جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « وراثت پذیری » در نشریات گروه « باغبانی »
تکرار جستجوی کلیدواژه «وراثت پذیری» در نشریات گروه «کشاورزی»-
سابقه و هدف
سیاه دانه (.Nigella sativa</em> L) از گیاهان دارویی مهم می باشد که در صنایع غذایی و دارویی بسیار استفاده می شود. باتوجه به نیاز روزافزون به گیاهان دارویی در جهان و لزوم تولید ارقام زراعی و اصلاح شده، نیاز است که ذخایر ژنتیکی آن بررسی شود. بازدهی ناشی از انتخاب برای یک صفت به اهمیت نسبی عوامل ژنتیکی در بروز تفاوت های فنوتیپی واریته ها بستگی دارد، به عبارت دیگر موفقیت برنامه های اصلاحی به میزان تنوع ژنتیکی و قابلیت توارث صفات بستگی دارد. ازاین رو، این مطالعه برای بررسی تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری صفات عملکرد دانه و اجزاء عملکرد در ژنوتیپ های مختلف سیاه دانه و شناسایی ژنوتیپ های مطلوب برای استفاده در برنامه های به نژادی انجام شد.
مواد و روش هادر این مطالعه، به منظور بررسی تنوع ژنتیکی صفات عملکرد دانه و اجزاء عملکرد در 20 ژنوتیپ مختلف سیاه دانه (ایرانی و خارجی) از نظر صفات مختلف زراعی آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه پژوهشی-تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد اجرا گردید. کشت ژنوتیپ ها در اواخر اسفندماه و به صورت دستی انجام شد. هر ژنوتیپ در هر تکرار به صورت 4 ردیف1.5 متری کشت شد که فاصله بین ردیف های کشت 30 سانتی متر، فاصله بذرها روی ردیف 15 سانتی متر و عمق کاشت 2-1 سانتی متر در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزاردانه، قطر کپسول، تعداد شاخه در بوته و ارتفاع بوته بود. براساس امید ریاضی، اجزاء واریانس، مقادیر واریانس محیطی و واریانس ژنتیکی و واریانس فنوتیپی محاسبه گردید و بعد ضریب تغییرات فنوتیپی ضریب تغییرات ژنتیکی و مقدار وارثت پذیری عمومی برآورد شد. تجزیه های آماری شامل تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات بین ژنوتیپ ها با استفاده از آزمون حداقل تفاوت معنی دار (LSD) با استفاده از نرم افزار SAS 9.0 انجام شد. همبستگی پیرسون بین صفات و تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها با روش وارد (Ward) و بر مبنای فاصله اقلیدسی با استفاده از نرم افزاز 3.6.1 R انجام گردید. همچنین، برای اطمینان از صحت گروه بندی آزمون های چند متغیره و آزمون تجزیه واریانس، براساس طرح کاملا تصادفی نامتعادل انجام شد.
نتایجنتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر همه صفات زراعی اندازه گیری شده تفاوت معنی داری در سطح احتمال 1% وجود دارد. ارتفاع بوته در ژنوتیپ های مورد بررسی از 22 سانتی متر (Nige7) تا 58.4 سانتی متر (Nige1) متغیر بود. بیشترین تعداد کپسول در بوته در ژنوتیپ Nige53 با 20.45 کپسول و کمترین تعداد کپسول در بوته در ژنوتیپ Nige63 با5.3 کپسول مشاهده شد. از نظر صفت تعداد شاخه در بوته، دامنه تغییرات از 11.5-3.9 شاخه در بوته بود، دامنه تغییرات عملکرد در محدوده 263.56 کیلوگرم در هکتار (Nige3) تا 1409.39 کیلوگرم در هکتار (ژنوتیپ Nige78) متغیر بود. ضریب تغییرات فنوتیپی در محدوده 48.58% (عملکرد دانه) تا 5.20 (قطر کپسول) و ضریب تغییرات ژنوتیپی در محدوده 48.29% (عملکرد دانه) تا 4.7 (قطر کپسول) تنوع نشان داد. میزان وراثت پذیری برآورد شده برای صفات مورد ارزیابی از 73.81 برای صفت تعداد شاخه در بوته تا 98.8% برای عملکرد دانه متغیر بود. برای صفت تعداد کپسول در بوته نیز وراثت پذیری 91.19% برآورد گردید. با توجه به نتایج ضریب همبستگی، عملکرد دانه در بوته با صفات تعداد کپسول در بوته (**</sup>0.87=r) و تعداد شاخه در بوته (*</sup>0.54=r) همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد. در تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ های مورد مطالعه در چهار گروه مختلف قرار گرفتند که نتایج آنالیزهای چند متغیره حکایت از گروه بندی مناسب و اختلاف های چشمگیری برای مقدار عملکرد دانه و اجزای عملکرد در بین گروه های حاصل از تجزیه خوشه ای داشت.
نتیجه گیریتنوع ژنتیکی بالا در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه بیانگر کارایی بالای این ژرم پلاسم برای پیشرفت ژنتیکی عملکرد دانه و صفات مختلف و کارایی بالای انتخاب در سیاه دانه می باشد. ژنوتیپ های Nige53، Nige78 و Nige60 دارای عملکرد دانه بالایی نسبت به سایر ژنوتیپ ها بودند که می توان از این ژنوتیپ ها به منظور اصلاح و افزایش عملکرد دانه در سیاه دانه استفاده کرد.
کلید واژگان: انتخاب, تجزیه خوشه ای, وراثت پذیری, همبستگیBackground and objectivesNigella sativa</em> L. is an important medicinal plant widely used in the food and pharmaceutical industries. Considering the increasing demand for medicinal plants worldwide and the need to produce cultivated and breeding varieties, it is necessary to study the genetic resources. The gain from selection for a trait depends on the relative importance of genetic factors in the occurrence of phenotypic differences among genotypes; in other words, the success of breeding programs depends on the genetic variation and heritability of traits. Therefore, this study investigated the genetic variation and inheritance of seed yield and yield component traits in different black cumin genotypes and identified desirable genotypes for use in breeding programs.
MethodologyThis study investigated the genetic variation in 20 different black cumin genotypes (Iranian and foreign) regarding different agronomic traits as a randomized complete block design with three replications at the research farm of Shahrekord University. The genotypes were planted in the middle of March. Each genotype in every repetition was cultivated in four rows, each 1.5 meters long. The distance between the rows of cultivation was 30 cm, with seeds planted 15 cm apart within the row at a depth of 1-2 cm. The traits studied included seed yield, number of capsules per plant, number of seeds per capsule, thousand seed weight, capsule diameter, number of branches per plant, and plant height. Based on the expectation of mean square components, environmental, genetic, and phenotypic variance were calculated, and then the genotypic and phenotypic coefficient of variation and broad-sense heritability were estimated. Statistical analyses, including analysis of variance and comparison of the mean traits between genotypes, were performed using the least significant difference (LSD) test using SAS 9.0 software. Pearson correlation between traits and cluster analysis based on Ward's method according to squared Euclidean distance using R 3.6.1 software. Also, to ensure the correctness of grouping, multivariate tests and analysis of variance tests were performed based on a completely random, unbalanced design.
ResultsThe analysis of variance showed a significant difference between the studied genotypes for all the agronomic traits (p<0.01</em>). The plant height in the studied genotypes varied from 22 cm (Nige7) to 58.4 cm (Nige1). The highest number of capsules per plant was observed in the Nige 53 genotype, with 20.45 capsules, and the lowest number of capsules per plant was observed in the Nige63 genotype, with 5.3 capsules. The number of branches per plant ranged from 3.9-11.5 per plant. The yield ranged from 263.56 kg/ha (Nige3) to 1409.39 kg/ha (Nige78 genotype). The phenotypic coefficient of variation varied from 48.58% (seed performance) to 5.20 (capsule diameter), and the genotypic coefficient of variation varied from 48.29% (seed performance) to 4.7 (capsule diameter). The highest genetic coefficient of variation (48.29%) belonged to the grain yield trait. The estimated heritability for the assessed traits ranged from 73.81% for number of branches per plant to 98.8% for seed yield. Heritability was 91.91% for the number of capsules per plant trait. According to the correlation coefficient results, seed yield per plant showed a positive and significant correlation with the number of capsules per plant (r=0.87**) and branches per plant (r=0.54*). In the cluster analysis, the studied genotypes were divided into four different groups, and the results of the multivariate analyses indicated appropriate grouping and significant differences in the amount of grain yield and yield components among the groups resulting from the cluster analysis.
ConclusionThe high genetic variation among the studied genotypes indicates the high efficiency of this germplasm for improving grain yield and various traits and the high efficiency of selection in black cumin. Genotypes Nige53, Nige78, and Nige60 had high grain yields compared to other genotypes, which can be used to improve and increase grain yield in black cumin.
Keywords: Selection, Cluster Analysis, Heritability, Correlation -
به منظور مطالعه ترکیب پذیری عمومی و خصوصی و هتروزیس شش لاین گوجه فرنگی، از یک طرح دای آلل 6×6 استفاده شد. والدین تلاقی ها، لاین های 486(P1)، 208 (P2)، 6/151 (P3) Kim (P4)، 1010 (P5) و 542 (P6) با ویژگی های متفاوت از نظر عملکرد و سایر صفات مورد مطالعه بودند که از بخش سبزی و صیفی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور تهیه شدند. والدین به همراه 15 دورگ F1 حاصل از تلاقی های دای آلل یک طرفه آنها (در مجموع 21 نژادگان) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین در بهار سال 1399 کشت و صفات عملکرد میوه، تعداد میوه در بوته، وزن میوه و درصد مواد محلول اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها در قالب روش دوم گریفینگ با فرض والدین ثابت نشان داد که تفاوت بین نژادگان ها و همچنین تفاوت بین ترکیب پذیری عمومی والدین و خصوصی دورگه ها در تمامی صفات معنی دار بود که نشان دهنده نقش هر دو اثر افزایشی و غیر افزایشی ژن ها در توارث صفات بود. نسبت بیکر و نیز نسبت هانگ و هالند برای تمامی صفات مورد مطالعه نیز بین نیم تا یک به دست آمد که نشان دهنده نقش هر دو اثر افزایشی و غیرافزایشی ژن ها با سهم بیشتر اثر افزایشی در کنترل تمامی صفات بود. مقایسه والدین و تلاقی ها نشان داد که لاین Kim برای صفات عملکرد میوه و تعداد میوه در بوته، لاین 1010 برای وزن میوه و لاین 468 برای درصد املاح محلول، دارای بالاترین ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی دار و تلاقی 1010 × 6/151 برای صفات عملکرد میوه و وزن میوه، تلاقیKim × 542 برای تعداد میوه در بوته و تلاقی 6/151 × Kim برای درصد املاح محلول دارای بالاترین ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی دار بودند. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد که تلاقی های 208×6/151 و 6/151×1010 برای عملکرد میوه، 1010×542 برای تعداد میوه در بوته و 208×6/151 برای درصد املاح محلول، بالاترین میزان هتروزیس مثبت و معنی دار را نسبت به والد برتر خود داشتند و ارزشمندترین تلاقی ها در این آزمایش بودند، اما برای صفت وزن میوه، فقط تلاقی 468×6/151 دارای هتروزیس مثبت و معنی دار نسبت به متوسط والدین بود.
کلید واژگان: اثر افزایشی و غیرافزایشی ژن ها, میزان مواد محلول, وراثت پذیری, وزن میوهTo study the general and specific combining ability and heterosis of six tomato lines, a 6×6 diallel design was used. The parents of the crosses were lines 486 (P1), 208 (P2), 151.6 (P3), Kim (P4), 1010 (P5), and 542 (P6) with different characteristics for yield and other studied traits. All lines were obtained from the Vegetables and Irrigated Pulse Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran. The parents together with 15 F1 hybrids resulting from their half-diallel crosses (21 genotypes) were planted in a randomized complete block design with three replications in the research farm of Qazvin Agricultural Research Center, in 2019, and fruit yield, number of fruits per plant, fruit weight and total soluble solids (TSS) were measured. The results of the analysis of variance based on second Griffing’s method with the assumption of fixed parents showed that the difference among all genotypes and the difference in general combining ability (GCA) of parents and the specific combining ability (SCA) of hybrids were significant for all studied traits, indicating the role of both additive and non-additive gene effects in the inheritance of traits. Baker's ratio as well as Hung and Holland's ratio for all studied traits were obtained from 0.5 to 1.0, which indicated the role of both additive and non-additive gene effects with the higher contribution of additive effects in controlling all traits. A comparison of parents showed that Kim for fruit yield and number of fruits per plant, line 1010 for fruit weight, and line 468 for TSS had the highest positive and significant GCA. Among the hybrids, hybrid 1010×151.6 for fruit yield and fruit weight, Kim×542 for number of fruits per plant, and Kim×151.6 for TSS had the highest positive and significant SCA. In total, the results of this experiment showed that hybrids 151.6×208 and 151.6×1010 for fruit weight, hybrid 542×1010 for the number of fruits per plant and hybrid 151.6×208 for TSS had the highest positive and significantly better parent heterosis (heterobeltiosis), and were the most valuable hybrids in this experiment, but for fruit weight, only hybrid 468×151.6 had positive and significant mid-parent (standard) heterosis.
Keywords: Additive, non-additive gene effects, Fruit weight, Heritability, Total soluble solids -
ارقام بومی طالبی در ایران کیفیت و طعم مطلوبی دارند ولی به دلیل حساسیت به بیماری های قارچی و ویروسی و عملکرد پایین در مقایسه با ارقام هیبرید وارداتی به تدریج از چرخه تولید حذف می شوند. به منظور ترکیب صفات و تشکیل جمعیت اصلاحی، طالبی رقم ’سمسوری‘ با یک رقم هیبرید تجاری از گروه گالیا که در سال های اخیر به دلیل مقاومت به بیماری ها، قطر گوشت و شیرینی بالا بسیار مورد استقبال جالیزکاران قرار گرفته است، تلاقی داده شد. در این پژوهش تعداد 1000 عدد گیاه نسل دوم حاصل از تلاقی رقم ’سمسوری‘ با رقم ’کوری‘، به همراه بذرهای والدی و نسل اول آنها کشت شدند تا به روش شجره ای، بوته ها ضمن خودگشنی، در شرایط طبیعی مزرعه برای صفات زراعی، مقاومت به بیماری ها و در آزمایشگاه برای صفات کمی و کیفی میوه مورد ارزیابی و گزینش قرار گیرند. نتایج نشان داد همه صفات کمی مورد ارزیابی، بجز ضخامت پوست میوه (661/0) و شاخص شکل میوه (531/0) دارای وراثت پذیری عمومی بالای 85 در صد بودند. میانگین همه صفات کمی به جز مواد جامد محلول (8/10) و ضخامت گوشت میوه (52/3) در جمعیت F1 نسبت به میانگین والدین کمتر بود. در جمعیت F2 برای تمام صفات کمی تفکیک متجاوز مثبت نسبت به والد برتر و تفکیک متجاوز منفی نسبت به والد با ارزش کمتر مشاهده شد. در جمعیت F2 نزدیک به 80 درصد ژنوتیپ ها کاملا مشبک و 20 درصد دارای میزان شبکه کمتر و یا بدون شبکه روی پوست میوه بودند. این نتایج با نسبت های ژنتیکی 3 به 1 مندلی همخوانی داشت. همچنین 35 درصد ژنوتیپ های جمعیت F2 خط دار بودند و بیش از 80 درصد آنها رنگ پوست میوه متمایل به زرد و رنگ گوشت میوه سبز داشتند. با توجه به اینکه انتخاب براساس صفات با وراثت پذیری بالا در نسل های اولیه قابل اعتماد و موفقیت آمیزتر خواهد بود، بنابراین بهتر است گزینش ژنوتیپ های برتر در این جمعیت به ترتیب براساس صفات مهم اقتصادی، وزن میوه، مواد جامد محلول و زودرسی صورت گیرد.
کلید واژگان: تجزیه همبستگی, تفکیک متجاوز, جمعیت اصلاحی, گزینش, وراثت پذیریIntroductionCantaloupes, are a group of Cucumis melo cultivars, that have round, fragrant fruits with netted skin. Our country, is one of the top five producers of cantaloupe, and melon in the world. Its original origin, is still debated, but one of the important centers of its diversity, is Iran. Although, native cultivars, such as, Saveh cantaloupe, Samsoori, Rish Baba, and various types of Tiles, are often of good quality, and taste, but they are sensitive to a variety of fungal and viral diseases and as a result, their yield is low. On the other hand, every year new cultivars and hybrids, are introduced by seed companies, which are welcomed by farmers, due to, their better agronomic characteristics, and resistance to a wider range of diseases. Continuation of this process, in addition to severe genetic erosion of native cultivars, and populations, and even the complete elimination of some of them, will have consequences such as, dependence of production on foreign companies, annual departure of currency from the country, and non-exploitation of the country's genetic resources. Therefore, it seemed that by creating a diverse population resulting from the crossing of superior native cultivars with cultivars of commercially resistant hybrid to diseases, and then, successive selections, new cultivars, with desirable traits of both parents, could be achieved. Thus, in this study, heritability, minimum and maximum mean values of parents, and F1 and F2 generations, aggressive segregation, and relative frequency of qualitative traits, in F2 generation, and selection of the best genotypes, in two dispersing NGF2 populations, were investigated.
Materials and MethodsParental cross, was performed in the spring of 2017, between Samsoori cantaloupe cultivar (round, striped fruit, cream skin color, completely reticulate, green flesh, very early ripening fruit, poor transportability and durability, free pollinator and high homogeneity) as the selected native paternal parent, and commercial cultivar from Gallia group, that called Cory and as maternal parent (round fruit, completely reticulate, no striped skin, yellow to cream skin color, high transportability and durability, green and very sweet flesh, high resistance to various plant diseases and viral diseases) and produced by Seminis Company. The first-generation seeds, obtained from parental crosses, were planted in the greenhouse in the fall of 2017, and were self-sown. In the spring of 1397, 1000 seeds of F2 generation, along with parent seeds, and their first generation, were planted in a seedling tray, in the greenhouses of the Faculty of Agricultural Technology (Aborihan) of Tehran University, and transplanted to the ground, in the rental research production farm, located, in Filistan village-Golzar sector-Pakdasht. Controlled pollination, (isolation of male flowers, and manual inoculation) was performed, for all second-generation plants. Selection for subsequent generations, was done by pedigree method, all plants in F2 generation, were evaluated, and selected. Morphological traits, such as, plant form and phenological traits, such as, day to fruit harvest, were evaluated, and recorded. Plant health, was assessed against common and important fungal, viral and mites, under normal field conditions by scoring the severity of infections in four categories. Fruit quality traits were measured based on nominal, sequential and interval scales and quantitative fruit traits were also measured. Tables of minimum and maximum values, variances, general heritability, transgressive segregation, etc for quantitative traits, also relative frequency percentages and observed genetic ratios for quantitative traits, were calculated.
Results and DiscussionThe results showed that all quantitative traits in the F2 population had a general heritability above 90%. The mean of all quantitative traits except soluble solids and fruit flesh thickness in F1 population was lower than the parental average. In F2 population, for all quantitative traits, positive transgressive segregation was observed, compared to, the superior parent, and negative transgressive segregation was observed, compared to, the less valuable parent. In the F2 population, nearly 80% of the genotypes, were completely reticulate, and 20% had less or no netting, on the fruit skin. These results were almost consistent with genetic ratios of 3.1. Also, 35% of F2 population genotypes, were striped and more than 80% of them had yellowish skin color and green flesh color. Due to, the fact that, selection based on traits with high heritability, will be more reliable, and successful in early generations, so, it is better, to select the best genotypes, in this population, based on fruit weight, soluble solids, and early maturity, respectively.
ConclusionIn the F2 population, positive transgressive segregation was evident for all quantitative traits, favoring the superior parent, while negative segregation was observed for the less valuable parent. Traits exhibiting high heritability showcased a pronounced influence of genetic variance over environmental variance. Consequently, selecting cultivars based on these traits in early generations is expected to yield more reliable and successful outcomes. Therefore, it is better, to selection, the best genotypes in the early generations, in the F2 population, based on fruit weight, (with high genetic efficiency), soluble solids, day to fruit ripening, and with the pedigree management, of the populations, it is finally, possible to achieve lines, that have the desirable traits, of both parental cultivars. The resulting lines, can be used to produce, new hybrids, or provided, to the farmer, as a single cultivar.
Keywords: Breeding population, Correlation analysis, Heritability, Selection, transgressive segregation -
ایجاد فناوری های کارآمد نظیر دابل هاپلوییدی یک راه حل سریع برای تهیه لاین های خالص می باشد. در این تحقیق با به کارگیری روش جنین زایی میکروسپور لاین های دابل هاپلویید (اینبرد) فلفل تولید گردید. آزمون تاپ کراس با استفاده از 32 لاین دابل هاپلویید تولیدی و والد تاپ کراس California Wonder جهت بررسی ترکیب پذیری عمومی لاین ها صورت گرفت. هیبریدهای حاصل از تلاقی لاین× تستر در سال زراعی 1397-1398 کشت شدند. به منظور ارزیابی قدرت ترکیب پذیری عمومی لاین ها صفات روز تا جوانه زنی، روز تا گلدهی، روز تا میوه دهی، وزن تر میوه، وزن خشک میوه، طول میوه، عرض میوه، قطر گوشت میوه، تعداد بذر در میوه، میانگین عملکرد تک بوته، تعداد میوه در بوته و ارتفاع بوته اندازه گیری و تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن نشان داد نتاج تاپ کراس لاین های دابل هاپلویید DH53, DH57, DH64, DH55 DH217, DH202,و DH90 به ترتیب با میانگین 58/8، 22/7، 18/7، 99/5، 93/5، 80/5 و 69/5 کیلوگرم در بوته بالاترین میزان عملکرد میوه را داشتند که در این میان بالاترین مقدار مربوط به نتاج تاپ کراس حاصل از تلاقی DH55 × California Wonder با میانگین 58/8 کیلوگرم در بوته بود. وراثت پذیری صفات مورد ارزیابی بالای 70 درصد بود که در این میان صفات تعداد روز تا جوانه زنی و میانگین عملکرد میوه در بوته بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند. همچنین لاین های اشاره شده بالاترین میزان ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای صفت متوسط عملکرد در بوته را نیز به خود اختصاص دادند. بنابراین می توان از این 7 لاین به عنوان لاین های والدینی برتر در برنامه های اصلاحی آینده استفاده نمود.
کلید واژگان: تستر, عملکرد, فلفل دلمه ای, وراثت پذیریCreating new efficient technologies such as doubled haploids is a fast solution for producing inbred lines. In this study, using the microspore embryogenesis method, doubled haploid (inbred) pepper lines were produced. The Topcross test was performed using 32 doubled-haploid lines produced and the topcross parent of California Wonder to examine the general combining ability of the lines. Hybrids derived from crosses line × tester in 2018- 2019 were planted. In order to evaluate the general combining ability of the lines, days to germination, days to flowering, days to fruit set, fresh fruit weight, dry fruit weight, fruit length, fruit width, thickness of fruit diameter, number of seeds, average yield per plant, number of fruits per plant and plant height were measured and analyzed. Comparison of means by Duncan test showed that top-cross progeny of DH55, DH64, DH57, DH53, DH217, DH202, and DH90 doubled haploid lines respectively with average of 8.58, 7.22, 7.18, 5.99, 5.93, 5.80 and 5.69 kg per plant had the highest fruit yield, among them the highest amount was related to the Topcross offset from DH55× California Wonder with an average of 8.58 kg per plant. The heritability of the evaluated traits was over 70%, among them the number of days to germination and the average fruit yield per plant were the highest. The above-mentioned lines also had the highest positive and significant general combining ability for the average yield per plant. Therefore, these 7 lines can be used as superior parent lines in future breeding programs.
Keywords: heritability, sweet pepper, tester, Yield -
به منظور بررسی ارتباط فنوتیپی و ژنوتیپی میان خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل به خشکی و همچنین بررسی تنوع ژنتیکی و برآورد پارامترهای ژنتیکی این شاخصه ها در شرایط کشت دیم، 19 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در طول سال 94-1393 کشت گردید. تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنیداری بین ژنوتیپ های مورد ارزیابی از نظر صفات عملکرد دانه، پایداری غشا، میزان آب نسبی ازدسترفته، آب ازدسترفته برگ، آب حفظشده برگ، کارایی مصرف آب و میزان سبزینگی برگ در شرایط کشت دیم وجود دارد. نمای چندضلعی بایپلات ژنوتیپ - صفت نشان داد که ژنوتیپ شماره 12 (wc-4931) برترین ژنوتیپ نسبت به سایر ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر عملکرد دانه، راندمان مصرف آب، آب نگهداری شده در برگ های بریده شده و میزان سبزینگی برگ بود. رابطه ژنتیکی مثبت و معنی داری میان راندمان مصرف آب و عملکرد دانه، میان کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II و آب ازدست رفته برگ و میان آب نگهداری شده در برگ های بریده شده و درجه سبزینگی برگ مشاهده شد. از طرف دیگر، وراثت پذیری و پیشرفت ژنتیکی بالا برای عملکرد دانه، پایداری غشا و راندمان مصرف آب مشاهده شد که حاکی از عمل افزایشی ژن ها است. براین اساس، با توجه به سهم بالای اثرات افزایشی در صفات پایداری غشا، عملکرد دانه و راندمان مصرف آب، انتخاب در نسل های اولیه در برنامه اصلاحی پیشنهاد میشود.
کلید واژگان: تنوع ژنتیکی, صفات فیزیولوژیک, پارامترهای ژنتیکی, وراثت پذیری, GGE biplotIn order to investigate phenotypic and genotypic correlations between physiological characteristics related to drought tolerance and genetic variation and estimating the genetic parameters of these indices in rain-fed condition, 19 genotypes of bread wheat were cultivated in a randomized complete block design with three replications in the research field of Agricultural Research Campus Natural Resources of Razi University of Kermanshah, Iran during 2014-15. analysis of variance (ANOVA) showed significant differences for the grain yield (YS), the cell membrane stability )CMS), the relative water loss )RWL(, the leaf water loss (LWL), the relative water protective (RWP), the water use efficiency )WUE( and the leaf greenish value )LGV( under rain-fed condition. The polygon view of GT biplot showed that genotype no. 12 (wc-4931) was the best genotype compared to other genotypes due to YS, WUE, ELWR and LGV. A high positive genetic and phenotypic relation was observed between WUE and Ys, FV/FM and LWL and, ELWR and LGV. In other hand, High heritability and genetic gain were observed for YS, CMS and WUE that reflect the additive gene action. Accordingly, due to the high propotion of additive effects in CMS, YS and WUE, it was suggested that the evaluation of genotypes must be done at erarly generarion of inbreeding.
Keywords: Genetic diversity, Physiological traits, genetic parameters, heritability, GGE biplot -
به منظور بررسی میزان هتروزیس و روابط ژنتیکی رگه های مختلف گوجه فرنگی در برخی از ویژگی های کیفی میوه، پنج رگه متفاوت گوجه فرنگی در یک تلاقی دای آلل کامل مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها اختلاف معنی داری را در بین نژادگان ها در سطح احتمال 1% برای ویژگی های ماده های جامد محلول، اسیدیته کل، شاخص رسیدگی، ظرفیت آنتی اکسیدانی، اسکوربیک اسید، فلاونوییدها و فنول کل نشان داد. بیشترین میزان هتروزیس براساس والد برتر برای ویژگی های فنول کل و فلاونویید کل مشاهده شد. نتیجه های تجزیه و تحلیل هیمن نشان داد که اثرهای افزایشی و غیر افزایشی در کنترل ویژگی های مورد مطالعه نقش داشتند. تجزیه ژنتیکی به روش هیمن نشان داد که به غیر از ویژگی فنول کل، دیگر ویژگی ها زیر کنترل اثرهای غالبیت ژن ها قرار داشتند و وراثت پذیری خصوصی پایین مبین سهم بیشتر اثر غیرافزایشی ژن ها در کنترل آن ها بود. بنابراین، با توجه به وراثت پذیری پایین و بالا نبودن پتانسیل انتخاب می توان از روش های دورگه گیری و پدیده هتروزیس در نسل اول برای بهبود این ویژگی ها بهره مند شد. در مقابل، وراثت پذیری خصوصی بالای فنول کل نشان دهنده نقش اثر افزایشی ژن ها در کنترل آن بود. از این رو برای فنول کل می توان با انتخاب نژادگان های برتر برای این ویژگی، به به نژادی جمعیت پرداخت. در جمع، می توان از روش های دورگه گیری برای بهبود ویژگی های کیفی میوه در گوجه فرنگی استفاده کرد.
کلید واژگان: اثر افزایشی, دای آلل, غالبیت ژن, وراثت پذیریIn order to investigate the heterosis and genetic relationships of different tomato lines for some qualitative characteristics, five diverse tomato lines were evaluated in a complete diallel cross design. Analysis of variance showed significant differences (P<0.01) among the genotypes for total soluble solids, total acidity, maturity index, antioxidant capacity, ascorbic acid, total flavonoids, and total phenols. The highest heterobeltiosis was observed for total phenol and total flavonoid. Results of Hayman's analysis showed that contributions of additive and non-additive effects were involved in the control of the studied traits. The genetic analysis by Hayman method showed that the attributes except the total phenol, were under the control of the dominance type of the gene action, and their low inheritance indicated the more involvement of non-additive type of gene action. Therefore, due to low heritability and lack of high selection potential, hybridization methods and heterosis phenomenon could be used in the first generation to improve these traits. In contrast, the high specific heritability of total phenol indicated that this trait is controlled by the additive gene effect. Therefore, due to the high selection potential for total phenol, it is possible to modify the population by selection the best genotypes for this trait. Overall, hybridization methods can be used to improve fruit quality traits in tomatoes.
Keywords: Additive effects, Diallel, Gene dominance, Heritability -
به منظور برآورد وراثت پذیری، هتروزیس، ترکیب پذیری عمومی و خصوصی در صفات تعداد برگ، میانگین تعداد روز تا نخستین گلدهی، میانگین وزن تر بوته، میانگین وزن تر ساقه و طول ساقه گل دهنده، هفت لاین کاهوی ایرانی (سیاه دزفول، گرگان، ورامین، جهرم، لاین های شماره 18 ، 21 و 27 مازندران) در یک طرح دای آلل کامل تلاقی داده شدند. در مجموع 49 ژنوتیپ شامل والدین و نتاج آنها برای ارزیابی صفات مورد نظر، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان دهنده تفاوت معنی دار در میان ژنوتیپ ها بود. برای برآورد ترکیب پذیری، از روش نخست گریفینگ مدل (1) استفاده شد. میزان ترکیب پذیری عمومی در همه صفات، از ترکیب پذیری خصوصی آنها بیشتر بود که نشان دهنده نقش بیشتر اثر افزایشی نسبت به اثر غالبیت در کنترل ژنتیکی این صفات بود. وراثت پذیری خصوصی برای صفات طول ساقه گل دهنده و وزن تر بوته به ترتیب 89/0و 74/0 بود. هتروزیس مطلوبی بر اساس میانگین والدین برای وزن تر بوته (9/11 درصد) و تعداد برگ در بوته (42/12 درصد) مشاهده شد. نتایج حاصل از این تحقیق می تواند به اجرای فعالیت های به نژادی مدون و کاراتر در کاهو کمک کند.کلید واژگان: ترکیب پذیری عمومی و خصوصی, عمل افزایشی ژن, گریفینگ, وراثت پذیری, هتروزیسIn order to estimate heritability, heterosis, general and specific combinability for traits of leaves number per plant, number of days to first flowering, plant fresh weight, stem fresh weight and the length of the flowering stalk, seven local populations of Iranian lettuce (‘Siahe Dezful’, ‘Gorgan’, ‘Varamin’, Jahrom and ‘18’, ‘21’, ‘27 Mazandaran’) were crossed using a complete diallel crosses design. (These lines were obtained during several generations of selfing in their province). Overall, 49 genotypes including Parents and all possible hybrids were evaluated in a randomized complete block design with three replications. The first method of Griffing’s, Model I was used to estimate the combinability. Analysis of variance revealed high significant differences among F1 hybrids and their parentes for all the studied traits. Therefore analysis of combinabilities showed that general combining ability (GCA) in all the studied traits were greater than specific combining ability (SCA), indicating the importance of additive genes action in controlling these characters than non- additive effects. High narrow sense heritability (h2ns) for the traits including the length of the flowering stalk and plant fresh weight (0.89 and 0.74, respectively) indicated low effects of environment on the expression of those traits and increased role of additive gene effects. High heterosis effect over the better parent was found for plant fresh weight (11.9 percent) and leaves number per plant (12.42). Results of this research can help to implement more effective and efficient activities in lettuce.Keywords: Additive gene action, general, specific combining ability, griffing, Heritability, heterosis
-
به منظور بررسی برخی از مهم ترین ویژگی های 560 نتاج بارور تنی و ناتنی سیب در سال های 1393 و 1394، پژوهشی روی درختان 7-6 ساله مستقر در باغ دورگ (هیبرید) واقع در ایستگاه تحقیقات مشکین آباد کرج صورت پذیرفت. این نتاج دورگ زودرس و متوسط رس در سال های 1385 و 1386 از بین 7000 دانهال به دست آمده از 44 ترکیب تلاقی (1384-1383)، بر پایه نشانگرهای ریخت شناختی (مرفولوژیک) گزینش شده بود. بررسی سطوح همبستگی صفات پدیدشناختی (فنولوژیک)، رشدی، زایشی و عملکردی در این پژوهش نشان داد، بین صفت زمان رسیدن و صفت های تغییر رنگ میوه و میزان ریزش میوه همبستگی مستقیم به ترتیب در سطح 01/0 و 05/0 وجود داشت. ضریب همبستگی ساده پیرسون بین ارتفاع درخت و توان رشد همبستگی مثبت در سطح 01/0 نشان داد، این نشان دهنده دقت در داده برداری صفت ارتفاع درخت به عنوان یکی از مولفه های توان رشد است. صفت عملکرد در درخت با دو صفت طول دوره گلدهی و نیز ارتفاع درخت به عنوان مولفه توان رشد همبستگی منفی نشان داد و به همین ترتیب بین توان رشد و تراکم گلدهی رابطه معکوس وجود داشت. عملکرد در درخت ارتباط معنی داری با درصد ریزش میوه نشان داد، ولی با ارتفاع درخت به عنوان مولفه توان رشد نداشت. نتایج بررسی میزان وراثت پذیری برخی از صفات مهم نشان داد، بالاترین میزان وراثت پذیری عمومی مربوط به صفت عملکرد با 10/64 درصد و کمترین میزان وراثت پذیری عمومی با 75/5 درصد مربوط به صفت طول دوره گلدهی بود، همچنین وراثت پذیری زمان رسیدن میوه (زودرسی) 15/41 درصد ارزیابی شد. صفات کمی و کیفی میوه برخی نتاج بررسی شد و درنهایت دسته بندی و تجزیه خوشه ای31 نژادگان (ژنوتیپ) دورگ سیب بر پایه صفات مورد بررسی در سه گروه قرار گرفتند.کلید واژگان: باغ دورگ, به نژادی, تراکم گلدهی, ناتنی, وراثت پذیریThe experiment was carried out on 560 half sib and full sib hybridsof apple during 2014-2015. This study was conducted on 6 and 7 year-old plants in Seed and Plant Improvement Research Institute, Iran. The program related to composed of 7000 seedlings made by 44 cross combinations (2004-2005) based on morphological marker technique in 2006-2007. The plants were grown in the hybrid orchard obtained through a large screening program to select early and mid-early hybrids. In this study, some important quantitative and qualitative pomological traits were evaluated and genotypes were classified into three groups using cluster analysis based on measured traits. In estimation of correlation between phenological traits, there were no significance relationships between yield per tree and growth vigor, period of flowering, flowering density, ripening time and height of tree, but yield had significance and positive correlation with percent of fruit abscission. Flowering density had no significant effect on some phenological traits. In estimation of heritability of some important traits, the highest and lowest general heritability were from yield and period of flowering (64.10% and 5.75%, respectively). General heritability of early ripening was 41.15 percent.Keywords: Breeding, flowering density, half-sib, heritability, hybrid orchard
-
بررسی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین ها تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود به منظور استفاده والدین در ایجاد واریته های هیبرید جدید ضروری است. افزون بر این، نوع وراثت صفات می تواند در تصمیم گیری برای تعیین روش های اصلاحی مناسب و پیش بینی میزان پیشبرد ژنتیکی ناشی از گزینش کمک کند. در این پژوهش،که در دو سال زراعی 1393 و 1394 انجام گردید به منظور بررسی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی در آفتابگردان، پنج لاین نر عقیم و چهارتستر بازگرداننده باروری به صورت لاین در تستر در سال 1392تلاقی داده شدند. هیبریدهای حاصل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار برای آبیاری نرمال وسه تکرار برای تنش بررسی شدند. براساس نتایج میانگین مربعات تجزیه مرکب صفات زراعی و فیزیولوژیک تحت شرایط آبیاری محدود، در صفات مختلف معنی دار گردید. از نظر عملکرد دانه لاین AGK30 بالاترین GCA مثبت و معنی دار و AGK2 بیشترین GCA منفی و معنی دار با صفت مذکور داشت. در بررسی تسترها، تستر(RGHK50) بالاترین میزان GCA مثبت و معنی دار و تستر(RGHK56) بیشترین GCA منفی و معنی داری را با عملکرد داشت در بررسی قابلیت ترکیب پذیری خصوصی هیبرید (RGHK56×AGK44) بیشترین SCA مثبت و معنی دار و همچنین هیبرید(RGHK25× AGK110) بالاترین میزان SCA منفی و معنی دار را به خود اختصاص داد.کلید واژگان: ترکیب پذیری خصوصی, ترکیب پذیری عمومی, واریانس افزایشی, واریانس غالیبت, وراثت پذیریFive CMS lines and four restorer lines (tester) were crossed in a line × tester designe in order to analyze general and specific combining abilities and gene effects in sunflower for some agronomic traits. Hybrids were evaluated in a randomized complete block design, with three replications under optimum and limited water conditions in the Agriculture Research Station, Khoy, during 2014 and 2015 growing seasons. Plant height, head diameter, seeds per head, days to beginning of flowering, days to maturity, proline percent, protein percent, and Chlorophyll b were found to be controlled mainly by dominance effects. CMS lines AGK30 and testers RGHK25 and RGHK50 turned out to be the best general combiners for seed and oil yield. The highest positive and significant GCA for plant height, head diameter, and the number of seeds per head were achieved for RGHK25. The hybrid combination of AGK44 × RGHK56 showed high specific combining ability for seed and oil yield. At grain yield AGK30 line had the highest positive and significant GCA and AGK2 had the highest negative and significant GCA it trait. At evaluation of tester, RGHK50 tester had the highest positive and significant GCA and RGHK56 had the highest negative and significant GCA it trait. At evaluation of specific combining ability RGHK56×AGK44 hybrid had the highest positive and significant SCA and RGHK25× AGK110 hybrid had the highest negative and significant GCA it trait.Keywords: Addictive variance, Dominance variance, General combining ability, heritability, Specific combining ability
-
به منظور شناسایی لاین های پرمحصول گندم با خصوصیات مطلوب زراعی، 40 لاین خالص نوترکیب (نسل شش) گندم نان حاصل از تلاقی ارقام ‘نوراستار’ (پاییزه) و ‘زاگرس’ (بهاره) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز و در سال زراعی 1392 ارزیابی شدند. صفات مورد اندازه گیری شامل وزن پدانکل، وزن میانگره دوم، وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در کرت، زیست توده کل، عملکرد دانه، وزن هزاردانه، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول میانگره دوم، طول سنبله، شاخص برداشت، سطح برگ پرچم و عملکرد کاه بودند. بین لاین های مورد مطالعه از نظر همه صفات به جز وزن سنبله، سطح برگ پرچم و شاخص برداشت اختلاف معنی دار مشاهده شد. تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در کرت، زیست توده و عملکرد کاه از صفات مهمی بودند که تنوع ژنتیکی بالایی نسبت به سایر صفات داشتند. صفات وزن پدانکل، وزن میانگره دوم، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در کرت و وزن هزاردانه از وراثت پذیری بالایی برخوردار بودند. وزن پدانکل، وزن میانگره دوم و تعداد دانه در سنبله بیشترین درصد بازده ژنتیکی را داشتند. در مقایسه میانگین صفاتدر مقایسه میانگین صفات، لاین های 93، 28، 296 و 31 به عنوان برترین لاین ها شناسایی شدند.براساس تجزیه همبستگی ساده، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت، صفات تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در کرت مهمترین اجزای موثر بر افزایش عملکرد دانه بودند. تجزیه خوشه ایاز نظر کلیه صفات و براساس میانگین داده های استاندارد و روش Ward لاین های مورد مطالعه را بهچهار گروه تقسیم بندی کرد. با انجام تجزیه به عامل ها، چهار عامل مهم، در حدود 82 درصد از کل تغییرات داده ها را توجیه کردند.کلید واژگان: بازده ژنتیکی, تجزیه علیت, عملکرد دانه, وراثت پذیریTo identify the high yielding lines with optimal characteristics, 40 recombinant inbred lines derived from a cross between Norstar (winter wheat) and Zagros (spring wheat) cultivars were examined using a randomized complete block design with three replications in 2014 at the Research Station of Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran. The measured characters consisted of peduncle weight, penultimate weight, spike weight, kernels per spikes, biomass, grain yield, 1000 kernel weight, plant height, peduncle length, penultimate length, spike length, harvest index, flag leaf area and straw yield. Significant differences were observed among lines for all the studied traits, except spike weight, flag leaf area and straw yield. Higher genetic diversity was observed among inbred lines with respect to kernels per spike, number of spikes, biomass and straw yield. Peduncle weight, penultimate weight, kernels per spike, number of spikes and 1000 kernel weight had high heritability. The highest genetic gain was obtained for peduncle weight, penultimate weight and kernels per spike. Based on trait means, lines NO 93, 28, 296 and 31 were identified as superior genotypes. Correlation, stepwise regression and path analysis revealed that kernels per spike and number of spikes were more effective components on grain yield. The analyses were carried out using WARD algorithm and standardized data. Cluster analysis was performed based on all traits and lines were classified into four groups. In factor analysis, four first factors explained about 82 percent of total variations.Keywords: Genetic gain, Grain yield, Heritability, Path analysis
-
به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی توده های بومی کدوی شمال غرب ایران از نظر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، 18 توده کدو متعلق به گروه های آجیلی، تنبل و زینتی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار، در مرکز تحقیقات کشاورزی ارومیه در سال 1392 ارزیابی شدند. ویژگی های مورفولوژیکی مربوط به میوه، بذر، برگ، و گل و ویژگی های فیزیولوژیکی از قبیل فتوسنتز، TSS و اسیدیته ژنوتیپ ها بررسی شد. بالاترین ضریب تنوع ژنتیکی برای عملکرد میوه و طول بوته مشاهده شد. بیشتر ویژگی های بررسی شده توارث پذیری متوسط و بالا داشتند. برای ویژگی هایی از قبیل وزن میوه، عملکرد میوه و بذر و طول میوه به ترتیب بیشترین بازده ژنتیکی مورد انتظار و برای صفاتی از قبیل شاخه دهی اولیه، طول برگ، نسبت طول به عرض برگ، قطر میله پرچم و قطر و طول بساک کمترین بازده ژنتیکی مورد انتظار مشاهده شد. براساس نتایج تجزیه به مولفه های اصلی، 7 مولفه اصلی در مجموع 95/86 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. در مولفه اول، اهمیت و سهم صفات وزن میوه، عرض میوه، طول میان گره، شاخه دهی اولیه، عملکرد میوه، وزن بذر و صددانه، TSS، اسیدیته، طول میوه و دم میوه، طول دم گل، طول کاسبرگ نر و ماده، ضخامت پوست، نسبت وزن میوه به دانه و فتوسنتز خالص بیشتر بود. نتایج تجزیه کلاستر نشان داد که بیشترین فاصله ژنتیکی در کدوی آجیلی بین توده کنار براژ و ساعت لو، در کدو تنبل میان توده زایه کندی و خوی به دست آمد.
کلید واژگان: تنوع ژنتیکی, کدو, کلاستر, وراثت پذیریIn order to evaluate genetic diversity among squash landraces from Northwest Iran by morphological and physiological traits، 18 squash landraces belong to pumpkin، ornamental and confectionary groups were planted in completely randomized block design with three replications in Agricultural Research Center of Urmia in 2013. Morphological characteristics related of fruit، seed، leave and flower and physiological characteristics such as photosynthesis rate، TSS and pH were investigated in the studied genotypes. The highest genetic coefficient of variation was observed for fruit yield and plant length. Most of the studied traits had moderate to high heritability. For characteristics such as fruit weight، fruit length، fruit yield and seed yield، the highest expected genetic advance was observed whereas in the cases of primary branching، leaf length، ratio of leaf length to width، flagpole diameter and length and anther length the lowest expected genetic advance was seen. The seven principal components explained approximately 86. 95% of total variance. In the first component، the contribution and importance of traits such as fruit weight، fruit width، internodes، primary branching، fruit yield، seed and 100 seeds weights، TSS، pH، fruit and peduncle lengths، male and female sepals lengths، skin thickness، seed to fruit weight ratio and net photosynthesis rate was high. Based of cluster analysis، the highest genetic distance in the confectionary group was observed between Kenar Burazh and Saatlou landraces، and in the pumpkin group it was observed between Khoy and Zayeh Kandi landraces.Keywords: Broad sense heritability, cluster analysis, genetic diversity, Squash landraces -
برای برآورد میزان ترکیب پذیری، نوع عمل ژن، قابلیت توارث و دیگر پارامترهای ژنتیکی گندم نان در شرایط تنش خشکی از تلاقی نیمه دی آلل استفاده شد. 9 رقم گندم نان و 36 نتاج F1 حاصل از آن ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه باهنر کرمان در سال 1391 ارزیابی شدند. بین ژنوتیپ های بررسی شده تنوع معنا داری برای تمام صفات مشاهده شد. قابلیت ترکیب پذیری عمومی (GCA) برای تمامی صفات و قابلیت ترکیب پذیری خصوصی (SCA) برای تمام صفات به جز زاویه ساقه معنا دار شد. این نتایج نقش آثار افزایشی و غیرافزایشی را در کنترل ژنتیکی این صفات نشان می دهد. آزمون اعتبار مدل هیمن نشان داد اپیستازی به طور معنا داری در کنترل ژنتیکی تمام صفات به جز زاویه ساقه نقش داشت. این امر سبب مشکل شدن به نژادی برای صفات ارزیابی شده می شود. وراثت پذیری خصوصی از 06/0 برای زاویه برگ پرچم تا 49/0 برای زاویه ساقه متغیر بود. بالا بودن نسبت بیکر، وجودنداشتن اپیستازی و وراثت پذیری خصوصی بالا برای زاویه ساقه نشان دهنده پاسخ به گزینش زیاد این صفت در برنامه های به نژادی است. در مورد این صفت گزینش در خلال نسل های تفکیک موثر خواهد بود. با توجه به اهمیت زیاد آثار غیر افزایشی (غالبیت و اپیستازی) در کنترل ژنتیکی سایر صفات، در برنامه های به نژادی این صفات روش هایی نظیر بالک، بالک تک بذر و دابل هاپلوئید مناسب است.
کلید واژگان: اپیستازی, درجه غالبیت, عمل ژن, قابلیت ترکیب پذیری, وراثت پذیریCombining ability، gene action، heritability and other genetic parameters in bread wheat under drought stress condition were evaluated using half diallel design. Nine wheat cultivars and 36 derived F1 assessed in a randomized complete block design with three replications in Shahid Bahonar University of Kerman research field in 2013. Evaluated genotypes showed high diversity for all traits. General combining ability (GCA) was highly significant for all traits and specific combining ability (SCA) was significant for all traits except stem angel. These results show the additive and non-additive effects on genetic control of these traits. Validity test of Hayman model showed the effect of epistasis on genetic control of all traits apart from stem angle. This dilemma makes breeding more obscure for these traits. Narrow heritability varied from 0. 06 for flag leaf angel to 0. 49 for stem angel. High Baker ratio، absent of epistasis and high narrow heritability show high response to selection in breeding programs for stem angel. Selection during segregation generation would be effective for this trait. Non-additive effects (dominant and epistasis) were highly important in genetic control of other traits. Bulk، single seed descent and double haploid methods are appropriate for these traits in breeding programs.Keywords: Epistasis, Degree of dominance, Gene action, Combining ability, heritability -
به منظور برآورد اجزای ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ژنوتیپ های گندم نان به روش تلاقی دی آلل، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، در پاییز 1391 اجرا شد. 7 والد شامل گاسپارد، چمران، WS-82-9، DN-11، M86-4، M86-6 و M86-12 به همراه 21 هیبرید حاصل، بررسی شد. صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه، عملکرد دانه در بوته، طول پدانکل، تعداد گلچه های عقیم و تعداد روز تا گل دهی ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنا داری را بین ژنوتیپ ها نشان داد. مدل جینکز هیمن صادق بودن مدل را تنها برای صفات وزن هزاردانه و عملکرد دانه در بوته نشان داد. با تجزیه گرافیکی صفات معلوم شد که طول پدانکل، ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانه تحت کنترل اثر غالبیت ناقص ژن ها بود و سایر صفات تحت کنترل اثر فوق غالبیت ژن ها قرار گرفت. تجزیه ترکیب پذیری عمومی در لاین WS-82-9 بیانگر مقدار زیاد (gi) برای صفات ارتفاع بوته، عملکرد دانه در بوته، وزن هزاردانه، طول پدانکل و صفت تعداد دانه در سنبله بود. همچنین لاین DN-11 و رقم چمران برای صفت وزن هزاردانه مقدار زیادی (gi) داشتند. بنابراین، می توان از این والدها در برنامه های اصلاحی برای تولید ارقام پرمحصول در گندم نان استفاده کرد. دورگ های 2 × 1 و 3 × 5 بیانگر مقادیر زیاد (sij) برای صفات تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانه بودند.
کلید واژگان: اثر ژن, ترکیب پذیری, گندم نان, وراثت پذیریA partial set of diallel crosses conducted among seven bread wheat genotypes contain (Gasspard،M86-4،M86-6،DN-11،WS82-9 and M86-12) along with 21 hybrid، based on randomized complete block design (RCBD) with three replication were evaluated. The experiment was accomplished in a research field of agriculture and natural research center of Tehran Province in 2012-2013 in order to study genetic analysis of yield and some related traits like، grain number spike-1، plant height، grain yield،، kernel weight-1، peduncle length-1 non -fertile floret، and day to flowering. Significant (p≤0. 0l) differences were observed among genotypes for all the studied traits. The fitness of an additive-dominance model was accompanying for traits like: kernel weight، grain yield. However، for the remaining trait، when one parent was excluded، the assumptions were fulfill. Based on the estimates of average degree of dominance and result of graphical analysis gene action for the، plant height، kernel weight and number of non -fertile floret in the spike was partial dominance، while days to heading and grain yield were controlled by over dominance gen action. Broad -sense heritability estimates ranged from 51 Percent for grain yield to 75 Percent for days to heading. Narrows- sense heritability estimates ranged from 28 Percent for (grain yield to 48 Percent for grain number. Spike-1. The WS82-9 had the highest GCA effects for، grain yield،، kernel weight plant height and peduncle length and the DN-11 line and Chamran cultivar had the highest positive and significant differences for the number of grain spike-1 and kernel weight respectively. So this parents can be used for identifications and introduction of new bread wheat varieties in breeding programs. The hybridization of the 2 × 1 and 3 × 5 showed the highest values (sij) for number of grains per spike-1 and kernel weight-1 (yield two important components) respectively.Keywords: Gen effect, GCA, heritability, Bread wheat -
برای برآورد وراثت پذیری، هتروزیس، ترکیب پذیری عمومی و خصوصی و رابطه بین آن ها در صفات تعداد میوه در بوته، میانگین تعداد روز تا رسیدن نخستین میوه، عملکرد در بوته، میانگین وزن میوه و ضخامت گوشت میوه هفت توده ملون ایرانی (’تاشکندی‘، ’خاتونی‘، ’میرپنجی‘، ’سوسکی سبز‘، ’گرمک‘، ’گلپایگان‘ و ’آران 1‘) در یک طرح دای آلل کامل تلاقی داده شدند و هیبریدها برای ارزیابی صفات مورد نظر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. تجزیه واریانس صفات نشان دهنده تفاوت معناداری در میان دورگ ها بود، بنابراین برای تجزیه ترکیب پذیری روش نخست گریفینگ به کار گرفته شد. میزان ترکیب پذیری خصوصی عملکرد در بوته از ترکیب پذیری عمومی آن بیشتر بود که نشان دهنده غالب بودن عمل غیرافزایشی ژن هاست. اثرات ترکیب پذیری عمومی برای اغلب والدها در صفات ارزیابی شده معنا دار بود. وراثت پذیری بالای خصوصی برای صفات تعداد میوه در بوته، میانگین وزن میوه، تعداد روز تا رسیدن و ضخامت میوه (به ترتیب 83/0، 82/0، 79/0 و 74/0) نشان دهنده اثر کم محیط بر این صفات و نقش بیشتر اثرات افزایشی بود. بیشترین وراثت پذیری خصوصی برای صفت تعداد میوه در بوته (83/0) برآورد شد. هتروزیس مطلوبی براساس والد برتر برای عملکرد در بوته مشاهده شد (78/15 درصد)، بنابراین، با استفاده از تجمع ژن های افزایشی و غیرافزایشی می توان ارقام هیبرید برتر را برای صفات مهم زراعی خربزه اصلاح کرد.
کلید واژگان: ترکیب پذیری عمومی و خصوصی, عمل افزایشی ژن, گریفینگ, وراثت پذیری, هتروزیسIn order to estimate heritability، heterosis، general and specific combining ability and relationships between them in traits of fruit number per plant، days to the first fruit harvest، yield per plant، average fruit weight and rind thickness، seven local populations of Iranian melon (‘Tashkandi’، ‘Khatouni’، ‘Garmak’، ‘Aran1’، ‘Mirpanji’، ‘Suski-e-Sabz’ and ‘Golpaygan’) were crossed using a complete diallel crosses design، Griffing’s method 1، Model I. Parents and all possible hybrids were evaluated in a randomized complete block design with three replications. Analysis of variance revealed high significant differences among F1 hybrids and their parentes for all studied traits. Therefore analysis of combining abilities showed that specific combining ability (SCA) for yield per plant was greater than general combining ability (GCA)، indicating the importance of non-additive genes controlling this character. General combining ability effects were significant for most parents in all the studied traits. High estimation of narrow sense heritability (h2ns) for the traits of fruit number per plant، fruit weight، days to the first fruit harvest and rind thickness (0. 83، 0. 82، 0. 79 and 0. 74، respectively) indicated low effects of environment on the expression of those traits and very important role of additive gene effects. High estimate of h2ns (0. 83) was found for fruit number per plant. High heterosis effect over the better parent was found for yield per plant (15. 78 percent)، therefore، it is suggested to apply both additive and non-additive genetic effects to develop superior hybrids in melons.Keywords: additive gene action, general, specific combining ability, griffing, heritability, heterosis -
با استفاده از روش تلاقی دی آلل می توان ترکیب پذیری عمومی و خصوصی والدین و نتاج حاصل از آنها و همچنین میزان هتروزیس را برای صفات مورد نظر بررسی نمود. ترکیب پذیری و هتروزیس صفات کیفی میوه لاینهای خیار(Cucumis sativus L.) در قالب آزمایش دی آلل ناقص 6×6 به منظور تعیین نحوه عمل ژنها طی سالهای زراعی 1389-1387 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس اختلاف زیادی را در نسل F1 نشان داد و ارزش هر یک از والد ها در هیبرید ها مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر ترکیب پذیری عمومی و خصوصی نیز اختلاف معنی داری را نشان داد. میزان ترکیب پذیری خصوصی صفت اندازه حفره بذر از ترکیب پذیری عمومی آنها بیشتر بود که نشان دهنده عمل توام افزایشی و غیر افزایشی ژنها است. رنگ میوه با توجه به ترکیب پذیری عمومی بالا توسط عمل افزایشی ژن ها کنترل می شود. شکل میوه و ظاهر کلی میوه با توجه با ترکیب پذیری عمومی بالای این صفت به صورت افزایشی و غیر افزایشی کنترل می شود. لاینهای 605 و 118 با توجه به ترکیب پذیری عمومی و خصوصی بالا برای تولید بذر هیبرید خیار مطلوب است و توصیه می گردد.
کلید واژگان: گریفینگ, وراثت پذیری, واریانس افزایشی, واریانس غالبیتPartial diallel design can be used to investigate the general and specific combining ability, and heterosis. Combining ability and heterosis were studied in a 6×6 partial diallel cross to see the nature of gene action for fruit quality indices in cucumber (Cucumis sativus L.) during 2007 to 2009. Analysis of variance revealed highly significant differences among all the F1 hybrid means and their respective six parental values for all the traits examined. The mean squares of general combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) were also highly significant. SCA genetic variances were greater than GCA and more important for the seedcell size, showing the additive and non-additive gene action. Fruit color was controlled by additive type of gene action due to high GCA variances. Fruit shape and overall performance were controlled additively and non-additively due to high general combining ability. Line 605 and 118 were found to be the best general combiner and its utilization produced valuable hybrids with desirable SCA F1 hybrids.Keywords: Griffings, Heritability, Additive variance, Dominant variance -
خربزه یک گیاه اقتصادی و مهم است و ایران از مراکز مهم تنوع برای این محصول به شمار می رود. به منظور بررسی چگونگی عمل ژن ها، وراثت پذیری و برآورد تعداد عوامل موثر در کنترل ژنتیکی عملکرد و برخی از صفات مرتبط با آن در خربزه، نسل های 1P، 2P، 1F، 2F، 1BC و 2BC حاصل از تلاقی های میرپنجی × تاشکندی و میرپنجی × عباسعلی تهیه و در شرایط مزرعه و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کاشته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت معنی داری بین نسل ها از نظر صفات مطالعه شده وجود دارد. در تلاقی تاشکندی × میرپنجی، برای صفات عملکرد و عملکرد قابل قبول هتروزیس مثبت و معنی دار نسبت به والد برتر مشاهده گردید (76/13 درصد و34/27 درصد). تجزیه میانگین نسل ها برای صفات با استفاده از مدل شش پارامتری نشان داد که در تلاقی تاشکندی × میرپنجی مدل ساده افزایشی – غالبیت در توجیه نحوه عمل ژنها در همه صفات بررسی شده، به غیر از روز تا رسیدگی و طول میوه کفایت می کند. با استفاده از 6 نسل این تلاقی مشخص شد که در کنترل صفات عملکرد و عملکرد قابل قبول هر دو اثرات افزایشی و غالبیت نقش دارند، ولی اثرات اپیستازی نقشی نداشتند. در تلاقی میرپنجی × عباسعلی آماره کای اسکور و نیز آزمونهای مقیاس بیانگر عدم کفایت مدل ساده افزایشی- غالبیت در کنترل صفات بررسی شده بود.
کلید واژگان: صفات زراعی, خربزه, عمل ژن, هتروزیس, وراثت پذیری, تجزیه میانگین نسلهاMelon is an economically important crop and Iran is considered as its diversity center. To investigate gene action, heritability and number of effective factors for yield and related traits, six generations, namely: P1, P2, F1, F2, BC1, and BC2 of two crosses of Mirpanji × Tashkandi and Mirpanji × Abasali were produced and evaluated in the spring of 2008, applyig a complete block design of three replications. Significant differences were observed among generations for all the traits. In Mirpanji × Tashkandi, a positive significant cross heterosis over the more dominant parent was found for yield as well as for the acceptable yield (13.76 and 27.34% respectively). Estimates of gene effects as based upon a six-parameter model (according to Mather and Jinks in Mirpanji × Tashkandi cross) showed that a simple additive-dominance model is adequate for the evaluated characteristic except for days to maturity and for fruit length. Both additive and dominance gene effects were important in the governing and acceptable yields in Mirpanji × Tashkandi cross, while epistatic genetic effects were not important. Chi square and Joint Scaling Tests in Mirpanji × Abasali cross indicated that a simple additive-dominance model was not adequate for the evaluated characteristic, while epistatic genetic effects did prove their importance.
Keywords: Cucumis melo, Agronomic traits, Generation mean analysis, Gene action, Hetrosis., Heritability -
ترکیب پذیری و هتروزیس لاین های خیار(Cucumis sativus L.) در قالب آزمایش دی آلل ناقص 6×6 به منظور تعیین نحوه عمل ژن ها طی سالهای 1387-1389 و ارزش هر یک از والد ها در هیبرید ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس تفاوت زیادی را در نسل F1 نشان داد. میانگین مربعات ترکیب پذیری عمومی و خصوصی تفاوت معنی داری نشان داد. میزان ترکیب پذیری خصوصی صفات عملکرد بازارپسند و شاخص وزنی ساده از ترکیب پذیری عمومی آنها بیشتر بود که نشان دهنده غالب بودن عمل غیر افزایشی ژن ها است. عملکرد نوبرانه و غیر بازارپسند با توجه به ترکیب پذیری عمومی بالا توسط عمل افزایشی و غیر افزایشی ژن ها کنترل می شود. لاین 504 با توجه به ترکیب پذیری عمومی و خصوصی بالا برای تولید بذر هیبرید خیار مطلوب است و توصیه می گردد.
کلید واژگان: گریفینگ, خیار ترشی, واریانس افزایشی, وراثت پذیری, واریانس غالبیتCombining ability and heterosis were studied in a 6×6 partial diallel cross during 2007-2009 to see the nature of gene action in cucumber (Cucumis sativus L.). Analysis of variance revealed high significant differences among all the F1 hybrid means and among their respective six parental values for all the traits examined. The mean squares attributed to General Combining Ability (GCA) and Specific Combining Ability (SCA) were also highly significant. SCA genetic variances were greater than those of GCA and more important for the traits of Marketable Yield as well as Simple Weight Index, showing the dominance of non-additive gene action. Early yield and nonmarketable yield were controlled by additive and non-additive type of gene action due to high GCA variances. Line 504 with its bearing of high general and specific combining ability is finally found desirable regarding cucumber hybrid seed production and therefore is recommended. -
اسب عرب، یکی از نژادهای خالص ایرانی است که توسط سازمان جهانی اسب عرب(WAHO) ثبت می شود. در این مطالعه 13 صفت ساختار ظاهری بدن روی نمونه ای تصادفی از اسب های نژاد عرب اندازه گیری شد. برای برآورد مولفه های واریانس و پارامترهای ژنتیکی از روش مدل دام و حداکثر درست نمایی محدود شده بدون نیاز به مشتق گیری و نرم افزار DF-REML استفاده شد. میانگین همخونی جامعه مورد مطالعه 12/2 درصد بود. ضریب همخونی هر اسب به عنوان متغیر کمکی از نوع خطی در تجزیه و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. اثر همخونی بر صفت ارتفاع جدوگاه بسیار معنی دار(01/0 > P) و برصفات ارتفاع وسط بدن، ارتفاع بلندترین نقطه کپل، محیط ساق دست و محیط ساق پا معنی دار شد(05/0 > P). وراثت پذیری صفات ساختار ظاهری بدن، کم تا زیاد برآورد شد. کمترین و بیشترین وراثت پذیری به ترتیب برای صفت طول گردن(008/0 050/0) و صفت ارتفاع بلندترین نقطه کپل (087/0 614/0) برآورد شد. این تحقیق در سال 1386 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر انجام شد.
کلید واژگان: اسب نژاد عرب, صفات ساختار ظاهری بدن, همخونی, وراثت پذیریArab horse is one of the popular pure breed in Iran that is registered by World Arabian Horse Organization (WA. H. O.). In this research 13 conformation traits were studied on a random sample of the Iranian Arab horses. Animal model with Derivative Free Restricted Maximum Likelihood (DF-REML) approach and DFREML software were used to estimate variance components of traits. Mean of the inbreeding coefficient for the population under study was 2. 12 percentage. The inbreeding coefficient of each horse was considered as a covariate. The effect of inbreeding on the whithers height (P<0. 01)، mid body، croup height and fore and back canon bones circumference was significant (P<0. 05). The lowest and highest heritability were equal to (0. 050 ± 0. 008) and (0. 614 ± 0. 087) and related to neck length and croup height respectively. This research was done at Islamic Azad University، Ghaemshahr Branch in (2007).
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.