و آن را بر عهده مردم می داند. در این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی به نقد شبهات فخر رازی در مورد نص جلی و دلایل ایشان در بحث بیعت و اجماع خواهیم پرداخت.
کلید واژگان: نص, اجماع, فخر رازی, امام, خلافت} -
این مقاله، به بررسی مسائل اساسی امامت، از دیدگاه شیخ مفید می پردازد، تا روشن سازد که متکلم امامیه و متقدم نامداری مانند شیخ مفید، با روش عقل گرایانه خود چه تصویری از امام ارائه می دهد و ضرورت وجود و شاخصه های امامت را چگونه تبیین می کند. به روش توصیفی تحلیلی به دست آمد که ایشان، در بیشتر مسائل امامت هماهنگ با سایر متکلمان امامیه سخن می گوید، اما در دو مسئله چالش برانگیز عصمت و علم امام، تفاوت ها بروز می یابد. مطابق رویکرد عقل گرایانه شیخ مفید، ضرورت وجود امام برخاسته از لطف و تفضل خداوند است، نه عدالت او. عصمت تام امام، مربوط به دوران امامتش است و پیش از آن، صدور گناه سهوی از او، که موجب نفرت و بی اعتباری اش نشود، جایز است. آگاهی به غیب و امور غیرمرتبط با دین برای امام، ضرورت عقلی ندارد. در همه این مسائل، ادله نقلی گاه موید و گاه منافی نگاه عقلی است. روش شیخ مفید در موارد تنافی و تعارض بسته به اعتبار روایت، جمع یا طرد است.کلید واژگان: امام, علم امام, عصمت, نص, لطف, شیخ مفید}Marifat, Volume:27 Issue: 5, 2018, PP 39 -48Examining the basic issues of Imamate from the view point of Sheikh Mofid, this paper deals with how Sheikh Mofid, an Imamites theologian and a great scholar, depicts Imam with his rationalist method and explains the necessity of the existence and characteristics of Imamate. Carried out through an analytical-descriptive method, this paper shows that he agrees with other Imamites theologians on many issues of Imamate, but some differences are revealed in two challenging issues, i.e. infallibility and knowledge of Imam. According to the rationalist approach of Sheikh Mufid, the necessity of the existence of Imam is due to the grace and mercy of God, not His justice. The pure infallibility of Imam is related to his Imamate era, and before his Imamate, committing an inadvertant sin which does not lead to his disgrace and disputation is permissible. Knowledge of the unseen and non-religious matters have no rational necessity for Imam. In all these issues, the traditional evidence is sometimes for and some other times against the rational perspective. Depending on the validity of the tradition, Sheikh Mofid's method in contradictory cases involves inclusion or exclusion.Keywords: Imam, Imam's knowledge, infallibility, text, grace, Sheikh Mofid}
-
برخورداری از نص، نصب الهی، علم غیب، عصمت و ولایت برای امام به استناد دلایل نقلی و عقلی از ضروریات مذهب شیعه است، اما برخی ازشیعیان با این ادعا که سیاسی کاری و غرض ورزی گروهی باعث شد تا برخی مسلمانان با فاصله گرفتن از اسلام ناب نظرات خود را بر پیکره این دین الهی بپوشانند؛ درپی آن برخی از جریان های معارض با سوءاستفاده از این موقعیت به آن دامن زدند. به گمان اینان عالمان امامیه نیز دچار این سنت تحریف یافته شدند. عوامل درون دینی و برون دینی موجب شد تا جامعه مسلمانان شاهد اینگونه بدعت های عقیدتی در مسئله امامت و ویژگی های مرتبط با آن باشد.
این نوشتار با رویکرد نقلی وعقلی و ارائه نمودار و جدول به نقد و بررسی دلائل و شواهد صاحبان این ادعا که از آنان باعنوان «شیعیان التقاطی» یاد می شود با محوریت سه شخص شاخص این جریان یعنی آقایان سید ابوالفضل برقعی، حیدرعلی قلمداران و سید محمد جواد غروی در مسئله «نص بر امامت» می پردازد.کلید واژگان: نص, امامت, التقاط, مقصره, شیعیان التقاطی, سید محمدجواد غروی, برقعی}As understood transcendental and religious reasons, Imam`s Being supported by clear text, Divine installation, knowledge of the unseen, infallibility and the guardianship are known as essential in Shiah, but some Shiite scholars` claiming that one group`s ill policies and intentions misled some Muslims from pure Islam and caused them impose their personal views on Islam; then, some opponents supported this position. According to them, Imami scholars were involved in this distorted tradition. Religious and non-religious factors have led the Muslim community to witness such ideological innovations in the issue of Imamate and its related characteristics. This paper, with a narrative and theoretical approach, and presenting charts and tables, criticizes the arguments and evidence of the claimants referred to as "eclectic Shiites". The study has focused on three scholars of this trend including Sayyid Abolfazl Borqe`i, Haydarali Qolamdaran and Seyyed Mohammad Javad Gharavi on the Clear Religious text, supporting Imamate.Keywords: Clear Religious Text, Imamate, Eclecticism, Eclectic Shiites, Seyyed Mohammad Jawad Gharavi, Borqei} -
هدفهدف از این نوشتار، بررسی تطبیقی نظریه مقاصد شریعت با اهداف شریعت از منظر تفکر شیعه و اهل سنت و واکاوی تاثیر اهداف شارع در تغییر احکام شرعی بوده است.روشدر این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری استفاده کرده و با توجه به منابع معتبر علمی به ارزیابی و تحلیل موضوع پرداخته ایم.یافته هاخداوند متعال در تشریع احکام الهی حتما مقاصدی را در نظر داشته است که آن مقاصد از طریق قرآن، نصوص معتبر و عقل قابل فهم اند و با توجه به اینکه هدف خداوند از تکلیف بندگان خود، تامین مصالح آنها بوده؛ اگر مصلحت دار بودن عملی با سند معتبر احراز شود، خداوند آن مورد را هدف تشریع احکام قرار خواهد داد. به بیان دیگر؛ چنانچه حتمی و تام بودن مصلحتی محرز شود، چنین مصلحتی حتما از مقاصد شارع مقدس خواهد بود.نتیجه گیریهر چند دلیل نقلی از شرع بر اعتبار مصلحت ذکرشده وجود نداشته باشد، اما می توان بتوان بین اهداف شریعت و مقاصد آن (با نگاه اهل سنت) فرق گذاشت، اما نمی توان با نگاه افراطی به اهداف شریعت دست از ظهور احکام شریعت برداشت.کلید واژگان: اهداف فقه, مقاصد شریعت, منطقه الفراغ, نص}Irainian Journal of The Knowledge Studies in The Islamic University, Volume:21 Issue: 72, 2017, PP 371 -384ObjectivesThe present study is a comparative analysis of legislative system gouls theory and gouls of jurisprudence from the viewpoint of Shiite and Sunnite opinion.MethodThe method of the survey is library based research and taking notes of valid scientific resourses .ResultsThe results of the research indicate a suprime goul in divine legislation which is comprehensible through he holy Quran, absolutely clear Text[ Nass] and logic and god considers the public interest in religious obligations. In other words if the utility and public interest is complete then the mentioned utility is Devine Legislator,s goul.ConclusionThe author of the article concluded that there may not be a legislative narrated proof in the validity of the mentioned utility but we find differences between gouls of jurisprudence and legislative system gouls in the viewpoint of Sunnite.we are not permitted to stop ordinances of the Law in an extremistic view toward gouls of Islam, s legislative system.Keywords: gouls of jurisprudence, gouls of islam, s legislative system, all-faraq area, absolutely clear text [nass}
-
در تاریخ اسلام همواره اشکالاتی نسبت به کارایی و منزلت عقل در معارف دینی مطرح بوده است. نوشتار حاضر به بررسی این موضوع از نگاه ابن تیمیه و علامه طباطبایی می پردازد. ابن تیمیه گرچه خود را یک عقل گرا معرفی کرده است، ادراکات عقلی را یک دلیل مستقل نمی شمرد. از نگاه او، شناخت و معرفت دینی، تنها از راه شرعی میسر است و این راه، متضمن دلایل عقلی و براهین قطعی نیز هست؛ ولی راه کلام و اهل رای و نیز راه ریاضت و عرفان بدعت است. در مقابل، علامه طباطبایی فهم عقلانی را در کنار ظواهر شرعی و راه ریاضت و مجاهده نفسانی، دارای حجیت ذاتی می داند.کلید واژگان: عقل, نقل, نص, متون دینی, ابن تیمیه, علامه طباطبایی}In Islam history¡ there have always been problems about status and function of reason in religious educations. This study deals with analyzing this topic from Ibn Taymiyyeh and Allameh Tabatabeis viewpoints. Although Ibn Taymiyyeh has introduced himself as a rationalist¡ he believes that intellectual perceptions are not independent reasons. In his opinion¡ religious recognition and knowledge are possible only through a religious path and this path also involves rational reasons and definite proofs but the path of theology¡ scholars¡ and also the path of austerity and mysticism are innovations. On the contrary¡ Allameh believes that rational understanding¡ along with religious aspects¡ austerity path and carnal endeavors includes intrinsic authority.Keywords: Reason, Narration, Text, Religious Texts, Ibn Taymiyyeh, Allameh Tabatabaei.}
-
پژوهشنامه امامیه، پیاپی 2 (زمستان 1394)، صص 47 -66شیعیان در عصر حضور ائمه معصوم (ع)، برای شناخت امام خود از راه ها و شیوه هایی استفاده می کردند تا پیشوای تعیین شده از سوی خدا و رسولش را از مدعیان دروغین تشخیص دهند. در منابع شیعی، روایات فراوانی وجود دارد که راه های متعددی برای تشخیص امام بیان کرده و ویژگی هایی برای آن ذکر می کند. اما اینکه شیعیان عصر حضور کدام یک از این شیوه ها را برای تشخیص امام به کار برده اند پرسشی است که این مقاله در پی پاسخ به آن است. از مجموع روایات استفاده می شود که مهم ترین شیوه امامیه برای تشخیص امام خود در همه دوره ها، آزمودن پیشوای خود بر اساس علم امامت بوده است. از دیگر راه هایی که در روایات و کتب کلام شیعه شهرت دارد نص، مناقب و کرامات است.کلید واژگان: امامت, تشخیص امام, علم امام, نص, کرامت, سلاح پیامبر}In order to distinguish their true and divinely appointed Imams from false ones, Shiites in the presence era of pure Imams used different ways. There can be found many traditions in Shiite sources introducing different ways for distinguishing Pure Imams. The paper has intended to find and introduce the ways in which Shiites distinguished their Imams in the presence Era. As is understood by all traditions, the most important way in which Imamiyyah have known and distinguished their Imams in all cases has been Imam`s knowledge. In the second order were placed clear quotation, high degrees of perfection and extraordinary actionKeywords: Imamate, Cognizing Imam, Imam's Knowledge, Clear Quotation, Extraordinary action, Prophet's Weapon}
-
شیخ مفید، متکلمی عقل گراست که تلاش می کند گزاره های کلامی و فقهی را با استدلال عقلانی تبیین کرده و اندیشمندان را به سوی ایمان استدلالی دعوت کند. در نظر او، عقل نه تنها ابزاری در جهت فهم معارف دینی است، بلکه در برخی موارد از نوعی استقلال برخوردار بوده و منبعی در جهت فهم دین و گزاره های دینی به حساب می آید. به نظر شیخ مفید، عقل قادر است به تنهایی و بدون وساطت خطاب شرعی، احکامی را صادر کند که از اعتبار قطعی برخوردارند. این مقاله تلاش خواهد کرد ضمن تحلیل رویکرد خردگرایانه شیخ مفید، ارزش و جایگاه عقل در فهم معارف و گزاره های دینی را از منظر او تبیین کرده و نگرش وی در باب رابطه عقل و نقل را نشان دهد. روش این مقاله در مراجعه با آرا، استنادی و در تبیین محتوا، تحلیلی تبیینی است.
کلید واژگان: عقل, عقل گرایی, نص, نقل, وحی, شیخ مفید}Sheikh Mufid is a rational theologian that attempts to explain the theological and jurisprudential propositions with arguments and invite the scholars to rational faith. In his view, reason is not only a means to grasp the religious teachings, but also is independent in some cases and counted as a source for understanding religion and religious propositions. In Sheikh Mufid's point of view, reason, independently and without the medium of legal speech, is capable of issuing some sentences that are certainly authentic. Analyzing the rationalistic approach of Sheikh Mufid, this article attempts to explain the value and place of reason in understanding the religious teachings and propositions from his viewpoints and show his opinion about the relation of reason and narration. The article's method in explaining the views is documentary and in explaining the content is analytic-explanatory.
Keywords: reason, rationalism, explicit text, narration, revelation, SheikhMufid} -
حسین بن حمدان خصیبی و کتاب «الهدایه الکبری»حسین بن حمدان خصیبی از راویان بزرگ معتقد به امامت امامان دوازده گانه در دوره غیبت صغری و سالهای آغازین غیبت کبری است که در عین حال مورد احترام فراوان فرقه نصیریه نیز می باشد.
او دارای اندیشه های خاصی بوده که وی را از امامیه جدا می ساخته است و لذا رجالیون متقدم او را به شدت تضعیف کرده اند، اما رسوباتی نه چندان اندک از اندیشه های او در جوامع امامیه نفوذ پیدا کرده است. کتاب الهدایه الکبرای او از آنجا که از قدیمی ترین متونی است که با ذکر سلسله اسناد در صدد اثبات امامت و وصایت تک تک ائمه از راه بیان معجزات می باشد، برای ریشه یابی چگونگی نفوذ این اندیشه در میان شیعه امامیه که بعدها با نگارش کتب فراوان و احیانا حجیم پیگیری شد، می تواند بسیار مفید باشد. علاوه بر آنکه ذکر برخی از وقایع تاریخی مربوط به اختلافات درون گروهی شیعه، ذکر اسنادی که در متون امامیه کمتر یافت می شود و نیز بیان مطالبی از غالیان که در کتب معتبر روایی امامیه مفقود است، از دیگر جهات اهمیت این کتاب است.
کلید واژگان: حسین بن حمدان خصیبی, الهدایه الکبری, محمد بن نصیر نمیری, بابیت, معجزات, نص, نصیریه, علویان}Hossein-ebne-Hamdan Khasibi and Hadayat-al-Kobra"Hossein-ebne-Hamdan Khasibi is one of the greatest narrators, a believer to twelve Imams, who lived during the Lesser Occultation and the early days of the Greater Occultation. He is highly respected by the followers of Nassiriyyah Sect.He held special thoughts excluding him from Imamiyyah, and thus the early Rejaliyyoun had strongly rejected him. Some sediments of his school of thought has penetrated Imamiyyah. His book "Hedayat-al-Kobra" could be very helpful refrence for tracing back the influencial roots of his thought on Imamiyyah Shiite [later prosecuted with the writing of lots of voluminous books]; Since it is one of the oldest texts which proves the Imamat and Wessayat of all Infallibles - each individually – through mentioning a set of documents. Moreover, the other elements which make the book even more important, are as follow: 1. visualizing some historical events related to the intragroup discrepancies among Shiites, 2. referring to the documents which are rarely seen in Imamiyyah books, and 3. quoting some statements made by the exaggerators, which do not exist in the authoritative and creditable narrational books of Imamiyyah. -
فصلنامه قبسات، پیاپی 29 (زمستان 1382)، صص 109 -139
موضوع وحیانی بودن نص از مهم ترین مباحث وحی است. طبق دیدگاه عمومی مسلمانان، یگانه، مصدر و منبع وحی و آیات قرآن کریم در لفظ و معنا، خداوند حکیم و علیم است. بسیاری از دانشمندان اسلامی وحیانی بودن نص قرآن کریم را امری مسلم گرفته و برخی دیگر از جمله علا مه طباطبایی به آن تصریح کرده اند، قلمرو وحیانیت نص در محدوده الفاظ، ترکیب و تنظیم آن ها است، و از آثار و نتایج آن، مهیمن بودن قرآن کریم بر دیگر کتاب ها، قدسی و ماورایی بودن، واقع نمایی و حقیقت پردازی و اعتبار والای سند آن است.
از ادله آن می توان به اتفاق مسلمانان، اد عاهای خود قرآن کریم، از جمله آیات وحی، انعام، 15؛ طه، 114 و آیات دخالت نداشتن پیامبر در متن وحی، از جمله یونس، 15؛ نمل، 6 و نحل، 103 و ادله بیرونی از جمله امی بودن پیامبر9، آیات تحد ی و اعجاز قرآن و تعبیر قرآن به قرایت و کتاب اشاره کرد.
مخالفان از عصر رسالت، همواره شبهه هایی را ضد بر علیه متن قرآن مطرح کرده اند تا آن را بشری جلوه دهند. مخالفان عصر رسالت، پیامبر را به سحر، افترا و اسطوره گویی متهم می کردند، در این عصر نیز خاورشناسان با طرح مصدر بودن تورات و انجیل برای قرآن و نیز قرآن لفظ و سخن محمد است، به تضعیف این نص الاهی می پردازند که از جمله می توان بروکلمان، ریچارد بل، فیلیپ حتی، بول، ان جی داود و یوسف دره الحداد را نام برد؛ اما تمام مطالب آن ها برداشت های شخصی با دلیل های سست و بی پایه است. همچنین برخی از روشنفکران، وحی را تجربه نبوی و تابع پیامبر می دانند که شواهد تاریخی و آیات قرآن، همه نشان می دهد که «پیامبر» تابع وحی است نه «وحی» تابع او و وحی، تجربه او نیست.کلید واژگان: نص, متن قرآن, زبان عربی, مصادر ادعایی وحی, منبع و مصدر قرآن, زبان قرآن, محمد مصدر قرآن, ساختار واژگان و ترکیب آیات, تحد ی (هماورد طلبی), تجربه نبوی, دریافت متن, کلام الاهی}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.