جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « autumn sowing » در نشریات گروه « زراعت »
تکرار جستجوی کلیدواژه «autumn sowing» در نشریات گروه «کشاورزی»-
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و رژیم های آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد نخود (Cicer arietinum L.)، آزمایشی به صورت کرت خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 1401-1400 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. عامل اصلی، رژیم های آبیاری در سه سطح: 1) رژیم آبیاری تکمیلی (آبیاری در دو زمان کاشت و قبل از گلدهی بر اساس 20 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک)، 2) آبیاری کامل یا شاهد (آبیاری بر اساس 20 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک)، 3) کم آبیاری (آبیاری بر اساس 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک) و عامل فرعی تاریخ کاشت پاییزه (15 آبان) و بهاره (15 اسفند)، بود. نتایج نشان داد اثر متقابل رژیم آبیاری و تاریخ کاشت بر تعداد شاخه در بوته، تعداد نیام در بوته، ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی دار بود. کشت پاییزه و آبیاری کامل، بیشترین تعداد شاخه در بوته (9.83) عدد، تعداد نیام در بوته (30.5) عدد، ارتفاع بوته (51.08) سانتی متر، تعداد دانه در بوته (26.66) عدد، شاخص برداشت (0.48) درصد، عملکرد بیولوژیک (4670) کیلوگرم در هکتار و عملکرد دانه (2384.17) کیلوگرم در هکتار را نشان داد. عملکرد دانه مربوط به کشت پاییزه و رژیم آبیاری تکمیلی تفاوت آماری معنی داری با کشت بهاره و رژیم کم آبیاری نشان نداد. رژیم کم آبیاری نسبت به رژیم آبیاری تکمیلی در کلیه صفات بعد از رژیم آبیاری شاهد بیشترین کارایی را در کشت پاییزه نشان داد. چنین نتیجه گیری می شود که رژیم کم آبیاری به عنوان یک رژیم کم آبیاری مناسب برای شرایط منطقه مورد آزمایش برای کاشت نخود در پاییز پیشنهاد می شود. توصیه می شود سایر تاریخ های کاشت پاییزه این رقم در شرایط کم آبیاری موردمطالعه قرار گیرد.
کلید واژگان: آبیاری تکمیلی, تنش آبی, حبوبات, کاشت پاییزهIntroductionChickpea (Cicer arietinum L.) is one of the most important legumes in the world (Keifer, 2018). After India, Australia, and Pakistan, Iran has taken the fourth rank in terms of chickpea cultivation area, and the decrease in rainfall and especially the plant's exposure to heat and drought stress at the end of the season is the reason for the decrease in crop yield (SabaghPour et al., 2010; FAO, 2018). In general, drought stress and its relationship with the reduction of yield and its components in crops plants can be primarily attributed to the closing of stomata in response to low soil water content, during which the entry of carbon dioxide into the leaf is reduced, and as a result, it causes a reduction in photosynthesis.
Materials and methodsIn order to investigate the effect of irrigation regimes on the yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.), an experiment was conducted at the research farm of Shahed University during 2021–2022 as a split plot design in the form of random complete blocks. The first factor is irrigation systems at three levels: 1) supplementary irrigation (Irrigation at two sowing times and before flowering based on 20% available soil water, 2) complete or control irrigation (irrigation based on 20% available soil water), 3) Low irrigation regime (irrigation based on 40% available soil water) is the second factor of autumn (November 15) and spring (March 15) sowing dates. Irrigation was carried out in the form of streams and stacks, and the ends of the plots were completely closed to prevent water from escaping. Data analysis and calculations related to simple Pearson correlation coefficients between traits were performed with SAS (ver 9.4) and SPSS (ver 23) software, respectively, and the average of treatments was compared by LSD test at a statistical level of 5%. The graphs were drawn using Excel software.
Results and discussionThe results of the variance analysis of the interaction between irrigation regime and planting date showed that there is a significant difference between the traits of number of branches per plant, number of pods per plant, plant height, number of seeds per plant, harvest index, biological yield and seed yield. The results of comparing the averages also showed the highest number of branches per plant (9.83), the number of pods per plant (30.5), plant height (51.08) cm, and the number of seeds per plant (26.66). The harvest index was 0.48 percent, the biological yield was 4670 kg ha-1, and the seed yield was 2384.17 kg ha-1 for the autumn planting date treatment under the autumn irrigation regime (irrigation based on draining 20% of crop capacity moisture). The highest correlations with grain yield were obtained by traits: plant height (r = 0.986**), number of branches per plant (r = 0.966**), harvest index (r = 0.962**), number of seeds per plant (r = 0.961*), biological yield (r = 0.956**), hundred seed weight (r = 0.933**) and number of empty pods per plant (r = 0.880*).
ConclusionIn general, the results of this experiment indicate that the Low irrigation regime is more efficient than Supplementary irrigation in all traits after the control irrigation regime in autumn sowing. Therefore, the Low irrigation regime is suggested as a low irrigation regime suitable for the conditions of the tested region for the sowing of chickpeas in autumn, and in addition, other autumn sowing dates of this variety should be studied.
Keywords: Autumn Sowing, Legumes, Supplementary Irrigation, Water Stress -
مقدمه
نخود یکی از مهمترین محصولات مزارع دیم کشور است که نقش مهمی در پایداری تولید ایفا می کند. این محصول در مراحل اولیه رشد از سرعت رشد پایین و سطح برگ کم برخوردار می باشد بنابراین قدرت رقابت کمی با علف های هرز دارد. به طوریکه علف های هرز در شرایط کشت پاییزه به مشکلی جدی در زراعت نخود تبدیل می شوند. با توجه به اینکه تعداد علف کش های پس رویشی خصوصا علف کش های پهن برگ کش بسیار محدود است، ایجاد ارقام متحمل به علف کش گزینه های شیمیایی بیشتری را در اختیار تولید کنندگان قرار می دهد. شناسایی منابع ژنتیکی متحمل به علف کش و انتقال این ویژگی به ارقام پر محصول به عنوان راهکاری مناسب در راستای مدیریت تلفیقی علف های هرز مزارع نخود در نظر گرفته می شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ارقام و لاین های نخود کابلی از نظر واکنش به علف کش های متریبوزین و ایمازتاپیر انجام گرفت.
روش شناسی:
در سال اول اجرای آزمایش (1399-1398) 50 ژنوتیپ و در سال دوم (1400-1399) 150 ژنوتیپ به صورت سه آزمایش جداگانه (شاهد، سم پاشی با متری بوزین، سم پاشی با ایمازتاپیر) در قالب طرح آلفالاتیس با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود) ارزیابی شدند.
یافته های پژوهش:
طبق نتایج این پژوهش تنوع معنی داری بین ژنوتیپ های مورد بررسی از لحاظ تحمل علف کش های مذکور مشاهده شد. ژنوتیپ های نخود به متری بوزین نسبت به ایمازتاپیر حساسیت بیشتری داشتند به طوری که این علف کش ها به طور متوسط عملکرد دانه را به ترتیب 27 و 15 درصد کاهش دادند. از میان ارقام مورد بررسی عادل، گوکسو، آکسو و آرمان تحمل بیشتری به ایمازتاپیر داشتند. ژنوتیپ های برتر شناسایی شده در این مطالعه پس از بررسی های بیشتر جهت توسعه ارقام متحمل به علف کش استفاده می شوند و همچنین بعنوان منابع مفیدی در برنامه های به نژادی می باشند.
کلید واژگان: زراعت دیم, کشت پاییزه, تحمل علفکش, عملکرد دانهIntroductionChickpea is one of the most important crop for rainfed condition, which plays an important role in the agriculture sustainability. Chickpea generally is known as a sensitive crop to many herbicides and has a poor ability to compete with weeds in the early growth stage because of its slow growth rate and low leaf area at the early stages of crop growth; therefore, weeds become a serious problem in autumn sowing conditions. Development of herbicide-tolerant varieties could be considered as a suitable way to cope with weeds. Identification of herbicide-tolerant genetic resources is necessary for use in breeding herbicide tolerant varieties. The aim of this study was to investigate the genetic diversity of Kabuli chickpea varieties and advanced breeding lines in response to the post-emergence application metribuzin and imazatapir herbicides.
MethodologyIn this research, the genetic diversity of 150 Kabuli chickpea genotypes was studied for tolerance to the post-emergence application of Metribuzin and Imazethapyr herbicides. For this purpose, 50 and 150 genotypes was evaluated in the experimental filed of Dryland Agricultural Research Institute (Sararood Branch) during 2019-20 and 2020-21 cropping seasons, respectively. Three separate trials (control, spraying with Metribuzin, spraying with Imaztapyr) were conducted using an alpha-lattice design with two replications in each cropping seasons.
Research findingsAccording to the results of this research, genotypes showed significant variation for tolerance to the mentioned herbicides. The genotypes were more sensitive to Metribuzin than to Imazethapyr. Metribuzin and Imazatapir reduced the grain yield by 27% and 15%, respectively. Among the studied cultivars, Adel, Goksu, Aksu and Arman were more tolerant to the Imazethapyr in comparison with other cultivars. The superior genotypes identified in this study could be used in breeding programs for development of herbicide-resistant cultivars.
Keywords: Dryland Farming, Autumn Sowing, Herbicide Tolerance, Grain Yield -
سابقه و هدفآب مهم ترین عامل محدودکننده زراعت چغندرقند در ایران است. زراعت پاییزه چغندرقند در اقلیم های خشکی مانند ایران در مقایسه با کشت بهاره، میزان آب کمتری مصرف نموده و می تواند گزینه مناسب تری برای بهره گیری از بارندگی های پاییزه و زمستانه و مقابله با بحران کمبود آب باشد. به نظر می رسد انتقال زراعت چغندرقند از بهاره به پاییزه باعث خواهد شد که علاوه بر مصرف آب بسیار کمتر در این نوع کشت و نیز افزایش کارایی مصرف آب، برای کشاورزان صرفه اقتصادی قابل توجهی داشته و به سرعت رواج یابد؛ اما کشت پاییزه در بسیاری از مناطق با مشکلاتی مواجه است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر کشت زمستانه بر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند اجرا شد.مواد و روش هاآزمایش در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار روی 11 رقم زودرس چغندرقند در مناطق جوین، تربت جام و مغان به ترتیب به مدت یک (1399-1398)، دو (1399-1398 و 1400-1399) و سه (1398-1397، 1399-1398 و 1400-1399) سال زراعی انجام گردید. به منظور مطالعه تاثیر برهمکنش ژنوتیپ- محیط و شناسایی ژنوتیپ های با پایداری عمومی و خصوصی، از روش های تجزیه پایداری AMMI و MTSI استفاده شد.یافته هانتایج تجزیه واریانس مرکب بر اساس مدل AMMI موید تاثیر معنی دار اثرات اصلی محیط و رقم در سطح احتمال یک درصد بود. برهمکنش میان آن ها نیز تفاوت آماری معنی داری در سطح احتمال یک درصد نشان داد. تجزیه اثرات ضرب پذیر مدل AMMI موید آن بود که دو مولفه اول در سطح احتمال یک درصد معنی دار هستند و مجموعا 20/75 درصد از تغییرات برهمکنش ژنوتیپ- محیط را تبیین می نمایند. بای پلات حاصل از میانگین عملکرد و اولین مولفه اصلی برهمکنش ژنوتیپ- محیط موید برتری ارقام FDIR19B4028 و مودکس، به دلیل دارا بودن عملکرد شکر سفید و پایداری بالا بود. بر اساس نتایج بای پلات حاصل از دو مولفه اول، میان ارقام با محیط مغان در سال های 1400 و 1399 سازگاری خصوصی قابل ملاحظه ای وجود نداشت، اما در مقابل بین محیط مغان در سال 1398 با رقم مودکس، تربت جام در سال های 1400 و 1399 به ترتیب با ارقام آسیا و SVZD2019 و جوین با رقم SVZC2019 سازگاری خصوصی بسیار بالایی مشاهده شد. رقم کادموس از سازگاری عمومی برخوردار بود. بر اساس نتایج شاخص MTSI، رقم SVZD2019 در رتبه نخست و ارقام FDIR19B4028، دراووس و FDIR19B3021 در رتبه های بعدی ایده آل ترین ارقام پایدار از نظر تمامی صفات مورد مطالعه قرار گرفتند.نتیجه گیریبه طور کلی چهار رقم SVZD2019، FDIR19B4028، دراووس و FDIR19B3021 برای کشت زمستانه توصیه می شود. نتایج به دست آمده مبین آن است که توسعه کشت زمستانه چغندرقند مسلما یکی از راهکار های مهم برای استفاده از بارندگی های فصلی و صرفه جویی در مصرف آب می باشد، در این رابطه در کشت زمستانه چغندرقند، انتخاب رقم مناسب نقش بسیار مهمی دارد، به طوری که بر اغلب ویژگی های کمی و کیفی تاثیر می گذارد.کلید واژگان: آب, برهمکنش, سازگاری, کشت پاییزهBackground and objectivesWater is the most significant limiting factor for sugar beet cultivation in Iran. Autumn sowing of sugar beet in dry climates like Iran consumes less water compared to spring sowing and can be a more suitable option for taking advantage of autumn and winter rains and dealing with the water shortage crisis. It seems that the transfer of sugar beet cultivation from spring to autumn will cause that in addition to consuming much less water in this type of cultivation and increasing the efficiency of water consumption, it will have a significant economic benefit for farmers and will spread quickly. But autumn sowing is facing problems in many areas. Therefore, the current research was conducted to investigate the effect of winter sowing on the quantitative and qualitative characteristics of sugar beet.Materials and MethodsThe experiment was conducted in the form of a randomized complete block design with four replications on 11 early maturity sugar beet cultivars at Jovein, Torbat-Jam, and Moghan agricultural research stations for one, two, and three crop years, respectively. In order to study the effect of genotype-environment interaction and to identify genotypes with general and specific stability, AMMI and MTSI stability analysis methods were used.ResultsThe combined analysis of variance results based on the AMMI model confirmed the significant effect of the main effects of environment and cultivar at the one percent probability level. The interaction between them also showed a statistically significant difference at the one percent probability level. The analysis of the multiplicative effects of the AMMI model confirmed that the first two components are significant at the one percent probability level and together explain 75.20% of the interaction variation. The bi-plot obtained from the mean white sugar yield and the first principal component of the interaction confirmed the superiority of FDIR19B4028 and Modex cultivars due to their high white sugar yield and stability. According to the bi-plot results obtained from the first two components, there was no appreciable specific adaptability between cultivars with Moghan environment in 2021 and 2020, but on the other hand, a very high specific adaptability was observed between Moghan environment in 2019 with Modex cultivar, Torbat-Jam in 2021 and 2020 respectively with Asia and SVZD2019 cultivars, and Jovein with SVZC2019 cultivar. Cadmus cultivar has general adaptability because it is somewhat close to the origin of the coordinates. Based on the results of the MTSI index, SVZD2019 was ranked first, and FDIR19B4028, Dravus, and FDIR19B3021 were placed in the next ranks of the most ideal sustainable cultivars in terms of all studied traits.ConclusionIn general, four cultivars of SVZD2019, FDIR19B4028, Dravus and FDIR19B3021 are recommended for winter cultivation. The obtained results show that the development of winter sugar beet sowing is certainly one of the important strategies for using seasonal rains and saving water consumption; In this regard, in the winter sowing of sugar beet, choosing the suitable cultivar plays a very vital role, so that it affects most of the quantitative and qualitative characteristics.Keywords: Adaptability, Autumn sowing, Interaction, Water
-
هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر میزان کاهش مصرف کود نیتروژن و محلول پاشی سولفات روی بر خصوصیات کیفی دو رقم چغندرقند بود. این پژوهش طی دو سال زراعی 98-97 و 97-1396 در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ارقام چغندرقند پاییزه (Chimene و Rosagold) و چهار سطح کود (F1: کاربرد 300 کیلوگرم در هکتار نیتروژن (شاهد)، F2: کاربرد 270 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و محلول پاشی سولفات روی، F3: کاربرد 240 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و محلول پاشی سولفات روی، F4: کاربرد 210 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و محلول پاشی سولفات روی) با محلول پاشی سولفات روی به میزان پنج در هزار بود. بیشترین عملکرد ریشه (معادل 90/15 تن در هکتار) متعلق به رقم Rosagold بود و از بین تیمارهای سطوح مختلف کود نیتروژن با محلول پاشی سولفات روی، بیشترین میزان عملکرد ریشه مربوط به تیمار 10 درصد کاهش مصرف کود نیتروژن با محلولپاشی سولفات روی (F2) بود. بالاترین درصد قندناخالص (به میزان 16/15 درصد) توسط تیمار 20 درصد کاهش مصرف نیتروژن و محلول پاشی سولفات روی به دست آمد. همچنین بیشترین درصد قندخالص به میزان 15/57 درصد از رقم Rosagold و تیمار 20 درصد کاهش مصرف نیتروژن با محلول پاشی سولفات روی به دست آمد که در مقایسه با تیمار شاهد (F1)، 26/17 درصد افزایش نشان داد. بیشترین میزان ملاس و ناخالصی های سدیم، پتاسیم و نیتروژن مضره به ترتیب به میزان 2/7، 2/61، 7/90 و 2/90 میلی اکی والان در صد گرم خمیر ریشه چغندرقند) در رقم Chimene مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد ساقهروی در رقم Chimeneبا تیمار شاهد (F1) مشاهده گردید. با توجه به نتایج این مطالعه می توان اظهار داشت که کشت پاییزه چغندرقند با استفاده از رقم Rosagold در منطقه خرمآباد امکان پذیر می باشد و محلولپاشی سولفات روی توان جبران کاهش مصرف نیتروژن به میزان 20 درصد بدون کاهش عملکرد و کیفیت چغندرقند پاییزه را دارد.
کلید واژگان: بولتینگ, چغندرقند, رقم, عناصر کم مصرف, کشت پاییزه, محلول پاشیThe aim of this study was to evaluate the effect of reducing nitrogen fertilizer application as well as foliar spray of zinc sulfat on the quality characteristics of two sugar beet cultivars in autumn cultivation. The study was conducted in a factorial design based on randomized complete block design with three replications at the Faculty of Agriculture in Lorestan University during two crop seasons (2017-19). The Experimental treatments included two autumn-sown sugar beet cultivars (Chimene and Rosagold) and four fertilizer levels including F1: 138 kg ha-1 nitrogen (control), F2: 124 kg ha-1 nitrogen and foliar spray of zinc sulfate, F3: application of 110 kg ha-1 nitrogen and foliar spray of zinc sulfate, F4: 96.6 kg ha-1 nitrogen and foliar spray of zinc sulfate at a rate of 5/1000. The highest root yield (90.15 t ha-1) belonged to Rosagold cultivar and among the treatments, the highest root yield was related to F2 treatment. The highest sugar content (16.15%) was obtained in 20% reduction in nitrogen application and foliar spray of zinc sulfate. Also, the highest white sugar content (15.57%) was obtained from Rosagold cultivar in 20% reduction in N fertilizer application and foliar spray of zinc sulfate, which showed 26.17% increase compared with control treatment (F1). The highest molasses sugar and Na, K and α- N as 2.7, 2.61, 7.90 and 2.90 meq 100 gr beet-1, respectively was observed in Chimene. Also, the highest bolting percentage was obtained in Chimene and the application of 300 kg ha-1 nitrogen. According to the results of this study, it can be concluded that autumn cultivation of sugar beet using Rosagold cultivar is possible in Khorramabad region and foliar spray of zinc sulfate can compensate the reduction of nitrogen consumption by 20% without reducing the quantity and quality of autumn sugar beet.
Keywords: Autumn sowing, Foliar application, cultivar, Micronutrient, Bolting -
تغییرات اقلیمی همراه با بروزخشکسالی های اخیر در کشور و طول دوره رشد کوتاه ارقام نخود در کشت بهاره عوامل مهمی هستند که موجب عملکرد پایین و تولید غیر اقتصادی نخود در کشور می گردند. نخود رقم آتا با کد اصلاحیx03TH148 در سال 1383 در قالب آزمایش بین المللی ارزیابی نسل های در حال تفکیک نخود توسط مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک (ایکاردا) به ایران ارسال گردید. رقم مذکور تا سال 1395 درآزمایش های مختلفی از جمله آزمایش های بین المللی، مقدماتی، پیشرفته و سازگاری و مطالعات مربوط به مقاومت به بیماری ها در ایستگاه های تحقیقاتی و همچنین در آزمایش های تحقیقی- ترویجی در مزارع کشاورزان مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس نتایج آزمایش سازگاری، این رقم ضمن برخورداری از خصوصیات زراعی مهم و اقتصادی از جمله قابلیت برداشت مکانیزه با میانگین عملکرد 886 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد جم 11درصد افزایش عملکرد داشت و سرمای 16/9- درجه سانتی گراد را در فصل زمستان و درشرایط سبز مزرعه به خوبی تحمل نمود. رقم آتا در آزمایش های تحقیقی- ترویجی نیز با متوسط عملکرد 2061 کیلوگرم در هکتار برتری بسیار قابل توجهی نسبت به رقم شاهد سارال (با عملکرد 1345 کیلوگرم در هکتار) داشت. با توجه به صفاتی نظیر عملکرد بالا، دانه درشتی، تحمل به بیماری های برق زدگی و فوزاریوم، ارتفاع بوته بلند و بازارپسندی، رقم جدید آتا جهت کشت پاییزه دیم در مناطق معتدل وسردسیر کشور توصیه می گردد.
کلید واژگان: رقم جدید, دیم, کشت پائیزه, عملکرد دانه, نخودClimate changes along with recent droughts and short growth period of spring planting date are important factors causing non-economic and low yield production of chickpea in Iran. Ata variety with breeding code of x03TH148 was received from ICARDA in 2004 through Chickpea International Segregation Generations Nursery. This line was evaluated in international, preliminary, advanced and adaptability yeild trials as well as studies on fusarium wilt and ascochyta blight diseases resistance at agricultural research stations and under farmers’ fields conditions in autumn planting date. Based on results of adaptability trials, this variety had suitable agronomic and economic characteristics such as potencial for machinery harvesting, average seed yield of 886 kgha-1, with 11% superiority to Jam check cultivar and cold tolerance to -16.9°C in the areas without snow covering during emergence. The new variety with average yield of 2061 kgha-1 showed considerable superiority to Saral check (1345 kgha-1) in farmers’ fields. Considering high seed yield, tall plant height, large seed size, suitable seed protein content, tolerance to ascochyta blight and fusarium wilt diseases and marketable traits, Ata was released and recomended for autumn sowing in the temperate and cold regions of Iran.
Keywords: New variety, Rainfed, Autumn sowing, seed yield, Chickpea -
به منظور مقایسه، تعیین پتانسیل و سطح سازگاری رقمهای مختلف چغندرقند (Beta vulgaris L.) در تاریخ های کاشت و برداشت متفاوت، آزمایشی از پاییز سال های 1393 و 1394در مزرعه اتکا دهلران به مدت دو سال به اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در سال اول و کرت های دو بارخردشده درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال دوم انجام شد. در سال اول عامل اصلی شامل 15 رقم (سزیرا، گیادا، آنتک، مراک، پالما، سوپریما، سیلوتا، اسپارتاک، نکسوس، جاکا، ویکو، لوانته، آزابا، شریف و شاهد حساس) در تاریخ کاشت 10 مهرماه و عامل فرعی شامل تاریخ برداشت (25 فروردین و 10 اردیبهشت) بود. در سال دوم عامل اصلی شامل پنج رقم گزینش شده از سال اول (آنتک، آزابا، سیلوتا، اسپارتاک و رقم داخلی شریف و شاهد حساس)، عامل فرعی شامل سه تاریخ کاشت (25 شهریور، 10 مهر و 25 مهر) و عامل فرعی فرعی شامل سه تاریخ برداشت (25 فروردین، 10 اردیبهشت و 25 اردیبهشت) بودند. صفات مورد ارزیابی عبارت از:عملکرد ریشه، درصد قند، عملکرد قندناخالص، عملکرد شکرسفید، میزان سدیم و پتاسیم مضر در ریشه و ضریب استحصال بودند. نتایج تجزیه واریانس در سال اول نشان دادکه بین ارقام از لحاظ صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود دارد. با توجه به صفات مورد ارزیابی، از بین 15 رقم مورد مطالعه و بر اساس میزان مقاومت به بولتینگ، رقم های آنتک، آزابا، سیلوتا، اسپارتاک و رقم داخلی شریف نسبت به سایر ارقام دارای برتری بودند، بنابراین در غربال گیری جهت ادامه آزمایش در سال دوم، این ارقام انتخاب شدند. در سال دوم نیز بین ارقام از لحاظ صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود داشت به نحوی که بیشترین عملکرد ریشه در سال دوم مربوط به رقم شریف (83/32 تن در هکتار) بود. بالاترین میزان درصد قندناخالص و قند قابل استحصال مربوط به رقم سیلواتا به میزان 17/29 درصد و 14/68 درصد بود.
کلید واژگان: بولتینگ, درصد قند قابل استحصال, کشت پاییزه, عملکرد ریشهIn order to compare and determine the potential, and compatibility level of different sugar beet (Beta vulgaris L.) cultivars at different planting and harvest dates, a two years (2014-16) trial was conducted in Etka Dehloran field. In the first and second year, the trial was performed in split plot- and split-split plot based on randomized complete block design, respectively with three replications. In the first year, the main plots consisted of 15 cultivars and the planting date of 2nd October 2014 and the split plots included harvest dates of 14th and 30th April 2015. In the second year, the main plots consisted of five selected cultivars from first year trial, three planting dates (16th September, 1st and 16th October) in split plots, and three harvest dates (14th and 30th April and 14th May) in split split plots. The evaluated traits were root yield, sugar content, sugar yield, white sugar yield, Na and K content and extraction coefficient of sugar. Results of analysis of variance in the first year showed that there was a significant difference between the cultivars in terms of studied traits. According to the evaluated traits, among 15 studied cultivars and based on bolting resistance, Antek, Azaba, Silvetta, Spartak, and Sharif were superior to other cultivars; therefore, these cultivars were selected for continuous screening in the second year of the trial. In the second year, there was a significant difference between cultivars in terms of studied traits, so that the highest root yield was related to Sharif cultivar (83.32 tha-1). The highest sugar content (17.29%) and extraction coefficient of sugar (14.68%) were related to Silvata cultivar.
Keywords: Bolting, Autumn sowing, Root yield, White sugar content -
هرچند کشت پاییزه باقلا موجب بهره گیری موثر از نزولات آسمانی، نیاز کمتر به آبیاری و بهبود عملکرد دانه آن نسبت به کشت بهاره می شود، اما وجود تنش سرما در این فصل به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد در این گیاه محسوب می شود. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دو توده باقلا (بروجرد و نیشابور) در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. گیاهان در مرحله چهار تا شش برگی به مدت یک ساعت در هریک از دماهای موردنظر (صفر، 4-، 8-، 12-، 16-، 20-، 24- درجه سانتی گراد) توسط فریزر ترموگرادیان تحت تنش قرار گرفتند. بیست و یک روز بعد، درصد بقاء و برخی از خصوصیات مربوط به رشد مجدد مانند ارتفاع ساقه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشک برگ، ساقه، مجموع اندام های هوایی و ریشه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر دما بر درصد بقاء و سایر صفات رشد مجدد گیاه پس از اعمال تنش معنی دار بود؛ اما اثر توده و برهمکنش توده و دما بر درصد بقاء معنی دار نبود. به طوری که با کاهش دما درصد بقاء و سایر صفات رشد مجدد گیاه کاهش یافتند. این کاهش از دمای 12- درجه سانتی گراد شدیدتر بود و در دمای 16- درجه سانتی گراد منجربه مرگ تمام گیاهان شد. توده نیشابور تقریبا در تمام صفات رشد مجدد در محدوده دمایی صفر تا 12- درجه سانتی گراد با کاهش بیشتری نسبت به توده بروجرد مواجه شد. به این صورت که سطح برگ در بوته 24 سانتی متر مربع و وزن خشک برگ، ساقه، اندام های هوایی و ریشه به ترتیب 25، 30، 27 و 23 درصد کاهش داشت که مبین حساسیت بیشتر آن است. بین ارتفاع ساقه و سطح برگ گیاه با وزن خشک اندام های هوایی (به ترتیب **0. 98 =r و ** 0. 96 =r) و ریشه (به ترتیب **0. 96 =r و ** 0. 91 =r) همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده شد؛ که نشان دهنده تغییرات همسو و هماهنگ بین دو صفت مذکور با وزن خشک گیاه است.کلید واژگان: بقاء, کشت پاییزه, وزن خشک, همبستگیIntroductionFaba bean as one of the most important legumes is an annual and cool-season plant which plays an important role in feeding human and livestock due to its protein content. Since unfavorable environmental conditions negatively affects plant growth and development, survival, productivity and natural distribution, the ability of faba bean to tolerate this conditions is of high paramount important. Although autumn sowing of faba bean results in effective use of precipitation, no need for irrigation and grain yield improvement in comparison with spring sowing, but cold stress is one of the main growth limiting factors in this season. Cold acclimation in plants is an effective process for improving cold tolerance and determining winter survival capacity. Evaluation of survival percentage and regrowth traits of plants after freezing stress is a very important criterion in cold related studies. Therefore, the present experiment was conducted to determine damage threshold of freezing stress in two faba bean landraces through survival percentage and other regrowth traits.Materials and MethodsThis study was carried out as a factorial experiment based on completely randomized design with four replications under controlled conditions in research greenhouse of the research center for plant sciences, Ferdowsi University of Mashhad. Experimental factors included two faba bean landraces (Borujerd and Neyshabur) and 7 freezing temperatures (0, -4, -8, -12, -16, -20 and -24°C). Plants were cold acclimated in natural environment till to 4-6 leaf stage, before freezing stress was imposed in a thermogradient freezer. Then plants were transferred to greenhouse to be recovered. Treated plants were evaluated for survival percentage and characteristics related to regrowth such as stem height, leaf number, leaf area and leaf, stem, shoot, and root dry weight 21 days after freezing stress. Analysis of variance was performed by MINITAB ver 17 and means were compared by LSD test at 5% probability level.Graphs were drawn by Excel.Results and discussionResults indicated that freezing temperatures significantly affected survival percentage and other regrowth traits in a way that all the traits were decreased as freezing temperature decreased. This was more severe in temperatures lower than -12oC. All the plants were killed in -16oC. It seems that the effectiveness of cold acclimation for freezing tolerance was up to -12°C. More reduction was found in Neyshabur landrace in almost all regrowth traits in the range of Zero to -12oC compared to Borujerd and reduction of 24cm2 in leaf area and 106, 77, 184 and 101 mg.plant-1, respectively in leaf, stem, shoot and root dry weight was observed, indicating higher sensitivity of this landrace to freezing stress. A significant positive correlation was found between stem height and leaf area with shoot dry weight (r=0.98**, r=0.96**) and root dry weight (r=0.96**, r=0.91**), respectively, indicating the consistent and coordinated changes between the two mentioned traits with plant dry weight. So that, plant dry weight was decreased as stem height and leaf area were decreased at lower temperatures and these traits in -16oC were not evaluated due to the death of all the plants which indicates that the plants were not the suitable recovery at low temperatures.ConclusionsDespite survival percentage and other regrowth traits of faba bean were declined under freezing stress, but the reduction rate was different depending on landrace and temperature. Generally, in the present study, faba bean tolerated freezing stress up to -12oC with slight damage. So it could be concluded that in areas susceptible to freezing stress, if the planting date of faba bean is set properly, in a way that, low temperatures up to -12°C occur when plant is infour to six leaf stages minimal damage will be observed. Also, if high correlation would be found between controlled and field experiments, Borujerd landrace could be introduced as a more appropriate landrace compared to Neyshabur due to its lower reduction of regrowth traits in temperature range from Zero to -12oC.Keywords: Autumn sowing, Correlation, Dry weight, Survival
-
این پژوهش با هدف تعیین «تابع تولید محصول- آب مصرفی» چغندرقند و ارزیابی توابع تولید تجربی در شهرستان قزوین انجام شد. پژوهش حاضر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار آبی شامل E4، E3، E2، E1به ترتیب 60 ،90 ،120 و150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در سه تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی فیض آباد به مدت سه سال اجرا گردید. از آنجا که اثر سال بر عملکرد محصول معنی دار بود، لذا جهت مقایسه مقدار ضریب واکنش عملکرد محصول بر اساس توان ماهانه، تیمار ها از T1 تا T11 نام گذاری شدند. نتایج نشان داد که نیاز آبی گیاه چغندرقند در کل دوره رشد برابر با 1028 میلی متر بود و تیمار T1با 74680 کیلوگرم در هکتار حداکثر و تیمار T11با 23000 کیلوگرم در هکتار حداقل عملکرد محصول را داشته اند. با توجه به مطابقت آماری، روش پیشنهادی که مقدار ضریب واکنش عملکرد محصول را بر اساس توان ماهانه برآورد می کند، کمترین مقدار ریشه مربعات خطای استاندارد (RMSE) و ریشه مربعات خطای استاندارد نرمال شده (NRMSE) و نیز بیشترین مقدار ضریب توافق (d) و ضریب تبیین (2R) را داشت. در نتیجه روش توان ماهانه ای، روش مناسب برای توصیه می باشد. با استفاده از روش توان ماهانه ای، مقدار ضریب واکنش عملکرد گیاه در ماه های اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، شهریور و مهر به ترتیب برابر با 0/6، 0/6، 1/35، 1/35، 0/83 و 0/6 و برای مراحل رشد ابتدایی، توسعه گیاه، میانی و نهایی به ترتیب برابر با 0/6، 0/8، 1/35 و 0/6 و متوسط آن برای کل دوره رشد چغندر قند برابر با 89/0 بدست آمد. در نهایت با استفاده از تابع توان ماهانه و ضرایب بدست آمده، برنامه بهینه توزیع آب در شرایط مختلف کمبود آب، ارائه شد.کلید واژگان: تشت تبخیر, چغندرقند, ضریب واکنش عملکرد (Ky), نیاز آبی گیاهCultivation of autumn sugar beet is considered as a proper solution for production of the crop in arid and semiarid regions of Iran. In order to study the feasibility of growing autumn sugar beet in southern part of Khorasan Razavi province and to determine the best sowing and harvest dates, this study was conducted in split plot factorial design in Bardeskan city in 2008-09. The treatments consisted of two sowing dates including 23th September, 12th October in split plots, seven cultivars and three harvest dates including 5th May, 22th May, and 5th June in factorial plots. ANOVA results showed significant effects for sowing date and cultivar on root yield, white sugar yield, bolting percentage, sugar yield, purity, and molasses sugar. Harvest date had significant effect on all traits except purity. Sowing date × harvest date interaction had significant effect on all traits except root yield and bolting percentage. Sowing date × cultivar interaction as well as harvest date × cultivar interaction effects were significant for all traits except purity for which the harvest date × cultivar interaction was insignificant. The highest white sugar yield (5.17 t ha-1) was produced by Giada cultivar. The highest white sugar yield was achieved in 23th September sowing date and 5th June harvest date. The mean of bolting percentage in tolerant and susceptible cultivars was 2.65 and 71.24, respectively.Keywords: Autumn sowing, cultivar, Harvest date, sowing date, Sugar beet
-
اصلاح نباتات بر پایه تنوع ژنتیکی استوار شده است. تنوع ژنتیکی از تکامل طبیعی منشاء گرفته است و مهمترین جزء در پایداری نظام های بیولوژیکی است و سازگاری درازمدت و بقای جمعیت را تضمین می کند. اصلاح ارقام مقاوم به ساقه روی برای کشت پاییزه چغندرقند یکی از اهداف مهم به نژادگران است. وجود بیش از حد ساقه های گل دهنده در مزرعه موجب پایین آمدن درصد قند، عملکرد ریشه و خلوص شربت خام می شود. هدف از این آزمایش بررسی تنوع ژنتیکی موجود در بین لاین های اصلاحی برادران خواهری ناتنی برای مقاومت به ساقه روی و برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بود. به این منظور آزمایشی با 47 لاین همراه با 3 ژنوتیپ شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار پیاده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ بر درصد ساقه روی، درصد ساکارز، درصد مقاومت به سرما، مساحت برگ، ارتفاع ساقه گل دهنده، وزن کل ریشه، طول و قطر ریشه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. همچنین اثر ژنوتیپ بر صفات درصد نشت یونی و وزن ویژه برگ در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. جهت تعیین روابط ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه در کلیه صفات، تجزیه خوشه ایبه روش Ward و با استفاده از ضریب مربع فاصله اقلیدوسی به عنوان معیار فاصله انجام و ژنوتیپ های مورد بررسی به 5 گروه تقسیم شده، که تجزیه تابع تشخیص گروه بندی به دست آمده از تجزیه خوشه ایرا تایید کرد. همچنین تجزیه خوشه ایبر اساس صفت درصد ساقه روی به روش Ward ژنوتیپ ها را به 6 گروه تقسیم کرد که ژنوتیپ HSF-780 همرا با ارقام شاهد مقاوم Giada و Eudoro در گروه برتر قرار گرفتند.کلید واژگان: چغندرقند, کشت پاییزه, مقاومت به سرما, تجزیه خوشه ای, تجزیه تابع تشخیصPlant breeding is based on the genetic diversity. genetic diversity origin from the natural evolution and it is the most important component of the stability of biological systems and ensure long-term compatibility and the survival of the population. One of the main goals plant breeders is the Cultivars resistant to stem for autumn cultivation of sugar beet. There are more than bolting to a decrease of sugar content, root yield and purity of the raw juice are low. The purpose of this experiment was investigate the genetic diversity among Half sib breeding lines for resistance to bolting and some morpho-physiological traits. For this purpose, a test with 47 lines in a randomized complete block design with 3 genotype controls were implemented. The resulting of variance Analysis showed that the effect of genotype on percent of bolting, percent of sucrose, percent of cold resistance, leaf area, height bolting, total of root weight, length and diameter of root were significant at the 1% level. The effect of genotype on the characteristics of ionic liquids and specific leaf area was significant at the 5%level. To determine the genetic relationships among genotypes for all traits, cluster analysis using Ward's method and squared Euclidian distance as distance measure are used and the genotypes were divided into 5 groups. The discrimination function analysis group in obtained from the cluster analysis confirmed result. Also The cluster analysis based on trait of bolting with method of Ward divided genotype in to 6 groups that HSF-780 along with control varieties resistant genotypes Eudoro and Giada were in the top group.Keywords: Sugar beet, Autumn Sowing, Cold Resistance, Cluster Analysis, Discrimination Function Analysis
-
کشت پاییزه چغندرقند از نظر اقتصادی و کارآیی مصرف آب سودمندی بیشتری نسبت به کشت بهاره آن دارد. کشت چغندرقند در استان های خراسان رضوی و جنوبی فقط به صورت بهاره انجام می شود، از این رو امکان سنجی کشت پاییزه چغندرقند در این مناطق ضروری است. بهترین و کم هزینه ترین روش جهت شناسایی مناطق مستعد، استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی است. بدین منظور عناصر اقلیمی دما و بارش این استان ها جمع آوری گردید. سپس احتمال وقوع واحدهای حرارتی تجمعی، شاخص قابلیت تولید زیست توده، ساعات بهاره شدن، یخ زدگی، بارندگی و طول روز برای هر ایستگاه محاسبه گردید. لایه های شیب و ارتفاع مناطق از مدل رقومی ارتفاع استخراج گردید. سپس نقشه پهنه بندی لایه های موثر و همچنین نقشه نهایی با استفاده از روش سلسله مراتبی در محیط ARC GIS تهیه گردید. نتایج نشان داد که در بسیاری از مناطق خراسان رضوی و نواحی مرکزی خراسان جنوبی احتمال ساقه وری بوته های چغندرقند وجود دارد. تنها در مناطق جنوب غربی استان خراسان جنوبی مجموع ساعات بهاره شدن کمتر از مقدار مورد نیاز چغندرقند می باشد. گرچه بارش کمتر از 50 میلیمتر در طول فصل زراعی در مناطق جنوبی استان خراسان جنوبی مزیت این کاشت را در این مناطق کاهش می دهد. بیشتر مناطقی که بارش بیش از 190 میلیمتر دارند با خطر یخ زدگی، عدم دریافت درجه روز رشد (GDD) مناسب و بهاره شدن مواجه می باشند. بر اساس نقشه نهایی پهنه بندی 90/ 4 درصد اراضی این استان ها بسیار مناسب، 74/ 16 درصد مناسب، 98/ 47 درصد متوسط و 38/ 30 درصد نامناسب برای کاشت پاییزه چغندرقند تخمین گردی062.
کلید واژگان: کاپهنه بندی اقلیمی, چغندرقند, خراسان رضوی و جنوبی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, کاشت پاییزهAutumn sugar beet sowing has priority to its spring sowing in terms of economic productivity and water use efficiency. In Khorasan Razavi and Khorasan-e-Jonobi provinces, sugar beet is only sown in spring. Therefore, it is necessary to evaluate the feasibility of autumn sugar beet sowing in these regions. Using geographical information systems is the best and inexpensive way to identify suitable areas for the crop sowing. Therefore, climatic information such as temperature and rainfall were collected. Then, cumulative thermal units, biomass productivity index, vernalization time, freez risk, rainfall occurrence and day length were estimated for each station. The computed values of climatic parameters were all converted to point data in ArcGIS environment. Results showed that in most of the Khorasan Razavi regions and central regions of Khorasan-e-Jonobi, there is a risk of bolting. In southwestern Khorasan-e-Jonobi, the total hours needed for sugar beet vernalization is less than the required time. However, less than 50 mm rainfall in this area is another limitation for sugar beet autumn sowing. Also, in areas with more than 190 mm rainfall, there is a risk of freezing, lack of optimal growing degree days (GDD), and vernalization. Based on final zoning map, 4.90% of the lands in these provinces were most favorable, 16.74% as favorable, 47.98% as medium, and 30.38% were not favorable for autumn sugar beet sowing.Keywords: Agroclimatic zonation, Autumn sowing, GIS, Sugar beet -
این پژوهش با هدف اصلاح فرمول فعلی خرید چغندرقند به فرمولی با ضرایب متفات با توجه به درصد قند چغندرقند کشت پاییزه انجام شد. کارخانه قند اهواز به عنوان معیار کشت پاییزه انتخاب و طی دوره بهره برداری در سال 1386 (از 8 اردیبهشت تا 6 تیر) به طور تصادفی از 163 محموله طی ساعات مختلف تحویل چغندرقند، نمونه گیری انجام شد. از هر محموله در عیارسنج کارخانه قند، یک نمونه تصادفی تهیه و صفات عیارقند چغندر، درصد رطوبت، مقدار مارک، بریکس عصاره، قند انورت، مقدار ناخالصی های سدیم، پتاسیم و نیتروژن مضره، درصد قندملاس و ضریب استحصال شکر تعیین شد. همزمان نتایج مربوط به کل 4084 محموله چغندرقند تحویلی طی دوره بهره برداری این کارخانه قند، که شامل 60548 تن چغندرقند متعلق به سه کشت و صنعت، دو نفر پیمانکار شخصی و مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد بود، جمع آوری و برای صفات عیار و افت قیمت هر تن چغندرقند و بهای پرداخت شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. میانگین عیار کل محموله ها معادل 84/12 درصد (با دامنه 20/15-10 درصد) با انحراف معیار 847/0 به دست آمد که بیش از سه واحد از متوسط عیار مبنای خرید چغندرقند (عیار 16 درصد) و هم چنین حدود 5/5 واحد از متوسط عیار چغندرقند کل کشور در بهره برداری سال 1386 (29/18 درصد) کمتر بود. میانگین افت چغندرقند محموله های تحویلی به کارخانه (که به صورت نظری برآورد می شود) معادل 92/11 درصد (با دامنه 50-2 درصد) با انحراف معیار 613/6 و حدود نه واحد از متوسط افت چغندرقند کشور در بهره برداری سال 1386 (حدود سه درصد برای 4،282،805 تن چغندرقند خریداری شده) بیشتر بود. نتایج تجزیه کیفی ریشه نشان داد متوسط درصد رطوبت ریشه چغندرقند پاییزه خوزستان 79 درصد است که نسبت به چغندرقند نرمال (75 درصد آب و 25 درصد ماده خشک) معادل چهار درصد ذخیره آب بیشتری دارد. با توجه به نتایج این تحقیق و در نظرگرفتن پتانسیل منطقه و با هدف افزایش متوسط عیار چغندرقند پاییزه در خوزستان، فرمولی جدید برای خرید چغندرقند پاییزه معرفی گردید. براساس این فرمول، نرخ خرید هر تن چغندرقند در عیار های بین 10 تا 15 درصد، فرمول {قیمت پایه × (100 / (80- (12 × عیار))}، عیار بین 15 تا 20 درصد، فرمول {قیمت پایه × (025/0+ (065/0 × عیار))} و نهایتا برای عیارهای 20 درصد بیشتر: فرمول {قیمت پایه × (325/1)} معرفی و با فرمول خرید فعلی و با فرض تا دو واحد افزایش عیار مقایسه و تحلیل گردید. کاربرد فرمول جدید که دارای ضرایب متفاوت با توجه به درصد قند می باشد گامی موثر در جهت خرید چغندرقند بر مبنای کیفیت و در نتیجه افزایش راندمان کارخانه قند با مصرف چغندرقند کشت پاییزه و حمایت از کشاورزانی که به دنبال تولید ماده اولیه با کیفیت برتر و در آمد بیشتر هستند، می باشد.
کلید واژگان: افت, چغندرقند, ضریب استحصال شکر, عیار, فرمول خرید, کشت پاییزه, ماده خشک ریشهThis study aimed to modify the current purchase formula of sugar beet into a formula with different coefficients with respect to sugar percentage of autumn sugar beet. Ahvaz sugar factory was selected as an autumn sowing factory in Iran and 163 samples were randomly taken at different delivery times in 2007 (28th April to 27th June). From each truck, one sample was taken and sugar content, water content, marc, brix, reducing sugar, sodium, potassium, amino nitrogen, molasses sugars, and extraction coefficient of sugar were determined. Simultaneouly, results of all 4084 delivery samples during the campaign of the factory including 68801 tons beet belonging to three agro-industry companies and two contractors as well as Safiabad Agriculture Research Center, were statistically analyzed for sugar content (SC), soil tare, sugar beet price per tone and the paid price per vehicle. Results showed that average sugar content for all delivery vehicles was 12.84% (in the range of 10 to 15.20%) with standard deviation (SD) of 0.847. Average sugar content of Ahvaz factory was 3 units lower than the base price (16%) and 5.5 units lower than the average SC of the country in 2007 (18.29%). Average soil tare of the delivery vehicles (estimated visually) was 11.92% (in the range of 2 to 50%) with SD of 6.613. The average soil tare of Ahvaz factory was nine units greater than the country’s average in 2007 (about 3% for 4,282,805 tones of beets). Quality analysis, results showed that the average moisture content of delivery beets from autumn sowing in Khozestan province was 79% which was 4% higher than normal beet (75% moisture content or 25% dry matter). According to the results of this research and considering the potential of the region and with the aim at increasing the sugar content of the autum sowing sugar beet in Khoozestan, new formula for purchase price with three different coefficients was introduced for SC in the range of 10 to 24%. In this formula, the purchase price for each ton can be calculated by the following equations: a) SC of 10 to 15% {base price × (((SC×12) – 80))/100}, b) higher than 15 and equal to 20% {base price × ((SC×0.065) + 0.025)} and c) SC greater than 20% {base price × 1.325} and compared and analysed with the current formula assuming two units increase in sugar content. Application of the new formula with different coefficients with respect to SC is an important step in purchasing sugar beet based on quality, increasing the average SC of the region and consequently increasing the efficiency of the factory. So, this will support the farmers who are looking for the high quality sugar beet.Keywords: Autumn sowing, Extractable sugar, Price, Soil tare, sugar beet, sugar content -
داود صادق زاده اهری، یداله فرایدی / واکنش لاین های پیشرفته نخود (Cicer arietinum L.) به سرمای بدون پوشش برف در کشت پاییزه
به منظور بررسی تحمل به سرما در سیزده لاین پیشرفته نخود دیم به همراه رقم شاهد جم و تعیین روابط بین صفات زراعی در شرایط کنترل شده و مزرعه، دو آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه انجام شد. آزمایش اول به صورت کشت پاییزه در شرایط مزرعه با چهار تکرار وآزمایش دوم با سه تکرار در جعبه های بتونی به ارتفاع 1 متر از سطح خاک و با استفاده از پوشش نایلونی به منظور جلوگیری از بارش برف روی بستر انجام شد. پس از رفع سرمای زمستان درصد خسارت لاین های آزمایشی تعیین شد. در شرایط مزرعه از نظر کلیه صفات بین لاین های آزمایشی اختلاف معنی داری وجود داشت. در شرایط جعبه های بتونی نیز اختلاف معنی دار بین لاین های آزمایشی از نظر تحمل به سرمای بدون پوشش برف مشاهده شد. لاین FLIP 00-84C با 87% درصد زنده مانی در شرایط مزرعه و23% خسارت سرمای بدون پوشش برف (C°20- به مدت دو روز) تحمل بیشتری نسبت به سایر لاین ها نشان داد. بین میزان خسارت سرما در شرایط کنترل شده و تعداد بوته های زنده مانده بعد از سرمای زمستان در شرایط مزرعه همبستگی منفی و معنی دار(r = -0.56*) وجود داشت. بین میزان خسارت سرما در شرایط کنترل شده و میزان خسارت در اولین و دومین سرمای شدید در شرایط مزرعه همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت (r = 0.50* و r = 0.56*). در مجموع بین نتایج به دست آمده در شرایط کنترل شده و شرایط مزرعه همخوانی وجود داشت و می توان روش کشت در بسترهای بتونی را به عنوان روشی مطمئن برای ارزیابی و غربال گری ژرم پلاسم نخود در برابر سرما توصیه کرد.
کلید واژگان: نخود, کشت پائیزه, غربال گری, تحمل به سرماTo study cold tolerance (CT) of thirteen chickpea advanced lines together with Jam cultivar as check and relationship between CT and agronomic traits، two experiments were conducted under controlled and field conditions during 2010-2011 cropping season at Maragheh Dryland Agricultural Research Station. The first experiment was conducted under natural condition (fall sowing at field)، using randomized complete block design with four replications. In the second experiment، seeds of genotypes were planted in concrete boxes with one meter height from soil level، using nylon covers to prevent snow fall on planting beds during winter. Percentage of genotypes cold injeries was assessed in early spring after ending of cold. Under field condition، there were significant differences among genotypes for all studied traits. There were also significant differences among genotypes for no snow cover cold (Base cold: BC) tolerance in concrete boxes. Line FLIP 00-84C with 87% of survived plants under field condition and 23% of BC (-20ºC for two days) damage، was the most tolerant line. There was negative and significant correlation (r = -0. 56) between CT under controlled condition and number of survived plants after winter in field condition. There were also significant positive correlation between BC damage and percentage of cold damage of plants after the first and second severe colds (r = 0. 56 and r = 0. 50، respectively). In conclusion، there was a conformity between results obtained from controlled and field conditions، therefore box planting method could be recommended as a new and reliable method for evaluating cold tolerance in chickpea germplasm
Keywords: Chickpea, autumn sowing, screening, cold tolerance -
به منظور انتخاب ارقام پایدار و پرمحصول و متحمل به سرما، این پژوهش با 13 ژنوتیپ نخود همراه با شاهد محلی جم، در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در4 تکرار و به مدت 3 سال زراعی (91-1388) درایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه انجام شد. ژنوتیپ های مورد بررسی در طول زمستان 88، 89 و 90 به ترتیب تحت تاثیر سرمای طبیعی 5/8-، 11- و 12- درجه سانتی گراد بدون پوشش برف قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین ژنوتیپ ها از نظرصفات عملکرد دانه و بیوماس، وزن صد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا گلدهی و رسیدگی، شاخص برداشت، درجه باردهی، تحمل سرما، درصد مقاومت به سرما و تعداد بوته زنده مانده پس از سرما اختلاف آماری معنی دار وجود داشت. مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها نشان داد که ژنوتیپ های شماره 6، 9 و 4 به ترتیب با 1017، 1013 و 977 کیلوگرم درهکتار، بیشترین عملکرد را به خود اختصاص دادند و نسبت به شاهد جم، برتر بودند. نتایج بررسی ژنوتیپ ها از نظر تحمل سرما نشان داد که تقریبا تمامی لاین ها سرمای 5/8- درجه سانتی گراد را به خوبی تحمل نمودند. لاین شماره 9 (FLIP 00-84C) بیشترین مقاومت را نسبت به سرما از خود نشان داد و بر اساس نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش غیرپارامتری رتبه بندی، کمترین میانگین رتبه (R) مربوط به همین لاین و برابر با 3/3 بود. کمترین انحراف معیار رتبه (SDR) را ژنوتیپ شماره 12 با مقدار عددی 57/0 به خود اختصاص داد. بررسی عملکرد ژنوتیپ ها با استفاده از پارامتر واریانس عملکرد بین سال ها (S2y) نشان داد که ژنوتیپ های 1، 2و 9 به ترتیب با مقادیر 155/0، 196/0 و 217/0 از کمترین واریانس و بیشترین پایداری برخوردار بودند. با توجه به کم بودن مقادیر عددی S2y و SDR، جمع بندی نتایج دلالت بر عملکرد بیشتر و نیز پایداری عملکرد لاین FLIP 00-84C در بین ژنوتیپ های مورد بررسی در این آزمایش داشت.
کلید واژگان: کشت پاییزه, نخود, Cicer arietinum, تحمل سرما, اثر متقابل ژنوتیپ در محیط, پایداریIn order to study of environment × genotype interaction and selection of stable and high yielding and cold tolerant chickpea lines، this study carried out with 13 chickpea genotypes along with one local check (Jam) in a RCB design with four replications during three cropping seasons (2009-2012) in agricultural research station of Maragheh (DARI). The genotypes were exposed to cold temperatures of -8. 5، -11 and -12 ◦C without snow covering during 2009، 2010، 2011 winters. Combined analysis of variance showed that there were significant differences in grain and biomass yields and highly significant differences in other characteristics (100SW، PH، DF، DM، HI، PS، CT، CH% and PC2) between genotypes. Mean comparison of grain yield showed that FLIP 99-26C، FLIP 00-84C and FLIP 00-39C with 1017، 1013 and 977 Kg/ha had more grain yield than Jam check (973)، respectively. The results of this study showed that almost all of genotypes endured -8. 5 ◦C perfectly and FLIP 00-84C showed the highest tolerance to cold. Based on ranking method، FLIP 00-84C with 3. 3 had the lowest ranking. Genotype No. 12 had the lowest SDR (0. 57). Evaluation of yield stability of genotypes with using of among years variance (S2y) showed that genotypes No. 1، 2، 9 with 0. 155، 0. 196 and 0. 217 had low variance، respectively; and they were the most stable genotypes. The conclusion of results based on variance of among years، ranking and CV methods showed that FLIP 00-84C was the most stable genotype.Keywords: Autumn Sowing, Cicer arietinum, Cold Tolerance, Chickpea Genotypes, Stability -
به منظور بررسی امکان کشت پائیزه چغندرقند (Beta vulgaris L.) در مناطق مستعد استان فارس، این تحقیق به صورت آزمایش کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار از سال 1384 به مدت سه سال زراعی در منطقه فسا اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه تاریخ کاشت، پنج مهر، 25 مهر و 15 آبان در کرت اصلی، دو رقم چغندرقند مولتی ژرمBR1 و منوژرم رسول در کرت فرعی و سه زمان برداشت 10 اردیبهشت، پنج خرداد و 30 خرداد در کرت های فرعی فرعی بود که با هم مقایسه گردید. درطول دوره رویش یادداشت برداری هایی شامل، شمارش تعداد بوته، بوته های به ساقه رفته (بولتینگ)، بوته های گمشده و نمره رشد انجام شد. در زمان برداشت، پس از شمارش تعداد ریشه و توزین آن ها، نمونه خمیر برای تعیین درصد قند، میزان نا خالصی ها (پتاسیم، سدیم و نیتروژن آمینه) و قند ملاس تهیه شد. نتایج نشان داد که تیمارهای تاریخ کاشت، درصد بولتینگ را به طور معنی داری در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر قرار می دهد. تاریخ کشت پنجم مهر دارای بیشترین درصد بولتینگ (409/18درصد) و تاریخ کاشت 25 مهر و 15 آبان به ترتیب با 420/5 درصد و 870/2 درصد کمترین درصد بولتینگ را داشتند. دو رقم BR1 و رسول از نظر درصد بولتینگ، عملکرد ریشه، درصد قند و عملکرد شکر سفید تفاوت معنی داری نشان ندادند. بیشترین درصد بولتینگ معادل 96/9 درصد مربوط به برداشت 30 خرداد، بود. بیشترین عملکرد ریشه و شکر سفید به ترتیب 486/58 و 36/5 تن در هکتار مربوط به تاریخ کاشت پنجم مهر و برداشت 30 خرداد بود. با توجه به افزایش عملکرد در تاریخ کاشت پنجم مهر و برداشت 30 خرداد استفاده از ارقام مقاوم به ساقه روی برای بهبود کمیت و کیفیت بیشتر محصول توصیه می شود.
کلید واژگان: ارقام, بولتینگ, تاریخ کاشت, تاریخ برداشت, چغندرقند, کشت پائیزهIn order to determine the optimum sowing and harvesting dates of two autumn sugar beet cultivars (Bete vulgaris L.) and develop the planting area of this crop، the present research was conducted in Fasa، Iran during 2005-2008. The experiment was carried out in split-split plots based on randomized complete block design (RCBD) with four replications. Three sowing dates (September 27، October 17 and November 6) were assigned to main plots، two commercial sugar beet cultivars (BR1 and Rasoul) to sub- plots and three harvesting dates (April 30، May 26 and June 20) to sub-sub plots. During the growing period، parameters such as number of plants، lost plants، growth rate and bolting percentage were determined. The root yield was measured by harvesting the roots from the two middle rows of plots. Characteristics such as root yield، sugar content، impurities (K، Na and α-amino nitrogen) and white sugar percentage، purity of raw extract، alkalinity and molasses sugar were measured. Results showed that bolting percentages of sowing dates were significantly different at 1% level of probability. The highest bolting percentage (18. 409%) was obtained from September 27 sowing date. Sowing dates (September 27 and November 6) had the lowest bolting percentage (5. 420% and 2. 870%، respectively). The bolting percentage، root yield، sugar content، impurities، and purity of raw extract، alkalinity، molasses sugar and white sugar yield of the cultivars were not significant. The maximum bolting percentage obtained from the harvesting date (June 20) was 9. 964%. Maximum root yield and white sugar yield was obtained from the sowing date (September 27) and harvesting date (June 20) which were 58. 486 and 5. 360 tha-1، respectively. With respect to the increased yield due to planting date of September 27 and harvesting date of June 20، use of bolting tolerant cultivars to ensure higher quality and yield I recommended.Keywords: Autumn sowing, Bolting, Commercial Cultivars, Sowing, harvesting date, Sugar beet -
عدس غالبا به صورت دیم (93 درصد) در کشور کشت می شود. دستیابی به ارقام با عملکرد بالا و پایدار و سازگار با شرایط دیم کشور، از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. این تحقیق به منظور بررسی و انتخاب ژنوتیپ های پرمحصول و سازگار با شرایط دیم با 11 لاین و رقم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت سه سال (83-1380) در پنج ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرمانشاه، لرستان، شیروان، گرگان و ایلام در شرایط دیم اجرا گردید. تجزیه واریانس مرکب بر روی داده های سه ساله انجام شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل سال × مکان، ژنوتیپ × مکان، ژنوتیپ × سال × مکان معنی دار هستند. برای تعیین ژنوتیپ های با عملکرد بالا و پایدار، تجزیه پایداری با استفاده از روش های ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون، ضریب تغییرات محیطی، اکوولانس ریک، واریانس پایداری، مجموع رتبه، ضریب تبیین، روش غیرپارامتری رتبه، گزینش توام برای عملکرد و پایداری انجام شد. براساس روش ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون (Finlay and Wilkinson، 1963) ژنوتیپ های FLIP96-9L، FLIP96-4L، ILL6037 و FLIP92-15L دارای سازگاری عمومی به همه محیط ها و ژنوتیپ FLIP92-12L به عنوان یک ژنوتیپ مناسب برای شرایط مطلوب محیطی انتخاب شدند. نتایج روش ضریب تغییرات محیطی نشان داد ژنوتیپ های FLIP92-12L، FLIP82-1L، ILL6037 و FLIP96-4L دارای عملکرد پایدار بودند. براساس روش های اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا و مجموع رتبه (RSM) عملکرد ژنوتیپ های FLIP82-1L، ILL6199 و FLIP92-12L پایدارتر شناخته شد. حداکثر مقدار ضریب تبیین مربوط به ژنوتیپ FLIP92-12L بود. براساس روش غیرپارامتری رتبه ((Rankو گزینش توام برای عملکرد و پایداری، عملکرد دو ژنوتیپ FLIP 92-12L و FLIP 82-Lعملکرد پایدارتر بودند. با توجه به نتایج روش ها و پارامترهای مختلف پایداری ژنوتیپ های FLIP 92-12L و FLIP 82-1L سازگاری خیلی خوبی به محیط های مختلف نشان دادند و به عنوان ژنوتیپ های برتر شناخته شدند.
کلید واژگان: عدس, پارامترهای پایداری, پایداری عملکرد, سازگاری, کشت پاییزه, شرایط دیمMajor lentil growing areas in Iran (93%) are in rainfed condition. Therefore, It is important to find genotype or genotypes with high yielding, Stable and adapted to rainfed conditions. The objective of these research was to study the stability of grain yield and adaptability of genotypes in promising lentil lines under dryland conditions. Experimental material included 11 lentil genotypes were studid using randomized compelet block design with four replications at Kermanshah, Lorestan, Shirvan, Ilam and Gonbad field Research Stations during three successive grwoing seasons (2001-04). The results of combined analysis of variance showed that year × location, genotypes × location, year × location × genotypes were significant at 1% level of probability. Statistical methods used for measuring yield stability were coefficient of variation (C.V.), Shokla's stability variance, Wrick's ecovalance, rank-sum method, coefficient of determination (R2), non-parametric methods of rank and simultaneous selection for yield and satbility. On the basis of regression coefficient of Finlay and Wilkinson genotype FLIP 96-9L, FLIP 96-4L, ILL 6037 and FLIP 92-15L had general adaptability to over environments and genotype FLIP 92-12L was suitable for favorable environments. The result of coefficient of variation indicated that genotypes FLIP 92-12L, FLIP 82-1L, ILL 6037 and FLIP 96-4L were the most stable genotypes. Shokla's stability variance, Wrick 's ecovalance and rank-sum method introduced genotypes FLIP 82-1L, FLIP 92-12L and ILL 6199 as more stable and adapted genotypes. The highest coefficient of determination (R2) belonged to genotype FLIP 92-12L. Result of stability analysis on grain yield using non-parametric methods of rank and simultaneous selection for yield and satbility showed that genotypes FLIP 92-12L and FLIP 82-1 L were superior for stability and adaptation. Based on stability parameters, it can be concluded that genotypes FLIP 92-12L and FLIP 82-1 L were the more stable genotypes.Keywords: Lentil, Stability parameters, Yield stability, Autumn sowing, Dryland conditions
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.