تبیین و تحلیل شاخص های بهداشت شخصی در امپراتوری ساسانی و اهداف و دلایل به کارگیری آن

تمدن های باستانی، هر یک به فراخور وسعت و تاثیرات فرهنگی خویش بر گستره ی قلمروی حاکمیتشان، روش هایی را در زمینه ی بهداشت شخصی و جلوگیری از بروز بیماری های عمومی و عفونی به کار می گرفتند. بررسی شاخص های بهداشت شخصی در سرزمین های وسیع ساسانیان، رفتار بهداشتی مردمان این امپراتوری را به فراخور جغرافیای زیست بومشان نشان می دهد. با توجه به اینکه بهداشت شخصی در عصر ساسانی (224-651م.)، بیشتر تحت تاثیر تعالیم دیانت زردشتی و رویکرد مغان زردشتی به این مقوله بوده است، برای پژوهش در این زمینه، بررسی و تحلیل دیدگاه شواهد مکتوب برجای مانده از دیانت زردشتی در این موضوع، بیشترین اهمیت را داراست. بدین سان، با توجه به شواهد مکتوب متون فقهی حقوقی برجای مانده از عصر ساسانی و پساساسانی، شاخص های بهداشت شخصی در دوران ساسانیان، عبارت بوده اند از: شست وشو و تطهیر با آب و خاک و گمیز، استفاده از مکان هایی به نام آبدان و پادیاو برای شست وشو، استفاده از دستمال، استعمال بوی خوش، شانه کردن، چیدن ناخن که هر یک به نوبه ی خویش در جلوگیری از بیماری نقشی مهم ایفا می کردند؛ البته وجهه ی دینی سخت گیرانه ای که برای بسیاری از این امور وجود داشت، تاحدی بود که برخی از بزرگان زردشتی، برای تغییر این روش ها تلاش می کردند. این پژوهش بر آن است تا به شیوه ی توصیفی تحلیلی، با تکیه بر شواهد مکتوب برجای مانده، شاخص های بهداشت شخصی و اهداف و روش های به کارگیری آن را در طول بیش از چهار سده حضور ساسانیان، بررسی و واکاوی کند.