عطسه؛ تصویری اساطیری از انتقال روح

یکی از معانی واژه «عطسه» در زبان و ادبیات فارسی «فرزند و نتیجه مشابه با نمونه اصلی» است. پژوهش حاضر در صدد یافتن پاسخی برای این پرسش است که «چه ارتباطی بین عطسه، زایایی و تولیدمثل وجود دارد؟». تصاویری که بر پایه پیوندی مجهول بین عطسه و مفهوم زایایی شکل گرفته‌اند، در زبان‌ ها و فرهنگ ‌های ملل دیگر نیز یافت می‌شوند. ریشه ‌یابی این تصاویر در اسطوره ‌های مربوط به آفرینش و زایایی، همچنین معجزات و کراماتی که به‌نوعی با این مساله در ارتباط‌ اند، توجه ما را به این نکته جلب می‌کند که «عطسه» مانند تصاویر دیگری چون «پاشیدن بزاق» و «دمیدن»، یکی از تصاویر رایج انتقال روح در اساطیر دنیای باستان و متون  یهودی، مسیحی و اسلامی است که به ادبیات فارسی راه یافته است.