تحلیل نحوه بازنمایی ساحل در اشعار نیما یوشیج و مقایسه آن با آثار بهمن محصص

در سنت نگارگری ایرانی میان ادبیات و نقاشی رابطه ای تنگاتنگ برقرار بوده است. این درحالی است که در دوره معاصر با ظهور جریانات نقاشانه نو، تلاش شد ادبیات و نقاشی به نحوی مستقل ازهم ظاهر شوند. اما برخلاف این پویه جدید در این دوره، ما همچنان در مواردی شاهد آنیم که ادبیات و نقاشی بار دیگر به هم پیوند می خورند و قرابت قدیم خود را بهنمایش می گذارند؛ از آن جمله میتوان به پیوند میان شعر نیما یوشیج و نقاشی بهمن محصص اشاره نمود. در این مقاله این پیوند و شباهت، به لحاظ معنایی و نیز وجود تجربه مشترک نهفته در آثار این دو هنرمند بررسی میشود. همچنین، از رهگذر بررسی مفهوم ساحل در این آثار به بن مایه های تجربه دو هنرمند نامبرده از مدرنیته، توجه میشود.
روش بهک اررفته در این مقاله، تطبیقی است که برمبنای مقایسه دو گفتمان شعر و نقاشی و تحلیل و تطبیق درونمایه های ادبیات موجود در این زمینه استوار است.
در پژوهش حاضر می کوشیم تا نشان دهیم که ساحل بهمثابه تجربه عمیقا زیسته شده ای برآمده از زیست بوم این دو هنرمند است که در دو رسانه متفاوت بازنمایی شده است. در توصیف و تحلیل این بازنمایی نشان داده می شود که تجربه های آفاقی و انفسی چگونه برهم انطباق می یابند. همچنین سعی می شود تا ساحل دریا استعارهای تعبیر شود که معنای امر مدرن را از دو جهت در خود به همراه دارد. در نگاه نخست خواهیم دید که سیالیت به عنوان استعاره زندگی مدرن در آثار نیما یوشیج و بهمن محصص در تصویر ساحل و دریا نمایان است. از جنبه دیگر، تبیین خواهد شد که خط ساحلی بهمثابه مرز بین دریا و خشکی، آب و خاک و مایع و جامد، شورشی علیه قطعیت دوگانه باور است.