به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "بلوط" در نشریات گروه "گیاهپزشکی"

تکرار جستجوی کلیدواژه «بلوط» در نشریات گروه «کشاورزی»
  • حسین گل افروز، ناصر صفایی*، سیده معصومه زمانی، داریوش صفائی، منصور کریمی جشنی
    جنس بلوط spp. (Quercus) مهم ترین درختان جنگلی در ایران و دنیاست. در دهه اخیر بیماری پوسیدگی ذغالی بلوط با توجه به شرایط اقلیمی پیش آمده شامل کاهش بارندگی و خشکسالی-های متعدد به طرز چشمگیری در مناطق جنگلی زاگرس و همچنین هیرکانی افزایش یافته است. این بیماری منجر به نکروز موضعی یا سیستمیک، زوال و مرگ درختان آلوده طی یک یا چند سال می شود و دارای یک تعامل و رقابت پیچیده بین درختان با عوامل زنده و غیرزنده محیطی است. این تحقیق برای بررسی آخرین وضعیت ابتلای درختان بلوط در هفت استان کشور شامل کرمانشاه، ایلام، لرستان، کردستان، خوزستان، مرکزی و گلستان به بیماری پوسیدگی ذغالی، شناسایی قارچ-های عامل بیماری پوسیدگی ذغالی و بررسی شیوع هریک از عوامل بیماری زا در طی سال های 1400 -1401 انجام گرفت. پس از نمونه برداری از بافت های آلوده درختان بلوط، نمونه ها کشت شده و عوامل بیمارگر جداسازی شده با استفاده از صفات ریخت شناسی و کلیدهای قارچ شناسی شناسایی شدند. شناسایی ریخت شناسی نمونه ها با داده های توالی ناحیه ITS-rDNA و ß-Tubulin تایید شد. قارچ های بیمارگر پوسیدگی ذغالی گونه هایBiscogniauxia mediterranea و Obolarina persica بودند و شیوع این آنها در استان های مورد بررسی متفاوت بود. بیشترین شیوع قارچ B. mediterranea در استان لرستان و بیشترین شیوع قارچ O. persica در استان ایلام مشاهده شد. نتایج این تحقیق ضمن افزودن به داده های نسبتا کمیابی که در مورد فراوانی هریک از قارچ های عامل پوسیدگی ذغالی در استان های مختلف وجود دارد، آخرین وضعیت از ابتلای درختان در هریک از مناطق به بیماری پوسیدگی ذغالی را نیز تبیین می نماید.
    کلید واژگان: پوسیدگی ذغالی, بلوط, ریخت شناسی, جنگل, ITS-Rdna
    Hossein Golafrouz, Naser Safaie *, Seyedeh Masoumeh Zamani, Dariush Safaee, Mansoor Karimi Jashni
    Oaks (Quercus) are among the most important trees found in forests Iran and rest of the world. Over the last decade, oak charcoal disease (OCD) has become more common in numerous forest areas in the Zagros and Hyrcanian regions, largely due to reduced rainfall and multiple droughts. This disease causes local or systemic necrosis, wilting, and even death of infected oak trees within one or more years. In addition, there is a complex interaction between trees and biotic and abiotic environmental factors. This study was conducted in 2020-2021 on oak trees in seven provinces of the country, namely Khuzestan, Ilam, Lorestan, Kurdistan, Khuzestan, Isfahan and Golestan, to analyze and determine the current status of oak trees in terms of OCD and the causative fungal pathogens. For this purpose, samples of infected oak trees were collected and then the causal agents of the disease isolated and identified morphologically. Detection of the samples was confirmed by sequencing the fungal ITS1-5.8S-ITS2 and ß-tubulin gene. The results showed that the most prevalent fungal pathogens of OCD in the samples were Biscogniauxia mediterranea and Obolarina persica. The prevalence of these fungi in the studied provinces varied, with the highest prevalence of B. mediterranea in Lorestan and the highest prevalence of O. persica in Ilam. The results of this study complemented the existing relatively limited data on the prevalence of each fungal pathogen of OCD in different provinces. In addition, the current status of oak infection in each of the studied regions was clarified.
    Keywords: Oak Tree, Charcoal Rot, Forest, Morphology, ITS-Rdna
  • Donard Geci, Halil Ibrahimi*, Astrit Bilalli, Milaim Musliu

    This study reports the discovery of Corythucha arcuata (Say), a species previously unrecorded in the Republic of Kosovo. Nine individuals of this species were collected from an Oak tree during the investigation. The findings presented in this study enhance our knowledge of the distribution of C. arcuata within the Balkan region. This discovery underscores the importance of further research to elucidate the factors governing the presence or absence of this species in specific areas. Also, herein we made a list of all known alien-invasive species to Kosovo.

    Keywords: Balkan, distribution, national park, oak lace bug, Quercus spp
  • Gabriella Dimitra Rakopoulou, Savvas Zafeiriou*, Georgios Agapakis

    Chalcidoidea is a hyperdiverse superfamily of mostly small, parasitoid wasps of which 14 families and at least 422 species have been recorded from Greece. In the present study, additional distributional data from Greece is provided for Brachymeria rugulosa (Forster, 1859) and Brachymeria tibialis (Walker, 1834). Furthermore, Brachymeria podagrica (Fabricius, 1787) and Monodontomerus obscurus Westwood, 1833 are recorded for the first time from Greece. As well, a new host gall species for B. rugulosa is noted and the presence of Brachymeria inermis (Fonscolombe, 1840) is briefly discussed. Finally, a checklist for the genera Brachymeria (Hymenoptera, Chalcididae) and Monodontomerus (Hymenoptera, Torymidae) is compiled.

    Keywords: Distribution, host association, inquiline, oak, parasitoid, new records
  • کوشا پورجعفری، حسنعلی واحدی*، مریم درب امامیه
    شپشک های گیاهی از آفات مهم جنگلی، باغی و زراعی هستند؛ که موجب ضعف گیاهان می شوند. جنگل های بلوط زاگرس یکی از مهم ترین ذخیره گاه های منابع طبیعی در استان کرمانشاه می باشند؛ که حفاظت از آن ها اهمیت ویژه ای دارد. تا کنون بیش از 8000 گونه شپشک گیاهی در سرتاسر دنیا و 300 گونه از این حشرات از ایران گزارش شده است. در این تحقیق که طی سال های 1400-1401 صورت گرفت، گونه Kermes spatulatus که به طور اختصاصی از درختان بلوطQuercus spp.  تغذیه می کند، برای اولین بار از جنگل های بلوط زاگرس از ایران معرفی می شود. در این بررسی سرشاخه ها و پاجوش های آلوده بلوط به این شپشک از مناطق چالابه و دالاهو در استان کرمانشاه جمع آوری گردید. شپشک ها، پس از جداسازی از سرشاخه ها، شفاف سازی شدند و از آن ها اسلاید میکروسکوپی تهیه شد. در این مطالعه ویژگی های ظاهری و میکروسکوپی حشرات بالغ و پوره های سن اول این شپشک بررسی و توصیف  شد؛  حشرات بالغ این گونه در دو منطقه دارای رنگ متفاوت هستند. نمونه های دالاهو سیاه رنگ و  نمونه های منطقه چلابه نارنجی رنگ هستند. اما رنگ پوره سن اول در دو منطقه کاملا یکسان هستند. همچنین ویژگی های حشرات کامل و پوره های سن یک گونه ی فوق با گونه های نزدیک مقایسه و بحث گردید.
    کلید واژگان: آفت جنگلی, بلوط, زاگرس, گزارش جدید, Kermesidae
    Koosha Pourjafari, Hassanali Vahedi *, Maryam Darbemamieh
    Scale insects are the important pests of the forest, horticulture and crops, which may weaken plants. Zagros oak forests are one of the most important natural reserves of Kermanshah province that their protection is vital. More than 8,000 species of scale insects have been reported worldwide and 300 species of these insects recorded from Iran. In this research, which was carried out from 2021 to 2022 in Zagros oak forests, Kermes spatulatus specifically feeds on oak trees Quercus spp. is recorded for the first time from Iran. The oak branches and stems which infected with this scale insect were collected from Chalabeh and Dalahu regions in Kermanshah province. After being separated from the branches, the scales were clarified and microscope slides were prepared from them. Then macroscopic and microscopic characteristics of their adult insects and their first-instar nymph were evaluated and described; Adult female of this species shows different colors in two regions; Dalahu samples are black and Challabeh samples are orange in color. But the color of the first nymphal instar are same in the two regions. Also this scale was compared with close scale related species.
    Keywords: Forest pest, Oak, Zagros, new record, Kermesidae
  • جورج ملیکا*، جیمز نیکولز، مجید توکلی، سید ابراهیم صادقی، گراهام استون

    گونه جدید زنبورگالزای بلوط با نام، Andricus pseudocecconii Melika, Tavakoli & Stone, sp. nov. (Hymenoptera: Cynipidae, Cynipini) توصیف شده است. توضیحات مربوط به شکل شناسی، تشخیص، زیست شناسی و میزبان مرتبط این گونه جدید ارایه شده است. موقعیت این تاکسون جدید توسط داده های ریخت شناسی و مولکولی مورد تایید قرار گرفته است.

    کلید واژگان: زنبورهای گال زا, بلوط, زیست شناسی, Cynipidae, شناسایی
    George Melika *, James A. Nicholls, Majid Tavakoli, Seyed Ebrahim Sadeghi, Graham N. Stone

    A new species of oak gall wasp, Andricus pseudocecconii Melika, Tavakoli & Stone, sp. nov. (Hymenoptera: Cynipidae, Cynipini) is described. Descriptions, diagnoses, biology, and host associations for the new species are given. The new taxon is supported by morphological and molecular data.

    Keywords: gall wasp, Quercus, biology, cynipids, Diagnosis
  • مریم کاکایی، عباسعلی زمانی، مجید میراب بالو*، بهزاد میری
    تریپس بلوط، Liothrips pragensis Uzel یکی از گونه های موجود روی درختان بلوط در جنگل های زاگرس می باشد. تغییرات جمعیت و توزیع فضایی این گونه در جنگل های بلوط شهرستان جوانرود (استان کرمانشاه) در سال 1400 مورد بررسی قرار گرفت. برگ درخت بلوط به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب شد. نمونه برداری ها هر هفته از پنج منطقه مختلف انجام و برای این کار برگ های درختان بلوط روی یک سینی سفید پلاستیکی تکانده و سپس، تریپس ها با قلم موی نرم به لوله اپندورف حاوی الکل اتیلیک 75 درصد منتقل شدند. نتایج نشان داد که فعالیت این گونه در هر پنج منطقه مورد مطالعه از خرداد ماه آغاز و به تدریج از میزان فعالیت و تراکم آن ها کاسته شد تا اینکه در شهریور ماه به کم ترین مقدار خود رسید. بیش ترین تراکم جمعیت تریپس بلوط در خرداد ماه و به ترتیب با میانگین 56/0 ± 93/2، 47/0 ± 23/2، 34/0 ± 23/2 و 28/0 ± 90/0 تریپس در واحد نمونه برداری در مناطق سفید برگ، بیله ای، چشمه میران و هلانیه مشاهده شد؛ اما بیش ترین تراکم تریپس در منطقه حوری آباد در تیرماه و با میانگین 43/0 ± 06/2 تریپس در واحد نمونه برداری به دست آمد. نتایج آنالیز توزیع فضایی تریپس بلوط بر اساس روش تیلور و آیوایو به ترتیب از نوع تصادفی و تجمعی بود. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که اوج جمعیت تریپس بلوط در خرداد ماه است و بر اساس نیکویی برازش، روش آیوایو برای برآورد توزیع فضایی این گونه مناسب تر از روش تیلور ارزیابی شد.
    کلید واژگان: بلوط, پراکنش فضایی, تریپس, جنگل های زاگرس
    M. Kakaei, A. A. Zamani, M. Mirab-Balou *, B. Miri
    Oak thrips, Liothrips pragensis Uzel is found on oak trees in Zagros forests. In this study, population fluctuation and spatial distribution of this species were investigated in oak forests of Javanrud county (Kermanshah province), in 2021. Oak leaves were selected as the sampling unit. Sampling was performed every week from five different areas, so leaves were shaken on a white plastic tray and thrips specimens with a soft brush were transferred into Eppendorf tubes containing 75% alcohol. The results showed that the activity of oak thrips in all five studied areas was occurred on May and their activity and density gradually decreased until it reached its lowest level in September. The highest population density of oak thrips was observed on May with an average of 2.93 ± 0.56, 2.23 ± 0.47, 2.23 ± 0.34, and 0.90 ± 0.28 thrips per sample unit, in Sefid Barg, Bileei, Cheshme Miran and Helanie areas, respectively. However, the highest density was obtained in Hori Abad region in June with an average of 2.06 ± 0.43 thrips per sampling unit. The results of spatial distribution showed that the spatial distribution of oak thrips based on Taylor’s power law and Iwao’s methods was random and aggregated, respectively. Furthermore, based on goodness of fit, the Iwao’s patchiness method was more suitable than the Taylor’s power law method for estimating the spatial distribution of the pest.
    Keywords: Oak, Spatial distribution, thrips, Zagros forests
  • ناصر امانی فر*، رسول زارع، علیرضا جوادی

    بلوط ایرانی مهم ترین درخت جنگلی پهنه رویشی زاگرس است. طی خشک سالی های اخیر عارضه زوال و خشکیدگی درختان بلوط به طور وسیع در مناطقی از استان چهارمحال و بختیاری، به ویژه شهرستان لردگان، مشاهده شد. وقوع و شدت بیماری درشیب های جنوبی مشهود است و بندرت درشیب های شمالی دیده می شود. علایم بیماری به صورت خزان زودرس درختان، تغییر رنگ آوندی در شاخه های باریک ، خشکیدگی سرشاخه ها، تغییر رنگ پوست تنه اصلی و شاخه ها، ترک خوردگی و جدا شدن پوست از تنه، مشاهده اندام های قارچ به صورت پودر سیاه و زیتونی رنگ در زیرپوست و مرگ درختان است. میزان و شدت بیماری درشیب های جنوبی تا بیش از 70% مشاهده می شود. در سال 1397 نمونه هایی از پوست، تنه اصلی و سرشاخه درختان با علایم بیماری (16 نمونه) و تعدادی نمونه (7 نمونه) از درختان ظاهرا سالم (در شیب شمالی) در شهرستان لردگان جمع آوری شد و به روش های استاندارد جداسازی قارچ های بیماری زای گیاهی نسبت به جداسازی قارچ های همراه با نمونه ها روی محیط کشت مالت آگار و سیب زمینی-دکستروز-آگار اقدام شد. جدایه های قارچ پس از رشد خالص سازی شدند و برای تشخیص به موسسه تحقیقات گیاه پزشکی ارسال گردید. نتایج شناسایی نشان داد که جدایه هایی از Biscogniauxia mediterranea، Paecilomyces cf variotii و Paraconiothyrium sp به عنوان قارچ های همراه با پوسیدگی زغالی و زوال درختان بلوط در استان چهارمحال و بختیاری هستند. از 16 نمونه با علایم توصیفی از 9 نمونه Paraconiothyrium sp، از 5 نمونه B. mediterranea و از 4 نمونه Paecilomyces cf variotii جدا شد. از نمونه های بدون علایم نیز از 2 نمونه Paraconiothyrium sp و یک نمونه B. mediterranea جدا گردید.

    کلید واژگان: پوسیدگی زغالی, بلوط, زوال
    Naser Amanifar *, Rasoul Zare, Alireza Javadi

    Persian oak (Quercus branti Lindl) is the most important forest tree of the Zagros mountains. During the recent drought conditions, the oak decline has widely been observed in the areas of Chaharmahal and Bakhtiari Province, especially the town Lordegan. Symptoms include early fall coloration, early leaf drop, vascular discoloration in the twigs (Fig. A-1), drying of the branches, discoloration of the main trunk and branches, cracks and splitting of the trunk, the presence fungal organs as black and olive powdery under the bark (Fig. B-1) and death of the trees. While up to 70% of the trees may suffer from the disease on south-facing slopes (Fig. D-1), north-facing slopes are normally unaffected(Fig. C-1). In 2018, samples of bark, main trunk, and a branch of trees with symptoms (16 specimens) and some specimens (7 specimens) of apparently healthy trees were collected in Lordegan town and isolated by standard methods of isolation of pathogenic fungi on malt agar and potato-dextrose-agar media. The fungal isolates were purified after growth and sent to Botany Research Department of Iranian Research Institute of Plant Protection for identification. Identification results showed that isolates of Biscogniauxia Mediterranea, Paecilomyces cf variotii and Paraconiothyrium sp. are fungi associated with charcoal rot and oak decay in Chaharmahal va Bakhtiari province. From 16 samples with described symptoms, 9 samples of Paraconiothyrium sp, 5 samples of B. mediterranea and 4 samples of Paecilomyces cf variotii were isolated. Two samples of asymptomatic samples were also isolated Paraconiothyrium sp and B. mediterranea.

    Keywords: Charcoal disease, oak, decline
  • محمد صابرنسب، صمد جمالی*، علیرضا معرفت، سعید عباسی
    بیماری زوال و خشکیدگی سرشاخه های درختان بلوط یک بیماری مهم در جنگل های زاگرس ایران محسوب می شود. وجود Paecilomyces formosus، Biscogniauxia mediterrane و Neoscytalidium novaehollandiae همراه با علایم زوال و سرخشکیدگی درختان بلوط در جنگل های استان کرمانشاه، ویژگی های مولکولی و مقایسه بیماریزایی بیمارگرها بررسی شد. در بررسی مولکولی با استفاده از ابزار جستجوی بلاست، هر سه بیمارگر همپوشانی و همولوژی 100 درصدی با گونه های مذکور موجود در بانک ژن نشان دادند. در ارزیابی بیماریزایی مشخص شد که تمام جدایه های این سه بیمارگر قادر به ایجاد شانکر روی شاخه های بریده و نهال های مایه زنی شده درختان بلوط هستند. در اثبات بیماریزایی روی شاخه بریده سایر درختان جنگلی نیز هر سه گونه قادر به ایجاد علایم شانکر بودند. در مقایسه بیماریزایی روی نهال های دو ساله تحت تنش خشکی، از نظر سرعت پیشرفت علایم بیماری اختلاف معنی داری بین این سه گونه وجود داشت، بطوریکه B. mediterrane در زمان کوتاهتری روی نهال های مایه زنی شده در شرایط تنش خشکی علایم ایجاد کرد. گونه P. formosus نسبت به دو گونه دیگر با سرعت کمتری روی نهال های مایه زنی شده علایم ایجاد کرد. علایم روی نهال های بلوط مایه زنی شده با این بیمارگرها به صورت شانکر ایجاد شد که به سمت بالا و پایین ناحیه مایه زنی شده پیشروی مشاهده شد. جهت تکمیل اصول کخ، جداسازی مجدد صورت گرفت. بررسی تاثیر دما بر رشد شعاعی گونه های بیمارگر نشان داد که هر سه گونه گرمادوست بوده و احتمال ارتباط این بیمارگرها با پدیده خشکسالی و گرمایش جهانی وجود دارد.
    کلید واژگان: Biscogniauxia mediterranea, شناسایی مولکولی, بلوط, ایران
    Mohammad Sabernasab, Alireza Marefat, Saeed Abbasi
    Oak dieback is one of the most important diseases that presently affects the Zagros oak forests (Northwest to Southeast of Iran). The presence of Paecilomyces formosus, Biscogniauxia mediterranea and Neoscytalidium novaehollandiae associated with oak trees that show dieback and declining symptoms in the forests of Kermanshah province and the molecular and pathogenic characteristics of these pathogenic isolates were investigated. In molecular analysis using blast search tools, all three pathogens showed homology of 100% with the mentioned species in the GenBank. Pathogenicity test revealed that all isolates of these three pathogens were capable of producing cancers on detached branches and inoculated seedlings of oak trees. Our results showed that all three species obtained from oak trees could produce cankers on excised branches of other trees. In comparison with pathogenicity on two-years-old seedlings under drought stress, there was a significant difference between the three species in terms of the rate of disease progression, so that B. mediterranea caused symptoms on seedlings inoculated under drought stress in a shorter time. P. formosus caused symptoms in longer period on the inoculated seedlings than the other two species. After inoculation, all cankers that extended upward and downward from the point of inoculation were evident on stems of all inoculated seedlings. Re-isolation was performed, and isolates were compared to original cultures providing evidence for fulfilling Koch’s postulates. Investigation of the effect of temperature on radial growth of pathogenic species showed that all three species are thermophilic fungi, which may be related to warming and drought.
    Keywords: Biscogniauxia mediterranea, Molecular identification, Oak, Iran
  • سحر سیاه کمری، ناصر معینی نقده*، مریم درب امامیه
    بلوط مهم ترین و فراوان ترین گونه درختی موجود در غرب ایران به ویژه منطقه زاگرس محسوب می شود. کنه ها از بندپایان فعال در جنگل های بلوط می باشند که نقش های متفاوتی از جمله آفت، شکارگر و تجزیه کننده به عهده دارند .به منظور بررسی فون کنه های پیش استیگمای مرتبط با جنگل بلوط .Quercus spp در منطقه حفاظت شده بیستون، نمونه برداری های متعددی از نقاط مختلف منطقه در سال های 1397 و 1398 از خاک و اندام های هوایی جنگل بلوط به عمل آمد. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه، با استفاده از قیف برلیز جداسازی شده و پس از شفاف سازی در اسید لاکتیک، با استفاده از مایع هویر اسلاید شدند. در این بررسی در مجموع، 12 گونه متعلق به 16 جنس و 12 خانواده شناسایی شدند. همچنین چک لیستی از کنه های گزارش شده از بلوط در ایران نیز ارایه شده است که شامل 74 گونه متعلق به 11 جنس و 18خانواده می باشد. در این چک لیست بیشترین گزارش مربوط به گونه Molothrognathus mehrnejadi (Liang & Zhang, 1997) از خانواده Caligonellidae است. گونه های شناسایی شده در این بررسی به شرح زیر است: Anystidae: Anystis baccarum Linnaeus, 1758; Bdellidae: Cyta coeruolipes (Duges, 1834); Cunaxidae: Pulaeus glebulentus Den Heyer, 1980; Tydeidae: Lorryia woolleyi (Baker, 1968), Tydeus caudatus (Duges, 1834) sensu Baker, 1970; Ereynetidae: Ereynetoides amplectorus Hunter, 1964; Iolonidae: Pronematus ubiquitus (McGregor, 1932), Pronematus rykei Meyer & Rodrigues, 1966; Erythraeidae: Parerythraeus sp., Abrolophus sp.; Smarididae: Smaris sp., Fessonia sp.; Raphignatidae:Raphignatus sp.; Tetranychidae: Tetranychus urticae Koch, 1836; Tetranychus turkestani (Ugarov & Nikolski), 1937, Eotetranychus frosti (McGregor, 1952); Trombididae:Allothrombium sp.; Cheyletidae: Acaropsellina sollers Kuzin, 1940.
    کلید واژگان: بلوط, فون, کنه های خاکزی, شکارگر, گیاه خوار, کرمانشاه, ایران
    S. Siahkamary, N. Moeini Naghade *, M. Darbemamieh
    Background and Objectives Quercus spp. is the most important and most abundant tree species in west of Iran, especially the Zagros region. The Zagros Mountains have been the original habitat for various Quercus species in Iran. Important pests attack Quercus spp. trees and often cause serious damage. Mites are active arthropod species in oak forests and act as pest, decomposer and predator. Mateials and Methods The bisotunnatural preserved area in Kermanshah province is located in height of 1320 meters above sea level. To investigate the fauna of Prostigmatic mites associated with Quercus spp. in bisotunnatural preserved area, samples were taken from different parts of location in 2018 -2019 from the soil and aerial parts of the Quercus spp. forest trees. Specimens were transferred to the laboratory, separated using berlese funnel, clarified in lactic acid and mounted in Hoyer’s liquid. Results In this study in total 12 species and 16 genera belonging to 12 families were identified. The most abundant species was Molothrognathus mehrnejadi (Liang and Zhang, 1997), from Caligonellidae. Identified species are as follows: Anystidae: Anystis baccarum Linnaeus, 1758; Bdellidae: Cyta coerulipes (Duges, 1834); Cunaxidae: Pulaeus glebulentus Den Heyer, 1980; Tydeidae: Lorryia woolleyi (Baker, 1968), Tydeus caudatus (Duges, 1834) sensu Baker, 1970; Ereynetidae: Ereynetoides amplectorus Hunter, 1964; Iolinidae: Pronematus ubiquitus (McGregor, 1932), Pronematus rykei Meyer & Rodrigues, 1966; Erythraeidae: Parerythraeus sp., Abrolophus sp.; Smarididae: Smaris sp., Fessonia sp.; Raphignathidae: Raphignathus sp.; Tetranychidae: Tetranychus urticae Koch, 1836; Tetranychus turkestani (Ugarov and Nikolski), 1937, Eotetranychus frosti (McGregor, 1952); Trombididae:Allothrombium sp.; Cheyletidae: Acaropsellina sollers Kuzin, 1940. Discussion In this study, the collected species Anystis baccarum Linnaeus, 1758, was previously reported by Yazdanpanah and Ostovan (2014) in the oak forests of the Fars Province. The collected species Cyta coerulipes, Smaris sp. and Fessonia sp. were previously reported by Farahmandi (2015) from the oak forests of Yasuj. In addition, Tetranychus urticae, collected in this study, was previously reported by Niyazi (2017) on oak trees in Ilam province and Amini et al. (2016) from oak in Marivan city. In this study nine species and four genera were collected and reported, which have not been reported previously from oak which include:   Pulaeus glebulentus Den Heyer, 1980, Lorryia woolleyi (Baker, 1968), Tydeus caudatus (Duges, 1834), Ereynetoides amplectorus Hunter, 1964, Pronematus ubiquitus (McGregor, 1932, Pronematus rykei Meyer & Rodrigues, 1966, Tetranychus turkestani (Ugarov and Nikolski), 1937, Eotetranychus frosti (McGregor, 1952), Acaropsellina sollers  Kuzin, 194,Parerythraeus sp, Abrolophus sp, Raphignatus sp. and Allothrombium sp. A Checklist of reported prostigmatic mites from oak forests of Iran is provided as well. This list included 74 species belonging to 10 genera and 17 families.
    Keywords: Quercus, Fauna, Soil mites, Predator, Phytophagous, Kermanshah, Iran
  • مجید میراب بالو*، بهزاد میری

    استفاده از کارت های چسبدار رنگی در ردیابی جمعیت و مدیریت آفات بسیار متداول است. میزان جلب و شکار تریپس ها به تله های رنگی بر اساس گونه ها و رنگ تله ، متفاوت است. ترجیحات رنگی مختلف بسیاری از گونه های تریپس توسط دانشمندان متعددی مورد بررسی قرار گرفته است تا میزان جلب و حساسیت تله های مختلف را تقویت کند. در این مطالعه، میزان جلب تریپس ها توسط کارت های رنگی (آبی، زرد و سفید رنگ) در جنگل های بلوط دو منطقه ی خوران و کلان واقع در شهرستان ایوان (استان ایلام، غرب ایران) در سال 1397 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در دو منطقه ی خوران و کلان، در همه ماه های نمونه برداری، به جز آذر ماه، کارت های آبی رنگ به طور معنی داری تعداد بیش تری تریپس را نسبت به کارت های دیگر جلب کردند. در منطقه خوران، بیش ترین تعداد تریپس های جلب شده با مقدار 35/1±80/19، مربوط به رنگ آبی و اردیبهشت ماه بود و کم ترین تعداد تریپس جلب شده با مقدار 44/0±01/1 مربوط به رنگ سفید و مرداد ماه بود. هم چنین بیش ترین و کم ترین مقدار تریپس های جلب شده در منطقه کلان به ترتیب برابر با مقادیر 36/1±80/15 و 37/0±80/1، مربوط به کارت های آبی و زرد رنگ و ماه های اردیبهشت و آذر ماه بود. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که کارآیی کارت های چسبدار آبی رنگ بیش تر از رنگ های زرد و سفید بود. در مجموع، استفاده از کارت های چسبدار آبی رنگ در فصل بهار در ردیابی تریپس های درختان بلوط مناسب می باشد.

    کلید واژگان: کارت چسبدار رنگی, تریپس, بلوط, ایلام
    M. Mirab Balou *, B. Miri

    The use of colored sticky traps is very common in population monitoring and pest management. The color trap attractiveness and capture rates of thrips vary according to species and trap color. Different color preferences of many thrips species have been studied by numerous scientists to enhance the attractiveness and sensitivity of various traps. In this study, the attraction of thrips by colored traps (blue, yellow and white) in the oak forests of Khoran and Kalan regions located in Eyvan city (Ilam Province, west of Iran) was investigated in 2018. The results showed that in both Khoran and Kalan regions, in all sampling months (except December), the blue sticky traps attracted significantly more thrips than other sticky traps. In the Khoran region, the highest number of attracted thrips with a value of 19.80 ±1.35 was related to blue traps and the May, and the lowest number of attracted thrips with a value of 1.01±0.44 was related to white and August. In addition, in the Kalan region, the highest and lowest number of thrips with a value of 15.80±1.35 and 1.80±0.3 were related to blue and yellow sticky traps in May and December, respectively. Generally, the results of this study showed that the efficiency of blue sticky traps was more than yellow and white traps. Overall, the use of blue sticky traps is appropriate for monitoring thrips on oak trees in the spring season.

    Keywords: Color sticky traps, thrips, Oak, Ilam
  • سمانه احمدی، فریبا قادری*، داریوش صفایی

    بیماری پوسیدگی ذغالی بلوط توسط دو قارچ Biscogniauxia mediterranea و Obolarina persica پدید می آید. این قارچها که فرصت طلب یا مهاجم ثانویه هستند و به درختان دچار تنش حمله می کنند، یکی از مشکلات اصلی جنگل های بلوط در ایران هستند. بیماری اولین بار در سال 1390 در حنگل های شمال روی درختان Quercus castaneifolia و Zelkova carpinifolia و سپس در جنگل های زاگرس  روی درخت Q. brantii گزارش شده است. بیماری طی سالیان گذشته، به سرعت در جنگل های زاگرس انتشار یافته است. نشانه های بیماری به صورت زوال و مرگ درختان، قهوه ای شدن برگ ها و خزان زودرس می باشد. ترشح صمغ روی شاخه ها و تنه درختان مسن و قهوه ای شدن بافت چوب و آوندهای چوبی در سرتاسر ارتفاع تنه به سمت بالا و پایین درخت دیده می شود. مشخصات ریخت شناختی بیمارگرها، گسترش و بقای بیمارگرها و روش های مدیریت بیماری در این مقاله شرح داده شده اند.

    کلید واژگان: بیماری, بلوط, Biscogniauxia, Obolarina
    Samaneh Ahmadi, Fariba Ghaderi*, Dariush Safaei

    Oak charcoal rot is caused by two fungi, Biscogniauxia mediterranea and Obolarina persica. These fungi, which are opportunistic or secondary invaders and attack stressful trees, are one of the main problems of oak forests in Iran. The disease was first reported in 2011 in the northern forests on Quercus castaneifolia and Zelkova carpinifolia trees and then in the Zagros forests on Q. brantii tree. The disease has spread rapidly in the forests of the Zagros over the years. Symptoms of the disease include decay and death of trees, browning of leaves and early fall. Gum secretion on the branches and trunks of old trees and browning of wood texture and woody vessels can be seen up and down the height of the trunk. The morphological characteristics of pathogens, the spread and survival of pathogens, and disease management methods are described in this article.

    Keywords: Disease, Oak, Biscogniauxia, Obolarina
  • مریم زردویی، عباسعلی زمانی*، علی اصغر طالبی، هومن سالاری
    درختان بلوط به عنوان مهم ترین جزء از ساختار گیاهی جنگل های زاگرس غرب ایران محسوب می-شوند. زنبورهای گال زای خانواده Cynipidae با القای تشکیل گال های متعدد روی درختان بلوط، Quercus spp.، تاثیر قابل توجهی روی بقا و زادآوری آنها می گذارند. در این تحقیق، نوسانات جمعیت و توزیع فضایی چهار گونه مهم از زنبورهای گال زا شامل Andricus aestivalis (Giraud)، Aphelonyx persica (Melika)، Neuroterus lanuginosus (Giraud) و Neuroterus saliens (Kollar) از اواسط زمستان سال 1389 تا اوایل زمستان سال 1390 در استان کرمانشاه مطالعه شد. برای این منظور، تعداد گال های هر یک از گونه های مورد مطالعه روی 100 سانتی متر انتهایی شاخه های اصلی، در چهار جهت جغرافیایی مختلف و در دو ارتفاع 5/1 و 5/2 متر از سطح زمین در هر هفت الی ده روز شمارش و ثبت شد. برای تعیین نوع الگوی توزیع فضایی، از مدل های رگرسیونی استفاده شد. براساس قانون توان تیلور، در ارتفاع 5/1 متر از سطح زمین، شیب خط رگرسیون تفاوت معنی داری با عدد یک نداشت و بر این اساس توزیع فضایی هر چهار گونه مورد مطالعه از نوع تصادفی تعیین شد. در ارتفاع 5/2 متر از سطح زمین نیز برای گونه های N. lanuginosus و N. saliens توزیع فضایی تصادفی به دست آمد. با استفاده از مدل رگرسیونی آیوائو نیز الگوی توزیع فضایی مشابهی برای گونه های مورد مطالعه به دست آمد، اگرچه در مورد گونه های A. aestivalis و N. lanuginosus در ارتفاع 5/1 متر، رگرسیون بین میانگین تراکم جمعیت و میانگین ازدحام به لحاظ آماری معنی دار نبود. گال های جنسی گونه های A. aestivalis و A. persica از ابتدای فصل روی شاخه ها تشکیل شدند، ولی گال های غیرجنسی گونه های N. lanuginosus و N. saliens از اواسط تابستان به بعد مشاهده شدند. در تجمیع داده های هر دو ارتفاع، زمان اوج تشکیل گال های گونه های A. aestivalis، A. persica، N. lanuginosus و N. saliens به ترتیب در روزهای سوم خرداد، چهارم تیر، ششم شهریور و پانزدهم شهریور و برابر با 60/1 ± 85/2، 17/22 ± 40/34، 01/40 ± 27/159 و 38/1 ± 50/4 گال ثبت گردید. در مجموع، بیش ترین تعداد گال مشاهده شده روی درختان به گونه N. lanuginosus تعلق داشت و دوره فعالیت زنبور N. saliens به طور مشخصی کوتاه تر از سایر گونه ها بود و کم تر از دو ماه به طول انجامید.
    کلید واژگان: بلوط, نوسانات فصلی جمعیت, زنبورهای گال زا, Cynipidae
    Maryam Zardooei, Abbas Ali Zamani *, Ali Asghar Talebi, Hooman Salari
    Oak trees form the major elements of the Zagros forests at western part of Iran. The activity of cynipid gall wasps (Hymenoptera: Cynipidae) greatly affects survival and fertility of these trees, by inducing formation of various galls on a certain part of the oak trees (Quercus spp.). In this study, population fluctuation and spatial distribution of four common species, Andricus asetivalis (Giraud), Aphelonyx persica (Melika), Neuroterus lanuginosus (Giraud)and Neuroterus saliens (Kollar) were studied in Kermanshah province from the early February to the late December of 2011. The galls that formed on the 100 cm end of branches from the four cardinal directions were sampled in two different heights of 1.5 and 2.5 m on each tree every 7-10 days throughout the season. To estimate the spatial distribution patterns, data were analysed through regression models. According to the Taylor's power model, in the height of 1.5 m, the slope of regression line was not significantly different from 1, indicating a random pattern for all gall wasp species. Also the spatial distribution pattern of N. lanuginosus and N. saliens was determined as random in the height of 2.5 m. Using Iwao's patchiness regression, similar patterns were distinguished for all species in two different heights except for A. aestivalis and N. lanuginosus in the height of 1.5 m which regression between Lloyd’s mean crowding and mean density was not significant. At early season, just sexual galls of A. aestivalis and A. persica were observed and the first asexual galls of N. lanuginosus and N. saliens were formed on the branches starting in early August. Combining data of both heights of 1.5 and 2.5, the peaks of gall density of A. aestivalis, A. persica, N. lanuginosus and N. saliens were observed on 23 May, 27 June, 4 September and 15 September as 2.85 ± 1.60, 34.40 ± 22.17, 159.27 ± 40.01 and 4.50 ± 1.38, respectively. Overall, the most observed galls belonged to N. lanuginosus. The activity period of N. saliens was clearly shorter than other species and lasted only less than two months.
    Keywords: Quercus, seasonal fluctuation, gall-maker, Cynipidae
  • نجمه مرادی، مهدی صدروی *
    درختان بلوط رشته کوه های زاگرس در غرب و مناطقی در شمال ایران را پوشانده اند. چهار بیماری مهم انواع بلوط در ایران پوسیدگی ذغالی، سوختگی شاه بلوط، مرگ ناگهانی و سفیدک پودری هستند. نشانه های این بیماری ها، مشخصات بیمارگرها و نحوه شیوع آن ها شرح داده شده است و راهکارهایی جهت حفاظت درختان بلوط در برابر این بیماری ها پیشنهاد شده اند.
    کلید واژگان: بلوط, Biscogniaxia, Cryphonectria, Phytophthora
    Najmeh Moradi, Mehdi Sadravi *
    Zagros Mountains in the west of Iran and some areas in the north of Iran are covered by oak trees. Four important diseases of Iranian oak trees are charcoal rot, chestnut blight, sudden death and powdery mildew. The symptoms of these diseases and the characteristics of pathogens as well as their prevalence are described in this article. Some strategies for protecting the oak trees from these diseases are also proposed here.
    Keywords: Oak, Biscogniaxia, Cryphonectria, Phytophthora
  • محمدرضا زرگران*، عباس بانج شفیعی، سید رستم موسوی میرکلا، الیاس رمضانی کاکرودی
    جوانه خوار بلوط (Tortrix viridana L.) مهم ترین آفت بلوط در ایران است. جهت بررسی تغییرات جمعیتی این آفت نمونه برداری های هفتگی از مراحل مختلف زندگی این آفت در آذربایجان غربی صورت گرفت. تعداد سنین لاروی با پرورش و اندازه گیری عرض کپسول سر 1000 عدد لارو سنین مختلف تعیین شد. تاثیر میزبان گیاهی بر تغییرات وزنی لاروهای سن آخر و شفیره آفت روی سه گونه بلوط (Quercus infectoria، Q. brantii و Q. libani) بررسی شد. تغییرات جمعیتی حشرات کامل نیز با نصب تعداد 10 تله فرومونی مثلثی انجام گردید. تعداد 5 سن لاروی برای این آفت تعیین گردید. لاروهای نئونات آفت در میرآباد از اوایل فروردین و در پردانان از نیمه فروردین فعالیت خود را آغاز می کنند. لاروها و شفیره های تشکیل شده روی بلوط دارمازو (Q. infectoria) از وزن بالاتری در مقایسه با دوگونه بلوط دیگر برخوردار بودند. اولین شکار حشرات کامل در 2 خرداد در میرآباد (2/6 حشره در هر تله) به وقوع پیوست. بیشترین میزان شکار آفت نیز در زمان اوج جمعیت آفت با میانگین 132 حشره در هر تله در میرآباد به ثبت رسید که نشان از آلودگی بالای این منطقه به آفت دارد. خاتمه فعالیت جوانه خوار در تمامی مناطق مورد بررسی اواخر تیر بود.
    کلید واژگان: زیست شناسی, جوانه خوار بلوط, بلوط, تغییرات جمعیتی, تله فرومونی
    Mohamed Reza Zargaran *, Abbas Banj Shafiei, Seyed Rostam Mousavi Mirkola, Elias Ramezani Kakroudi
    The oak leaf roller moth (Tortrix viridana L.) is one of the most important oak pests in Iran. In order to investigate fluctation changes of this pest, weekly samplings of its different life stages were done in West-Azerbayjan. The number of larval instars were determined by growing and measuring the head capsula width of 1000 larvae at different ages. The effect of host plant on weight changes of final instar larvae and pupae on three oak species of Quercus infectoria, Q. brantii and Q. libani was studied. Populational changes of adult insects were investigated using 10 triangle pheromone traps. Five larval instars were determined for this pest. Neonate larvae of the pest start their activities from late March in Mirabad and from early April in Paradanan. The formed larvae and pupae on gall oak (Q. infectoria) weigh more than there growing on two other oak species. Adult insects were first captured on May 23 in Mirabad (6.2 insects in each trap). The highest degree of pest capture was also recorded at the peak
    time of pest population with the average of 132 insects in each trap in Mirabad which indicates that this area is highly infected with the pest. The oak leaf roller moths stopped their activity in mid-July in all of the studied areas.
    Keywords: Biology, oak leaf roller moth, oak, pheromone trap, Population dynamism
  • محمدرضا زرگران، محمدحسن صفرعلیزاده، علی اصغر پورمیرزا
    گال های تشکیل شده توسط زنبورهای گال زای بلوط در آذربایجان غربی از مناطق قبرحسین، میرآباد، واوان، شلماش، ربط و دارقبر، از فروردین لغایت آبان ماه سال 1388 جمع آوری شدند. تعداد بهینه ی نمونه ی مورد نیاز نیز 40 درخت محاسبه و سپس گال های تشکیل شده روی آن ها شمارش شدند. میزان غنای گونه ای، شاخص سیمپسون، شاخص شانون و ضریب شباهت سورنسن نیز اندازه گیری شد. تعداد 35 گونه زنبور گال زا روی سه گونه بلوط (Quercus infectoria، Q. brantii و Q. libani) در آذربایجان غربی شناسایی شدند. بیش ترین تعداد گال روی Q. infectoria جمع آوری شد. در این تحقیق تمامی گونه های گال زای بلوط جمع آوری شده متعلق به 7 جنس Andricus Hartig، Cynips L.، Neuroterus Hartig، Biorhiza Westwood، Pesudoneuroterus Kinsey، Chilaspis Mayr و Aphelonyx Mayr بودند، به طوری که بیش ترین تعداد گونه (23 گونه) متعلق به جنس Andricus بود. بیش ترین میزان شاخص سیمپسون و شانون در مورد گال های بهاره در منطقه ی میرآباد و بیش ترین میزان شاخص سیمپسون و شانون در مورد گال های تابستانه- پاییزه در مناطق قبرحسین و دارقبر دیده شد. بیش ترین میزان شاخص شباهت سورنسن نیز در مورد گال های بهاره (نسل جنسی زنبورهای گال زا) بین دارقبر با میرآباد و در گال های تابستانه- پاییزه (نسل غیرجنسی زنبور های گال زا) بین مناطق قبرحسین و دارقبر مشاهده شد. نکته ی مهم این است که نقش گونه، زیرگونه های بلوط و اقلیم منطقه در تنوع و پراکنش زنبور های گال زا باید به عنوان عاملی مهم مورد توجه بیشتر قرار بگیرند.
    کلید واژگان: تنوع, شاخص, بلوط, زنبور گال زا, Cynipidae, ایران
    M. R. Zargaran, M. H. Safaralizadeh, A. A. Pourmirza
    The induced galls by oak gall wasps were collected from various oak forests of Iranian province of West Azerbaijan in the regions of Ghabre-Hossein، Mir-Abad، Vavan، Shalmash، Rabat and Dar-Ghabr during from April to November 2009. The optimum number of samples was found to be 40 oak trees. In each tree، as a sampling unit، all of the existing galls were counted. The species richness of oak gall wasps in the West Azerbaijan province was measured and the parameters such as Simpson’s، Shannon’s H''، and Sorensen similarity indexes were calculated. In this study، 35 species of oak gall wasps on the oak tree species of Quercus infectoria، Q. brantii and Q. libani were identified. Most galls were observed on Q. infectoria. All of the collected oak gall wasp species belonged to the genera Andricus Hartig، Cynips L.، Neuroterus Hartig، Biorhiza Westwood، Pseudoneuroterus Kinsey، Chilaspis Mayr and Aphelonyx Mayre. The genus Andricus included 23 species of oak gall wasps. The highest Simpson and Shannon indexes were recorded for the spring galls of Mir-Abad and for the fall galls of Ghabre-Hossein and Dar-Ghabr regions. The Sorensen similarity index reached its peak for the spring galls (sexual generation of oak gall wasps) of Ghabre-Hossein and Mir-Abad and for the fall galls (asexual generation of oak gall wasps) of Ghabre-Hossein and Dar-Ghabr. The distribution of oak species and subspecies، and geographical and climatic aspects are believed to be among the key factors for the species diversity of oak gall wasps.
    Keywords: diversity, index, oak gall wasps, Cynipidae, Iran
  • حامد غباری، سید حسین گلدانساز، حسن عسگری، احمد عاشوری، عزیز خرازی پاکدل، محمدرضا بی همتا
    جنگل های غرب ایران، 5200000 هکتار وسعت دارد که 500000 هکتار آن در استان کردستان قرار دارد و گونه ی غالب آن بلوط می باشد. پروانه ی جوانه خوار بلوط، Tortrix viridana L. (Lep.: Tortricidae)، یکی از مهمترین آفات جنگل های بلوط این استان است که هر ساله خسارات عمده ای وارد می کند. یکی از روش های مناسب برای پایش این آفت در جنگل، استفاده از تله های فرمونی است. بنابراین طی دو سال تحقیق، حضور، پراکنش و دوره ی فعالیت آفت مذکور در جنگل های بلوط استان کردستان مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی حضور و پراکنش پروانه ی جوانه خوار بلوط در این استان، 15 محل با فاصله ی تقریبی 40 کیلومتر از یکدیگر، از شهرستان کامیاران در جنوب غربی، تا شهرستان بانه در شمال غربی استان، تله گذاری شد. همچنین برای مطالعه ی دوره ی فعالیت حشرات کامل، منطقه ی جنگلی در مسیر سنندج- مریوان انتخاب و در این منطقه نیز تعداد هفت تله مستقر گردید که به طور مستمر (هر دو روز یک بار) مورد بازدید قرار می گرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که این آفت در تمام مناطق تله گذاری شده از کامیاران تا بانه حضور دارد. بالاترین تراکم آفت، مربوط به ارتفاعات کولیت (139 پروانه در هر تله) در قسمت غربی استان می باشد. بررسی دوره ی ظهور حشرات کامل نشان داد که اولین شب پره ها در تاریخ 26 اردیبهشت و آخرین آنها سوم تیر شکار شدند. اوج پرواز در تاریخ 31 اردیبهشت اتفاق افتاد. بدین ترتیب، طی یک دوره ی 40 روزه، حشرات کامل فعال بوده و پس از جفت گیری، تخم ریزی می نمایند. دوره ی تخم حدود نه ماه طول می کشد و در بهار سال بعد، هم زمان با باز شدن جوانه های برگی، فعالیت لاروها نیز آغاز می گردد.
    کلید واژگان: Tortrix viridana, تله ی فرمونی, بلوط, پروانه ی جوانه خوار بلوط, کردستان
    H. Ghobari, S. H. Goldansaz, H. Askari, A. Ashori, A. Kharazi, Pakdel, M. R. Bihamta
    Forests cover about 5,200,000 hectares of the west of Iran, from which 500,000 hectares are located in Kurdistan province. One of the most important pests in the oak forests of this province is oak leaf roller moth, Tortrix viridana L. (Lep.: Tortricidae). This pest significantly damages the oak forest each year. Using pheromone trap is one of the suitable methods for monitoring of this pest. In this work, distribution and flight period of the pest were studied by pheromone traps during two years. Fifteen regions were trapped at the equal distances (40 km) from Kamyaran (south west of Kurdistan province) to Baneh (north west of Kurdistan province) to investigate the presence and distribution of this moth. Also, a region located between Sanandaj and Marivan was selected to study the flight period. Some traps were established in this region and checked every two days. Investigation of pest distribution showed that oak leaf roller moth was present all over the sites from Kamyaran to Baneh. Different populations of moth were trapped in all over the sites. The highest population was trapped in Colit region (mid-west of Kurdistan province). The study of flight period showed that first moths were trapped on May, 16th and the peak of the flight took place on May, 21st and finally the last moths were trapped on June, 24th. Therefore, adults activated during 40 days; mating and oviposition occurred during this period. Incubation period lasted 9 months and activation of larvae was coincident with flashing of foliar buds.
    Keywords: Tortrix viridana, pheromone trap, oak, oak leaf roller moth, Kurdistan
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال