تحلیل گفتمان نقاشی دفاع مقدس

نقاشی جنگ که تاثیر بسزایی در روند شکل گیری جریان های پس از خود دارد، در یک متن گفتمانی خاصی پدید آمده است. در این مقاله به صورت توامان «متن» و «بافت» مورد مطالعه قرار گرفته اند. به جهت مناسب بودن موضوع و قابلیت فوق العاده نظریه گفتمان لاکلاوموف در تبیین تمامی امور و پدیده های سیاسی اجتماعی این نظریه به عنوان چارچوب نظری در نظر گرفته شده و نقاشی های دفاع مقدس و بازنمایی جنگ در آنها و تولید گفتمان جدید پرداخته شده است. از آنجا که نقاشی ها به عنوان منبع مهمی برای بازنمایی وضعیت دوره جنگ هستند، تعدادی از آثار هنرمندان در طول دوران دفاع مقدس و پس از آن تحلیل گفتمان شده و با انتخاب نمونه هایی مشخص از نقاشی های دوره جنگ و پساجنگ اقدام به خوانش بافت و متن شده است. داده های این پژوهش نقاشی های دوران جنگ و پساجنگ هستند که از بین آن ها چند نمونه انتخاب شده است. برای انتخاب نمونه ها از گردآوری اطلاعات مبتنی بر اسناد تحلیل گفتمان و تحلیل متن و در انتخاب جمعیت نمونه از شیوه نمونه گیری هدفمند استفاده شد. این پژوهش نشان می دهد که مفاهیم ولایت، شهادت، شهید، دفاع، مقاومت، جهاد و... در فرهنگ ایرانی که آمیخته با فرهنگ اسلامی است به شکل مقدس در جنگ مورد توجه قرار گرفته و توسط گفتمان بار تولید شده است. همچنین با اشاره به این مفاهیم و المان ها نشانه های اسطوره ای موجود در تصاویر، چگونگی بازتولید مفهوم مقدس و تحلیل دال های مرکزی آثار برخی هنرمندان کلیدی در این دو دوره در روند این پژوهش آشکار شد.گفتمان نقاشی انقلاب در طی گذار به گفتمان جنگ تحت تاثیر عوامل سیاسی اجتماعی و جابجایی روابط قدرت با تحولات بنیادینی در شیوه بازنمایاندن جنگ و پیرامون آن مواجه است.